14 Aralık 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

BU HARBIN İÇİNDEN: Âm rikan askeri Ame 48 saat det için izinli olan bu sökerlesin vakitlerini iyi eğlenceler.e geç bilmeleri için bir çok eğleoce yer. leri tesis erlilmiştir. Bu eğlence yerlerinin tesis e- dilebilmesi için Con Rokfeller, 35 tajiyon dolar teberru etmiştir. Şimdi ik askerlerin eğlence yer. lerinin sayısı bir kaç yüze balığ ol- maktadır. Bu eğlence yerlerinde kadın. lar dâ vard'r, Bu kadınlar büyük bir ihtimamla seçilinekte olup “gö. BÜlü kadınlar,, deni'maktediır. Bu gönüllü kadın'ara esberlere fatlar vermekte, evlerine ve mlrlarına sik sık ymcktup yaz. mığn teşvik etmoktedirler, Diğer leri de askarlerin yırtrklarını dü mekle meşgul olmaktadırlar, Eğlence yerlerinde her evmar. tesi aktam'erı darsedilmektedir. Askerlerin duxları mutena aile « lerden seçilmettedir. arada sırada bazı na görülmektedir. Ba askerinin en fazla bazı verlerinde Pikap | bazılarında da mükemmel cazlar giftleri hareket getirmektedir. Eğlence yererine gelen kadın. Tar arasımda memfirler de pek çok ter. Davet edilen kadınların ede. biyattan konuşabilecek ve biriç #ynayabilecek duremda olabilme . Bi şartur. Diğer taraftan Amerikan as. k-r'e—. radyonun “persembe,, net- ma pek düsdür'er, O gün radyoda askerlerle ev- lenmeği arzu eden bir çok genç L tefellâtir Nânlar imekte, tipleri, meziyetleri v: hattâ gözlerzinin rengi bile ta- Df edilmektedir. Diğer taraftan Ameriran 84. kerlerfle mektuplaran bir çok Çenç kızlar vardır. Bunlar — atkerlere Bpordan, sinemadan ve Baireden bahsaderek uzun mektuplar gön . ermnektedirler. Afrkada, İrlandada, Avustral. yada bulunan Ameriken a€kerlerile dertlerenek için vetiştirilmiş hu- susf subaylar gönderilmektedir. Bu subaylar, âakerlerin dertle- rine ortak olmakta; ve onlara her fırsatta — nasihat vermektedirler, Bu isi görebilmek hiç de ko'ay değildir. Hukuk! ve pisikolotik m.ılhm.ı»; bihakkin vâkx! sabaylar bu gi sALAN, M ALMİL fllj * Mağlöp olan millet, zelil ol. düktan başka mütevazlane tebessl- me mecburdur; fekat bu tebessü . mün içinde ne kadar kin ve adavet saklıdır. Ba zillele bu İki yüzlütük. Te, bu sahtekârlığa düşmemek için olsun barışmak hayırlıdır. * Eğer zekö kafadaki dimağın gokluğile mötenasip olsaydı karın- Caların içtimal malümatı bütün hay Yanlarınkini geçmezdi: — tahla biti Kkuzudan kurnart olmardı! i vardır, E'sa Lir miri. | Lükin, her | | Orduda da askerlere istirahat zamanlarında hoş vakitler geçire- bilmek için pek çok çalışılmakta. dir, Bu meyanda Amerikan stkeri nin bihassa pek düşkün oldukla- © çerezler ikram edi'mektedir. Rüas askeri nasıl eğleniyor? Rus askeri, fevkalâde — hâdise- ler müstesna nadiren evine izinli gelmektedir, Uzak yoldan gidip gelme müz. külâtı yüzünden gayet az izin ve. rilmekted'r. Onun için sakerler cepkede ka'mağı terelh —etmekte- dirler Fakat ne de olsa izinli gi- deh de yok değildir. İzinli gelen Rus askeri Aancak üç dört günlük bir ietirahatten sonra kendine geleb'lmektedir. Rus