27 Aralık 1940 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

CUMA VATAN EVİ CAĞALOĞLU MA 27 lnci Kânun 1840 — İlhalat ve İhracata Verilecek Düzen İ Esas Pronsip, istikbali ti- taret âlemi için hesap ka- bul eder bir hale koymak olmalıdır. Yazan: Ahmet Emin YALMAN ükümetin sermayeli bir ihracat ve it- üt ofisi teşkil edeceği haberi | İYasamızda durgunlük ve tered- | * uyandırmıştır. Büyük tüccar “barişleri azaltmıştır. Küçük tüc- | 4 yarınki maliyeti bilemediği | elinde fazla mal bulundur- ktan çekinmektedir. elli milyon lira Bizim rejimimiz her türlü mes- | İt sahiplerinin kazanmasını ve Hçinmesini isteyen geniş görüşlü rejimdir. Bununla beraber he- bugünkü gibi fevkalâde zaman- | İlda; fertlerin veya meslek züm. lerinin — menfaati ilk — ölçümüz | az. Başlıca ölçümüz, elbette | â menfaattir. İşte hüküme- ha dti İlavvurunu da ancak bu ölçü ile İlkmek lâzımdır. Eğer hükümetin İN şekilde ortaya atılması memle- İtte daha fazla stok — girmesini, Pslkın bunları daha ucuz fiyata Mdarik etmesini temin edecekse itsusi ticaretin — sarsılmasına ait Viçbir düşüncenin buğün için yeri Yamaz. . | Fakat acaba hükümetin (faali- | İtte geçmesi fazla stok temin et Nek ve bunları ucuz satmak için İ doğru ve en verimli yol mu- İ | İ İşte bunda — şüphemiz vardır. İHlükümet diyor ki: «Ben tüccan Manetmiyorum. Onlar da çalış İliya devam etsin.> Fakat buna ı'uen imkân yoktur. Meselâ ser- İlset dövizle mal tedariki için icap İMen dolarları tüccar, takas İimi- İİM vamıtasile ele geçirmiyor. Dı Puda dolan olanlardan üç Hira- İt tedarik ediyor. Hükümet, İemlekete fazla mal girsin ve el Oyamıyacağı dolarlardan yüksek hiz bedelle de olsa istifade edil- n diye buna göz yumuyor, Hü- İümetin kendisi faaliyete geçince İoları primi ile beraber 180 kuru- A hesap edecek ve kendi elinde Ki dolarları kullanacaktır. Hangi füccar böyle bir rekabete girmi- Ye ve mal getirmiye cüret edebi- n Diğer noktalarda da ticcarın | Baliyet ve risk hesapları hüküme. |'in hesaplarına uyamaz. Bunun | Sin müsavi silâhla olmuıyan bir | *ekabete hiçbir aklı başında tüc- fâr giremez. Diğer taraftan tüccara müsavi | Xlâh ve imkân verilirse memleke- tt mutlaka daha çabuk, daha çok Ve daha ucuz stok gelir. Çünkü | tüccar, ne gibi çeşitlerin piyasada Reçtiğini bilir, nereden tedariki- Bin daha ucuz olacağını derhal maplar, biran içinde kararını Verir ve fanliyete geçer, Dünya zan, kendisi kepçe çalışmasını bilir, taştan imkân çıkarır. İhracat İtinde de vaziyet bunun aynıdır. Üccar, ahemın arzularını, itiyat- larımı, buylarını bilir. Muhabere- Kini saniyesinde ve ticari usuller Gairesinde yapar. Daha esaslı im- künlar temin eder. Bizce ithalât ve ihracat için tutulacak iki ameli yol vardıı Birincisi, hiçbir ferdi diğerine te tih etmeden tüccar birlikle: Btasile ithalâtı yapmak ve | etin istilade etmeyi düşündi imkânları tüccara — vermek, fakat ına karşı fiyat ve stok kontrolü. Hü şiddetlendirmek, usul haricine Çıkan ve bir darlık ve sıkıntı va- Ziyetini kendi dalaveresine alet timiye cüret eden muhtekire ve toyguncuya kargı kara İiste, top hir, hapis, sürgün gibi mânen ök tdürücü cezalar kullanmak... İkincisi, hususi ithalât ve ihra- tat ticaretini fevkalâde zamanlar İçin tamamile fasılaya uğrataı tamamile