8 Mart 1941 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

HL AA B Ahmet VATANEVİ— 8 MART aşmuharriri: Emin YAL Cağaloğlu, Molla Telefon: 24186 — Telgraf CUMARTESİ Fenari 8. 33 VATAN İst. 1941 Fiyatı: 5 Kuruş VATAN SIYASI SABAH GAZETESİ Yıl: | — Sayı: 197 Vali Lü Candan tfi Kırdar'la Bir Dertleşme Yazan: Ahmet Emin YALMAN Bugü Üçüncü Sayfamızda M Balkan Pususu Sirliğimiz tamamdır. 81 sarkacak bir kuvvet PU- Süuya düşmüş olur. yor. Romanya, Macaristan ve Bul- Yamn: Ahmet Emin YALMAN garistan râadyoları da Almanlarla Ğ ç ahi beraber çalışıyor. YA y N 4 Sakın eraklı bir ihtısas & Bir radyo, Yugoslav Kral Nalbi| — Askeri erkânla müşaverede bimiz oturmu$. hesap Sinir Harbine Karşı Uyanık Olalım! landa, Belçika, Polonya, ilâh.. bütün dünya radyoları ellerinde — bulunu- Prens Paul'ün Hitler tarafından ça- Geçen harpte demiryolu- Sinir harbinin buhranlı günleri i- Muz, fabrikamız olmadan çindeyiz. Sinir harbi demek, biribi- | üğladığıınız düşman kuv- rine aykırı, zıt haberler yaymak, | | ğe“ altı milyona VBİ'm_'ğ:_'r' müneviyatı yormak demektir. Al-|P ğ Ugün her şey değişmi Ve manya, bunu pek iyi yapabilecek Y t ü vaziyettedir. Çünkü — Fransa, — Ho- unanıstan bulunan Prens Pol (Almanlar Cenuba Akıyor Tamamile Alman askerleri, Bul- gırıldığını haber veriyor. Bir diğe- İ yi de tekzip ediyor. Sonra General Berline Göre 95";“."'" cenubuna. YU Veygand'ın Vişiye geldiği, gelmediği, nan sınırl Ti p A 2 gelmiyeceği haberleri veriliyor, bü- a lh.! dogm 8 tün bunlar ayni kaynaktan çıkıyor. kin etmektedir. Bu vazi- Böyle biribirine zıt haberlerin harbe * .A girmemiş sınırlardan da çıktığı olu- ye" Yunanistanda sükü- netle karşılanmıştır. Yunanistanın, Alman &imiş: 1914 . 1918 Cihan Har inde Türk ordusunun m“hmn_ Cephelerde ve muhtelif 23':;:" arda bağlı tuttuğu düşman a altı milyona varıyormu$ Ayni ihtısas Sahibi_t"n anaat şudur: Cüssesine 'î'“rklıye arbin en ağır yü 'üı:md ı:,lmâ- tasımıştır. Biz işin içiN' î karı$ş- Yugoslavya üçlü Pakta Girecek yor. Şüuracıkta şunu da söyliyelim ki, D saydık Amerikanın :a"b Masına lüzum kalmadat Ya harbi daha 1916 jı' 1915'te kayibetmiş olur "'c Çarlık Rusyası en ’_eçm tini Kafkasya © tutmağa mecbür ?hnuşl“: Bi tere; imparatorluğunu M vi Bayretile en büyük h.“p cep- Çanakkalede Sö“"m? î:’:ı’e Fi- hesini ihmal ederek İra listinde büyük ordular bulundur- Muştur. ER üddetçe İsine yaradığımız “Lu_edgşb Adı;ıanya *Tü'k «âb dlerin ar- diye bizi okşamif, v"F.kal bir k bırakmamıştır. H Ci taîsal?