1 Aralık 1940 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

PAZAR 1 1nci Kânun 1940 CAĞ Fiy;iı:S Kuruş VATAN EVİ TELEFON: 24136 TELGĞRAF: VATAN İst. ALOĞLU Na 38 SİYASİ SABAH GAZETESİ Saatinizi Düzelttiniz mi? Dün akşamdan itibaren saatler değişmiştir. rist 12 e antler bir saat ileri alınmıştır. M ? sekiz, & dokuz olmuştur. Dalgınlıik etmeyiniz. Baatinizi ileri almız. Bugünden başlıyarak bülüm va- purlar, trenler yeni saatle işltyor, Gcce ya- ?ıl:Nlİ-Sayı: 103 Beşinci Kola Karşı Gözümüzü Açalım Romanya, beşinci kol mik- Toplarınım ne kadar kor- tunç hastalıklar yaratabi- İtceğine canlı bir örnektir. Bu mikroplara karşı her bi- Timiz, her saniye uyanık olmalıyız. omanyada Kol mikroplarının — aşıladığı İSlk e bâd devresine — var- Gökir, Bu hastalık nasıl geydir, ke &ibi ârâz geçirir, bir milletin Yatını nasıl kemirir, we kadar ktaceli bir ölüme yol açar? Bü- Ş* bunları bir sinema şeridi gibi Komanyada. seyrediyoruz. En son perde, Romanyanın Böe kralının annesile beraber ::meu topraklarından kaçması. ka, Bundan evvel de Rumen p: Hlkacılarının ve — münevverleri N ne gibi üsüllerle toptan imha ı“—au'.ımn. gördük. Apaçık gö i Sarpıyor ki, bütün gaye, bir n kütlesini masbut — varlıklı Mület haline kayan bağları birer çözmek ve kütleyi i- ü:ıı ve âciz bir müstemleke bir sürü haline indirmektir. et eaiT : bütün müllet için — ölüm Enektir. Beşinci £| HT şüphe yok ki her bünye- » Beşinci Kol mikroplarına kar- Mukavemet derecesi bir değil- " Romanyada gördüğümüz ka- İit zanfa ve hastalık istidadına #eki de başka hiçbir yerde tesâ- SF edilmez. Bununla beraber Sağlam bir bünyeye sahip ol- İtuna hakkile güvenen millet- Sin de gözünü açması, daima Yanık durması lâzımdır. Mikrop Üktoptur. Görünmiyen — mecra- !dan bünyeye sokulur, zayıf ta- B arar bulur, bazan wyür g- itörünür, fakat daima hrsat İekleri 'K.: memleketin içinde hele bir ü-başı bulsun, derhzl için i- N hlemiye başlar, para sarfet. Bekten çekinmez. Sonra vasıta ğ-k yalnız para — düşünenleri KSt kendilerini dâhi sanan ve atta lüyık hd a öi Tenfi ruhluları, bütün ıq'l arar, bulur, kendine — çe- lrılmadıklarını zanneden bü- klepimiz biliyoruz: Bugünkü i'Dler bir cephe harbi halinden Ekmış, bir milletin bütün balkır B *it bir mücadele halini almiş K Onun gibi Beşinci Kolla uğ- Ül k ta bir zabıta meselesi de- K, Bütün halktan devamlı bir Kasuklık ve atılganlık bekliyen iştir, “ğim_..;.. bilmediğini bilirmiş tize sokulan, kulağınıza bir a':r fısıldayan, bedbince lâkır- milli birliği, milli azmi iye uğraşan adam, ya Be- ş Kolun bir mikrobudur veyâ Ve mikropların — şuursuz bir Sabanıdır. !Ş'ğ' | ünkü radyo devrinde sır Bifamıştır. Her sey apaçıktır. ı__':.i: bildiğini diğeri de bilir. i iyonun ve gazete- yaydıkları haberler haricin- htıltı yoluyla neşredilebilecek Got haber olamaz. Eğer size 'le bir şeyler fısıldamak isti- Varsa biliniz ki, niyetleri bo- . Sizi boşta bulundurup ü Kol mikroplarının nakili Gide indirmek istiyorlar. Hele leri yakından takip etmiyen Razeteyi dikkatle okumuyan sam bayanların sıkı sıkıya edilmeleri lazımdır. Çünkü M Cuklarını aynen tekrar etmek ı—'üe hiç farkında olmadan 5'-:: Kola hizmet etmiş olur- İki,, Mtanbulda levanten batak- ârının çok olduğunu buralarda Rüci Kol mikroplarının kolay- Nî'qiığmı de daima hatırda tut- Yız. AA Fre q"-y. atılan rivayetleri zincir. N).