askeri eve relir gelmez, yirmi dört saat deliksiz bir uyku. ya daldıiıtan son! yarmaktadır, Bundan sonra izinli artam buhar banyosuna gitmektedir, Bu banyo, Rusların pek çok — hoşlarına pit. mektedir. Banyodan sonra çtmaşırların! değiştirmektedir. Banyolarda izin h gelen askerlere tem'z çamaşır dağıtmak için teşirilât vardır. Bu iş Ce bitince izinli asker istirahat kamnina gitmektedir. —Askerler nardliren kamp baricine çıkabile- tek vakit bulebilirler, Kumandanlar, isinli askerin, kı. Ba bir zaman Win o'sun harbi w nutmasına çalışırlar, bu yürden Aökerin hariçle temasr pek azdır. Ancak günde Gört beş mat Ecla- vabilir. İzinli asker Müutat Saatte istirahat kampma atdet ederek kendisine ve arkadar'arma hazır. lanan çeşit çeşit eğlencelerden ia. tifade edir, Bu eğlecelerin arasmda tiyatm, FiNeme, Ve varyete numaraları pek goktur. İst'rahat kampında — mütcaddit terziler vardır. Bu sergilerde as kerin boş zamcn'armda vücude Fetirlikleri elişleri teşbir edilmek tedir, Hattâ/ cenhede yapılan re- sim ve Gair Asar İcin sık *ik mü- Sabakalar tertip edilmekte, keza- nanlara zayet iyi hediyeler veri!. mektedir, Bu #ayede yeni edisler, resaam. Tar, heykeltratlar bulünmüstür Hattâ bemlarım ie'nde mesimr harn mubart'ıleri ©rastna girmiş nadir istidatlara da teradiif edildiği va. kidir, Bes vakitlerinde NN asker. ler; ya müz'kle mereul olurzlar; veya, “Gorodki,, denilen bir oyun oynarlar Va gece, yemekten #rnra bir kaç arikadaş topolanır ve bir ikı akordsonun refakatile meşhur Rus garkıları söylenir. Müzifin temnosu sürat kesbe - Aince de, ayaklar kendiliğinden oynamağa başlar: Derhal bir iki kisi ortaya sıçrayıp kmllarını kuş kanatları gib: açarak şayanı hay. ret bir çeviklikle durmıp dinlen . meden rıplayıp derrürli Bu dâanem İsmin:: “Karzarka, dsrler — Dimana Hüstra — den v.anır ı'uuehklmn Şimali Afrikaya İbraç — hareâetiuden merkerzini gene üze rınd: ıopLı n Akdeniz, herkesin bildiği gibi, cenubi Avrupa, gima- N Afrika ve Küçük Asya arasındı sılışmuş dahil! bir denizdir. Cebe- hittarık boğazından —Atlus oky nusuyla Süveyş kanalile de K denizl? irtitatı vardır. Karadeniz bir bakıma —Akdenizin * imtidadı sayılabi'ir, En uzun yeri Cebelük tarıktan Eeyruta 3750 kilometre, en dar yeri ise Sicilyada Granita- la burnundan Tunusta Boa burau arasında Ve 137 kilometrdir. Tek. 1 3.081 850 kılnmetre driyatik, Karaden.s, Marmara gibi şubeleri çıarılaığı takdirde ise 2.076,460 kilometre mürabbardır. Bau harpte Akdenizdeki adılar tilhassa büyük bir ro) oynamak. tadir, Bu yaztda Akderiz alıları hakkında kısaca maldmat verece- Biz: Balsar öfaları Balerrlar, Majorka, Minorka, Keçladesı, Buğdayıdası, Kahrera, Formentera, Taçşanadası, Kone. )vra, İviça adalarından Ve daha az ehemmiyette adacıklardan —müte- şekkil bir takım adalardır. Balear- ların ahzlisi karışıktır. fakıt daba ziyade İspınyanın Katalonya a- halisile benzerlik ve yakıinıkları vardır, Ada'ar, Venikekler, Yunanlılar, Kattacalılar, Romalılar, Vandal. lar. Araplar ve İspanyollar