ııan ’âı Suriye ı:'z. Filistinde kendi hesbint u, lZiımbir ara- ik a en"ü“,[: ç;?zımlîırsı silâh lık Kafkasyada ş " l:ilc ç:lrnı_ıtır. Alman k_nm:;î:âıa lığı, müşterek bir askeri m yaradığı iı,;inı deıâl. ııtf“l;l:ııığ;l: ki arından i rpnînliçino%ığdııjı ran yoil;lıc İ i, Şi rruz» diye ortaya İş î:â.nııı bir proje atmış V€ K?fkaa cephesindeki askerimizi aşağı al- mamizi istemişti, Garibi. su ki General L:u_den- dorf harpten sonra, kim bilir ;u zihniyetle, yazdığı hatıralarda a i ile inkâr ediyor ikati tamamile inkâr tîkcıilîîolr ki: «Türklerin bu harp- yardımı olmamış, ize hiç bir d t BERE fakımız ayağımıza onlarla olan ittil ö tur.> boşuna köstek vurmuşt bi ıbeçen harpte alıı_ mı_]y?n düş man askerini kendi üzerimize çe ; mek ve bağlamak kudr“elmı Ka gibi şartlar agınd_îyoıu Memlekette demiryo'u, i içi aire sistemi, hu'bubîîı için T:â» v:.;,d, yökken, teşkilâtımız * - yokluk ve bilgisizlik içinde boca larken... RE i Ga- Hem de bu askeri exkn:dkanyı' liçya, Romanya, Ma F anakkale, İrak, ! Kafkasya, Ç n vi listi a> gibi birbirinden bi istin, Hicaz g! ği lerce kilometre uzınku uoı'ı b muhtelif cephede göster mî ı.ı. Tahammülümüzden kat dıaktan ğır bir vükü dört senıle t_aî;en Ha Bonra : silâhlarımız. elimize” Sn lındı. Padişahin — ve hu)cış_mâ;n üşmana — katjlması '.)'Aı'ızu!l(__»!C memleket çorbaya c_'lon'd_u. Kitlla olduğu halde istiklâl âçılr: V le lünyaya meydan okudu <i tiklâl Harbini kagandık. iz:;lıirı. €nerji ve iradesi cıddeı'ı .eş a Bugün teçhizat, leâkılal, ;:çen Ve terbiye bakımından 5" arple kıyas kabul etmez bir h:’lyi leyiz. -Demiryollarımız. B;n cf #istemimiz memlekete bam aşl İf manzara veriyor. İkmal yol- larımız denizdendir. Bunların ı&'Peinin üstünde olarak ta bığıî ayede, düşüncede tamamile Taberiz. Her memlekette, her za- Lhan byaza kara diyecek aksi x;e Aris adamlar çıkar: Bu "n]lğ,“ıe * bizde böyle ters n.ıh!ul_:ır il Ümümi birlik içinde erimiş, Bit- İştir, y b Bize yan bakan, 'Ç'lf veya nıi- alı surette istiklâlimizi ve emr Stimizi tehdit eden olursa belâ- ni bulur ğ (Devamı Sa. 5; Sü & de) H*T ü Daha serbest kalmak için Burye Habeşlerin Eline Düştü Ferber de İngi'izlerin ngi izl P . Eline Geçti Kahire, 7 (A.A.) — Orlta Şark İngiliz umumi karargâhının tebliği: Libyada, motörlü kuvvetlerin ileri unsurları Ağgeila'nın garbinde yeni- den bir düşman zırhlı otomobil müf rezesini tardetmişlerdir. Habeşistanda, Habeş vatanperver- leri ricat etmekte olân Italyahları hirpalanmağa ve ağır zaylat verdir- meğe devam ediyorlar. İtalyan Somalisinde, kıtalarımız Ferber'i işgal etmişlerdir. İleri hare- keti devam etmektedir. Diğer bütün mıntakalarda da ha- rekât memnuniyet verici bir tarzda terakki eylemektedır. Şimdiye kadar alman esirlerin sa- yısı 10 bini aşmıştır. Buryenin Ehemmiyeti Habeşistanda bir yer, 7T (AA)— Reuter bildiriyor: İngiliz ve Avustralyalı subay — ve erbaşların kumandası ılund:f daglık ve çorak bir memlekette — ilerliyen Habeş ordüsü ilk büyük askeri mu- waffakıyetini iyi tahkim — edilmiş Burye kasabasını ele geçirm_ekle ka- mıştır. Bundan evvelki ilerleme- ler daha ziyade İtalyanların çekilme- gi sayesinde mümkün olmuştu. Hal- buki Burye İtalyan topçusu tarafın- dan müdafaa edilen her tarafı istih- kâmlar Ve tel örgülerle çevrilmiş _er Buradaki İtalyan kuvvetleri i- zanı ga dan ibaretti i lanı h kışı;:;:li Adisababa yolu üzerinde en kın mühim nokta Dehramnroı.ka» basıdır. Bu mevkiin Burye'den l kuvvetle müdafaa edilmediği tadır. Bugün Habaş ör- sababa arasında en kuv- j tabli müdafaa hattını Debrı.