14 Aralık 1942 Tarihli Cumhuriyet Gazetesi Sayfa 1

Günün en mühim hâdiselerinl, tarihin en ehemmiyetli vak'alartnl bir aileyi mes'ud edecek en klymetli vecizelerl. bayram ve kandilleri doğru olarak gösteren güzel maniîeri ve hikâyeleri havi Duvar Takvimleri çıktı. Taklidlerini almamak için MAARİF Kitabhanesi adresine dikkat etmelidir. Saatli Naarif 19 UnCU VII SaVI! 6 5 8 4 u m h u r iyet ISTANBUL CAĞALOĞLU Telgraf ve mektub adresl: Cumhuriyet, İstanbvd . Posta kırtusu: İstanfeul No 246 Telefon: Başmuharrir: 22366. Tahrir heyeti . 24298. İdare ve Matbaa kismi 2429924290 Hayatmızı Yükseltecek İKİ FAYDALI KİTAB Değerli arkadaslmlz Ömer Rlza Doğrul'un Casson'dan, nefis bir kalemle çevirdiği Parlak Bir İstikbal Nasıl Kazanılır? Meşhur Adamların Y. BAHAR'm 17 nci basllıştan çevirdıği l 14 1942 ( Tasarruf Haftasııun Ankarada açıhşı Çorumda yeni hayvan zayiatı daha biiyüktür İkino Kıtabcllardan arayi; Meşhur/ Birçok köylerde 589 ev yıkıldı, maalesef 25 vatandaş kaybettik 11 yaTâJTvar, Başvekilimiz Şükrü Saracoğlu, evvelki gün Ankara Halkevindeki hitabesile Tasamıf Haftasını açarken Sırrı Day diyorki: "Asıl harb bütün şiddetile iktısadî sahada devam edecektir,, On plânda «Çok istihsal ve miimkün olduğu kadar az istihlâk. işte iktısadî borcumuz» Tasarruf haftası münasebetile dün ak \ " şam radyoda bir hitabede bulunan İktısad Vekıli Sırn Day, dünya ateşler arbi Demokıasiler kazanır' (Arkan sahlfe 3. sBtrnı 4 te) içlnde yanarken üç sulh yılı geçirmenln sa, uç bujiık demokrat dev. nimetlerıni ve bunu Mıllî Ş Şefımizle u letten her birinin kendi dediğini yaptırmak istiyeceğini, fakat iç kahraman ordumuza borclu bulunduğulerinden hiç olnıazsa îkisi Mkı bir işbir. muzu hatırlattıklan sonra ezcümle deliğine razı olmadıkça devamlı bir sulha mıştlr kı: « Bulunduğumuz güç şartlara rağmen imkan bulunamıjacağını geçen gün burada goımuNluk. Menfaatleri birbirine devlet ve ferd olarak varlıklanna bu seBerlin 13 (a.a) Alman resmî İtalyan tebliği uymadığı için Anıerikan dostluğunu ka , ne de yeni kıymetler ekliyen müstesna ebliği: k Roma 13 (a.a.) İtalyan tebliği: zanınak uğrunda Busja ile İngilterenin I milletlerdeniz. bütün güçlükleri yenerek istihsallerimizi kommağa çalışan meıcur, Sirenaika cephesinde şiddetll İnglliz Dün gundüzün duşman Sirenaika ceprekabete girişeceklerini ve muhtemel bir mühendis, işçl ve köylü bütün vatanaarruzlan Alman zırhlı kuvvetlerinin demokrasi sulhunun j a Amerikan . İn daşlarm birbirine bağk büyük ve ferahep bir arada yaptıklan karşı taarruzgiliz, yabud da Amerikan Sovyet iş gatli çalışrnalarını yannki daha büyük ar neticesinde püskürtülmüştür. biılğine davanacağını düşünmuştük. Tobruk limanı duşman motorize kolmuvaffakıyetlerin teminatı olarak iftiŞu halde, ne olursa olsun, jarın De. harla gdrmekteyiz. arı ve bir hava alanı, savaş uçaklanmokrasilcr harbden muzaffer çıkarlarsa, Ankara 13 (a.a.) Cumhur Reisi mız tarafından tesirli surette bombarBugun bir