tara. Ondan işgal edilmistir. Yunsolı- lar bu adalara, abalisi müharebe. lere çırçıplak — gittikleti için — Jl meriyen adalar, ismin vermişler, Romalılar jte takım adaların şim- Adiki idare merkezi olan ve Major- ka adasında belunan Palma geh. rini tesis etmişlerdir. Balcar adalerr simdi İsmenyaya aittir. Nüfusu 375 bin kiş'dir. Franta He Afrika aratinda ve yarr yolda bulunan bu . dalarım Atratejik ehemmiyeti büvüktür, Majorta İsnanyadan 183, Cezayir. den 240 ki'ometre mesafededir. Korsika 'Bu harpte en çok ismj geçen Rünlardan biri, Moltadan sonra muhakkak ki Korsikadiır. İtalya bt ada Üzerinde hak iddia edip dur. muş, nihavet bir kaç hafta evvel mühereberiz iscal etm'etir. Ada Nanotyonun vatanı olmukla ve an- cak bir kaç sene evvel tamnmile imha edilebilen meshır eskiyalari. le de meshurdur. Püyüklük 1tibe. Ne dememeli ? Günlük bir gazetenin bir Virü altina yasrlan İbare aerunda..) tübiriyle başlıyor. - (Son) kelimezinin delâletinden de anlaşrlır Ki bu tâbirin Ni cüzü (ezinde) da. güdir, (Önünde) demeli, (eninde) deme. meli, karika, (eninde, nasıl eğleniyor ? Akdenlz âdâlâtl nîğ%gğî; y | l Balear adaları, Korsika,| Sardenya, Sicilya, Pele mo, Pantelarya, Malta, Gi-| rid, Kıbrıs, oniki ada ve diğer adalar. rile Sicliya, Sardonya ve Kıbristan sonra Akdenizin dördüncü adası- dır, Fransız snhillerinden 160 kilo- metre mesafedir. Uzurluğu şima!- den cenuba 183, en geniş yeri bi kilometre, nllfusu ise 205 bin kiçi- dir, Korşika — Bgüzellikler adasıdır, Manzaraları pek neghurdur. Mer- kez şehri 24 bin nüfuslu Ajıkık yodur, Korsika dünyanın en Arızalı bir memleketidir. Ormanları sık ve geniştir. Korsikanm efsanevi bir menşel vardır, Tarihç'ler bu adanın ismi- nin hekiki etimo'ojisini benilz keş. fedememiş bulunuyorlar, Kelime- nin asimın Yunanlılardan mr, Fe. nikelilerden mi, Kartatalılardan yar alıdığı bilinmiyor, Ada enkiz. lerinin asılları da aymı dereced- meçkuldür. Tta'yanlar Korsikatla. rın İtsiyan oldukları idd'asında Hseler de bu jddiayı — tevsik eden katt deliller mevcut değildir. Bu ada ahnlisine orayı birbiri pesi- ne işgel eden bir çok miların ha- Btası diye takmak daha doğru ol- Sa Rerektir Fransa bu adayı, 1768 'le on bt. Flud Li zamanımda, 1347 denbe. ri adaya sahih bulenan Cenova eümhuriyetinden bir muahede, da. ba doğrutu bir satış mukavelesil satm almıştır. Korsikan'n cenubunda ve ondan Bonifaçiyo boğazlle ayrılmış ola. tak, Akdenizin büyüklük itibari'e ikinej adam Sardenya bulunur, Mesahas: 24100 kilometne murah. bar, nüfus 880 bin, başşehri Gag. Hyaridir. Ada setmı.sjle, ahal '& Trşmaya karşt duydukları az heves- Te meshurdur, Adada bir çok madenler, bun. lar arasında demir, tutya, kurgun, Biülmüş madenleri, grarit, mermer ve alçı ocakları vardır, Sardenva Akdenize hükmeden bütün milletler terafından eereti. le İşgal edilmietir. Roma'lar dev. rinde ada ahalisinin ekteriyeti kö. Je elarak esir pazarlarına sevke . dilmiş, esir'erin çokluğu yüzünden Pivata düşmüştyr, Sık sık elden #le zeçtikten