- n 50 kilometre kadar — bir n Mavi Nil Vuğazı vetli Mares'dâ! mesafede buluna! teşkil etmektedir. S Afrikayı bir an evvel İtalyanlardan temizlemeğe — çalışan İngilizlerin Afrikadaki askeri faaliyetlerinden bir sahne yüzde yüz sağlam kaynaklardan gel- miyen haberlere karşı kulaklarımız- da bir süzgeç bulunmalıdır. (Radyo Gazetesi) Rifat Börekçi Defnedildi Maltada 16 Düşman Tayyaresi Düşürüldü Kahite, 7 (A.A.) — İngiliz hava ktrvvetleri Orta Şark umu- mi karargâhının tebliği: Maltada, düşmanin 5 martta yaptığı ağır hücum esnasında 16 düşman tayyaresi düşürülmüştür. Avcılarımız, iki Junkers - 88, iki Junkers - 87, bir Dornier - 2115, iki Messersehmitt - 109 — düşür- müşlerdir. Geri kalan 9 tayyare düşman tayyâresi hasara uğratıl- mıştır. Bunların üslerine dönebil- düşman tayyaresinin iştirak ettiği bu muharebede bir tek İngiliz av- cı tayyaresi kaybolmuştur. Bina- larda bazı hasar vukua gelmiştir. Fakat İngiliz hava kuvvetleri mü- rettebatı arasında hiç bir kayıp yoktur. Yügoslavyanın Deklârasyonu Belgratta Rahatlık Tevlit Etti Belgrat, 7 (A:A.) — Reuter: Yugoslav hükümetinin, kararların- da, âmima- devletin ve milletin yük- sek menfaatlerini ve ayni zamanda Yuğgoslav devletinin istiklâlini ve ta- mamiyetini gözönünde tutacağı hak- kında dün akşam Belgradda neşredi- hanuhasebat weis ve azaları, Elgan de hava dâfi bataryaları tarafın- | dan düşürülmüştür. Diğer bir çok | | dikleri şüphelidir. Yüzden fazla » Sa. 5, Sü. 7 de) -- Mmillt Piyg_ljgo Kazanan Numar: alar! inci Sayfamıztğîıj Ajans ve Radyo ©& Mühi m Milli Piyango çekildi. Ba: Biribirini nakzeden ha Mektedir. Bulgaristan 600 milyon eV Almanyada Yahudilere AAA Lt devam edeceğini bir zı talili vatanı berlersinir harbi. Singapurda Büyük Britanya aktadır. iştirakile manevralar yapıı . bonosu £ gaa KTT A nanald Sal İ âdiseleri i daşlar zengin oldu. — ne hız verildiğini göster- kara Ve deniz kuvvetlerinin akaracaktır. hava, KOU Cenaze Merasiminde On Binden Fazla Bir Halk Kütlesi Hazır Bulundu Ankara, 7 (A.A.) — Diyanet | jeleri Reisi müteveffa Rifat Bö- rekçi'nin cenaze merasimi bugün yapılmıştır.. Merasimde Büyük Millet Meclisi Reisi Abdülhalik Renda, Başvekil doktor Refik Saydam, Vekiller, Parti Genı—l* Sekreteri Fikri Tuzer, Parti Müs- | takil grup reis vekili Rana Tar- han, mebuslar, Temyiz mahke- mesi, Şürayı Devlet ve Divanı büyük elçisi, Ankara Valisi, Ve- kâletler erkânı ve