8 Eylül 1940 Tarihli Vatan Gazetesi Sayfa 1

VATAN EVİ CAĞALOĞLU No, 32 TE TELGRAF: VATAN: BAŞMUHARRİRİ AHMET EMİN YALMAN p Fiyatı:5 Kuruş LEFON:24136 1sT. ' SİYASİ SABAH GAZETESİ (çisicümhur İnönü, Dün İzmiti Ziyaret Ettiler Sulgarlarla ı Dostça dir Konuşma Seller gelir, geçör. | Tüvenilecek komşularla — de- famlı dostluk münasebetleri furmaktadır. Esen rüzgâra töre Yol tutmanın ne netice *ereceğini Romanyanın Gki- 'ti göstermi ——— —— —— Ban? Ahmet Emin YALMAN Senelerce bütün —dünya Bal- Alara hakaretli bir gözle baktı. Bakış tarzı haksız da değildi. İkan hükümetleri, hakiki istik- den mahrum hükümetlerdi. mdilerine uzatılan her yeme Biliyorlar, en çok yem vaade- A büyük devletin bir müddet * arkasına katılıyorlardı. Bal- © devlet adamlarından her bi- İn damgası vardı: — İngiliz. Ansz, Alman, Rus veya Avus- DA taraftarı... Türlü türlü en- larla kazan hiç ara vermeden Yüatılıyor, bazan bir grup, ba- Başvekil Ankaray mil olan Savarona yatı bugün saat 15.10 da İzmit körfezin- de demirlemiştir. Savaronanın körfeze girdi- #ini gören halk, büyük kalaba- lıklar halinde sahillere birik- miye başlamış ve Reisicümhu- Tumuzu alkışlamışlardır. Hal kın büyük bir sevinç içinde bulunduğu görülüyordu. Vıb.“i';'ıîımeıı ve Üssübahri komutanları, Belediye ve Parti reisleri yata giderek Millt Şefe İzmitlilerin tazimlerini —arzet- mişlerdi j K Şef İnönü, İzmit valisi İzmitten a Gittiler ile Belediye reisindan İzmitin gehir işleri, kâğıt fabrikasının waziyeti ve yeni sene mahsulü etrafında bir saat kadar izahat almışlardır. Yatta, Reisicümhura refakat etmekte olan Başvekil Doktor Refik Saydam, saat 16,40 ta Milli Şefe veda ederek sahile geçmiş ve buradan Ankaraya hareket etmiştir. Riyaseticümhur umumi kâ- #bi ile Başyaveri, İzmit val komutanlar ve halk, Başvekili teşyi etmişlerdir. Savarona yatı sant 17,20 de Marmaraya açılmıştır. £ diğer bir ecnebi yardakçısı 4D Üste çıkıyordu. Bir taraftan'da Balkan mem- Setleri biribirinin canma susa- * bir manzara gösteriyorlardı. iş Hemleketlerden hiçbiri kom- ah olduğu gibi tanımıya Ta- değildi. Biribiri hakkındaki İtün malümatları, yalandan, if- Adan ibaretti. ir Balkan ;î'-ı-—m vasfı, komşuları a- iküşide en yakası açık şekilde ler içat etmek ve yaygaralar MParmaktı, Balkanlar günün birinde bu * lecrübelerinden ders alır gibi Hündüler, Biribirini iyi niyetle “Miye ve anlamıya kıymet ve- ee şu hakikati keşfettiler ki, a- larında başkalıklardan ziyade üderlikler var, Hem de islik- lerini büyük devletlerin nü- İS ve tesirinden korumak ve İi inkişaf imkânlarına kuvyet Tmek hususundaki menfaatleri ibirinin aynidir. Eğer zaman Össade etseydi, bu anlaşma ru- h. Yalnız hükümetler değil, doğ- '9 doğruya milletler arasında İleri gidecek, uzak sayılmı- “ak bir istikbalde belki de bir an federasyonuna- varılacak- zaman Balkanlar — seksen Yonluk büyük bir devlet ha- de milli menfaatlerini ve — is- öllerini her hariç tesire karşı Dirliğile koruyabileceklerdi, Bulgaristan bu gidişe karışma- Çünkü kalb, 1 idi. Hak- İ'da uğradığını bir saniye bile utmuyordu. Bununla beraber, tarlar haklarını - zorla di lihkla aramağı menfaatlerine |ha uygun