sonra Savdenya, 1799 de Savua'ya devrile Ttalyan dal- muş Sardenya kiralhi tesastiz etmis, 1861 de kıral ikinci Viktnr Fmaruel “Ttalva krrafr.. Hân edi. Tince ber BrraP'de: Ortadan kalkâ. rak ada Ttajva kırall'ğinin eczası arasma Hİrmiştir. Sardenvanm en genle Yyeri 371 kilometmedir. Sicilya Akdenizin en hüvüik 9e €en enk Bdlsey Slallem Ai smetre Murabbai, nülu. ve ondan M:- aziyle aşrılmıştır. Bu bo- Caz an cdc 3200 metre uzunluğun- dadınr, en derin yeri zc VÖ met. redir, Ada cenupta da Tunustan 120 .uh»mur:u bir boğazla ay- rılmağı Sdulkri gok Arrzalr, arazisi çok zengindir. Adanm garbi kısmı volkaniktir, Kena yanardağı bu kı. sırmdadır ve 8.813 metre irtifamda olup adanım en yüksek dağıdır. Sicilyalı, damarlarında Kurta- calı, Fenikeli Yunanb, Romalı ve Arap kanı taşır. Yunanılı ve Arap tipi daha barizdir. Sicilyalı lar güzelliklerile meşhurdur, Araplar bu adada sebirinci a- sırdan on birinci asra kadar ka'a. rak adanm zival ve enaf zengin. Üklerini inkişaf — ettirmişler, ada bundan şonra Normandlsrım, İs. Panyanı, Fransenm hâkimiyetine gecmiş, ihayet Piyemonte'ye ilhak edilmiş ve müteakiben İta'ya kı- rallığımın cezxsı arasma girmiştir. Baş şehri Palermo, diğer başlı- ca gehirleri Mesita ve Katanedir. Arsimed zamanmndaki muhasarasi. Te meşhur Siragüz sehri de bu adz- dadır. Ada isl Tst'klâ'ine düşkün. dür. Sicilya için geniş bir muhta. Yiyet isteyen pârtiler bile bır ara. Pk ortaya erlemişter. Simdiki varzi. yetin ne olduğu ise tabia'ile bi Tnmiyor, Pantelarya İtalyanların — tehkimat yaptık. tan sonra “İtalyan Mefltnst,, iş- mini verdikleri bu ada, Sicilya ile Turms arasında, adan 96, Tunustan 76 kilometre mesafede, 83 kilometre murabbar mesahsi o. ltn kücük bir adadır. Tarih ba. yunca elden ele geem'e olan bu a- danm aha'lal 6000 kadardır ve italyanca kolimalerle karışık bıir Aran Jehçesi konuşurlar, İtalya bu adada harpten evvel büyük masraflarla tahkimat yap- maştrr. . Malta Türk terhinde de mubasaralari. Je meshur — olan ve bir hayli za- man Türk idaresinde ka'an Malta Sicilvanm 90 kilnmetre cenubun- da, Tenusün çark — sehilletinden 200 kilometme mesafededl hasr bütün adaları besap edil (Çünkü Malta yanmdaki adacık- larln hâkikatte bir takım adtdır) 370, asas Malta ise 275 kilometre murabbadır. Nüfumu 225 bin kişi- dir. Malta ahalisi meleğrlir, Aran kanı bâkimdir. Tisan'arında da kelimelerin yüzde 75 $ arapçadan altnmadır, Ada 1802 yahıt deha değrusü 181 #denberi İnelltere hükimiye # altındadır. Adanm merkezi ©0. lan T Valettü Himanı İngiliz do narmasenın. Akderirdeki en mü. ** indon biridir. *Ya barpte de 500 den YDenamt 5 neleta) .-.-.