20 Aralık 1949 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 4

| | | Parls hususi muhabirimiz. bü Fransız Sosyalistlerinin Kongresi Kabinenin mevkiini muhafaza edebilmesi çok müşkülleşmiş bulunuyor Paris 19 (Hususl muhabirimiz Yusuf £. Mutlu bildiriyor) — Birkaç zaman evvel Pariste Mutualitö Sarayında 80s- Yallstlerin kongresi toplanmıştı. — İki Kün devam eden bu kongrede ileri sü- Tülen fikirler ve yapılan teklifler, Bi Gault kabinesinin düşmesine sebep olar, Cak mahiyette İdi, Esas mevzu olarak, Soryalistlerin kabinede kalıp kalmama: Jarı hakkında bir karar vermek İcap) ediyordu. Kabincye iştirak edilmemesini müda- faa edenlerin başında eski Bakanlar. dan Mmeşhür hukuk profesörü — Andre Poilip vardı. İştirak taraftarı olanların Arasında ise Sozyalist Partisinin bütün fanınmış. simaları, bihassa eski Baz- Bakan Löon Blum bulunuyordu. Mesele reye konmuş ve / köngrenin gonunda bazı şartlarla Hükümete işti- Tak etmek taraftarları küçük bir fark- İR kazanmışlardır. Bu suretle #imdilik Fransada bir kabine buhranı çıkması tehlikesi de bortaraf edilmistir. Banson aleyhte karar verilmiş olsaydı da, Sosw- yallak Bakanlar, Fransız Parlamento: #anda bütce müzakereleri yapılıp bittik- fen sonra kabineden çekileceklerdi. Bul #üretle müvakkaten mevkli sağlamlı Mit olan Bidavit, 15 oenktan sonra veni| Ve daha büyük müsküllenle karıılasa- gaktir. Zira bütçenin kabulünden sonra © tarihlerde, Anayasanın tâdilini istih- Gaf eden Çok mühim meseleler ortaya | Atılacaktır. Seçim kanununu değiştir Mek, Başbakanın işbaşına gelmesinin ve Parlamentodaki mevkiinin şeklini tesbit etmek gibi tadilât bahis mevzuu-| dur. Bu meselelerde, partilerin birbir. Jerine karşı, hattâ kendi bünyeleri için- de dürümları oldukça naziktir. Birbirinden küçük farklarla ayrılmı © kadar muhtelif fikir vardır ki, bu var Biyetin Parlamentodaki ekseriyeti dağı. tacağı, hattâ Meclisin feshine bile se Bep olacağı tahmin edilmektedir. Şim- ilik bu yüzden Meclisin feshedileceği-. 'ne ihtimal verilemezse da, — kabinenin| Mevktini muhafaza edebilmesi çok şüp- Belidir. iriyor Paris hususi muhabirimiz bildiriyor. Bükreşteki Ermeniler bizden arazi istiyorlar Paris (Hususi muhabirimiz — Yus $ Mutlu bildiriyor) — Haber alın: fına göre — Bükreşteki — Müterakki Brmeniler Birliği, Türkiye aleyhine| propaganda yapmaya başlamıştır. İs- Mİ geçen partinin sekreteri / Binar Mereanyan, Türkiyenin, hiç bir hak- kı olmadan, “Sovyet Ermeni Cumhu: riyetinden,, — gabettiği araziyi iade etmesini istemiş ve Türkiye aleyhinde çök ağır bir lisan kullanmıştır. — Pa- Tisteki Balkan mültecileri - muhitinde bu hâdisenin gizli bir maksat ma ta- gıdığı, yoksa Ankaranın aksülâmelini ölçmek için ortaya atılan bir. balon ü olduğu sorulmaktadır. Mısırda seçim mücadelesi gittikçe hararetleniyor Tarafsız Başbakan, vaziyetin gerginleşmesini önleyi: tecibirler alıyor KAHİRE, (Husust muhabirimiz. L. E. D. bildiriyor) — Mısır seçim kam: panyası başlar başlamaz Sand ve Vafd Partileri yeni baştan birbirlerine hü- Cum etmeye başladılar. 18 milyonluk Mısır. Milletinin itimadı uğruna giri- #ilen bu muazzam mücadelede, partiler afişten oparlöre kadar bütün vasıtalı F kullanıyorlar. Mücadeleye, muhtelif. #iyasi partilerin ve hususi / grupların Meydana koyduğu 1600 namzet iştirak ediyor. Halbuki ancak 310 mebus se- çilecektir. — Liberal - Meşrutiyetçiler, Basd'cılar ve Vafd'çılar şiddetli — bir Tekabet halindecir. Bunlar arasında ç Yfak grup daha çalışıyor. Kral Faruk, Vafd Partisi Lideri Na- has Paşaya karşı takip ettiği barıştı. hacı siyasetiyle, Mimir İç politikasında- ki gerginliği çok azaltmıştır. Hazımlı ve hür fikirli Hüseyin Sırrı Paşanın Mütehasmık nazırlardan teşkli — ettiği Kayri siyasi hükümet de, gerginliğin Azalmasına yardım etmektedir. Kral Faruk, Vafü ve Saad partileriyle bir Koalisyon teşkili teşebbüsünün muvaf- fakiyetsizliği Üzerine aldığı bu tedbir. de, iyi bir devlet adamı olduğunu gös. termiştir. Radikal - Müliyetçi bir istiklâl ha- Feketi olan Vafd Partisi, İkinci Cihan Harbinden önce Musırda birkaç - defa hükümeti ele almıştı. 