kere daha sabit olmuştur ki sulh masasında en çok Amerikanın soziı Mıllî Şef Ismet İnönü, Çorum bölgesine dunan edilmiştir. Bu son Eünlerde Tumilletlerarası mübadele ve münakaleler geçecek demektir Fakat bu soz ve bu yaptıklan seyahatten bu gece saat 23.45 nusta kaybettiği mevzilerl geri almak muhtel oldukça milletlerin ikbsadî fasuzun çizeceği sulh şarllan \Vashingtonıliyetlerinden tam ve müspet neticeler tngilterenin Ortaşarktaki De\let Nazın de hususî trenlerile Ankaraya avdet çin duşmanm yaptığı butün teşebbusda Ingilterenin vtva Sovjet Rusyanın buyurmuşlardır. er semeresiz kalmıştır ihnması zorlaşır. Öyle görünüyor ki asıl Mr. Cassey tercih edilisine gure «leğisik olacaktır. Bir savaş grupu imha edi'.miş ve 13 larb bütün şiddetile iktısadî sahada de. ingiliz hukumetı, harh sonunda impa •ara edecektir. ank ele geçirilmiş veya tahrib edilratoıluk ufuklannın avni genişliği mumiştır. Geceleyin Bone limanı yeniden Bu olaylarm memleketlmizin iktısadî hafaza etmes.ne gajret çosterileceğini hayatı üzerindeki menfi tesirlerinin sidombardıman edilmiştir. Aynj hava aso.vlujor. Buna karşıhk \Vashington'dan deti gun geç'ıkçe artmaktadır. Bunu bikını esnasında 8000 tonilâtoluk bir şimııletlerin hurrijeti uğruna bazı feda lerek ve yarm daha büvnık müşküllerle ep ateşe verilmiştir. Bir Alman deKahire 13 (a a.) Ortaşark İngiliz | kârlıklar luzumundan bahseden Sozler karşılaşabıleceğimizı düşünerek bu henizaltısı, iki torpil lsabetile bir İngiliz isitivoruz. Bu ne demektir? Aq|ba İngil sablaşma haftasında vicdanlarımızla baştebliği: destroyerlni Oran açıklarmda batırmıştere ile Amerika arasında harb' gajeleri başa kalıp üzerimize düşen vazifeleri yaHava kuvvetlerlmiz dün gece Napoiır. bakımındaıı onune geçilmez anlaşmaz. pıp yapmadığımra ve daha neler yaplıklar mı vardır? Amerika efkârı umu mamız lâzım geldiğini, düşünmek mecmiycsi imparatorluk rejiminin devrinj buriyetindeyiz. artık vasadığına kanaat mi getirmişür? Önde iş ve dış emniyet olmak üzere, Daha ziyade iç sijaset meselelerini ilgimemleketlmizin iktısadî bünyeslnin her lendirdiğini sandığımız yukarıki münamüşkulle mücaclele ederek sağlam tutkasamn yannki Amerikan İngiliz bemak, ordumuzu dinc ve kuvvetli olarak raberliğinde on plânda j e r tutacağını muhafaza etmek ve bunun için lâzım gebeklemij'elim Demokrasiler harbi kaza. len malî imkânları temin etmek devletlnırsa. hangi rcjim is başında olursa olTİzin bugun için baslıca vazifelerini teşsun, İ.ıgilterenin, imparatorluğunu oldukil etmektedir. ğu gibi tutmak ujfrunda hiç bir feda. Harb devam ettikçe her zamandan kârlıktan kaçınmıjacağı ve işine uvgun iyade tutumlu olmak ıstırablanmızm duşujorsa Amerikanın da buna ses çı \ e mahrumiyetlerimizin müeyyideslz karmıjacağı şuphesizdir. Asıl mühim de olsa, devammı ve icab ederse artmaLondra 13 (a a ) Harb kabinesi, clan, Amerika ile yapılacak işbirliğin'ın sını guler yüzle ve tevekkülle karştla son inkişaflar dolayısile