-....r.rrrrrr...rrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrrr.rrrrr... < 1L EDEBİ ROMAN Salonda oldukça hareket vardı. Ki- İR MEVSİMLİK A Terika No: (4 ŞK Bekri Mustafa dünyası ve Piyerloti ğ 1942 dünyamı harp, dyw!;" tısat şu ve bu bakımdan bir w saçı,, Harp olanca dehşeti ile vam ederken cephe geriti tiT mat ve fikir adamlarının hef rinden başka ses çıkıyor, Bu kü dünya kargısında sık sik Mustafanın meşhür fıkrasılli tırladım, Bekri bir gn büyük kalabelikla götürülen bir durdürmüş tabutu indirtmit kapağını açarak bir şeyler #öYÜ dikten sonra tekrar kepamış — Haydi, yolunuza devast niz,. demiş, Bekriyi — yakalamış, huzuruna çıkarmışlar, Pıdıll muş: — Cenazeyi neden derdurdi — Merhumun ku'ağma gizli şeyler Vöyledim., — Ne söyledin ? Bekri söylememiş, boynunu V müş: — Söylesene., — Söylenecek gey değil ddi Padişahm merakı büsbürül mış Ve işi tehdide kâdar Ğ rak: — Ya göylersin, yahut bif nu vurdururum, İşin şakası olmadığını bekri: — Dedim, kj demiş, bekri tafn Ayasofyaya imam oldu. Padişah birdenbire bir şey layamıyarak: — Bunda ne var, demiş., — Nasil ne var,. Bekri fa Ayasofyaya imam olursa * yanm hali anlaşı'ır.. Bugünkü diinya, 'bekri fanm anlatmak istediği di dan farksız olmasa gerek., ... Piyer Loti Balkan harbi | 1012 de şu bauırları yenyordu! “Demek terakki, medeniyet y ğ K | S M bi bir kıtalden başka bir gef Öit Gildir. Ve şimdiki halde but son“manasını şarapne) veriyof Şarapnel! Son yırtıcı baj Ti mahvetmek ve kemijricj mikt TArrmızı ortadan ka'dırı skla V) sılan bu asırda, artık menfal: çılmayacak, bu kadar cehet ; Makineler icat eden kimseler ” teşhir direkleri dikilmiyecek On beş günden az bir zamti bültüm bir memleket kreri kafi ' ne bütmış, en kahraman, en £ fam altmeş bin kişi vücutları Ö deçik verlere yatmıstır. Yark, yazık Avrupaya, HSf tırnda (lk defa ohmak Tzere züfi derim ki bağıracağım: Yazık harbe',... Piyer Loti buzün yaşasaydı ” bilir ne diyecekti? Niyazi Ahmt| arAame”r YABAN: REFİK AHMET SE "vNGlL’ T tap çantaları rastgele şuraya buraya, is- kemlelerin üstüne atılmış, boyun atkıları ve pardesüler bunların üstlerine ihmalci bir surette bırakılmıştı. Kız, erkek, kar" ma karışık bir kütle örtüsüz taş masaların etrafında çatal bıçak şakırtısı, bardak ta- bak sesleri, yüksek perdeden kahkahalar, yarım cümleler ve umumiyetle mahiyeti tayin olunamıyan bir gürültü içinde ye- mek yiyordu. Aliş merdiven başımnda bir saniye dur raklıyarak etrafına bakmdı; aradıklarım dan birini orta yerdeki masalardan birin- de birkaç arkadaşiyle birlikte yemek yer: ken gördü ve sevinerek oraya doğru ilerr ledi. — Oo, hoş geldin... — Nasıl oldu? — Hangi rüzgârlar attı? — Yahu sen Beyoğlundan ayrılıp buralara da tenezzül eder mi idin? Gibi yarı şakacı, yarı ta'riz eden ses" ler ve sözler arasında boş iskemle buldur Jar, Alişe yer verdiler; pardesüsünü, şapr kasını #arsona uzattı, oturdu. Alişin arkadaslarından i #i tmlcerk fakültesinde talebe idi; birisi w5 fakiltesini bitirmis. hastahanelerde staf g8rüyordu; masadaki dördüncüyü tanımıyordu; tanıştırdılar, disci mekter i kendisi hu l . binde imiş, Aliş, Bulgar kızını hatırlrya rak bu gence bilhassa dikkat etti ve garip bir tesadüf eseri olarak sabahlevin havur zun yanındaki küçük gurup içinde dişçi talebesi güzel Bulgar kızıma Beyazıt ca“ misi hakkında izahat veren delikanlıyı şimdi karşısında bulunca sebebsiz heye- can