sayısı on bini aşan bir halk kütlesi bulunmuş- tur. Reisicümhur adına i de Riyaseticümhur Umumi Kâtibi Kemal Gedeleç ile Başyaver Ce- lâl Üner hazır bülüunüyordu. Cenaze namazı Hacıbayram- da kılındıktan sonra müteveffa- nn tabutu eller üzerinde Adliye sarayı önüne kadar getirilmiş ve burada cenaze otomobiline ko- nularak Şehitliğe götürülmüş ve defnedilmiştir. Cenaze alayının geçtiği bütün yollar üzerinde de kesif bir halk kütlesi bulunmakta ve bir polis müfrezesile bir jandarma kıtası da alaya refakat eylemekte idi. İit On beş Türk manifatura ithalât- çısımın birleşerek kurdukları manifa- tura ithalât Türk Anonim şirketi- nin açılış resmi dün yapıldı. Açılış- ta vali namına vali muavini, deniz Yeni kurulan Manifatura şirketinin kordelâsı Yarım Milyon Lira Sermayeli Bir Manifatura Şirketi Kuruldu kesiliyor ' pagandası ortadan kalkacaktır. Belgrada Göre istiklâl! Berlin, 7 (A.A.) — Doğru- luğuna ihtimal olan bir habere göre Yugoslavya Başvekili Tze- | vetkoviç bu hafta sonunda üçlü | paktı imza etmek üzere Viyanaya gelecektir. Bu haberi teyit ede- | cek resmi malümat yoktur. | Belgrat, 7 (AA.) — M.B.C.: | Başvekille muavini, dün matbuat | mümessillerini kabul ederek, Yu- goöslavyanın hariti vaziyeti hak- kında, ecnebi memleketlerde ya- yılan haberleri tekzip — etmiştir. Hükümetin hâdiseleri azami dik- katle takip ettiğini ve — daima memleketle milletin yüksek men- faatlerini ve Yugoslavyanın — ta- mamiyet ve istiklâlini gözönünde bulunduracağını söylemistir. ALMANLAR YUGOSLAVYA. YA NE TEKLİFTE BULUNDULAR? Bölgrat, 7 (A.A.) — B.B.C.: Bitaraf mahfilletin fikrine göre, Almanların — Yugoslavyaya — ilk teklifleri şudur: | — Yugoslav tbuatının tazyiki karşısında boyun eğmiyeceğini gazeteler tebarüz — eftirmektedir. Gerçi Almanlar henüz Yunanistanı tazyik etme- mişlerdir. Fakat sınırlara asker yığılması bundan başka bir şey değildir. (Radyo Gazetesi) Elen Milleti, Her Taarruza Atina, 7 (A.A.) — Atina ajan- sından: Bütün gazetelerin bugünkü baş makalelerinde vaziyetin en ba riz vaştı olduğu sükünduür. Şayet Yunanistan ha- ricingde bir kimse, şu veya bu ihtimal Elen milleti- neşriyatı tamamile mihvere uy- gun olacak, 2 — Düşmanın her nevi pro- PRENS POL'UN GÖRÜŞMELERİ Belgrat, 7 (A.A.) — B.B.C.: Kral Naibi Prens Pol, Başvekil, Hariciye Nazırı ve Başvekil mu- avini Maçek'le dün müşaverede bulunmuştur. Yuğgoslavyanın Sofya sefiri Belgrada gelmiş ve derhal Hari- ciye Nazırı tarafından kabul edi- lerek raporunu vermiştir. ASKERİ ERKÂNLA MÜŞAVERE Belgrat, 7 (A.A.) — B.B.C.: Başvekil dün askeri erkânla mü- nin sinirlerinin zayıflayacağı zan nında bulunacak olursa aldanmış olacaktır. Muharebe hattından gelen tel- graflar, Yunan ordusunun Bul- garistan haberlerini ne gibi his- siyat ile karşılamış — olduğunu göstermektedir. Balkanlarda hü- disatın