buldular. Cihan Har- Pin acı - tecrübesinden hakikati kavramış gö büyük bir devletin yardımile *afaat koparımıya — çalışmak, Tt tarafından daha büyük bir ha ile yenmek üzere semiz bir ' haline gelmek demektir. Bulgar milleti, Balkan ideali- adım adım yaklaşıyordu. Öyle kikalar oldu ki, takip edilen istanın der- anlıyan, ona en K dostlük gü teten memleket irkiye oldu. Bııîıulu da bunu aralık çok iyi kavramış İPdüler ve dostluğumuza — kıy- * verdiklerini belli ettiler, Bi |a fırmedarın gece — postası T davasını tuttu. - Çünkü — bu 'vanın hakka dayanır tarafları rdı. Ramanya da bunu daha vel kavramış olsaydı bugün Bal nların da, Romanyanın da zarası bambaşka olurdu. kmek Buhranı Artık Bitti Ticaret Vekili, Piyasaya Hergün 400 Ton Buğday Çıkarmasını, Toprak Ofisine Dün Emretti Ticaret Vekili Naszmi Topçuoğlu şehrimize gelir gelmez Toprak Otise İ giderek ofis müdürü, belediye iktisat | müdürü, değirmenciler va — kırmacı. | lardan mürekkep bir toplantıya riya- set etmiştir. Teplatilıda — şehrimizin buğday ve un ihtiyacı hakkında alâ- kadarların mütalâaları dinlenmiş ve buğday, un buhranmım sebepleri izah olunmuştur. Bu mütalhalardan sonra vekil, her gün toprak efisin piyasaya yüz ton fazlasile 400 ton buğday çıkarmasını emretmiştir. Bu süretle tüccsr udmma mevruda ftın az olacağı zamanlarda bile bu yüz ton buğdayın piyasa aatışlarile birlikta müvazeneli bir vaziyet husu- de getireceği ümit edilmektodir. Dün- den itibaren buğday ve un buhranı ortadan kalkmıştır. Pakat bazı fi- rmcrların d un sakladıkdarı ve fiyat- Jarır. yükselmesinden İstifade etmek istedikleri piyasada şayi ölmuştur. Buhranın Kalkmasına Rağmen Telâş Emareleri Yapılan teşebbls Üzerine — ovvelkı Kün İstanbula, 90 ton fazla 330 ton buğday verilmiş olmasına rağmen ek Mmek sıkıntısı dün de devam etmiş, sabahın erken saatlerinden itibaren halk fırmların önünde birikerek ek- mek beklemiye başlamıştır. — Garibi şudür ki, bu esnada Birkeci ve Çem- berlitaştaki fırınların önünde — bek- liyenlerin arasında Reyoğtundan. Ka. sımpaşadan Tophaneden gelmiş müş- teriler de görülmüştür. Vaziyetin bir iki gün daha böyle devamı edeceği bir gün evvelden tah- min edildiği için belediye reia muavi.- ni Lötfi Aksoy, iktisat müdürü Sat- İzet, toprak ofini müdürt Nüri, bele. diye teftiş beyeti relsi Samih Şişli, |Taksim, Beyoğtu. 'Tophane, Çember. İntaş, Beyazıt ve Aksaray semtlerin. de fırmları, gece yarısıns kadar de- yam etmek Üzere, umuml bir teftiş. ten geçirmişlerdir. Bu teftiş #irakım- yapıp | yapmadtrktarı kontrol edilmiştir. Bun |tan başka şehirdeki darlıtı - gider- Mmek için fırınlara mutat olan mikta- Fen İi misli um verilmiştir. Ayrıca bazr semtlerdeki fırınların, mansup oldukları şirketin tebilgatı - Üzerine Dobrüca Anlaşması Dün İki Taraf Arasında Graiova'da İmza Edildi Roma, 7 (AA.) — D. N. Bu: Öğleye değru Romaya gelen bir habere göre, — cenubi -Dobruca hakkındaki Bu! * Rumen an- h ğtır. Bu itilâfname ahkâmına na- geçirmiş ve bu suretle 7200 ki: lometre murabbar arazi ile 300 bin nüfus kazanmış olacaktır. TÇ(AA) —D.N. B Dobruca hakkındaki Bul- gar - Rumen anlaşması mucibin- e Romanyanın Bulgaristana