1 Şubat 1942 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

ke İNt Korunma Kanununu tadilleri — vesilesile Büyük Mület Meclisinde mühim Mmüzake- zeler oldu. Başvekli Doktor Rofik Saydam, bükümelin Iyi niyetini, azmini ve iradesini fade eder yol- da kiymetli sözler söyledi ve hü-| kümetin bir takım yüksek prensip- lere titizce bağlılığını ve umumi menfaat kaygusundan başka hiç- bir endişeye yer vermediğini ve vermiyeceğini çok samimi ve cen- d bir lisanla ortaya koydu. Böz alan mebuslarımız da raülle- | 'tin ruhunda yer alan veya yer a ması Jâzim gelen his ve düşünce leri açık bir Hsanla ifadeye çalış. tilar. Bu arada bir takım dedika. duları bile millet kürsüsünde tek rardan çekinmediler. Çok iyi d: yaptılar. Dedikodu, umumi haya tın temeli olan itimadı kemiren bir zehirdir. Bunun — en tesirit panze- hiri agik münakuşa yoluyla ka- ranlıkları aydınlatmaktır. Gerek Başvekilimizin nutkun- ga ve gerek Mebuslarımızın söz'c- rinde hep müşterek vatani gayo- leria ifadeleri vardır. Esas pren- sip, ağırlaşan yükün mümkün ol düğu kadar müsavi surette taşın. ması, örnek mevkiinde bulunan'a- rin fedakürlik ve feragatte eldden örnek olmaları — ve vetandaşların sıkıntı ve istirapların! vurgün ve, Şilesi yapanların da yürt ve mil. let düşmanı diye mu: ö MÜĞ iye muamele görme- Buhran dolayısile — hepimiz si-) Kuti çekiyoruz, bütün iyi niyet lere ve çalışmalara rağmen ” istbi- Xatta kusurlar, noksanlar görüyo.. ruz. .li.ıül:ı'y:nıı. fakat övünerex ve inet kargılı gelen bir Hakikat vardır TA, gezn Bükümetin hiç bie sınıf, sümre ve şahsı himaye etmediğine, yaranlık gibi güyretlerle müsamahalar gös. termediğine ve temiz prensiplere yüzde Yyüz bağlı olduğuna itimat edebilmemizdir. Bunu — tabil biz. şey Giye karşılamak hatadir. İçti. mal inkişaf — bakımından en iler memleketleride bile sümre ve ya ranlık gayretinin birer suretle çe karıştığını ve ahbap ve yabancı Kukkında ayrı ölçü kullanıldığını Hükümetin ölçüsü bu miz olduğuna göre hiç b)f,"’,:,',.a": Bı, hiç bir yolsuzluğu, hiç bir a. ı hatasını örtbas etmek İstemei sebep tasavvur — edilemez. Tür:ül türlü zorluklar — karşısında Dake | nan Bir hükümet, dediklâ, elt linde menfi ve ecassız tenkitle, Koşnutsuzlük ve İtimataızdik- ee vası yaratılmasını elbette hoş hez remez. Münakaşa - hürriyeti ” Vö veya bu ferdin İster iyi, İşter gol niyetle aklına geleni söylüyebile zi değildir. Bu yolda yıkıcı te, kitlere kargı bir. hükürnetin bak, rzanlı ve çetin bir zamanda umumi hayatın ahengini ve istikrarını t tizce koruması en tabil bir vazi. fedir. ) Prensiplerin tatbikatta dah netice verebilmesi ve hataların bi zeltilmesi maksadile ve sırf vatani| endişe ile ortaya konan müsbet ve yapıcı münakaşaları; iyi niyetli bir hükümet, müşterek memleket güyelerinin — gerçekleşmesine — an. gak bir yardım diye memnuniyet le karşılar ve teşvik eder. Zaten iyi niyetine itimat edilm'yen bir Yük bi hükümete hitaben bu tarzda m' nakaşalar açmak gülünç bir şey. dir. Boşuna zahmete girerek buz. üzerine yazı yazmıya