10 Mayıs 1942 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

BAŞMUHARRİRİ Ahmet Emin YALMAN Cağaloğlu, Mofla Feneri Sokağı 30 - 32 Telef. 24136 - Telg. VATAN Isi. PAZAR 10 MAYIS 1942 Yıl: 2 —Sayı: 571 VATA "DOĞRUYA DOĞRU - EĞRİYE EĞRİ,, Fiyatı 5 Kuruş MAYIS FEVKALADE . 1049 ÇEKiLiŞ Fiyat siyaseti Trakyada bir iki ameli görüş Ahmet Emin YALMAT İr, iki gün kadar Trakyada dolaştım. Bir çok şeyler Zördüm, görüşlerimden de bir ta- kim ilhamlar aldım. —Bunlardan Srasile bahsedeceğim. Yiyecek meselesi bugünün baş- hcf* davası... Partide de mühim Müzakerelere yol açtı. Bunun İçin Prakyada gördüklerimin bu mü- him bahisle alâkası olan bir, İki Doktası üstünde bugünden — dur” Mak isterim. Hüleburgazdan geçerken — şikâ- Yetler duydum. Meğer kayma- (l;ıam_ halka faydalı olmak yolun- siîli(ıl Müfrit nazari arzularının te- bir ( Ameli şartları ve imkânları dır tarafa bırakmış, hayali Şekil- nî bir takım asgari fiyatlar kur- 0$. Meselâ yumurta Lülebur- :azda Vüz paraya, üç kuruşa satı- Yormuş. Halk da bu et pahalılı- ğıı;da Yumüurta ile pekâlâ gıdala- ucuormuş' Kaymakam: — «Daha tik Z Olsun, halk daha kolay teda- my(.îîsî"" yolundaki tertemiz bir satııs,e' *Yumurta altmış paraya tada N» demiş. Demiş ama, Or- yalj sumurta kalmamış. Ucuz ha- bir güret belki de pek nikbinleri kat Zb N için avutmağa yarar, fa- imkâ, Ununla karın doyurmanın ::lun? henüz keşfedilmemiş. Yu- tün fy’, Misal diye söyledim, bü- Bazdı iYatlar ona göre... Lülebur- A Zorla bir kara piyasa kurul- B haydi. el altından yiyecek aramağa uğraş, Civarda'bi:x.. Te Öy Enstitüsü var. Oraya Uğradık. Enstitünün —mü- dürile bir M - ürile atrif müfettişini bir knrdüğümün hallile Rtin â Meşgul — bul- hu:' Ortada iki yüz altmış canı bc_ emek Mes'uliyeti var. Lüle- surgaz Ticaret Odasından fiyat Ormuşlar. Cevap vermiş: yolî F['âır(ı ve filân şeylerin fiyatı » Çünkü kendis; - sında yok. Si bura piyasa. — Peki, ne var? diye sorulmuş. Cevap şu: — Kuru bamya ve şeker... oIY'"'l fiyatlar hakikate uygun 'Madığı için mallar ortadan çe- kilmiş, İçimizden biri dedi ki: — Peki siz de erzakı bulduğu- Tüuz yerden satın . alınız. — Alamayız, Malsandığının pa- x'a.Vî verebilmesi için mutlaka Lü- *burgazdan tedariki lâzımdır. — Haniya, köy enstitüleri art- ı'v"ma ve eksiltme kanunundan İs- Tsna edilmişlerdi. — © yalnız kurulma faaliyetle, Ti içindi. Yoksa kurulduktan son- Ta enstttüler de 2490 — numaralı kanunun hükümlerine tâbidir. Müfettişe sordum: — Bu enstitünün müdürü: «Be- nim ilk mes'uliyetim, elimdeki tahsisatı kullanarak bu çocukları açlıktan korumaktır, kirtasi usul- lere riayet mes'uliyeti ancak — on- dan sonra gelir.» dese ve kirtasi yolu değil, ameli imkân yolunu takip ederek vazifesini görse ne olur? Cevap verdi: — Evvelâ Malsandığı vermez. Sonra usul ve mevzuat haricine çıktı diye müdür mes'ul olur. — Peki, müdür yolunu bulup da bütün mes'uliyeti üzerine alsa ve çocuklarının karnını doyursa —_——iz ne yaparsınız? — İnsan ve vatandaş sıfatile İkdir ederim, fakat müfettiş sı- '*(lr htiyacı değil, ancak mev. Nı, ölçü tanırım ve ona göre ra- mu veririm. “Yoksa ben de ı"Xuı olurum.» huş aeskiye uğradım. Halk ho—_!