ve- receği arazinin tahliyesi 11 ey- lülde başlıyacak ve 25 eylülde nihayete erecektir. Bu müddet zarfında araziye — Bulgar İdari makamları vazıyet edeceklerdir. Askeri işgal, 20 eylülde başlıya- cak ve 30 eylülde bitecektir. Bulgaristanın Romanyaya ve- receği tazminat, teorik —sahada bir milyar ley olarak tesbit edil- miştir, Fakat Romanyanın da Bulgaristana ödenecek tazminatı olduğundan, bu iki meblâğ ara- sında pek muhtemel olarak mek- tup teatisi ile takan yapılacaktır. Anlaşma mucibince, cenubi Dobrucada sakin 700 bin kadar Rumen ile şimali Dobrucada sa- kin 45 bin kadar Bulgar, müba- dele olunacaktır. -Dobrucadaki Rumenlerin Romanyaya nakli, eylâül sonuna kadar bitirilmiş ola- caktır. aüi yenimi Bulgar Başvekilinin Dün Söylediği Nutuk Filof Mihverci Şeflere Teşekkür Etmeyi Kendisine Borç Biliyor Bofya, T (AA) — D.N. B. Bül- |gar - Rumen anlaşmasının - imzası üzerine Bulgar — Beşvekili — profesör| | Filot, bugün Bulgar radyolarile neş- İredilen bir nutük söylemiştir: Profesör Filof, cenubl Dobruca- * İnm anavatana dönüşünü bildirmekle > memnun olduğunu söylemiş ve mus- Dün ekmek buhrani işile esaslı meşgul olan Ticaret Vekili TOPÇUOĞLU Şartile bir fırının açılmasına ruhaat verilmiştir. Günde 400 Ton Buğday Veri'iyor Başvekil Doktor Refik —Saydamın emri Üzerine, İstanbulur — istihlâki için, dünder itibaren 400 ton butday verilmiye başlanmıştır. Ekmek sıkıntisinin — devam gu atrada bir şahis da müracaat etmiş eski usul yerine kullanılmak tüzere ettiği belediyeye mayanın ekmeği fazla heyaz gösterdiğini bil- dirmiştir. Bu maya ile yapılar ekme- V ği de belediyeye getirerek göstermin- tir, Filhakika bu ekmeğin biraz da- ha beyaz olduğu görülmüştür. | Neden Müslüman Oldum? Yazan: Nilla Kuk | Amerika Muharriresi — Nilla Şimdi Dobruca davasının Bul- | "Oktan ekmek imal ettikleri görü-| Kuk, gazetömiz için yazdığı memnun edecek — sürette nden sonra — Bulgaristan ne Pi bir yol tutacak? Acaba Ro- 'nyanın halinden ibret alacal ? Esen rüzgüra göre — siyaset a 3 Ba, & Bül 2 de) düğü için belediye bu sermtlerde ted- birlere haşvurmuştur. Bu arada Top- hane semtindeki fırınların da şirket- k | 'trinden aldıkları emir üzerine kaz- den az ekmek pişindikleri görüldü- Binden bu semtte, serbest çalışmak | Üç yazılık bir seri ile bu suale | cevap veriyor. Yazı derin bir alâka uyandıracak mahiyet- tedir. Birincisini yarınki sa- yımızda bulacaksınız. çiçekten | bir maya imal ettiğini ve bu mayanın | hedenin Kratovada saat 15,20 de im- | zalandığını ilâve etmiştir. Yeni Bul-| İgar eyaletinin 1912 hudutları üe| | memlekete döndüğünü kaydaden Baş vekil, bu muahede ile Newil lerinin kırıldığını ve adalet geldiğini tebarüz ettirmiş ve bu ta rih! saatte Bulgar hükümetinin İtal ya ve Almanyanım şeflerine toşakkür etmeyi kendisine bir vüzife bildiğini söylemiştir. Profesör Füof, nutkunu - Bulgar- ları taht etrafında birliğe davet ede- rek bitirmiştir. Bulgaristanda, bir uzlaşma anlaş- masına varıldığından dolayı büyük memnuniyet vardır. Başvekilin — nutkunu müteakip, halk. hemen derhal tezahürlere baş- lamıştır. Bütün memlekette çanlar çalınmaktadır. Derhâl bütün — evler |bayraklarla