1938 seçimlerin. Ge büyük bir maglübiyete uğrayan Parti, 1945 te seçime girmedi. Fakat o Zamandan beri Nahas Paşa etrafında, Kkazanma ihtimallerini çok arttıran bü. 'yük kuvvetler toplanmıştır. Saad Pare *tisl 1037 de Vafd Partisinden ayrılan beral bir hiziptir. Liberal » Meşruti. yetçi Parti ile Bitki Paşanın Halk Pi fisi, hanedana dayanmakta ve İngil fereye karın Vafd Partisi kadar mu: halif bulunmamaktadır. Vafd. Partisi dse, Mi için tam bir milli istiklal 've sosyal reformlar İdâlamını progra- munin başına almıştir e| du. Bu yüzden, Hususi muhabii İtalyanın dönmesi müşkülleşiyor İtalyan müstemlekeleri hakkında - Birleşmiş Milletlerin vere kıracak. bir. mahiyet taşımaktadır. KAHİRE, — (Hususl mühabirimiz. P. B. Peclarin bildiriyor) — Usun müddet- 'ten beri tehlikeli sayılabilecek vaziyet, ler yaratan Eritre ve Somali meselesin- de bügünlerde hâdis olan çok mühlik Kerginlik, Birlermiş Milletlerin, - Doğu Afrikadaki eski İtalyan müstemlekeler Finin akıbetini tâyin etmek hususunda niçin bu derece ihtiyatlı hareket ettiği: ni tenkid edenlerin gözünü — açmıstır. Şüphe yok ki bu mesele hakkında Lake Süccese'de Dİtip tükenmez münakasa Jar yapılmasının başlıca sebebi, büyük devletler arasındaki rekabet Ve pazars Jık zihniyetidir. Ancak siyasi komitede olsun genel kurulda olsun, verilen bür tün nutuklarda, yerli halkın açıkea te bellür eden arsusuna muhalif düsecek bir kararın neticelerinden doğan en: eyi Ve hattâ korkuyu sezmemek müm. Kün değildir. İtalyanların Doğu Afrikaya — tekrar dönmelerine kartı, palkolojik ve — reel Mahiyette, bir çok engellerin"mevcut iduğu malümdur, Diğer taraftan, İle anın “siyah,, kıt'adan tamamen Uuzak- İastirilmasi ile, gimdiki İtalyan Hükü: metinin, hattâ demokratik İtalyan re Siminin bile yıkılabileceği keza malüm. İki mahrurdan, — daha hafifi seçilerek, Somali, İtalyan vesnye: *i altına konuldu ve Eritro hakkındaki Karar, gelecek genel kurul toplantısına tehir edildi. Birleşmiş Milletlerin bu kakarı üze- Tinden iki gün geçmemisti ki, İtalyan kölonitlerine karşı yapılan teâhiş ha- reketleri hakkında llk haberler Eritre. 'Ya gelmeğe başla L O ana kadar ihmal edtlebilir. ae dan tehditler, birden acı hakikate Inkı. Jâp etti. Şefta Partisine mensup ellâhir çeteler Eritre içerinindeki balta girme- Talş ormanlardan çıkarak, — rastindik. ları her İtalyanı öldürmeğe ve İtalyan çiftliklerini basmağa buşladılar. Kası- Min son haftasında yalnız Musavva ile Asmara arasındaki büyük gösede, 60 dan fazla İtalyan ölüsü bulundu. 18 kasımda çeteciler, Asmaranın tak- riben 40 kilemetre cenubunda, — Habe: şiktan hududu yakınında Adi Ogray kaaabasına el borhbaları ve - makinell tüfeklerle hücum ve kasabayı ” yağma Titreye vadettiği İstiklâli vermeğe - ve memleketin Habeşistanla - birleşmesini ftemin etmeğe,, davet ediliyor ve İtal- yanlar hakkında giddetli tehditler a-. vurülüyordu. “Tethiş hareketleri hakkındaki haber- der Eritrenin beyaz halkı arasında pe 'nik uyandırmış ve İngiliz aakeri idare #i kasım ayı sonlarında, nizamın mu: hafazası için çok sert tedbirlere bi vurmak soründü kalmıştır. Otomobiller Fin, husüsl izin almadan Asmaradan ve memleketin diğer büyükçe - #ehirlerin- den ayrılmaları menedildi ve gehirli dıtina çıkan otamobillere muhafız ve- Fildi. Bütün Eritre'de sıkı yönetim kapatmağa. ve olarak İşlerini terketmeke karar mişlerdir. Asmaradaki katolik protosto — makamında pesko- pos, İngilizlerin İtaj cede himaye etmedi Tek, İngiliz