benzer. Refik Saydam kabinesinin, işle. ri düzeltmek maksadile yapılan ve az, çok tetkik mahsulü olan ten. kitleri iyi kargılaması ve teşvik Dedikodu v> fısıltı, umumi ha Yıl : 2 — Sayı: 473 Mecliste münakaşa Aavası yattaki emniyeti miren bir zehirdir. Panzehiride aydınlık ve hakikattir. Yazan: Ahmet Emin YALMAN Reisicümhur İsmet İrönü Devlet Konservatuarında Milli Şef gençleri hustst olarak kabu! ve tebrik etti Ankara, 81 (Telefonla) — Bugün saat 18 buçukta Devlet Konservatuarı salonlarında Anfigon adlı klâsik facim temsil edilmiştir. Faclanın temsilinde Milli Şof Esmet Inönü, Başve- kil Dekter Refik Saydam, Maarif Veklli Hasan Ali Yüdel, Ve Kâletler erkâmı, edehiyatçılar, gazeteciler hazır bulunmuştur. Temsilde çok muvaffak olan gençler, halkın olduğu gibi Reb sictlimburumuzun da İltifallarma mazhar ölmuşlardır. Temsilden sonra gençleri bususi olarak kabul eden MN şef, memsuniyetlerini beyan etmiş ve gençlerden daha çok muvatfakıyetler — beklendiğini süylemiş ve semat hayntıma daha çok faydalı olmalarını tavsiye etmişlerdir. (B. B.) Profesör Halide Edip diyor ki: Zengin kadınlar fakir ve orta hallilere iyi örnek olmalıdır Evvelkü günkü Meclis müzakertle- rinde kadınlarımızın giyinme işlerin. deki zaalı ve israfı hakkında sözler oldu. Bilhassa müll korunma kanu u tüdil >edilirkea bunun hukkında şiddetli tedbirlere başvurulmasını bi- le iateyenler eksik olmadı. Bu mesele hakkında bir muharriri. miz, kıymetli edip ve profesör Hali- de Bdibir fikrini sörmüş ve muhti rem fikir kadınlmız — şunları söyle- kadının her zaman güzel giyinmesi- Be tarafdarım, bizim Türk erkekleri de iyi ve gik giyinirler. Pakat bugün için bu halin böyle devam etmesini kimae hoş görmez. Brkeklerin de, Xa- (Deyamı Sa. 3 Sü: 7 de) © . Rus - Alman . harbi Timoçenko taarruza geçti Bu taarruz Harkotf'u tehlikeye koyuyor Londra, 31 (AA) — Rusların Bön iİlet; hareketi şimdi Dinyopa- Topetrovsk'i tehdi! etmektedir. Ukranyaya doöğru yapılan , taz- Yik suratejik ehemmiyeti pek bü- ük bir şimendifer İltisak noktası plan Novoya Toporoş'u tehlikeye koymaktadır. Bu bölgenin merke- zinde Mareşal Timeçenko tarafın" 'dün Yapılan taarruz Almanları bü- K iaakiçldişeye sevketmektedir. Kapkika bu tsarruz yalnız| Harkot'u tehlikeye _W.ı: kal. | Bir kaynaktan — bildirildiğine gör BaNakla, Azak denizi —uzunlu- | Alman ve Ttalyan birlikleri, Ingüliz İngilizler kuvvetlerini topluyorlar Rommel - orduları Ingilizleri geri atmağa çalışıyor Londra, 31 GLA) — Haber alın: difima — göre — General Avehinleck, Rommol'e Yeni bir darbe — indirmek maksadüe “küvvetlerini — toplamağa çalışıyor. Diğer taraftan yeni kıta. birçok arp — Mülzemeni ile maddeler de yığılmıştır. Berlin, Si (ALA.) —— Yarı resmi yiyocek etmesi, dürüstlüğünün ve geniş gö Tüşünün en açık bir alâmetid. Vakit vakit Ankaraya gidip mem- | lekot işlerile yakından teması 4. det edindim. Bu ziyaretlerde fır- sat düştükçe Doktor Saydamdan ilham istenilye gidiyorum. Her de- faşında açıkça soruyorum: «Mera> leket işlerinin açıkça