süslenmiştir. Halk, bir |dakikm içinde bütün sokaktarı dol. durmuştur. Yarın pazar sabahı, bütün memle- kette büyük Ayinler — yapılacaktır. Müteakiben krdl sarayı önünde ve mihver devletleri elçilikleri -önünde tezahürler olacaktır. NE CAM! Bir trammvay arabasının için. de şöyle bir muhavere: — Yabancısınız galibat A. rabanın içinde tütün içmek ya- saktır. — Hayır yabancı değilim! Bile bile içiyorum. — İyi amma yasak! — Sana ne? Ve kavgı yet. Bu cevabi alan yölcü işi u- zatmamak — için tramvaydan iniyor. Öteki de çubuğunu - iç- mekte devam ediyor. Herkes memnun. Hâdise çıkmadı di- hazır bir vazi. ye Yalnız bu ada bikri, her bikir gibi bir küçük keyif için izale edilmiş oluyor. Ne gaml zaran Bulgaristan, şimalde 1913 | te malik olduğu hudutları eline | Kral Karol Romanyayı Terketti |Madam Lupescu da Kendisile Beraber Bükres” Z AAA.) —— Sabik kral Karoöl, bu sabah, saaf 4 te hususi trenle Bükreşi terketmiş- tir. Sabık kralın hareketi gayet gizli tatulmuştur. Sabık kral Karola, sabik — sa- ray nazırı Urdarianu, sabık yave- fi albay Filitti <iftliklerinin kâkyası Albay Calaus refakat et- mekte idi. | Emin membadan öğr ğine | göre, Bayan Lupesku da müte nekkiren hususi — trende — bul maktadır. Hususi tren, İsviçreye gitmek üzere İtalyadan geçecektir. — İs- viçre hükümeti sabık kral Karo- la bir aylık ikamet vermiştir. KAROL YUGOSLAVYADAN müsaadesi GEÇTİ Belgrat, 7 (AA.) — Sabık kral Karolü hamil bususi tren bugün saat 17.30 da Yugoslav- ya hududunda Gros - Kikinda 'onuna — varmıştır. — Sabık kral, saat 20 de Bükreş - Milano şark ekspresine — takılan — hüsusi vagon salonunda Zagreb - Liub- liana yolu ile Tiryeste ve İsviç- reye doğru yoluna devam etmiş- tür. GENÇ KRAL ANNESİNİ BEKLİYOR Bükreş, 7 (ALA.) — Reuter: Genç Kral Michel, on sene süren bir Kay- bubetten sonra sarayu dönmekte olan Valide Kraliçeyi istikbal için sabah erkenden hazır bulunuyordu. Halk, anne ile oğlunun buluşma- larmı alâka ile takip ederken, Siya- (Devamız Sa. 4 Bü. 1 de) Fransanın Yeni Ankara Sefiri Vichy, 7 (A.A.) — Fransız sefiri olan B. Vaşigton sefiri B. de Janeiro'ya sefir tayin Romanyanın eski ve yeni Kralları Karol ve S. M. Michel'in üç sene evvel beraber aldırdıkları bir resim İngilizlerin Leros Adasına Taarruzları ,Bu Âda Bir Kale Haline Konulmuş Londra, 7 (AA) — Rew- w'in askeri muhabiri yazıyor: 12 ada mmtakasındaki İngiliz deniz harekâtinın mânası şudur: Mıntakanın en mühim adatı olan Leros adası, İtalyanlar tarafından gizlice hava ve deniz üslerini ha- vi bir kale haline getirilmiştir. | Binaenaleyh mezkür ada, İngiliz | bliğinde <askeri hedeflerin en mühimmis olarak bahsedilen he- defi teşkil etmektedir, Leros adamı istisnai bir strate- jik vaziyete maliktir. Kıbrs ada- sına 330 mil ve Portsaid limanır na da yalnız 510 mil mesafede bulunmaktadır. Bu adada, büyük bir garnizon ve büyük benzin depoları mevcut bulunmaktadır. Mimr hududundan — yüz kilo- metre kadar bir mesafede bulu- 'nan Libya üslerinden Tobruk i- le 12 ada mintakası arasında ir tbatı temin etmek — maksadile, mezkür Letos üssünün inşası 937 de ikmal edilmiştir. Binsenaleyh mevzuubahis olan deniz harekâ- tının, Mısir ve Libya hududunda- |ki vaziyet üzerine doğrudan doğ ruya bir tesiri olacaktır. MUSSOLİNİ'NİN — EFENDİSİ HİTLER İren Londra, 7 (A-A.) Telegraph — gazeti Chur- ehill'in — nutkunda hâkim ©- lan sükün ve emniyet perdesile, her halde İngiltere . Amerika mütekabil yardım itilâfının tesiri- le olacak, Hitlerin nutkundaki hiddeti mukayese ediyor.