aakeri val testoda bulunmuştur. Manmafih Eritrenin İtalyan güre nezdinde pro 1 tethiş hare Kirişeceklerini göktan beri biliyordu. Çünkü bu parti- 'nin programının birinci maddesi Brit Tenin İstiklâlini ve ikincisi de bu mem. Jeketin Habeşistanla bir federasyon ha> tlarını çok iyi İtalyanlar, İtalyanın Do- ku Afrikaya dönmek hususundaki gay imiz P. B. Peclaris bildiriyor. Afrikaya karar, İtalyanların ümidini Habeş Hükümeti yaz - buğlangıcında, Britte “hududünü kapama — kararını yermişti. O zamandan beri memleke ftoki ekonomik bühran #lddetlendi. A mara ve Musavva'da İşsizlik, son aylar da © derecede arttı ki, İngiliz askeri İdaresi - endiyo etmoğo basladı. Bilhas- #a gıda maddeleri, bukday, koreste, yar ni memleketin Habeşistandan — çektiği Mallar azaldı. Birleşmiş Milletlerin kar rarından sonra hüdütler Adeta kus vç maz şekilde kapandı. Unutmamak İâzimdir ki, 196 da baş- Jayan İtalyan - Habeş harhinin başlıca sebeplerinden birisi, Eritre müstemiç kesini Haboşlstan Hinterlandı. ll bir. destirmek suretiyle Eritredeki Fasist e- Konümisini islâh etmekti. Bu itibarle Orta ve “doğu vilâyetlerini Habesi 've batı vilâyetlerini SSudân'a ilhak et meği istihdaf eden Büyük Britanya Profesi, hakikl ekonomik İcaplara üye gundü. Şimdi Habeşistan, tesis — ettiği abluka ile, Eritre'nin tek başına yaşı. yamıyacağını İsbat etmek istemiş — ve İnkâh edilemez ki, Eritre'de, — hergün daha tahammüleliz hal alan iktisadi Bir buhran yaratmağa muvaffak — ol- muştür. Laka le memleketini temall ahire üzerinden — Adix iden yüksek bir Habeş me- bana İtalyayı zayıflatmak - İçin, Abeba'ya eski Müstemlekesi Somali Üzerlede ve: sayet hakkı tenmaktan daha mücasir bir tedbir bulunamıyacağını söylemiş- tir. Mussolini'ye bir zamanlar “çöl ko. Ünvanının — verilmesini Mucip olan 'bu memleket — hakikaten, Doğu Afrikanın en fakir ve verimsiz mıntakalarından. birisidir. Memleketin fek İlmanı olan Mogadisü, — Müsavva, Cibuti ve hattâ Danakli'deki Assab 1i manından bile geridir. Bu itibarin - 8o. Mali'nin ekoncmik durumunu İyi bilen ler, bugünkü İtalyanın, bu derece fakir bir momleketin idaresi gibi ağır. bir yükü tasımağa kudreti olup olmadığını sormaktadırlar. Somalinin tediye mu: vazenesi, harpten ön takı 8 milyon #sterling açık veriyordu. İ Somaliye dönmesi ile, yerli ında giddetli çarpışmaların. vukuu beklenmektedir. Hammar, Ab- Mijertayn ve Yukarı Juba ” vilk. Yetlerindeki mütanasıp kabilelerin, 5e 'çen sene Çıkan İayanlarda da görüldü. Ü Üzere, mükemmelen müsellah — 0 dukları Mogadişu'da bilinmektedir. Bu kabilelerin relleri, ekim ayı bidayetin. de Birleşmiş Milletlere — gönderdikleri ında günü te- İtalyan hâkimiye. ölmeyi — tercih Şu var ki, bu müslüman kabi inleri, İtalyanın Afrike 'dan çıkarılması ile alâkadar muhtelir zümreler tarafından da teşvik edilmek- tedir. İtalyanın Doğu Afrikaya avdet Abeba'da, Afrikanın istikbali için tehlike olarak telâkki edilmektedir. Habeslilerin kanaatine göre, De Gas- peri Hükümetinin Somali - hakkındaki Birleşmiz Milletler kararını kabul et- meni, ancak stratejik ve Müstemlekeci kanıtlarla izah olunabilir. Habeşlstanın Petrol kuyuları, Habeş - Somali bududu yakınında, Ögüden bölgesindedir. Bu bölgenin denizle yekâne irtibatı, Mo: Kadişü ilmanı Üzerindedir. Bu İtibarin Habeşlstan, herhangi bir İtalyan taar- ruzünü hemen karşılıyabilmek için ge- lecek ön sene içerininde, Somali hudu: dunda silâh elde beklemek meeburiye tindo kalacaktır. Vakaa beynelmilei bir kontrol komitesinin Somalide — bulun. ması Habeşistan icin bazı garantiler t 'min edebilir. Ancak Habeşliler, İtar yanların hudutlarına yerleşmelerini c Kisl gibi bir tehlike telâkki — ettikleri için, bu mıntakada gerginliğin — daha bir müddet devam edeceki umulahilir. Bundan baska Somall yerlilerinin İtar