19 Aralık 1949 Tarihli Yeni İstanbul Gazetesi Sayfa 1
19 Aralık 1949 — Pazartesi SİYASİ İKTİSADİ AA — Ç S FOU O eee İ Sayı 19 — 10 Kur: Beyoğlu - Müellif Caddesi 6-8 Posta - Kutusu 2100 - Beyoğlu Abone: Türkiye için sereliği 32 altı aylığı İ7, ücaylığı 9liradır Hariç memleketler iki mislidir. TAKİL Tesis eden GÜNLÜK GAZETE HABİB EDİB TÖREHAN öi Z ursliri üalerden bi Teletan - G4TUĞ. » ÖĞLULEU mes'uliyet “kabul edilmez Telgraf Adresi : Hetlo. İstanbı POLiTiKA — 18/x11/1949 DİL KURULTAYI U hafta Ankara, gene hara- retli günlere mahsus çehre- lacaktır. Henüz komisyon- da olduğu için ikinci plânda gibi duran bütçe konuşmaları yanın- da, Meclisteki ehemmiyetli tasarı- lar da bu hafta umumi efkârdaki erlerinden mühim bir kısmını Dil Kurultayının görüşmelerine bıra- kacaki Birkaç günden beri bu sütun- || larda dil inkılâbının nerelerde ak- sadığını, niçin ve nasıl dil işinde ekenin zaruri bir hal âl- bir müt: dığını bahis mevzuu ettik. Uydurma kelimelerden kurtara- irkçe- k bir dile|| dilediğimiz | dil çalışmalarına candan cak, görüştüğümüz güzel yi yeniden hâkim kıl: bizi kavuşturmasın Ankar başarılar dileriz. BİRLEŞİK AMERİKA VE İKİLİ ANLAŞMALAR WASENGTON Hükümeti, At- lantik Paktına dahil devlet- | lerle ikili anlaşmalar yapmak üze- | Ba- | re müzakerelere başlamıştır tılı devletlerin kurduğu büyük it- tifak teşkilâtındaki bu yeni geliş- | me acaba hayreti mucip olabili mi? Şüphesiz ki, hayır. Avrupaya silâh yardımı prog- | ramını Kongreye takdim ederken, | Ö Cumhurbaşkanı Truman, muz tarihli mesajında bunları açıkça ifade etmişti. “Yardımdan istifade edecek teslim edilecek kullanılma- nı temin edecek karşılıklı yar- olan devletler Malzemenin yerinde dım anlaşmaları yapılacaktır. Ve- rilen silâhların, tahsis edildikleri coğrafya bölgelerinde kullanılma- $1 ve Amerikanın rızası olmadıkça başka devletlere verilmemesi, yar dım gören devletlerden istenecek. tir. Hâlen cereyan etmekte olan ikili anlaşma müzakereleri, Ame- rika Cumhurbaşkanının p manin bü kısmının tatbikatından başka bir şey değildir. Ve bunla rın ehemmiyeti hemen tebarüz etmektedir!.. Bu müzakereler — şüphe'yok ki — Atlantik Pak- tına dahil devletler savunma ba- anlarının son Paris konferansı kadar ehemmiyetlidir. Bu konfe- ns, Şimali Atlantik bölgesinin müştereken müdafaası için, stra- tejik bazı esaslar koymuş. İşte, ikili anlaşma akdine mâtuf bik mevküne koymak için cere- yan ediyor Hakikatte, Pakta dahil her devletin hi kın umumi ihtiyaç ve menfaatle- riyle telif edilmek isteniyor. Aca ba, âkit devletlerden biri, kendi Şimali At- ntik Paktı ile derpiş edilen mın- müdafaasını teminen, la taka dışında askeri müdahaleler de bulunmak zorunda ka mı?... Böyle bir hal, Hong-Ko veya Hindiçiniyi müdafaa zaru retinde kalan Büyük Britanya yahut Fr iki devlet arasında cereyan eden | ikili müzakerelerin ehemmiyeti bundan ileri gelmektedir. Or- taya çıkan mesele, Büyük Britan- | ya ve Fransa tarafından Uz. rkta takip edilen politikanın kendi emniyetleri - bakımındı Amerikaya mülâyim gelip gelm Zidir. Ve bu sebepledir ki, A lantik Paktı, bizzarur genişliye cek ve daha büyük mesuliyetle Akdeniz paktı olmadığı halde Pakta dahil devletlerin, mese Yunanistan veya Türkiyeyi mü- için her an müdahaleye di hazır bulunmaları lâzımdır bile ortada yokken, Amerika, hiç iphe yok ki, Mao-Tse-Tuı uğrayacak Hindiçiniyi müdafaa zorunda kalacaktır. Bu sebepledir ki, Amerikanın diğer devletlerle yapmakta olduğu ikili anlaşma: İarın, Atlantik Paktını itmam ede ceklerini söylemek doğ bu sebeple, Türkiye ve Ame rika arasında da bu çeşit müza kerelerin başlaması beklenebilir Unutmamak lâzımdır ki, Ameri ka Dişişleri Bakanlığı, âsker yardım kanunundan istifade ede bütün de aktini teklif etmiş bulunmakta dir, * Uzakşarkta komünist akınını durdurmak ÂAmerika ve Fransa, Hindiçininin müdafaası için program hazırlıyor İmparator Bao-Day H.P. Başkan Vekili Seyhanda 150 milyon liraya — " umanaz nsa nezdinde teşebbüse geçerek H madenlerimize 400 milyon İlira sarfiyle Havza edilme: arla istiyeceği yleniyor 1. Mutlu bildiriyor) muhabirimizden Farasında birinek plândı ini hâdiseleri ni bir fikir edinmek istedik. salâhiyetli mehafili nezdinde Vekili Hilmi Uran bugün Mersin Hal:İletleri arasında itibar görmesini” sağ- Van Gogh'un yen bir iktidarda bulur hi ikında açık ve hükümet ve Mmalarının daima İsnatia Ti Çürütmek esasına mâtuf. bulur üzerine dikkati muhaleretin Mao-Tse-Tung'un zaferi 1 küvvetle diçini hududuna gelmiş 'da Milliyetçi Çin ordusundan ar. İanlar sınırı geçerek Fransız ma- kamlarına teslim olmaktadırlar Makta devam ediyorsa 'da durumun hameti inkâr edilemez. şimdiden Hin rdir. Diğer ta- arasında Jâyık oldu. “İlkindf Cihan Harbinden sonra mil upa Ayrıldığını ve bun: dünya müle Acaba komünist İletlerin iki Jlardan her grupun 'Türkiyenin de bu grupa Avrupa mlletleri "gibi bu dımdan - faydalanacağını, 'nasıl Büyük Harp badiresi de yamınca milif geref ve takatimizi yıp- Çankayşek dım etmek istiyeceklermiş, Fransı Bu haber başından sonuna Hindiçini'nin Mao-Ta Tüng'a ve Şo-Ninh'e kargı müdafnası, afaaya ihtiyaç hâsıl olur. Amerika ile F müsmir bir işbirliği 1 belirttikten | ni açıklamış ve nutkunuş bütün bumu- | — şehei kabil olacak: ve açikca Paris Hüküme- inin moktal nazarı budur. aftan, aynı mevzu ile alâka- d başka bir imkâ Fransa ile Amerikt arasında müzakere-| lere mevzu olan İkİ taraflı anlaşma hü- 'Amerikanın Fransaya Hindicini'de kulla Amerika v Halihazırdaki dukla karsılaşması bu. sebe niliyor ki, Rransa, hâlen A* dâhlarını Hindiçini'ye gönd n gelecek yeni silâhları Avrupada futar. Tabii bu kelime oyunundan ka bir şey değildi birlerin alınmasını ve bunun için de FPransız efkârı Amo a arasında en kısa za: manda, bir anlaşma yapılmasını mektedir. AurlokBao Day b kümlerine göre, edilen bir nümayiste Stalin ve Mao:Tse-Tur 28 tem- | Komünistler tarafından terti İ söylüyor. Fransiz-Am Washington'a göre, Rusya Çini ele almak istiyor Washington 18 a yorümlarda. bu un Moskova seyahati endir. De upadaki Si da İdare Heyeti, toplantılarına dev, Fakat hazırlıklar hakkında 'Durüm 'acele ted.