— “talıkta canlı, ahenkli — bir İar: Ekim işleri mükemmel parayı hav, MA Leghi fiyatlar imkânlara göre îı'.'ı;?*'“i)mjş_ halkla hükümet gun henk ve emniyet vâar. A i?.. Meğer bu- Tada Gkn sebe hip hî;r:x[ Babaç adında işine sa- l'â m% a) yakam varmış. «Evve- İCabi, ı!k“ menfaali — ve aklın halk v'““tn evzuat... — Evvelâ düşüng Yü diye îünüy “'l_ gonra ben...» di) alarak OAY » s'uliyet k SO üzerine mes'uliy kelcni değil, memle- ç kestirme yolb- g, Sü. 4 de) ** Yazan: Dünkü karnelerile ekmek alamıyanlar Bugün dünkü karnelerini kulla- narak istihkaklarınıtam alacaklar 9.5.942 tarihinde fırinlara yapılan , un tevziatı geciktiğinden fırınlar sonw'dır. Bunun için bügün 9 tarihli kar- ağız ekmeklerini geç çıkardıkları i-| nelerile tam istihkaklarını çin bu yüzden bazı vatandaşlar 9 ta- | lardır. rihli karneler'le ekmek alamamışlar. alacak- | Müttefikler konuşuyor Hitler, yakında nakavt olacak « Fakat ümitsizliğin verdiği son bir darbeye İntizar etmek gerektir » “Teşebbüs artık bizdedir, Alman hava kuvvetleri ezilince Avrupanın istilâsiI başlıyacak; Vaşington, 9 (A.A.) — Radyo- da millete hitab eden Cümhurre- isi muavini Wallace, müttefiklerin 1942 de en çetin imtihanı geçire. ceklerini, 1943 te ise zafer yolu. nun hertürlü engelden miş olarak açılacağını söylemiştir. Wallace: «Hitler nakavtın yak- laştığını gören bir boöksördür. Bu durumdaki boksör, som bir darbe indirmek için bütün kuvvetlerini toplar, bütün ümid'ni bu son dar- beye bağlar, fakat kazanamıyaca. ğimı da hisseder. Beklenmeyen darbeyi vurmak için Hitlerle Japonyanın beraber. ce hareket edeceklerinden emin olabiliriz. Bu belki de, Alman ta.| şit tayyareleri Dakar'dan — Atlan- (Devamı: Sa. 8; Sü. 4 te) (/) Bir İngiliz nazı:) ne demiş? Londra, 9 (AA.) — Ofi: Dahi- liye devlet sekreteri M Morri. sqn'un salı günü Blackpool'da ver diği nutuk hakkında, Pek yakın Avam kamarasında bir müzakı yapılacaktır. M. Morrison ezcür şöyle demiştir: «— Alman milletini verilmesini isli_vorumınvlr;uhîıkiî(lıervıım geçen Büyük Harpten sonra çekn mek» zorunda kaldığı mânasız İi z tikamcı fikre Müarızim.» a ere mle Kordinasyonheyetinde ÜÇ mühim karar öf x Dağıtma ofisinin kadrosunu Vekiller Hey'eti tasdik etti Ankara, 9 (Redyo Gazetesi) — Bir iki güne kadar yürürlüğe gi- recek baziı önemli Koordlnasyon kararları Şunlardır: Dağitma Ofisinin kadrosu İcra Vekilleri heyetince tasdik edil. miştir. Kadro tasdik edildiğine gö- re Ofis yakında faaliyete geçecek. tir Beş yaşındaki (beş yaş dahil) temizlen.