münakaşı- sını hoş görmekte devam ediyor| Musunuz? Buhran dolayisile etra- fimızt çeviren zorluklar fikirleri- nizde bir. değişiklik yaplı mı? Memleket hesabına iftiharla Yebilirim ki, bü sualime daima müsbet ve teşvik edici yolda ce Klnda, bulunan bütün mihver kıt. | kuvvetlerini Libya cephesinin doğu, ğ i,.'" Bir tehdit teşkil etmek- . suna çekilmeğe tbara galışmaktadır. tar. Berlin, 81 (AA.) — D.N. B. ; Bingazinin zaptı Libyada — askeri vaziyeti tamamile — değiştirmiştir. Berlin, 81 VAA — Şimdi bütün-Ağrika harbi —mihver çei “""'""""""nutıu...k.ı;".:;j"“' devletleriniz lehinde bir cereyan al, Doğu cepbesinin. birgok yesterinde | TALIT. Alman;: TLlYan. Rüthen 've-tlovak aK küvvetleri düşmanın mevzit taarruz-| Kızılordunun “yeni silâhı larını pürkürtmüşler ve yeniden ağır| — Locdra, 31 (A-A:) — Kızılotdu en. zaylat verdirmişlerdir. Bundan başka | kalım zırkları delmek kabiliyetiride hücüm Kit'alarr taarruza geşmiş velolas yenl Te Bovyet küvvetlerine ağır darbeler in. | edilmak © N e n teğibencli h; Bu bölgenin diğer-kedi: * kesimlerinde Karalalmsa Kırmmda 'şiddetli mur rebeler GerıYan etmektedir. Dayanıyor Vap aldım. Çok Üyl niyetli hükümetler ta: Bar 3, Süz 4 de) e— | Girmiştir. Bu münasebetle düşmanın | taniclarında- büyük tahribat — nusule (Devamı: Sa, 3, Sü. 6 da) (.) İ getireceği ümüt edümekledir. L lar gönderilliği gibi Meri bölgelerde | M harbi | başladı İngilizler Malezyayı terkederek Kale'ye çekildiler ordusu Singapur'a | yürüyor Singapur, 21 (ALA.) — İngiliz teb- Tği: Evvelce hazırlanımış piâna güre ce Cenübi' Jehor'da xuvvatle- nkapür adamna çekilmiştir. han bu Mareketi / güçleştirmek için güyretler sarfetmiştir. Jobor şo- Sesi — müvaflakıyetiş — ka Deniz ve hava kuvvetleri hu hareket- lerde Aşbirliği — yapmışır. — Malezya Meydan müharebesi bitmiş ve Sin. Bapür mühsrebeti başlamıştır. Kıta- Paranız iki ay kadar dir müddet ha- vada düyük bir üstürlüğe ve denizde hâreket serbestliğine malik bulunan ir düşmanin Malezyada çarpışmış- ür. Düşmüna kayıplar verdirmek ve zaman kazaninak vağifemiz, müttefik kuvvetlerin Uzak Şark Dd İtoptanmalarını mümkün — kulacaktır. Bugün adamızda muhasara allında mükavemet ediyoruz. Vazifemiz y dım gelinceye kadar bu kaleyi muha- faz etmektir. Yardım — muhakkak gelecektir. Bizler bu vazifeyi yapmı | ga azmettik. Kalede bulunan her & kok ve her kadınıIn faal yardımıcır is- Üyerüz. — Herkes için — yapılacak iş vardır. Kalemize ayak — basabilecek Aflışmanı derhal yok etmek lazımdır. Kalemizin içindeki düşman morha- dılmıştır. aülmeden söz söylememeli ve şayi: Har çıkarmamalıdır. Vazifemiz açık- tur. AZİmle ve sebatla kazanacağız. Amsterdamn, 21 (ALA.) Küğilik- bir Japon ordusu Jahor Bah- v Üzerine yürümektedir. Bu ordu dühü şımdiden Bingupura gidan ben- de hükimdir. Bu bölgede yedi gün- İdenberi Japanlar gittikçe artan bir şiddetle çarpışmaktadırlar. (Devamı Sa. $, Bü. 5 de) //7/ Mac Arthur teslim olmuyor Filipin adaları müdatii Japonların teslim olma tekifini reddatti Vaşimgton, Ti (ALA.) — Pilipinler. deki