yanlara kargı duyduğu nefretin de bazı kargaşalıklar yaratacağı, dalma gözö: Adin bir Tetlerini endişe ile takip ediyorlardı. nünde bulundurulmalıdır. YENİ İSTANBUL Dil Kurultayı münasebetiyle Türkçenin ÜRKCENİN bir tarafının bi. zi tatmin etmediğini ve dü. sürenler. yakın tarihimizdi mühim bir kalabalık der. Bunlara göre dilimiz üç bi yük Doğu dilinin malzemesi ile yoğrulmun. bir. halitadır. — Buna karaı baska bir grup, dilimizde hiç Bir garabet bulunmadıdını, bu gibi karışmaların — diller için ” normal yılacağını söyler ve zamanımı n medeni dilleri arasında bunun tutulabilir. örneğini inilir Bulur. İkinel orupun İleri sür. düğü — bir iddin 4a kültür. dillerinden 'mes farsça, yünanca, İMtince, fincede bu neviden bir dil mesele #sinin bulunmamasıdır. Ancak bu. 'a rağmen yazı dilimizin endeles. me yolunda mühim . İlerlemeler yaptığı gözle görülür bir hakikat İki zümrenin iddialarındaki doğ ruluk derecelerini tâyin edebilmek İsin, tarihi yoklayarak cevap al mak İstersek, bu. bilgi kolu - bizi sunları anlatırı — Türklerin İslâm Medeniyeti çevresine girmeleriyle, Yazı türkçesinde daha önce bulun: mayan bir dil ikiliği - belirmeye Başlamıştır. “Aydın zümre kendi müll di kiymetleri bir. tarafa bi rakarak faraça Ve arapçadan al. di ölçüsüz söz ve kaldelerle Türk kinin anlayamadığı bir dil ya ratmıs, halk İse, eski diline bağlı kalmıştır. Üst tabakanın b dili dece bir kitap dili idi; bunlar da aralarında günlük anlaşma va dili İçinde de bu a: normalliğe karaı tepkiler görülür: fürklel basit cereyanı, divanın ka: mus olamıyacağı düsüncesi — va mahaliileeme cereyanı bunun bar Avrupa medeni: düşüncelerle yüksek zümre dilini yıkmak ve onun yerine halk ko- nuşmASINI getirmek hareketleri ol SANAT HABERLERİ GÖNCOURT MÜKAFATI Göncoürt Akademisi, Robert Mer- le'in (Zuydeoot'da Hafta Sonu) adlhı enerini mevalmin en güzel romanı ola- İrak seçmiş ve mükâfatlandırmıştır. Bu kitap 1940 / senesinde - Dünkergue'de muhasara altına alınmış olan asker lerin / hayatını ve hâleti - rühiyelerini fevkalüde bir realizm ile anlatmak- tadır Diğer taraftan Femina mükâfatını 'da Maria Harhuln İsminde genç bir kadın kazanmıştır. Genç kadin. heye- canından tam 26 saat yemek yiyeme mliş bulunüyordu. Kazandığı mükâfat büyük bir gey değildir. Fakat bu su- PARİS P( meseleleri MECDUT MANSURO! Üniversitesi Türk Dr. tat v Di Doçenti da yabancı malzemeden uzak ka: miyacadını öüretir. Bütün bu söylenenlerden sonra ira n #abil olarak su gelmek ir: Türkçe bir dil olmak dola. rafında kabaran — dedikodu dalgaları | yine de pek şaşmamalıyız. Doktorların yiiyle diğer dillerden aveı teza- | İnenler ve yapatır. Eski kurt bir tiyat- İm&busluk Ve vekillik gibi sanat işler hürler götteremiyecedine oöre, &- | İro müdürüne atfedilen bir söz var. İrine de #aafları sekidir ve malümdur. inma malzemesinden, Batı ve Do Beda Gnldüimız dllerin akane | | “Benim kirenin İlemesi, / sokak- * olarak. 've sebeplerle gikâyetçidir? | | Brda çenelerin işlemesine tabidir. Ve- | Giau olacak, araya ben de kendim- Yokun bu dillere nlmnetle dahacok- | İlevki ters tarafa da olma, dermiş. — | ,O'dü olacak, araya ben de kendli ölçüde yabancı mal lenmistir? Tarihte var midir? eme Mi yük BSunün yeni bir &0 gibi di riste beş Bu sorülarin cevabinı almak 0: zere, yükarda adları sayılan — ya. Bancı dilleri gözden geçirecek © dursak, yunanca, İltince ve arap çanın, âdeta kendi medeniyetleri 'ne İa folle — Deli etrafında mekteyiz. Bilindiği üzere tiyatronün. kutsar ni kendileri yaratmak zoru kı sında, alınmar malzer asadı ede ütarak kendi. vasıtaları, İlştirmek süretiyle birer kül tür dili olabildikleri görülür. Fara. Çada dürüm biraz daha değişik. tlr. Eski farıça, medeni bir di olarak gelişmesinde avağı yukarı yunanca, İâtince ve arapçanın fünü