- | da | Gort bir hava akını olurken e Malt_ayî_ İndi İngilizler Fransaya para—l şütlerle posta güvercin-. leri dolu- kafesler attılar ——— İngilizler mühim bir tay- yare fabrikası bulunan bir şehre hücum ettiler Malta, 9 (A.A.) — Yeni vali Gort hava alanına indikten hemen sonra yemin etmiştir. Gort, bir hava taar- ruzu esnasında gelmiştir. A_Stokholm, 9 (ALA) — Berliner Börzen Zeitung gazetesinin askeri Yazarı General Ouade diyor ki; oMaqu, kırılması çetin bir cevizdir. nu'bomba.larla Parçalıyarak elde et. menin mümkün olabileceğini zannet- miyorum. Onu Şalnız yiyecek bakı- mından değil, cephane bakımından da aç bırakmak gerektir. Mühim bir akm Londra, 8 (A.A.) — Hava Nazır- lığının tebliği: Dün gece bomba uçaklarımızdan mğlrıfkkap kuvyetli bir teşkil çok mühim bir ftayyare fabrikasi'e diğer bazı hedeflerin bulunduğu — Varne- Münde'ye şiddetli hücum etmiştir. Uçaklarımız Şiddetli bir müdafaa İ- le karşılaşmıştır. Bomba ve av uçaklarımız Holanda ve şimal Fransada düşman hava mey danlarına hücum etmişlerdir. Bütün bu hareketlerde 19 bomba uçağı kay- bedi;miştir. Fransada Berne, 9 ÇALA.) — Vişiden gelen habfrlere göre Ingiliz uçakları Fran Sa Üzerine paraşütlerle güvercin do- lu kafesler atmışlardır. Bu güvercin. lerin kanatlarına bağlanan kâğıtlar- da Fransızlardan Almanların kuv- vetleri hakkında ve a&keri mahiyette diğer malümat rica edilmekte ve ve- rilecek malümatın bu güvercinler va sıtasile gönderilmesi istenilmektedir. dişi ve erkek sığır ve mandaların kasaplık olarak alım satımı — ya- Skajerak'tanberi en büyük deniz muharebesi apdnların 1ö; harp gemisi ha&ır&dı Japon i tilâ filosu tam yolla kaçak halinde Gencral Mac #Arthnr, Japon tebliğine î prcpaganda tebliği 1 adınmı v”riyor Ankara, 9 (Râdyo Gazetesi) — Mercan denizindeki deniz — muhare- besi hakkında iki tarafın iddiaları birbirine uymamaktadır. Iki tarafın ittifak ettikleri nokta bu mühare- benin Skajeraktanberi en büyük de- niz muharebesi olduğudur. Ittifak e- dilen ikinci bir nokta da müuharebe- nin büyük bir zaferle neticelendiği- dir. Fakat bu zaferi Anglo Saksonlar kendilerine, Japonlar da kendilerine mal etmektedirler. Mercan denizi Avustralyanın doğu sahillerile Solomon udaları arasında- dır. Japonlar, Yeni Gineye kadar o- lan sulara ve hav: Amerikalı- lar ise Pearl Harbour'dan Mercan de. nizine kadar olan sulara hâkimdir!er, Mercan denizi bu iki hâkimiyetin bir- leştiği yerlerdir. Japonlar bu den sokulmak, üsler elde etmek, istemiş. lerdir. Fakat Japonların hedeflerine varamayıp çekildikleri anlaşı makta. dır. Bâşka türlü olsaydı JapmzlnrmW adalara yerleş'p üsleri ele gı—cirmu-i leri lâzım gelirdi. Japonların 8So'o-| mon, Yeni