Tapon başkumaundanının General Mac Artmuf'a teslim olmasını ve boyi yere Amerian kanı dökülmemesini Leklif ettiği Harbiye Nezaretinin bir tebilğinde kaydedilmektedir. General Mac Artikir. Japon tayyareleri tara- fından Arnerikan hatlarına atılan bu menaji nazarı — İtihara | Mosajda Generalin emsalsiz cesareti Himekte ve «Şersf ve namusu- rdırız> denilmektedir. İzona İnuzu 100 bin kişilik Japon |! Singapur ”| VATAN «DOĞRUYA DOĞRU - İĞRİYE İĞRİ » Fiyatı K | <$ hi Başvekitimiz atfedilmektedir. 5 Kuruş Başvekil, bugün millete 20.13 de Ankara radyosu ile halka hitab - edecoktir. Başvekilin bu konuşmasına büyük bir. ehemmiyet iHab edecek Dr. Refik Saydam bu akışam sant Üç Vekilimizin beyanatı Ticaret, Maliye ve İktisat c Mecliste Boyanatta bulunan Ticaret Vekili Mümtaz Ökmen Ankara, 31 (AA) — Dünkü Büyük Mület Meclisi müzakereleri esnasında Ticarel Vekili ve An- kara mebusu Mümtaz Ökmen aşı Bıdaki nutku söylemiştir «— Arkadaşlar, Başyekilimizin heyeti umumlyı Si itibarile vaki olan beyanat hi kikaten mes'uliyet #İmış olan biz- | almamıştır. | ler için cesaret vericidir, takviye edicidir, Ümit verleldir. Bu sözle- | metsizce koparılıp atılmalıdır. Düşü- |'İ Şükranla ve minnetle karşıla. maktan başka diyeceğim bir şey yoktur. Bir çok tetkiklerimiz ec- nebi memleketlerde — yaptığımız| tetkikat şunu tebârüz temin ve ihtikârla mücadelede muvaffak olabilmek için tek şart hükümetle mi'letin elele verme. sidir. Hangi memleket bunu -az Çok — yapabilmişse — tedbirlerinde Muvaflak olmuş, hangi mem'eket yapmamaşa muvaffak olamamış. fır. Bu arada şunu da şükranla tebarüz ettireyim ki, bizim mem- leketimizde çetin bulacağımızı, tat (Devamı Sa. 3, Sü. 2 de) 4 XA Altın düşüyor Dün Büyük. Millet Mecli- sinde, MN Korunma Kamu- nu müzakere olunurken Baş- vekil Doktar. Refik Sayda- man «Allün bin Jiraya da çık- 5a bir Kiymet ifade etmeze demesi üzerine dün altın fi- yatları birdenbire — düşmliş- tür, Evvelki gün 42.5 Hiraya çıkmış olan altın fiyatların. da dün 6 Hira gibi büyük bir Tarkla düşme görülmlüştür. Dünkü allın fiyatları 365 Atra Vdi ettirmeitir D.N. B ki, buzünkü iktisadi buhram yen-| Bingapur vaziyeti hakkında Lotdra| mek ve umüumun İaşesini Tadyosunun bildirdiğine göre 100.000 etmek İstanbulda o'dı nesi deği!di. 75 bi İktısat Vei mektedir. Limandaki bü nakil mükeli Vekilleri Mecliste suallere evap verdiler Maliye Vekili dedi ki: Vatandaşların altını almaları kendi aleyhlerinedir. Ticaret Vekili dedi ki: yüksek fiyatla 700 800 bin nüfus halde 1,200,000 ekmek kar- ığı yalandır, Bilâkis günde ? kilo tasar.uf ediliyor ili dedi i: Kömür yokluğu kömür istihsalinin ve naklinin güçlüğünden ileri gel- V LA ae ae seae ae ECE tün motörlere efiyeti kondu Vali, mahrukat darlığının doğru olduğunu söylüyor ve sebeplerini anlatıyor Vali ve Bölediye Rebi Lütfi Kırdar Ruzvellt'in doğum yıldön mü nutku Bu harbi kazana- cağımdan emin bulunuyorum Vaşington, 31 (A-A.) — Doğu- munun yıldönümü — münasebetile Amerikan milletine hitaben — rad- yoda bir