duydu. Pek de sebebsiz mi? Bu delikanlı demek o güzel kızın ar- kadaşı... Ne mutlu! Güzel endam, sağ- lam yapılı vücut, kaşla göz arasında hâ: fızasında yeni baştan canlanır gibi oldu; fakat arkadaşlarının hep birden yağdır dığı suallere birer cevap bulup vermek mecburiyeti Alişin hülyalara dalmasına vakit ve imkân brrakmadı. Bir taraftan onlara söz yetiştirmeğe çalışırken bir yan” dan başımma dikilip emir bekliyen garsona yemeğini ısmarladı. Tıb talebesinin İstanbulda akrabası vardı, orada kalryordu; iki hukuk talebe- reda idi, hattâ birisi Ada- n Alişi kendisine hemşeri sayıyordu. Bu gençler Bevazıt civarında Soğanağa mahallesinde Marmaraya bar kan beton bir yapmım üst katında ihtiyar bir karıkocadan, küçük bir ahretlikten ve şişman, tüylü, bakımlı ve sevimli tekir kediden ibaret bir ailesin yanında ikisi bir odada oturuyorlardı. Aliş ilk hoşbeşten sonra lâfı doğrur dan dağruya maksada getirdi: — Talebe yurdunda sıkıntıdan pat- lmm, yahu... dedi, vaz geçtim, çıkaca: ğrm, artık elverir... Bana da bir oda bulun oralarda! Arkadaşları Alişin sözlerini gürültü: lbîıbir kahkaha ile karşıladılar, Tıb taler Si: — Ben zaten senin orada şimdiye kadar nasıl dayandığına şaşıyorum, doğr rusu... Dedi. Al — İlkokul talebesi miyiz, be yahu... * diye derd yandı » muayyen saatte yat, muayyen saatte kalk, hele muayyen saa! te içeriye gir kapan... Tıb talebesi kelimeden istifade ede- rek aükte yapmak istedi: — Tamam, kapan işte... Bir kere ak şam olup da kapısma geldin, kuyruğunu kıstırdın mı, bir daha ertesi güne kadar nefes almak yoktur; vaktile biz de iki yı! tattık onun acısını... Bereket babamı razı edebildim de buradaki teyzemin evine çıktım ! i Hukukçulardan biri ciddi bir çehre e: — Aliş, dedi, istersen bizim ev sa- hipleriyle bir kere görüşelim, bizim katta bizim yanımızda bir oda daha var. misa: fir odaları... Fakat mübarek'erin gelenle — e o, a l ri gidenleri olmadığı için lüzumsuz onla' | ra... Belki kiroya verirler. Oda arkadeşi söze atıldı: — Sanki bizim oturduğumuz ev ta' lebe yurdundan daha mı serbest? ğ Aliş yüzükü buruşturarak dınlıyof du; öteki devanı etti: 4 — Biraz geç gelecek olsak kocakartf suratı asıyor, yüzünden düşen bin parç& oluyor; geçenlerde bizim kızlardan birim dan kopya etmek için aldığım notları bir kaç gün geciktirmiştim, kız beni fakülte" de bulamayınca adresimi öğrenmiş, not" larınt geri istemek için yel yeperek, yı ken kürek kendisini Soğanağa yokuşun” dan aşağıya vermiş, soluğu bizim evin ka" pısında almış; çok şükür ben evde yok* tum, ev sahibinin ahretliği kapıyı açmı$: “bir hanım küçük Beyi arıyor,, diye yu" karıya seslenmis, kocakarı merdiven ba' şından eğilmiş, ayak üstünde kızı sorguy4 çekmiş, “Cevat Bey senin nen oluyor, sert kimsin, kimin nesisin, mektep arkadaşı i* se git mektepte görüş, benim evim bilmem ne değil...,, filân diye bir ağır do'usu ku# muş bırakmış... Zavallı kiız neye uğradığ!" mr anlamadan tersyüzüne geri dönmüt: yolda rastgeldim, ağlıyacak gibi idi. (Devamı var