seyri ne olursa olsun Yu- nanistan, bunlara insanca ve si- Tâhea kendisine falik- olan bir düşmanı durdurmuş ve taarru- zunu kırmış olduğu cesareti ile karşı koyacaktır. Muharip — ve- ya gayri muharip bütün Yunan milleti, tek bir kalb ve ruh ha- Hinde, her ne taraftan gelecek o- larsa olsun bültün taarruzlara göğüs gerecektir. İgöğüs gerecek| şaverede bulunmuştur. kumandanı namına yaveri, “Mınta- ka Ticaret müdürü Sait Rauf Ser- per, İstanbul ticaret odası umumi kâtibi Cevat Nizami hazır bulundu- (Devamı Sa., 5, Sü. 5 de) fokak f ÜZERİNDE ATEŞ OYUNLARI: DA T a İ Okarak yükseleceğim! — Ben bu GÜNÜN SESİ Büyük Vergi Yazan: REŞAT NURİ Çocukken mektep kıraat kitap- larında okuduğum, galiba — Farisi- den tercüme edilmiş, bir hikâyeyi bu günl sık sık Bir evin damını aktarmakla meş Büul iki usta arasında kavga çık- miş. Adamlar pervaz kenarında itişip kakışırlarken birinin ayağı kaydığı gibi doğru aşağıya; çoluk Şocuğunun nevalesile yüklü zenbi- Tini sırtına vurmuş, ağır ağır mes- nevi okuyarak evino dönen fakir bir derviyin başına iner. Kazayı görenler koşuşurlar - ve devrişi boynu kırılmış olduğu hal- de çamurun içinden kaldırırlar. A- damcağız bu esnada gakat — başını ellerile tutarak gök yüzüne doğru gevirir ve kendi kendine gülermiş. — Baba gülünecek xaman mı? Demişler, neye gülüyorsun ? Derviş, kelimesi kelimesine hatı- rımda kalan şu covabı vermiş: — Ulu Tanrının hikmetine! Ne- bir sürü küçüğün boynu, bir daha zor tamir kabul edecek surette kı- rda ve yine ayni derecede. — Suç- suz günahsız bir sürü başka insan yıllarca işini gücünü bırakarak ve kendi boynunu korumak için ted- bir aramakla uğraşa! Emeğini, kıymetli zamamını ve bütün varını yoğunu bu işe harcaya! Fakat her defasında — kendime derhal şu cevabı. veriyorum: — Şerefli ve mes'ut müstakil bir devlet olmak ucuz satın almabilen bir lüks müdür? Çalı çırpıdan iki göz odalı bir alle ocağını mesut et- mek için kaç İnsanm bütün bir ö- mür boyunca didinip uğraştığı dü- şünülürse bu ocakların milyonlarca sından meydana gelmiş bir büyük vatan için sarfedilecek emeği, dö- külecek kan ve gözyaşmı — hiç bir zaman çok — bulmamak — lâzımdır. Bunlar büyük vatanın yüksünme- den verilmesi lâzım vergileridir. Hangi vatana, üstüste yirmi sene otuz. seneden fazla sulh içihde Ta- hat ve sakin bir hayat nasip ol- muştur. Görülüyor ki dünyanın ku ruluş nizamı budur. Hakikaten büyük — millet, bü- yük kaptan gibi enginin ufkunda den ola ki başkası ve benim boynum kırıla?!. Dervişin sözünü şimdi ben de düşe şeklerin p gördüğü man hayret etmiyen, bunların nöden ve niçin — olduğunu — kendi dine sormayı ll bulan ara sıra İsyan ile kendi soruyorum: — Neden ola ki iki büyük bir- birile muharebeye tutuşa ve arada ve cesaretle - Üzerlerine yürümeyi bilen millettir. El ile gelen düğün bayramdır.