tutmakla beraber, müslü manlıkla başlayan yeni faraca İçe risine bir hayli Arap unsuru almış ve fakat Bu alınma / malzemeyi ikinci plânda tutabilerek — birinci derecede yine — kendi İmkânların: dan faydı etiyle bir kül ür dill aht Vermekte devam etmiştir. izca Ve onün yanında italyanca Ve İspanyolca / doğrudan doğruya İltinceden çıkmış dillerdir. Bu bakımdan medeni dil olarak geliş: mede İğtincenin ifade gücünü te: yeni oynatmak her mü miş müellir, tin hangi dorüğün; onun içindir. ki, d zetesi Come yeti hakkında bir feci bir müellir di mi iş doymak bilmez bir. neyi besleyen Devli büyük yakınlığı bebiyle, zahmetsizce kendilerine maledebilmişlerdir. İnoilizce Ger man ve Lâtinhalkları dillerinin bi 'ni piyeslere son d der. Yalnız bu “Deli 'da kopan gürültü Börülmemiş bir re: Bilmekte ve bunlardan benimsemekte güçlük çekmemek- tedir. Fakat buna karşı almanca: nn yakın sayılabilecek bir. geç mişte yapısına bir dereceye — ka: dar yabancı düşen Ve bu yüzden kandi. — vasıtalarını — geliştirmesini engelleyen fransızcanın boyundu: lnmaları | |zadet, Comedie Pa sına nasil çıkarılı savvur edilir. Piyes, bir tarih adı ülk defa. İşitile Tuğundan batarılı bir. kurtulma ü u Y ati yaktdını bilirle tarm | | Charlemagne'ın anası olan Jeanne Ia eketi, almancanın / boyunduru: | | Folle'in çocukluğundan, dundan kurtulmak için, macarca Ve İekandinav dillerinin baskı: indan kurtulmak için, fince yap- miş ve muvaffak olmuşlardır. He- men şünü da İlâve etmek Tâzim nesinde kulak ve Münekkidler: “Piy İyor. Hiç olmazsa dir. ki bu son üç di kendi im: | Vça iakırdıya. benze kânlarını — geliştirmekte — büyük Tn SA imeler. kaydetmekle - beraber, Ku komsu. dillerinin bütün malzeme: | | bir tekinin ni atabilmin değillerdir. Alınma kikaten bu yenip l yapılabilmiş? Bizim İstanbut 'Tiyatrosu için yapt duğu gibi Comedle mitesi/ var. meslek otoritesi be tenin kararlarını, 4 retle Oyunu,, ismini — taşıyan romanı ile diğer eserlerinin basılma- Sını Ve para kazanmayı temin et- miş olmaktadır. adminletratörü var müellif hatırından COCTEAU'NUN YENL FİLMİ Cocteau'nun çevirmekte olduğu “Kor- | bunt kunç Çocuklar,. filminin — hazırlıkları | Mehmet ağası. ilerlemektedir. Eser, muharririn, za- | aktris tarafından masından şüphe câ değil. — Tiyatro di manında çok / beğenilmiş ve okunmuş olan ayni isimdeki romanından filme hei GT gaa Hisi e G Öz N D Xe trea ea c DAbillara vapılanak Demek pek yakında yeni ” Jean Ma- 'nis'ler ve Josette Day'lar göreceğiz. dabileceği, hataları örtbas ettiğini biler Comedie Française'de — İYATRO sükünetten fazla hog- |ra danmıyan bir. mücasesedir. altı haftadanberi Françalse'in oynamakta olduğu (Jean- kopan gürültülerde seyret- Bir yandan geçmişin ölmez eserlerini ve ölümsüz müelliflerini ayakta tutan bir müzedir. Öte taraftan da yaşayan- lar arasında o şanaa sahip şehreleri arayıp sivriltmeye g: Tet eder. Onun için bu Sahnede eser yatan arslandır. Onda eser oynatama- başka sahnelerde şöhre- sun dünyadan gözü açık gider. düşmanı vardır. Geçenlerde Figaro ga- Française'in son vazi- 'Zim gu yeni Verdiğimiz piyesin ükıbeti anlaşılsın da ondan sonra söylerim yi iyor, fena mi?, gasesenin bütün mesul idarecileri ye- Hekkidlerin en terbiyeli ve derviş mi- zaçlıları bile bir tek istianasız “bu re- olurlarsa orkestranın geri kalan kız- mından çıkacak sesler pek kolay ta- ihtiyarlık ve ölümünden (ameliyatha- dört parça çıkarmış; bir müdafan kelimesi söy- lemeğe mecal bulamamasına göre ha- tistlerin en kidemli veya kodamanla- rından kurulmuş bir piyes okum Üstelik hem idare, gibi silkelemek kudretine sahip, başlı bir adam değil; Aleminin tam bir Hattâ dili dişli bir )STASI kopan fırtına REŞAT NURİ GÜNTEKİN din yazı masası hatalarını sahne- âleme teşhir etmekten — korkmı masına şaşmak Jâzım geldiği — halde den bir küçük dedikodu. sıkıştırayım. Geçen yazın başında Şairler Prensi meşhür Paul Foure'i Château.Thlerry de bir köpek ısırdığını düymüştüm. “Edebiyat Dostları, adlı bir cemi- İyetin âzaları La Fontaine ihtifali yap- mak için Château-Thierry'ye giderler 've kibar bir adamın şatosunda müke lef bir ziyafete konarlar. 