ı:luylı takip ederek asıl q.ı'y 8 varmak imkânımı örfi üÇ *Ye vermiye yardım ediniz. G Mretle memleket — hesabına tktep yuvası keşfetmek — ve hç Ek imkânı temin edilmiş ©- aei Fesinci Kol faaliyetine ait iz» Sap Fazşılaşanlar — atik davran- Y Ve derhal zabıtaya haber kwllmı. Bu suretle bir dosta etmiş olmak gibi bir Fikir y * gelmemelidir. Eğer dosu- ginci Kolun &leti değilse kimden duyduğunu söy- İ ve memlekete hizmet et- h Şi teref bilir. Eğer Beşinci Ko- oluyorsa dostunuz olmuya yık değildir. Milletiniz uz her halde ondan zi- FEZ oldukları mevkie | ha. | a H * BULGARİSTAN 'Bitaraflığı Muhafaza Mecburiyetindedir Yunanistana Nota Verildiği Tekzip Ediliyor Sofya, 30 (ALA.) — Tam - jansının bususi muhabiri bildiri- İyor: Z | Sobranya meclisi kralin nut- kuna verilecek cevap hakkındaki müzakerata ayın yirmi sekizinde de devam etmişti Bulgarların silâha müracaat et. meksizin muahedeleri tadil ettir- inek Tikrinde olduklarına İşaret eden Köseivanof demiştir ki: Yugoslavya ile olan münaseba- tımız dostça olmalıdır. Fakat Bul. garların mütalebatı da nazanı dik kate alınmalıdır. Bulgaristan şim- di Ege denizinde bir mahreç is- temektedir. Biz buna vâsıl olmak için sulh yolunu takip arzusun: dayız. Fakat sulhü istiyen harbe de hazır olmalıdır. Köseivanof sözlerini bitirirken Bulgar mebuslarının 1939 yazın- İda Moskovaya yaptıkları seya: |hati ve Molotofla olan mülâkat- larını tahattür ettirmiş ve Sovyet Başvekiline Bulgarıstanın — Bal- kanlarda —sulhün — muhafazasını Jarzu ettiğini de söylediklerini i* lâve ettikten sonra Moskovada kendilerine karşı gösterilen büyük dostluktan me kadar mütehassis olduklarını ilâve eylemiştir. | General Pavloff, müzakeratın sonunda söz alarak şu beyanatla bulunmuştur: Bulgaristan —için iki hareket tarzı vardir: Harbe girmek ve- |ya bitsraflığını muhafaza etmek. |Biz bitazaflığımızı muhafaza mec buziyetindeyiz. General, bundan — sonra Ege denizine mahreç talebi bakkın- daki iddialara işlirak etmiştir. Sobranya meclisi miştir. Sofya, 30 (A.A.) — Bulgar ajansı, Azinadaki Bulgar elçisi- nin Bulgar istekleri hakkında Yu- nan bükümetine bir nota verdiği hakkında yabancı memleketlerde yeniden intişar eden — haberleri kati bir surette tekzibe mezun- dür. Bu haberler tamamen — uy- durmadır. Lâval Berline Gidecek Nevyork, 30 (ALA.) —— Nev- york Times gazetesinin Bern mu- habirinin haber verdiğine göre, Laval, Hitlerin daveti üzerine Berline gidecektir. yade dostunuzdur. Örli idarenin ve zabıtanın bu maksatla halka iş beraberliği im- kânını verebilmek için basit şe- killer düşünmesi ve müracaat yerleri göztermesi çok faydalı o- kar, Halk uzun uzadıya bekle- miye, uzun boylu ifadeler vermi- İye mechur edilmemelidir. Bu ci- het hakkında halka