| yarın Kurultay Umumi Heyetine sunu: icap ettirmektedir. yetle öğrenmiş bi anlaşması, Mmuhakkak 91 aralıktan önce tasdik e Otomatik bir şekild. “Amerika tarafın. 'yalnız Paris hazırlanan dilmiş olacaktır. de Saygon Hükümeti, dan tanınacaktır. © Halde, ile Washington müşterek bir hareket plânı Hindicinid kabili tatbiktir. manda kendi “memleketi dahilinde ko-| *çi Çin Hükümeti Başbakanı Yen-Si vreler tarafından res- Komünistlerin Amı Hükümeti ale gandaya rağmen, Fransız umumi efkâ- | ' baberdardır. ünkü, Pariste belir- | men teyid 9i yaptıkları inist Çin Hükümetini n 'n emindir. ki komünist cereyanlara mukavemet Avrupanın, Burma sınırını beyanatta, Milliyotci B n bu ha-| tiren Çin Bakanı munda İmparı )f Bao-Da- lenmektedir. imdi- bir | Bangi yeni, bir tec ki müzâkereler de, bu plânları tat-|” nezdinde wsrarla istiyecektir. üük bir ihtimalle Hindiçini müdafa- aşma hâsıl olacak si ihtiyaçları, ittifa- Amerikan - İngiliz anlaşmazlığı Atlantik Paktın: ltere bazı hususi durumlar ileri sürüyor Fransız Sosyalist Partisinin Pariste yaptığı genel toplantıda *bazı şartlar altında, 'devam kararı verilmiştir. İştirak - kararının 'olan L&on Blum bu. suretle bir. kabine lemiş bulunmaktadır. Resimde, Ldon Blum'u bir kongre sırasında | İ t Partisi liderlerinden Le Trocaver ile baraber görüyorsunuz. t Hükümetine iştirake Bu mevzu il leketlere yapılan yardım meselesinde İsveçli güreşçiler bizden sitayişle bahsediyorlar AREÇ İN ortada hiçbir sebep me Bundan dol: sanın pekâlâ başına | z; asen, Amerika ile bu | Yunanistanda seçime 80 parti giriyor u hal, İngiliz Hükün el kleri güreşte yenebilecek mlacak a kuvvet tasavvur edemiyoru ilaşmalardan yurtlarına dönen İs- ktir. Ortada bir TEFRİKAMIZ Malata çifti Joseph Conrad'ın küçük bir şaheseri İsveç takımı antrer fik Paktının daha henüz lâfı hiçbir. takı kızıl ordusu. tarafından tehdide Çeviren : “Reşat Nuri Darago udur. Ve | Josehp Conradl için “küçük” diye kısa olduğu nmiş olan Joseph Co i, İngiliz ror tutmakta 1 birbirinden arasında en yük- lendir. On rısında geçen b bilhassa Felem, Conrad'ın en gü memleketi: hikâyede tropiklerin v Hindistanının ateşli havası, füsunlu tabiatı ir macera okuya n mdan şaheser sayılan romanlarla e, iktlli anlaşmalar “Yeni İstanbul N tkek in Mersindeki nutku IÇ SAYFALARDA Avrupa Birli; ÜÇÜNCÜ SAYFADA hüyük barajlar yapılacak B Alman sanayi kudretinin 1,5 milyon dönüm “araziyi sulayacak olan bu tesisattan yeniden kuruluşu İstanbulda ve İzmirde haftalık piyasa vaziyeti çıkarılacak, büyük Himanlar ıslah edilecek | |DOÖRDÜNCÜ SAYFAD Lisanımızın tadı ve ahi ratmadan dimdik kalmışsak -harpten Refik Halid Karay 'ra da memleketimizin dünya dev. Jayabilmişizdir. — diyerek — Türkiyenin tablosu ve iki mühim serg beri | kalkınma programına - geçmiş ve bu|BEŞİNCİ SAYFADA kaynaklarımızın. Inkişaf ettirilerek en Kaçak (Hikâye) maüsait şekilde — Kiymetlendirilmesi