'Üstad Paul Foure da aralarındadır. Yemekten son- ra parkın ağaçları arasında dağınık bir hazım gezintisi yapılır. Eskiden birçok genç nesillerin - gönlünü — pe. sinden sürüklemiş olan Şairler Prensi simdi gözlüklü, sopalı bir. seksenlik İhtiyardır ve bu sefer peşine ev sa- hibinin azılı köpeği — takılır. Şair bir aralık Ürkerek sopasını kaldırır; kö- Dek te tabif onu bacağından adama- kıllı kapar. Dostlar arasında hali vak- ti pek yerinde olmadığı anlaşılan şa- ire, ev gahibinden tedavi — tazminatı 'düva etmesini tavsiye edenler olur. Fakat tabildir ki, o, bu kibar ziyafet sahibine karşı bu küçüklüğü yapmaz. Şimdi öğreniyorum ki — muharrirlere, 9 mükellef daveti yapan kibar adam Jean Je Foülle müellifi/ operatör Amant Jean'dan başkası değildir. Bel Ki pek kibar bir düşünde değil ama müelliflere böyle olunca Châtenu » Thlerry'deki şatoda tiyatro artistle rine bu neviden sık sik bazı ikramlar yapılmış olması akla gelmemek müme kün olmuyor. misalini şimdi Pa- Comedie Jan) adlı bir piyes Comedle Prançatne bir. mâbedi. sayılır. görünen dellif için — yürekte M varmış olursa ol- Yine lostundan çok fazla anket açmıştı. Lâti- lür bakalım, hele bi- diyordu. Başta; file benziyen bu sah let olmak Üzere mü- lerece — dikkat eder- Jan,, piyesi etrafın- 'Adeta tarihte misli zalet olmuştur. Mü- * Gelelim şimdi tekrar — dedikodunun tiyatro e münasebeti — meselesine: Politika gibi sanatta da tenkld ne ka- 'dar şiddetli olursa o kadar da sürek- Siz olür. Nitekim bu Deli Jan piyesi için de böyle oluyor. Münekkidler bir' eser için hep bir ağızdan “bir rezalet- tir, diye silâhlarını boşalttıktan son- ra ilâve edilecek ne kalır? Tabiatile susuyorlar / Ve İşte 6 zaman ahiyor Amant Jean... Cevap makalesi değil.. Güya kendisine sokakta tesadüf eden bir gazeteci ile bir dertleşme... Ne yap- aın o, bir şey söyliyecek değildi amma inçalse'de halk kargı ir?,, diye bağıracak Piyesidir. — Müelliti, len bir. operatördür. ayak — keser gibi) olmuş bir piyes. 'es, piyese benzemi- | sordular!. Takardıları bir par- | — Sözlerinden birkaçını “aynen üliyö. diyorlar. rüm ve oymyanlardan | “Bir şaheser yumurtladım. diyeml- yeceğim gibi bir eşeklik (ânerle) yap- fam da diyemem. tabil. 'Ben sadedil bir adamım. Zannedi- yordüm. ki, samimiyetle yazılmış. bir ezer, fikirler, zevkler ve hayaller recesinde bir ehemmiyet arzeder. Ten- kideilere olan kırgınlığım da bu ehem. miyeti ihmal ettikleri içldir.., 'Ben bir ruh dramı yazmak iste- dim. Onun hareketi - dışından ziyade içindedir. pek mümkündür ki, bir ru- hun hiküyesi ,bir tiyatro piyesi yap- mağa kâfi olmasın.., “Kendi hesabıma münekkidlere te- gekkür. etmeliyim, onların hücumları halkın merakını tahrik etmekte ve salonu hıncahınç doldurmaktadır. O kadar doğru bir söz ki, bu “ple iyese benzemiyen bir piyesçi görmeğe İki aydır niyetli olduğum halde ancak dün akşam yer bulabildim. yutulmaz. hata na- Belediyesinin Şehir tağı yeni statüde ol- Française'de de ar- kor hem akımından bu komi- daldaki çürük yemliş bir r. Yine üstelik de çıkılamıyacak belli tiyatro ve mat- Sarı çizmeli göze kestirilmiş ol- öllecek bir insan da ünyasının bu ye- kimin ne süretle n tecrüibeli bir ope- köprüye dair Homer: — Doğrü söylemiş, dedi. tınız? — Hayır! dedi. diği zaman kai — Peki ama ne diye yaptınız MLAK. beniml ni yoğurdu. Sual #edlyordum. Nihayet: — Söyliyeyim, dedl. — Sebep siz misiniz? — Tek istediğim şey herkes yatımca herkes gibi olmak