kanaat ge- lirse Beşinci Kolun zehirlerine ve mikroplarına karşı iş beraberliği İkurmak daka kolay bir hal alır. Ahmet Emin YALMAN Arnavutlak barbinde esir düşen İtalyan askerleri - Yunan 'üsera kampında yemek almak sıralarını bekliyorlar Erzak Tükeniyor Adalar 2 Aya Kadar Teslim Olmak Mec- buriyetinde Kalacak Atina, 30 (ALA.) — Atina- ya gelen haberlere göre, İtalyan 12 adalarında bilhassa Büyük a- dalarda vaziyet gittikçe nazikleş- mektedir. Harp başladığı zaman bu adaların geda maddeleri stok- ları ancak bir kaç ay için kâfi |bulunmakta idi. O vakittenberi |İtalyanlar bu stokları faydalı bir İkurette takviye edememiğlerdir. 3 ö için 12 Adalarda | YUNANLILAR — - Yeni Mevziler Ele Geçirdiler Arnavutlukta Çetin Muharebeler Devam Ediyor Atina, 30 (ALA.) — Yunan başku- |mandanlığının dün akşamki 34 nu - İmaralı tebiigt: Cephenin — mühtetif noktalarında cereyan eden muharebeler neticesi o- İarak Arnavutluk erezisi — dahilinde |ve dühassa Kemispotis'in şimalinde yeni mevziler tşgal edilmiştir. İki top mütenddit otomatik alâh Ve esir eli- mize düşmüştür. / İktisadi Teşekküllerin Hesabını Tetkik Edecek Heyet — aşvekilin Reisliğinde Toplandı Devlet Tarafından Kurulan Müesseselerin 939 Yılı Bilânçolarını Tetkike Başladı Ankara, 30 (ALA.) — Ser- mayesi devlet tarafından veril- mek süretle kurulan iktisadi teşekküllerin 1939 bilânçoları ile kâr ve zarar hesaplı | kik etmek üzere Büyük Millet Meelisi adliye. bütçe, divanı müuhasebat, iktıisat, maliye ve ziraat encümenlerinden seçilen azalardan ve divanı muhase- bat birinci reisi ile umumi mu: takabe heyeti relsi ve iktsadi teşekküllerin, sermayeleri bir milyon liradan fazla milli ban- kaların idare meclisi reis ve u- müm müdürlerinden — mürek- kep umumi heyet bugün öğle- den önce Başvekil Doktor Res fik Saydamın riyasetinde Bü- yük Millet Meclisinde toplan- miğlir. Umumt heyet, muvaffakıyet £ — beyanatından sonra Tüzname- ş 4 Başvekilin eden temenni sindeki maddelere geçmiş ve buna tevfikan iki kâtip seçtik- ten sonra Mmürakabe heyeti rağ porları okunmuştur. Umraumi heyet; bunu takiben bu raporların tetkiki için muh- telif komlsyonlara aza intk hap eylemiş ve toplantısına ni- Başvekil Dr. Refik Saydam hayet vermiştir, Transocean Ajansının Toptan tekzibi Türkiye Daha Fvvel Halli Lâzımgelen Bir Mesele Değilmiş İhtikâarla Mücadele İçin — Kanuni Hazırlıklar Koordinasyon Heyeti Alâkalı Dai- relerle Temas Halinde Bulunuyor İhtikârla micadelede kullanılacak | iki yol vardır: Birincisi ya örfi ida- darı özerinde keşif acuşları a ae | çç aaara. 80 (AA) — 18 Bonteş SrüRlA peeüer. rin tarihli bültenlerimizde Almanya- Düşman hava kuvvetleri cephe &- zerinda bazı noktaları, Epir, Kefalon Bu sebeple garnizonların mevcut ları azaltmış ve — bunların mik- İtarları harp başlamazdan evvel- İnin 'Türkiye büyük elçisi B. Von Pa- kinden daha dun olmuştur. Ba- pan tarafından ecnebi güzete muha- za mahfillerde tahmin edildiğine birlerine yapılan beyanatı muhtevi |göre, bu adalar iki üç aya ka- ı’:mııı:r:ı Pa eç ra'nm ZaP bir Derlin