Yakın ve Ortatnahiyeti ve bu işbirHğini İngilterenıu mak borcundayız. şarktaki vazıyeti gözden geçırmekte;1ir. mi, yoksa Rusvanın mı yapacağıdır. (Arkası jahife 3 sütnn 4 te) Kabine, Kahiredekl Devlet Nazın M. R. G Casey'in Turkıye hükumeti nezAmerika, 1918 deki gibi etlije sütlüye dindeki buyük elçisi Sir Hantchbull Hukarışmadan rahat koşesıne çekılemijecegesson"un So'/yetler Birlıği nezdındeki ğıni artık anlamıştır. O bundan sonra Ankara 13 (Telefonla) Ankara at büyük elçisi Sir Archibald Clark Kerr'in Avrupa ışlerile jakından meşgul olacak, yanşlarma bugün Ipodromda devam e rapoTİannı incelemektedir. Bu zatlarm hatta Avrupada İngilterenin yerini almağa çalışacaktır. Ingiltere, (kuvvetler aılmış, çok kalabalık bir halk tarafm üçü de halıhazırda Londrada bulunmaktadır. Almanlarla İtalyanlann Şimal denkliği» adı verilen politikasüe, şimdi. dan yanşlar takib olunmuştur. Bırincı koşuda Buket bınnci, Demei AfriVadan tardmdan sonra Akdenızin ye kadar, ip üstundeki bir cambazın ha. Müttefiklerin denizyolu olarak kullamlline benzer bir Avrupa yaşatmıştı. Bu ikmci. İkmci koşuda Soydan birinci, Kader ması ve Avrupa sahilelrine karşı Mütise, hiçbir devletin Avrupada üstün bir tefiklerin bir taarruz yapmalan ımkânı duıuma \ükselmcmesine çahşmak de ıkmci. Ganyan 260 kuruş. Üçüncü koşuda Efckban birinci. Al da tetkik olunmaktadır. mekti. 1918 de Alraanya yıkıldığı zaman onun yerini alan Fransa, Ingilterenin bn ceylân ikinci. Ganyan 135, plâse^r 100Roosevelt bir nutuk eski dostu, coğrafi vaziveti merkezî ol 105 kuruş. Dörduncü koşuda Dabi birinol Hızır madığı halde Londra hükumetini kor. söyliyecek kutmuş ve 1919 da imzalanan VersaiUes ıkinci. Ganyan 1085, plâseler 180 195 Amerikan Riyaseticumhur sarayı 13 Moskova 13 (a.a.) Sovyet hususî muahedesi Clemenceau'nun tam istediği kuruş. Beşınci koşuda Heybeli koşmadı|m (a a.) Riyaseticumhur dairesı. 24 bi tebhği: şekilde hazırlanmamıştı. Almanj a b rincikânun tarihinde radyoâa Birlesık Alman kuvvetleri Stalingrad ve merseier de yıkılırsa. Ingiltere Rusyaja •dan paralar iade edllmiştir. Amerika milleüne hitaben Noel mesa. kez cephelerinde taarruzlar başlıyalı 3 ve 4 üncü koşularda çifte bahis 1090 karsı tedbirler duşünecektir. Almanyajını nesredecektir. 169,000 ölü vermişlerdir. 75,000 Mihver nın bolşeviklesmesini önlemek, hele ça kuruş vermiştlr. askeri esir ahnmıştır. resizlik içinde kalmış bir Alman hukuElde edllen ganaim arasında, 1000 umetınin Sovjet Rusja ile işbirliği yapçak, 4000 top, 2600 tank ve 5000 maklmasına engel olmak Londranın başhca nelıtufek bulunmaktadır. gajesini teşkil edecektir. Bu hususu teStalingradda 3 hafta İçinde 300 den min için belki Fransa, Belçika, Holanda fazlası taşıt uçağı olmak üzere 632 duşgibi memleketler bir müddet İngiliz. man uçağı tahrib edllmiştir. 105 uçak Amerikan ordularının isgali altında tuda ele geçirllmiştir. 