devletleştirmek, fakat devlet usüllerile yürümiyerek çe- Bt düzmek, bunları tedi Mele üsülleri gibi nokt Mamile tüccar gibi davranmak ve/ lecrübeli ve namuslu tüccarı da Maaş ve komisyonla her ihtısas tahası için kullanarak tecrübele- tinden memleket hesabma istifa- de etmek... Bu yollardan biri tercih edilir- te istikbal, ticaret âlemi için hesap kabul eder bir şekil alir ve ikisi TELEFON: TELGRAF: VATAN İst. Almanlar Romanyaya200 Bin Asker Gönderiyorlar Bern, 26 (AA) — Reulter ajansı — bildiriyor: Almanyanın Macaristan yolu ile Romany mühim kuvvetler sevketmakte ol duğuna daiy Budapeşteden ha berler gelmiştir. Diğer taraftan Almanya ile Rusya arasındaki münasebetlerin gittikçe gerginleş. mekte olduğu hakkında da ha- berler vardır ki bu iki nevi haber arasında alâka ve münasebet gö- ; tülmektedir. Rus - Alman gergin- liği, Demir Muhafızların nistler aleyhindeki hareketlerin. den ileri gelmektedi hi Bir Nevyork gazetesinin Bern | muhabiri, mühim Alman kuvvet- | lerinin Macaristan yolile Roman- | lât ve ihracat hakkındaki / Yaya gitmekte olduğunu yazdık- leri, Yünanistanda bulunan Arna- tan sonra şunu ilâve ediyor «Romanyaya — gönderilen Al- man takviye kıtalarının mevcudu 150,000 ile 200,000 — arasında tahmin edilmektedir. İyi malümat alan mehafilde söylendiğine göre, Balkanlarda vaziyet tle bir neticeye doğru gitmektedir. Mısır, Taahhüt- lerini Tutacak Kahire, 26 (A.A.) — Mur mebusan meclisi, üç gün devam eden gizli müzakerelerden sonra hükümetin — harici siyasetini 68 muhalife karşı J22 reyle tesvip etmiştir. Başvekil Sırrı Paşa müzakere sonunda söylediği nutukta bilhas- sa: «Mısırım İngiltere ile aktettiği muahededen doğan bütün taah- bütlerini dürüst bir tarzda yerine getireceğinir ıo):ılemillin Amerikalılarla İtalyanlar Dövüşmüşler Şanghay, 26 (AA.) — Şanghay Enternssyonal mmtakaaındaki — mü- Bellâh kuvvetler arasmda şiddetli bir. kavga olmuş ve Amerikalı bahriye- Hlerden 12 kisi hastaneye kaklrıl- Farük, Kavga, Noel sabahı erkenden bir İ meyhanede çıkmış ve 100 kadar İ- talyan ve Amerikalı biribirine gi- Fişmiştir, müteaddit İtalyanın yara- dandığı zannediliyor. İstanbul Halkrının komü- | SİYASİ SABAH GAZETESİ $ Harbe Bir Adım, | Daha Yaklaşıyor Kadyo gazetcenden: 3 ikincikânun yaklaştıkça , gerek İngiltere, gerek Almanya Amerika. daki propagandalarını şiddetlendir. - Ümişlerder. Retsicümhur Roasevelt'in kongre ye yapacağı tekliflerden biri İngil- tereye harp vamtalarının âriyet olu- rak verilmesini temin edecek ka Dundür. Çok ehemmiyetli olan ikiaci tek- lif de Amerikanın münakalât hi Irıı:nı elektrik tetisatının, diğer Pit hizmet vasıtalarınmn hükümetin Vemrine verilmesidir. Amerikada şimendifer ve — diğer münakale vasıtaları, slektrik — tesi- Satı husust Soşekküllerin — elindedir. Bir harp halinde bunlar devletteştiri- lir. Reisicümhur, bütün bu teşekktll- Bu Arnavut asker- 1.rin başi vaziyetine geçer. Dünya tarihinde hiçbir adam. 1914 vutları kurtarmak maksadile İtal. | harbi münasebetile Ressicümhur Vü- | yanlarla beraber dövüşüyorları | “Otun tu sahalarda ele geçirdiği ge- | halbuki son haberlere göre Arna. | "İ9 Salühiyeti elde etmemiştir. Roo Yi”iyanldt” Yünrak tabiğ | Sevelt. <Amerika harbi — kazanımak L İi oA u.hrı(_öıeud. için “böyüe bareket etmük Tmedburi- | harekete geçerek Tirenaya kadar | Y'üödedirr demiştir. - Roosevett alim eballşlerdir. |ixindikanımda bu ehemmi ARNAVUTLUKTA İA in el velAmü var Kıyam Artıyor İyetini kolaylaştırmıya bakmaktadır. | DA KUÇK göntteleriş "i Çeteler Tirana Kadar Sokulmuş İnmi tutunan ve evvelce infirat ta - İ raftarlarının başında giden Hörst bi- Londra, 26 (A.A.) — Arna-| " vutluktan alınan haberlere gö le İngilterenin hakir olduğunu, bu İşartlar altında Amerikanın İngille- Arnavut çeteleri, İtalyan hatları: nm arkasında büyük faaaliyette " reye yardımda bulunmak mecbüriye- tinde Bulunduğunu yazmış ve Muso- üniye karşı çok sert bir Hann kulları eştır. Çörçilin İtalyanlara son — olarak ettiği kitap aynı zamanda Amerika- hitap tesirim bulunmakta, münakale yollarını #üttermiştir. kesmekte ve bazmakta ve ferit İtalyan kıtalarını dehşet içi de bırakmaktadır. Bazı çete grupları, Tirana'ya dahi gizmiye muvaffak olmuşlar ve İtalyan umumt valiliği sarayı da dahil olmak üzere bütün umu- mi binalara, İtalyanları Arnavut- luğu tahliyeya davet eden beyan- apıştırmışlardır. BU resmi bir Alman mecmua- sında gördük ve aldık. Altında a da yapılmış bir nameler HARP VAZİYETİ 3üncü Sayfamızda | Roosevelt, Amerikayı barbe yaklaştırmak yolunda adım daha atmıştır: 3 ikincikânanda kongre toplanınca silâhların İngiltereye ariyet verilmesile beraber Amerikada münakale siste- minin ve hususi hizmetlerin devletleştirilmesini — istiyecektir. Bu hareket Amerika için bir barp başlangıcı sayılabilir. — —a Dilekleri Parti Kongresine Bildirildi Bu Dileklerin Başında Su, Hastane ve Yol Geliyor Beykozlular, Öğrelmeıılerln Mektebe Tuvaletle Gitme| lerinden Hoşlanmıyorlar; Beşiktaş Ecnebi Propaganda rının t Mecmuala a : v ee Cümhuriyet Halk Partisi Vilâyet kongresinin dünkü ikinci top Cümhuriyet Halk Partisi Vilâ- yet köngresi dün saat 14,30 da ikinci toplantısını yapmış ve bu toplantıda da 70 delege, Parti idare heyeti reisi Reşat Mimaroğ- lu, Vali ve Belediye reisi Dr. L fi Kırdar, Belediye daimi encü men âzalarile Vilâyet ve Bele ortası bir yolun sebep olabilece- üü tereddütlerin önüne geçilmiş diye erkânı bulunmuşlardır. inkü celeeye Sular İdaresi Mekteplere Glrmeslıılı; Alenhinde! lantısında bazır bulunanlar müdürü Ziya Erdem riyaset et- 'denberi gösterdiği faaliyetle müm. miş, idare heyetinin iki senelik kün olan her şeyi başarmıştır. Bu faaliyet raporu okunarak kabul 'itibarla kendilerine teşekkür ede- edildikten sonra söz alan Ekrtem rim. Raporun kongrede tesvip ve Tur, taporun iki kısma ayrılabi- kabulünü teklif ederim» dedi. kısmın rejimin Rapor ittifakla kabul edilerek idare heyeti de ibra edildi. bir üslüpla ilade ettiğini s5) Bütçe projesinin müzakeresine ten sonra demişlir ki: (am durmuş | manya ara jgeçildikten ra söz alan Beşik- «Vilâyet idare heyeti iki sene- (Devamız Sa. 3, Sü. 7 de) g Iİspanya Mihvere mi Dönüyor? Gnzetosinden: Rariciye — Nazırı Bünerin Tancaya gideceği haberi a- JâkA üyandırmıştır. Malüm olduğu üzere 'Tanı etlerarmaı bir saha- dir. Anlaşılan İngilirler Tspunyanm Bu minlakayı tahkim etmergyeni Şürti 1€ İspanya lehine bir anlaşmaya me- yil gösteriyorlardır. Halbuki İspanyı Tancaya İties eden İtalyan deniza! ti gemi İngüt rağmen h