telgrafı üstüne taratımız- dar teslim olmak meeburiyetin- _";mîl:"': aei KOYT 'dün enim resmi bir menbadan bildi- de kalacaklardır. Te Ser. İriliyorr kaydını ilve etmek süretiy- Cherava Irmağı Geçidi le neşretmiştik. Diğer taraflan son üm aS CA Yu oslav ı Londra, 30 (AA.) — Yugoslavya | GÜN çıkan bültenlerimizde Berlinden hududunda bulunan Reuter Ajansının Bütün şimali Arnavutluk cephaet | Cedilmişti. Transocean, Almanyanın kanunt silâhlar medelesi sihinleri iç- gal etmektedir. Eldeki örfü idare ka- munununN ihtikâr suçlarına tatbik edi yeceği anlaşlması üÜzerine, dün KIMIZ gibi, seri ve lesirli ha tadır. İhtikârla mücadele için mmtaka ti caret müdürlüğünde valinin haşkan- hığı altında ihtikâr komisyonu ismi ile bir komizxyon teşkil edilmişti. Bu Komtsyonun verdiği kararlar bugtüne kadar muhtekirler Üzerinde lüzumu Kadar tesirli olmamıştır. |Fe Kanununu veyâ mili korunma ka-' nununu tâdil ederek suçu Örfi idare- nin salâhiyeti içine kaymaktır. İkincisi hükümetin iaşe umum mü dürlüğü için hazırladığı taşkılıta ©-i tikâr mücadelesini karıştırarak muh tekirler hakkında Acilen tatbik edile bilecek kanuni müeyyideler koymak- tır. Ankaradan aldığımız habere güre koordinaşyon heyeti bu kanuni nök- sanın bertaraf edilmesi meselesini o- 16 almıştır ve salâhiyetli - dairelerlei bu son nüt- | ka müteakıp müzakeratını bitir. | gelen bazı havadisler de <Transo-| Ş ı_ | cemn ajanar bildiriyor» kaydiyle der- Majeste Kral İlânci Piyer Bugün Yugoslavyanın en bü- Yyük bayramıdır. | İlkkânun 1918 günü Hırvatlar ve Slovenler Zag- rebde o zamanki hükümet naibi Aleksandı'ın önünde bir milli toplantı yaparak Sırplılarla bir. leştiklerini lân etmişlerdir. Bu birlik 26 ağustos 1939 da Hır- vatlarla yapılan anlaşma netice- sinde daha sağlam bir şekil al- miştr. Geçen gün Hirvatistanın Bani (Umumi Valisi) B. Subaşiç, Manastırın bombardımanı müna- sebetile söylediği bir nutukta bü- tün Yuğoslavların herhangi bir ecnebi tecavüzüne karşı istiklâl- lerini elbirliğile müdafa edecek- lerini ileri sürmüştü. Yugoslav birliği, Balkanlarda barışa destek olan mühim âmil- larden biridir. Kardeş ve dost Yugoslavyayı milli — bayramları münasebetile candan tebrik ede- riz. Bir llılyiı Denizaltısı Battı Atina, 30 (ALA.) — Resmen bildirildiğine göre bir Yunan tor- pitosu bir İtalyan — denizaltısını batırmıştır. | husutsl muhabiri yazıyor: boyunca Yunanlılar, İtalyanların mu |kabtl taarruzlarma rağmen vaziyet- derini mühafaza etmekte ve Mosko- İpolisin üzerindeki mevzilerini de tak- İviye eylemektedirler. Cephe boyunda müharebeler anüdane bir şekilde de- vam etmektedir. Yunaniılar yent tap- darr muvaffskiyetle istimal etmekte İve İtalyan bataryalarını süratle sus turmaktadırlar. | Pogradet dün Yunanlılar - tarafın- İdan her çapta toplariın bambardrman edilmiştir. Bazı zayiat olmakla bera- ber Yunanlılar dün Pogradet mevki- ini muhafaza etmekte olan Cherava (ırmağını geçmiye muvaffak olmuş - lardır. Yunanistanda Ölen ve Yaralananlar Atina, 30 (AA) — Umumi emini- yet mezaretinin 29 İkinciteşrin