istedim, ilk defa olarak pek memnunum. — Büna n — Pek iyi bilmiyorum. Rumuzu farkederiz. Doktor #ualarından başladım. yör, ama İyi ki, yok, — Ben de, anormal — Peki amma neden, Kathy yüzünden mi? — Yok, kabahat, Kathy'de değil. — Belki bütün bu tereddütlerden, taliklerden bıkmış- imi vermiş bulunuyordum. Homer parmaklarını karışık saçlarına götürdü. Kafası- me cevap vermlekte Sebep sadece benim. Zavallı kafamla #özlerine akıl erdirmeye çalışıyordum. zaman karar verdiniz, Homer? İnsan böyle hallerde bir anda vermez. Yalnız günün birinde kararı vermiş oldu. Peli bana MAK. Jarını gezdirdiği zaman kararımın. verilmiş olduğunu bir- denbire farkettim. O anda anladım ki, ya herke: olmalı, yahut ölmeliyim, O anda bana kararımı verdirer oldu, bilmiyorum. Belki de makinelerdir. — Makineler mi? Yani makinelerin size bu Işi yapmak — Hömer, dedim, bütün bunlar yanımızda bizi dinleyen bir olduğuma gz ee 4 | Va Memnunüm, dedi Homer. Bende hiçbir anormallik yok. Ta- Zürriy a T mamile herkes gibiyim. hep nikbin le meşgul olmaya- başl bu işi? adalet zihni bunları inhi söyledi. Güçlük çektiğini hiz- gibİ olmaktı. Bütün has — ,” “Tüm 0 sırada, Kece yarısından az Önce Moskovadan ge- İgnelemesinden ümanç getirmiştim. Bön. zamanlarda saban” | Ertesi gün, Michet Angelo, / tekvar şimdi herkes gibiyim ve — İ Bir telkraf Rus Hükümetinin kısır olmayan Moğollardan —Jai önlreme gitmek ürere evden vaktinden önce çıktığımı, | |PaT İStemeğe gelince, endinine hiç habeti bulunmadığını bidirdi. Moskovaya - göre bu İki —akşamları kabil olduğu kadar geç döndüğümü Tarkettim 3 bem y İN İ Magol Hikâyesi her halde komlnlüt aleyitan Propaganda — Böyle sinirlerime kapılcakk” olursam, karımla hayatı- ı tarafından kararını Vaziyet İaboratuvar. — İngiliz ti müş, MZP. insan. oğlu, gibİ kısır denbire değişmişti, bana mantıki görünü- akıl döktoru Sinİ ebediyen kısır kı hükmetmediğiniz. için madığı etası üzerinde durdu, ten gonra iki Moğol hikâyesini ele aldı. iki Mogol, Amerika için hayati bir ehemmiyet arzeder oldu. İKi Moğolün dürümü hakkında Dişişleri ingiliz tebliğleri kadar karanlıktı: yıldızlar gibi, 'na devam edip gidiyordu. — Evet, Homer tamamile herkes gibisiniz. J. C. Pogey'e telefon ettikten sonra eve döndüm. Tadyo, bu felâket hakkında kafa patlatmaya başladı Körünüyordu. işlardı. O da verdiği cevapta iyetine itimadı. olduğunu, — Sovyetli dsar altına almayacağından emin uydurulmuş olacaktı. * karanlıktı, tam Dünkergüe çekilişi ogollar de tasfiye safhasına gelmişti. dişkanlık tesiriyle, güneşin Asabi Ve alıngan olmuştu. Homer'in © hareketile kendi- İmaya mühküm ettiğini sonradan ve yavaş yavaş idrâk ederek bu hale düştüğüne hükmediyordum. etsiz Dü Evvelâ Homer'in vücudü şart ol- bir müddet bir temayı İşledik- Bir iki anat Bakanından Rus hükümetinin bulunduğunu Adam işe yaramaz hale efsane olmuş, MAK, Aciz dürüma düşe Bununla beraber, etrafında şaşmayan bir intizamla her zamanki hayatı. Dünya iztıraplar içinde can çeki hem bu değişiklik iyi tarafından olma- öaram masazEER! Evvelâ gece uyanmaları başladı. Umumiyetle Marge, Büyük İtalyan — sanatkârı — Michel sanki kafasına birşey indirilmiş gibi aabaha kadar deliksiz | | Angelo, Se Piyer kilisesinin kubbesiye uyurdu, ama sonradan saat dört beş sularında uyanmak — | İle bazı tezyinatını tamamlamağa çalı Gece, — Adetini peyda etti. Bir dirsek veya ayak - vurarak benden | İgiyordu, Fakat bu iş için dehşetli para ama — fıstik İstiyordu. Yahut da bir endişeyle uyanıyor, acaba so- gidiyordu. Hattâ Papalar, — Osmanlı kak kapısı açık kalmasın diye merak ediyordu. Bazan da — | | Türklerine karşı Salip orduları teşkili yutmak için kendisine bir. yumurta yördu. Ama beni en ziyade korkutan sey, t olmayan kıskançlıklar ve şüpheler sıydı. Şimdi, her akşam, işimden