ol Reşat Nuri Güntekin dukunu, izah. etmiştir Topkapı Saray 'Bundan sonra — Uran, / “zirsatimizin kütüphaneleri bol miktarda getirtilmekte olan ma- kinelerle iptidailikten — kurtarılacağını, madenlerimize 400 mülyon lira sarfiyle havza istih '7 milyon tona çıka dacağını v sinde 150 m yön İlra ae yapılacak.. bend Spor Emeklilik Kanununun Deraene gğ aa n | — orduda tatbik şekli bul, İzmir, İskenderun, Samsun.ve Mer-| — Milli Savunma Bakanı, bu in Dimanlarının ıslah ve insa edileceği-| - hususta dün izahatta bulundu. yaffakiyeti kendi partisine-maleden söz- İ kam, Emeklilik Kanununun ordudaki tal lerle bitirmiştir. bik gekli hakkında, gazetecilere gu l O Bu kanunun hükümleri, Mi Sİ 'karar, üst rütbeye yükselemey Türk Dil Kurultayı —— S bugün Ankara 18 (Hususi muhabirimiz bi-| “Dil Kurultayları, dil devriminin yü-|lâhiyete isti ayrı ayrı karar veri 'Tağmen | süyüsünde birer - merhaledir. Altıncı | Pu suretle, ordunun yeni teşkilât - ical 'Türk Di Kurumu binasında bütün gün| Kurultay, günlük hayatın içine girmis hummalı bir hazırlık açılyor ZF orlaya çıkan kadro zafüretleri kargılal galışması göze n vicdanına işlenmiş bir ha arın 'tericen Ş başına gelmelerine çarpıyordu. Bir taraftan ağağı kata zi ânlıyacak, — programlaştıracak | ai açılmış olacaktır. Görülüyor. Ki Yaretçiler gelip gidiyorlar, bir taraftan| ve teskilâtlandıracaktır.. Cu Mmaddenin ordudaki tatbikatı, buş yukarı katta hususi| İdare Heyetinden Mehmet Ali Ağakay İnün ihtiyaçlarına cevap — verecek da şunları yazmıştır: Ve kaldelere bağlanmış bulunmaktadır| "iSon yıllarda dil işlerinde —kendini | Lise mezunlarının yedek subaytığı haf | bir vey tayda Kazlıklı bir anlayış ve iyi niyetle | (ç azari bir 1t güne ka İacük dört mühim tebilir oldüğuna Kati arkallan Kakacalıma İasanacam — İ Gmzdnl Dit Sağe SKM 'Son dakikada aldığımız malümala na- İgevre 'askerlik yapmasım eras Cati muharririmize, Türk Dil Kurumu Baş- İ seddin Günaltay, Sükrü Saraçoğlu ve | " Yüksek tahsillerini bitirenler yedek kanı Haşan Reşit Tankut, düsünce ve düygularını kendi elyazısiyle göyle bi |a getirilmesi hususunda / kuvvetli bir /dan birinin başkanlır | bay yetiştirilmek ünere mektebe - alın Te dRlmLa Basübünda ” Kavvetii bir | caktır. “Fasarıya göre üneden İcereyan mevcuttur. —— | D e A Gevreleri yekünü'bir Buçük seneden. ret olacaktır. Yüksek öğretimi takip Mmeyen lise mezunları yukarıda işmret tiğim Ük askerlik devresini famlamız ol Tak 18 ay müddetle yapacaklardır. bu tasarıya göre, kamp ürülleri. kaldırf Jacaktır.. demiş ve askörlik müddeti haf llste bulunan Askerlik — arükı er sınıflar da bu müddete 500 üncü yıl için İatanbulun 500 üncüi fetin — yıldönüml—i hazırlıklariyle meşgul olmak üzere, A karadaki mevcut k ade meselenin teferruntiyle n cak ve Bakanlıklararası Komiteş SPOR Galatasaray, First Vienna'yı yendi Dünkü maçın tafı apor haberlerini 8 inci sayfamız. LİSELERDE MANTIK DERSİNE ÇALIŞIRKEN TASIMLARDA ÖNCÜLERİN | İ — Oh.. Ohu Oğlumuz yabancı dili bülbül gibi öğrendi.