- Şerki (Devamı: Sa. 4 Sü. 1 de) —Du Havas: Rio - de - Janeiro'da Yules Henri Ankaraya, sabık Safnt Çuentin de Rio « de « edilmişlerdir. Vaziyet Asrın iki büyük hava — ordusu arasında başlamış olan hava mu- harebelerinin kat'i neticesi her iki farafın tatbik ettilderi hava sevk ve Haresindeki isabet ve müşkül- Tüğe tâbidir. Mühim hedefler ara- sında zamana uygun en ehemrm- yetillerinin seçilmesinde ve kuv- vetin dağıtılmıyarak ayni — mah- dut hedeller üzerine hilcumların tekerrüründe isabet vardır. Kara ormanda petrol depoları- nn saklandığının tahmin ve keş- fedilmesi isabetli hir sevk ve ida- renin — neticesidir. — Almanyada bombardıman — edildikleri — bildi- rilen petrol depo ve taafiyekane- lerinin bulundukları — yerler AF manyadaki petrol ikmal ana İs- tikametlerini tebarlz — ettirmiye başlamıştır. Her gün ismi geçmiye — Başlı- yan Ham mevkli, bir deniz yolu düğüm noktası, belki de İKi mu- maralı Alman hava cephe komu- tanlığının bulunduğu yerdir. Fran- SIz sahillerine karşı tekerrtir eden hücümlar ba mıntakada bazı ha- zarlıkların sezildiğine delâlet ede- bilir. Berlin ve Landra mütekabi- lon ve dürmadan hücuma maruz- durlar. Londra civarında her gün çok miktardaki tayyareler ara- sındaki dev hava muharebe- leri İngiliz avcılarını yararak — ve müdafaa sistemlerini zedeliyerek hava tefevvukünü ele geçirmiye matuf bir hareket olduğu için gök büyük hir ebemmiyeti halz- dir. Bu arada av hiöcumundan kur- tulabilen bombha tayyareleri de halkın müneviyatını kurmıya — ve ilman tesisatına zarar vermiye çalışmaktadır. Alman gece hi- cumlarının hedefleri çok dağınık bir şekil arzetmektedir. Akdenizde, Hayfa petrol depo- larının İtalyan tayyareleri tara- fından bombalanması mühim gö- rülür. Şarki Libya'da — mütekubil Teva hücumlarından başka bir Hareket yok gihidir. Emekli Albay Meocit SAKMAR — Beş Günde 371 Alman Tayyaresi Daha Düşürüldü Londra, 7 (A.A.) — Resmeb bildirildiğine göre, düm — saat 23.30 a kadar, 45 düşman tay- yaresi düşürülmüştür. Dokuz İn- giliz avcı tayyaresi kayıptır. Fa- kat bunlardan on pilot sag ve sa. limdir. 30 Ağustostan 5 eylüle kadar tahrip edilen düşman tayyarele- |rinin adedi 371 dir. ALMAN PETROL DEPOLARI YANIYOR Londra, 7 (AA.) — Hava Nezaretinin tebliği: Alman ormanlarındı miş askeri hedeller keri petrol depoları - tekrar İn- giliz hava kuvvetlerinin — başlıca taarruz mevzuları olmuşlardır. Bombardıman. — tayyarelerimiz Hartz dağlarında ve Kara manda — yangınlar ; çikarmışlar, Stettin de Sentetik petrol tesisa- tını, Kiel petrol depolarını — ve Hamburg ile Tuna üzerinde Re gensburg petrol tasfiyehanelerini | borabalmışlardır. gizlen: im ae or Mihverin: Havadaı — Göreyim seni haval n Zaferleri kazanmalıyız... — Merak etme kumandanım! Zaten havadan başka bir şey kazandığımız yok!