işlerdir. Bu- suretle Ispan- aşmayı reddetmiş Radı Serano edilmiş bırakmıştır.Ame K de geri panya ile kredi yapncaklardı. üzeri: ger x bu İs- panyol vaziyetinde mihverin geniş bir * Ç Almanyanm İngiltereyi istitâ et mesi mümkün değildir. Bunun için Almanya Fransa ve İspanya yardı- maile İngiltereyi Akdeniz garbinde MmüÜşŞkül bir mevkle düşürmek iste - mektedir. Almanyanm Vişi hüküme- ti nezdinde yaptığı son teşebbüs te Akdenizde İngiltereye karşı hâkimi- yet kurmak hedefile olmuştur. Bu ae bepledir ki, bu aralık İspanyanm va: ziyeti yakmdan tetkik edilmiye dü- yık telâkki ediliyor. NOELDE Muhasamatın Kesilmesi Evva'ce Görüşülmemiş Londra, 26 YALA.) — (Reuter) No- el gecesi İngiliz ve Alman akınları- ması, İngiltere ile Al- aki Tesmi veya husu- Bi bir anlaşmadan ileri geldiğli hak- Kkımda bir habar dolaşmıştır. Bu ha- ber kat'i surette tekzip olunuyor. Hava muharebeleri olmamasına h vada rüyet şartlarının fena olmaaı- Nın da tesici olmuştur. Hava iyi git- seydi mutat hava faaliyetlerini mut- taka görürdük. Bununla beraber bu famlayı her iki taraf tayyarecileri. ni memnuniyetle — karşıladıklarma şüphe yoktur. Hele bombardıman tay yarecileri askeri vazifelerini muvak- kat surette unutarak bir sulh ve #ü- kün anı yaşadıklarından dolayı her halde memnundurtar, Vaziyetin şeklini değiştirmesi mukaveleyi Meclisin Kış Tatili Ankara, 26 (Telefonla) — Büyük Millet Meclisi yakında 50 günlük bir kış devresi tati- li yapacaktır. *|Bardia mıntakasında şiddetli top- YARIN GAZETEMİZ SAYFADIR Bu sırada Almanyadan herhalde bir hareket beklemek İlâzım geleceğinde herkes birleşiyordu. Son baberlere bakılırn şimdilik hedef İspanyayı zorlamak ve harbin ağırlık merkezini Garbi Ak- denize rıkkdırdı İngiliz kuvvetlerini o tarafa çekmektir. / İspanya hariciye nazırı Serano Suner, bu saniyede Garbi Akde- nizin mihrak noktası olan Tancaya gitmiştir. Resmimiz İspanya hariciye nazırımı son Berlin seyahati esnasında Hitlerle bir arada göstermektedir. Garp Çölündeî Arnavutlukta Bardiada Şiddetli Topçu ıMuvaffakıyetleri Düellosu Devam Ediyor Kahire, 26 (A.A.) — Reuter: | — Atina, 26 (A.A.) — Yunan ardu- ları başkumandazılığının 24 kânun çu düellosu devam etmektedir. —| *VVel Akşamı neşrettiği 88 numaralı Kahire, 26 (A-A.) — Resmi / Tesml tebilit tebliğ Bügün vukma gelen mahalli çar- Trablusgarp'da vaziyette hiçbir | Ptimâlar. danasında, bir miktar esie değişiklik yoktur. Südan hudu- | 2!dık ve Bekiz tapla birçok harp mak dunda keşif müfrezelerimizden biri Kassala'nın şarkına muvaffa- kiyetli bir akım yaparak düşmana Zayiat verdirmiş ve dönerken be. raberinde bir esirle muhtelif mal zeme getirmiştir. Sair cephelerde kayda değer mühim bir hareket olmamıştır. italyaa Tebliği Roma, 26 (A A.) 203 numa- | ralı resmi tebliğde deniliyor ki: Trablusgarp hudut mıntakasın- | (Devamı: Sa. 8, Sül 4 de) -& -b Yunanlıların Atina, 26 (ALA.) — Yunan ordu- ları başkülmasdanlığının d0 nöşrettiği 80 numaralı tebliğ Mahdut mahalli harekâi emuvaffu. kıyetle devam etmektedir. *« Allahın Takdis Ettiği Dava,, Atina, 26 (AA.) sı bildiriyor: Atina metropolidi, Noel münasebe (Dovamı: Sa. 3, Sik 8 te) X aa — Atina Ajam ORTAKLAR ARASINDA SENE SONU BİLÂNÇOSU; — Ne tattık?.. — Çalım... — Tevekkeli elimize bir şey geçmedi!..