dündüğüm yel sadakatsizliklerimi yakalamak için önür bir ağ geriyordu. Artik usunmaştim. içinde Birliğinin Marge'dan — ve büyle mizin bir çıkmaza gireceğini düşündüm. ve lle başladım. Onu bitaraf bir gözle görmeye amaa hale — Tar verdim. Bütün alâmetler bunu gösteriyon Bu hüktüm, edilmesi için elden geleni yapmak tazımdı. visi imkânsız bir şey değlidi. herhalde dönen Maria ile Tommy, bir gece, bir briç parti gerek ölecek değildi. sadece ihtiyarlıktan sönüp gidecel ar,, diyerek böyle bir işe girişmesini Amkanını verdiğini mi keşfettiniz? Her ey, et zamankI tampesiyle yürüyorün. Hava nak- — Mileniyie, hakikatte İse onu'bir KK sant aükünetle tevkik eti İ DaBal a K böyle bir ge e n önlardan senle Geğil, Fakat makineleri gördüğüm — yye girketleri Parise Veya Kahireye boş günlük seyahatler — mek üzere keldiler. Marge, bir aaat kadar, tümamiyle nor. Tücisi Angalo, 2410 GüÜ öapelle Bir sara'lardan nefret ettim. Ne kurumlu bir halleri vardı! — tertip ediyorlardı. Bol bol naylon çorapları yapılıyordu, yal- — Mal bir şekilde hareket etti, fakat birden iskambilleri elin- —| | 1865 de 80 yaşında olarak ölmüştür. Saman maakineler. Yuvarlak göbekli, kolu, burnu olan Koe — miz artık bunların modası geçmeye başlamıştı. Mesken buh: — den atarak Doğumu Fatih Sultan Mehmet z suman makineler, sanki canlılarmış gibi öyle kendini beğen- — ranı mucize kabilinden birdenbire ortadan — kalkmıştı. Her — Rezene turşüsü İstiyorum, dedl, manına, ölümü, Kanuni Sultan Süleşe Telme uyotlardı ki, Onlardan nefret ettim, hepsini kırıp — şey tabil mecrasında idi, yalnız bizim evde — vaziyet başka — — Tommy: manı sön zamanlarına rastlar. Keçirmek arzusunu düydüm; sonra birdenbire anladım Ki — İi — O da nedir? diye sordu. . 'ben orada olmazsam — onlar ölmeye — mahkümdurlar, Bizim evde vaziyet birdenbire tabli halinden çıkıver Hayretleri yüzlerinden okunan Mürla ile — Tommy'ye Sarayburnu ile Üsküdar —arasında aalaraa lar Çahasına yürüdüm. Galiba evvelâ gamma — mişti. Sebep de Marge'di. Karımın gihniyeti Ve huyları bir- — baktım. Şaşkına dönmüşlerdi desem daha doğru olurdu, hes-— | | bir köprü kurulmak tasavvurunu gaze- le Marla, Tatlı bir senle: — Şekerim, dedi, gimdiki gibi herhangi birdenbire içinizin çekmeki sık #ik oluyor Mi bir arzu düyüyor. müsünüz? nya | y © zamana kadar âde- göstermeye başlama- nunda, hiç Şüphesiz Marge'in aklından hasta olduğuna ka- çok korkünç ve üzücüydü. Evvelâ kat'i bir kanaate varmak, sonra da Marge'in en iyi bir şekilde tedavi Marin Östenhelmer: le Tommy Thompson'u çağırmaya karar verdim. — Köprü tasavvurunun 400 ünct yıldönümü — münasebetiyle — Rahmetli hocam, Abdurrahman Şe- ef efendi, bundan kirk sene evvel Mektebi Mülkiyede tarih dersi verir- ken, bir münasebetle, şu fıkrayı anlat. mişta: için topladıkları paraları, bu kilisenin ikmali için sarfetmek zorunda kaldık- ları halde yine para yetiştiremiyorlar. di Michet Angelo, mütemadiyen Pa> padan para istiyor, fakat Iş bitmiyor. du. Nihayet Papanın takati kalmadı. Artık yine para istemeğe gelirse, red detmelerini adamlarına tembih etti. Ertesi gün, Michel Angelo, / tekrar zaman, mühay- ne — güallerden durmadan beni gu haberi yolladı: '— Ya bana lâzım olan parayı bu dursunüz Ki Sen Piyerin inşaatını ble tireyim, yahut, — Osmanlı hükümdari beni davet ediyor, İstanbula giderek Sarayburnu ile / Üsküdar arasına bir asma köprü kuracağım,,, Bu tehdit tesirini gösterdi. - Papa, kendisine lazım olan parayı temin edes Tek Ve; "Bu del herif yapar mı ya. rdu, Hastalık, teda- Bi yapmak ve- telerde okuyuca, İtirk yıl evvel hocar mın söylediği bu fıkra hatırıma geldi; Azlz okuyuculara, Michel Angelo'nun Aört asır evvel söylediği bir sözü, 100 gene sonra nakletmiş oluyorum. Alalit YAŞAROĞLU bir. yiyeceği ü? Böyle kat'l (Devamı var)