Kaledonyamwe Hebrid a-| dalarına niçin yerleğmek istedikleri aşikârdır.. Bu adelâr Avustralyanın doğudan kapısıdır. Jâponlar bu gru- pu ellerine geçirecek olurlarsa A- (Devamı Sa. 8$; Sü. 5 te) â Merhum Mimar Bay Vedad Mimar Vedadı kaybettik Mimaride büyük eserler veren merhumun cenaze- si bugün kaldırılacak Teessürle öğrendiğimize — göre yüksek mimar Vedat dün vefat etmiştir. Merhum Giritli Sırrı Paşanm oğludur. Genç yaşında Parise git- miş ve orada 9 sene - kalarak (Ecole des Beaux Arts) sanayii nefise mektebinde mMmimarlık tah- sil etmiştir. Maruf eserleri arasında ilk ola. rak jinşa ettiği, Büyükpostane ve Galatada şimdiki (Yataklı Vagon. lar) idaresinin bulunduğu binalar vardır. Merhum, bul Sanayii uzun zamanlar İstan- Nefise mektebinde ho calık etmiş ve Yüksek Mühendis mektebinde de 9 sene evyeline kadar kıymetli mühendisler — ye- tiştirmiştir. Yüksek mimar Vedatın ölümü ailesi ve arkadaşları arasında de- rin bir teessür uyandırmıştır. Ö, lümü memleket için hakiki bir zıyadır. Cenazesj bugün ASA PP Nişantaşımda Çocuk bah kid saktir. Bu iyet se- kiz yaşına kadardı. Yapılan bu değişiklik kasaplık hayvanların artmasını temin edecektir. Sübaşı teşkilâtı hakkındeki Ko- ordinasyon kararı da İcra Vekille. çesi karşısındaki evinden saat 12 de kaldırılarak, Beyaziıt camiinde cenaze namazı kılınarak, Edirne. kapıdaki Şehitliğe defnedilecektir. Cenazeye çiçek ve çelenk gön- derilmemesi ailesi tarafından rica wbugıîin saygı i Jnönü zaferinin yaratıcısı Aziz şehitlerimizin hatırası le anılacak gA Mülli- Şef Inönü İnönü zaferini tam yıldönümün- | çilmiştir. Ankara, İstanbul ve ci- de değil, havslar düzelir düzelmez pazara rasgelen münasip bir gün- de kutlulamak an'ane halini — al- mıştır. Bu sene de bugünkü pa- zar günü bu kutsi maksat için se- | anılacaktır. var vilâyetler namina heyetler İnönüne gidecek, orada ordu mü- messillerile ve binlerce halkla be- raber İnönü şehitlerinin hatırası Başvekil İaşe müsteşarlığında Ankara, 9 (Telefonla) — Başvekil Doktör Refik Saydam, bugün cumar- tesi olmasına rağmen öğleden sonra saat 15 te laşe Müsteşarlığına git- mişlerdir. Ticaret Vekili, laşe Müsteşarı ile birlikte bir kaç saat meşgul oldu Orada kendilerine Ticaret Vekili, Mümtaz Ökmen $le iltihak etmiştir. Başvekil, Ticaret Vekili, Taşe Müs- teşarı ve Müsteşar muavini bir kaç saat beraberce çalışmışlardır. Çinliler, bazı başarılar gösterdiler Orta Çinde de Japonlar yeni bir harekete geçti Korede 1944 ten itibaren askerlik mecburi oluyor; Çungking, 9 (A.A.) — Birmanya- da hareket yapan Çin kıtalarının Mandalay ile Lashio arasındaki de- miryolunu Japon kıtaları gerisinde kestikleri Çin tebliğinde haber veril- mektedir. Çung King, 9 (A.A.) — Çin tebli- ği, Birmanya yolu boyunca, Yunan cenubunu istilâya