nutuk söyleyen — Roose: velt bilhassa demiştir ki: «— İstikbale tam bir emniyetle bakıyoruz. Bu harbi - kazanacağı: mızdan ve bereberinde — devami bir terakki ve Insanlığın — tahribi için değil emniyetini temin — içi sarfettiğimiz — gayretlerin hakiki Mmuvaffakiyetini geliren bir sulhâ kavuştcağımızdan tamamile emin bulunuyorum. Roosevelt, şüyle devam tiri etmiş. — Simdi hepimiz yalnız torun- darımızın olan istikbal için çalış mâk, mücadele etmek ve ölmekle meşgulüz. Harp zamanında hiris- tiyanlığın ve demokrasinin — eski ideallerini — hâlâ mubafaza — eden miülletler torpiller, toplar ve bom- balarla biç münasebeti olmıyan bir sahada insanliğa yardıma — devam etmektedirler. Bu hal istikbale ta. mamile güvendiğimizi gösteriyor. Düşmanlarımız herhalde şimdi ne- ler cereyan ettiğini ve harbin çe- tin vazifeleri arasında ' küçük — ço- cukların davasile meşgul — olmaya vakit- bulduğumuzu -merakla soru. | yorlar.» | Roosevelt, bu sene toplanan ia. | nelerin büyük bir kısmının — co- icuk felcine uğrayan çocuklara, a. ker ve bahriyelilerin çocuklarına tahsls edileceğini bildirmiz'ir - bulunmuştur: Havaların gerek — devamiz — bir sürette bozuk gitmesi ve genekse nakil vasılası yokluğu — docayısile şehre odun ve kömür getirileme. mesi yüzünden mahrukat — darlığı” bir dert halini almıştır. İştanbul Belediyesi — bu - derdin halli için çalışmakta ve hertürlü çareye başvurmaktadir. Bu. hutus- ta dün kendisile görüşen bir ar- kadaşımıza Vali ve Belediye Reisi daktor Lütfi Kırdar şu beyanatta «— Şehrimizdeki mahrukat dar. ti maalesef doğrudur. Bir kısım vatandaşların bu yüzden uğradık- ları müşkülâti biliyor, yakından takip ediyor ve elimizdeki bütün imkânlardan istifade ederek — ted- birler almakta devam odiyoruz. Müahrukat mevzuu üzerinde büş- hea üç madde ile yani kok, man- gal kömürü ve odun İşiyle - ayrı ayrı ve ehemmiyetle meşgulüz. Ve bunlardan herbirisi hakkında ve- receğim malümat ümit ederim k/ vaziyet! tenvir edecektir. Üç nevi kok — sarfedilmektedir. Karabük, — Sömikok ve Güzhane kokları. Şehrin — sene'ik . ihtiyacı normal olarak 70 . 75 bin tondu. Geçen gene mayis nihayetine ka- dar 74 bin ton kömür sazfedilmiş. . Bu sene sarfolunan körnür mik. farı 82 bin tona baliğ olmuştur. Halbuki önümüzde daha kığ ayla- ti mevcuttur. Belki ihtiyaç bu se- ne 100 bin tonla karşılanabilecek. tir. Bu mesele bilirsiniz ki daha zi yade kömür havrasına ait bir iş- (diği tedbirleri hükümetimiz ehem miyetle almakta ve ihtiyaçları pey derpey ve imkân nisbetinde kar. gılamaktadır. Mangal kömürüne gelince: Be. lediye, bu mesele üzerinde aha büyük bir ehemmiyetle — meşgul: dör. Şehrin senelik ihti (Devamı Sa, 5, Si Bu para ile Amerika 25 bin fayyore yapacak Vaşington, 21 USA.) — Parlamene t0 krediler encümeni bahriye için a |Sılan 26 müyar 435 milyon 26474 dolarlık tahsisatı kabul etmiştir. Bu BTeSi tarihinde kabul edilmiş olan ön Yüksek miktardır. Bu para takriben, 25 bin deniz tayyaresi yapılmasına tahsis edilecektir. * İlir. Fevkalide ahvalin icap ettire