tarih- H akşam tebliği: | — Düşman hava kuvvetleri bugün Ke İfalonya da Argostoli, Lekas — adası Zantes adasmın köy Ve Kırları harbin ilk ayı içinde 29 ilkteşrinden 28 son- İteşrine kadar İtalyan tayyareleri ta- rafından yaptlar taurruzlar neticesin de sivil halk srasında. vukua gelen telefat ve hasaratm bilânçosu şudur: Ölü miktarı: GÖR yaralı miktarı: (Devamız Ka 4, Sü. 8 to) e— ——— ÇÖRÇİL 66 Yaşında Londra, 30 (AA.) — Baş- vekil Churehill bugün 66 yaşın: dadır. Bu yıldö- - nümü münasebe- Ç tile — kendisine memlekelin — ve impatatorluğun her — tarafından Mmuazzam — mik tarda tebrik tel- grah — gelmiş- tir. Yıldönümlerini hususi bir su- rette tesit itiyadı olmıyan Chur- ehili. yine erkenden işlerine |fakla kalkar ve ekseriya da saba- ha kadar çalışır, Hamıştır. Chürehili sabahleyin şa- | nim resmi ajanslarından biridir. Der cettiğimiz bütün bu havadisler iza gerek baş taraflarında ve gerek son- larında Transocean imzasını taşıdık- için bunları Alman — Ajansının | verdiği haberler zümresinden addet- mek gayet tabil idi. Transocsan Ajansı ahiren bize mü racaat ederek bu haberlerden hiçbi- Finin kendisine alt olmadığını ve 30 | metre 63 kısa dalga İle İşliyon lehraf verici merkeri kendisinin olmakla be raber günlün muayyon — saatlarında | bazı ecnebi ajansların hesabına işle- temas halinde bulunmaktadır. Hazırs lanan tâdiller pek yakmda — Büyük Millet Meclisine sevkolunacaktır. Dün mesele hakkında salâhiyet sa- Hibi bir zatla temas ettik. Bize söy. kediğine göre boşluğu daldurmak için Askeri Mahkemelerin Teşkilâtı Tamamlanıyor Örfi idare komutanı Korgene-|topçu yarbayı Reşit, Merkez koj ral Ali Rıza Artunukal, bugün- | mutan muavinliğine de — Topçi lerde vazifeye başlıyacak olan as- | mektebi muallimlerinden Yarbaj mekte bulündüğünü bildirmiş ve ba | haberlerin © eenebi ajauslara ait ol- | düğünün taarihini rica etmiştir. Alman meslektaşımızln bu lale- bine memnuniyetle muvafakat edi- yoruz. İki gün evvel bu ajansın neşriyatı hakkında yazdığımız fıkranm sonun- du şürlari söylemiştik: Belli ki, Transocean ajansı bütün bu garip sözleri Okyamus aşırı yerler için söylüyor ve bizim kulağımıza ge deceğini besaplamıyor. Ne çare ki, ha valarda duvar yok. Biz de duyuyo - ruz ve bizim kulağımıza gelin diye söylenen süzlerden ziyade bunlara e- hemmiyet veriyoruz. (Dovamı: Sa. 4, su $ t0 Bayan İnönü Dün Sabah Şehrimize Geldiler » Müli Şef İsmet İnönümün sayın retikaları Bayan İmönü dün sahah İstanbola gelmişler ve - Haydarpa- şa istasyonunda İstanbul valisi Dr. Lütfi Kırdar ve bazı zevat tarafın- dan karşılanmışlardır. x Nahıa Vekili de geldi — Ni li Ali Fuat Cebesay, ve birkaç gün sonra da Ankaraya dönecektir. keri mahkemelerin — teşkilâtı ile C * tayin ol yuşlardır. İ mergul olmaktadir. ' - İstanbulda teşekkül edecek na-| — Sakarya motörü Örfü İdare k keri mahkeme başkanlığına İstan- | Mmutanının emrine tahsis edilmi bul Merkez Komutanlığı muavini | tir. Zemer n — BOZUK HATLARDAN ÇIKAN MANALAR Falcı — Size yol görünüyor... İalya- —« denazullaktarmesii ' | | 4|