teşebbüs 'eden Ja- pon motörlü kolunun Çin hududu ya- kınında Çinliler tarafından tamamen bozguna uğratıldığını bildirmektedir. General Stilvill'in karşılık taarru- za hazırlandığı söylenmektedir. Çunking, 9 (A.A.) — Cuma ak- şamki Çin tebliği: 10 bin kişilik Japon kuvvetleri mer kez Çinde yeni bir ileri hareketine Fakir ailelere ucuz fiyatla şekerverilecek Bunun için 5 milyon liralık tahsisat ayrılıyor Ankara, 9 (Telefonla) — Hükü- met, fakir ailelerin çocuklarına ucuz fiyatla şeker tevzi etmek için 5 mil- yon lira ayrılması hakkında bir ka- nun teklifinde bulunmuştu. (Devamı; Sa, 3; Sü. 4 te) // AA ŞATLAR YD ĞE minde cereyan tung'un hususi muhabiri şöyle mektedir: Milli Şef- Konservaluarı ş-xefâendırdılerq Hariciye ve Maarif Vekilleri de refakat- lerinde bulundular Ankara, 9 (Telefonla) — Devlet Konservatuarı koro he- yeti bugün saat 15,30 da, Ri- yaseticümhur orkestrasının işti- rakile, Bethovenin 9 uncu sen- fon'sini büyük bir muvaffakı- yetle tekrar etmiştir. Milli Şef Ismet İnönü, yanla- rında Hariciye ve Maarif Ve- killeri olduğu halde konsere şe- ref vermişlerdir. Salona teşrif ettikleri zaman şiddetle alkış- Tanmışlardır. %MM z Zehirli gaz mi başladı? Almanlar, Kırımda gaz dolu mayinler kullanmışlar r Harkof harekâtı, Almanlara pahalıya mal oldu Moskova, 9 (A.A.) — Sovyet ha- berler ajansının bildirdiğine göre, Kırımdaki Alman kıtaları zehirli bir çok mayin kullanmıştır. Yapılan bir tecrübede boğazın teneffüs cihazını tahrip ettiği ve insanı sakat bırak- tiığı sabit olmuştur. Moskova, 9 (A.A.) — Reuter: Gece yarısı Rus tebliği: 8 Mayısta cephede mühim bir şey olmamıştır. 7 Mayıstâ 386 Alman tay- yaresi tahrip edilmiştir. Biz 16 tay- yare kaybettik. Moskova, 9 (A.A.) — Reuter: Gece 'yarısı neşredilen Rus tebliği ekinde merkez cephede bir Alman taarruzunun Rus topçusu ve hava topları ateşi ile geri püskürtüldüğü bildirilmektedir. Düşman muharebe sahasında yüzlerce ölü bırakmıştır'. Ek, Leningrad cephesinin bazı ke- simlerinde mevzil hareketlerden, Ka-' linin bölgesinde çete bahsetmektedir. Bir muhabirin itirafı Berlin, 9 (ALA.) — Harkof kesi- eden — hareketlerden All, ie Ze- de- faaliyetinden nsedi t D Harkof muharebesi, düsmanın -çe- tin, mukavemeti yüzünden, bize bir çok fedakârlıklara mal olmuştur. Fa- kat Stalin için bu muharebe binler- (Devamı: Sa, 8; Sü. 8 de)XX Oruçrei s deniz “altımızda geldi İskenderun da gemiye merasimle bayrak çekildi Aukara, 9 (A.A.) — Ingiltere tez. Bâhlarında yapılan harp gemilerimiz. den üçüncüsü olan Oruç Reis deniz- gelmiş ve merasimle gemiye bayrak çekilmiştir. Oruç Relis 690 ton hac- başlamışlardır. Hankov'ın cenup ba- l iktadır. ri heyetince tasdik edil; iştir. (Devamı: Sa, 8; Sü. 2 de) (—) altısı bü sabah İskenderun limanına ve modern malik- tir.