4 milyondan fazla tulacak ve Akdenizle Yakmsarkta da mermi ve 20 milyon fışek Rus kuvvetİngiliz Amerikan hakitniyetini esa lerinın elde ettikelrj ganaim arasında tanıyan bir nizam ktırulmasma çalışıla. bulunmaktadır. caktır. Fransız Afrikasma yerleştikten Gece tebliği sonra Amerikahların orada muntazam Moskova 13 (aa.) Sovyet geceyaüsler ve devamlı karargâhlar tesis etme rısı tebliğileri, bu gayeyi temin hususunda herhalMerkez cephesinde. Veliki Luki kede fajdalı olacaktır. siminde Almanlar Rus taarruzlarını Dünkü Galatasaray > Fenerbahçe «Dostluk» maçındaki kavga. nın fotografi; durdurmak için boş yere teşebbüslerde yukarıda: Fener kalesi direğine çarpıp geri gelen topa Galatasaraylı Mahmud Amerikanın İngiltereden ziyade Ru bulunmuşlardır. isbirliğine kıymet vermesi de imkânsız kafa \uruyor (Fener kalecisi Cihad geride gbrünüjor. kalede bulunan FenerRjev batısmda Alman hatlarının tâ bahçe müddfüerinden Muraddır), asağlda: Kaleci yerine geçen Fener bir hâdise değildir. Rusyanın. daha uzun îcerlerinde çarpışmalar devam etmekseneler bir rakibden zijadc bir müşter' müdafiî Murad topu ellerile kale dısma atarken görünüvor. tedir. *** (Bu kavgalı maçin tafsilâtı. bugün ikinci sahifemizdedir) Afrika harekâtından resünler. Dnma n ve toz bulntlan arasında taarruza , (Arkası Sa. 3, sütnn 3 te) (Arkası sabife 3, sütnn 4 te) Ingillı avcılar kîin? Çorum 13 (a a.) Evvelki gece vukua gelen bir sarsıntı vilftyetlmlz içlnde yenlden insan kaybına ve yüzlerce evin vıkümasın» sebeb olmuştur. Bu zararîara dair alman resml malumata göre Çorum merkez kazasına bağlı La^ın nahiyesinln Laçin köyünde geçen zelzeleden kurtulan 60 ev tamamen harab olmuştur. Bu köyde 4 ölü, 2 yaralı v a r . dır. Kavaklı çiftlüc köyünün 69 evinden on beşi tamamen çötanüş, dördü de hasar g5rmüştür. Bu köyde de iki ölü vardır. Hayvan zayiatı da oldukça büyüktür. Mescidli köyündekl evler tamamen yıkılmıştır. Burada hayvan kayıbı çoktur. Çallıca köyünde 80 ev tamamen yıkılmıştır. Karapmar ve Şeyh Budlnli'de 29 ev, Yagdlk köyünde 30 ev yıkılmıştır. 98 evli Kuyumcu köyünün üç er müstesna diğerleri tamamen yıkılmıştır. Bu köyde 15 ölü ve 9 yaralı vardır. 142 hayvan kayıbdır. İtalyan şehirlerini bombardunan eden Lıberator Amerikan tayyareleri, filo halinde \ Elageyla Mihver hattmda 8 inci ingiliz ordusunun yaptığı taarruzlar püskürtüldü, Tunustaki muharebelerde de henüz bir netice alınamadı hesinde kuvvetli bir tazyikte bulunmuştur. Bu cephede tanklann destekledıği (Arkası sahlfe 3 sutıin 5 te) H Millı Şef Dün akşant avdet ettiler Ankaraya Napoliye gece günditz hava akını yapılıyor liyi yeniden bombalamış ve yangınlar çıkanlmıştır. Palenno doklarına da hücutn edilmiş, liman çevresinde bir çok infilâldar obnuş ve yangınlar çıkmıştır. N a p o l i d e yapılan t a h r i b a t Kahire 13 (aa.) Ortaşarktaki Amerikan kuvvetleri umuml karargâhınra tebliği: Cuma günü Amerikan 9 uncu hava teşkiune mensub ağır bomba uçaklan Napoli limanında bulunan binalara güpegündüz taarruz etmişlerdir. Bu şehria lıman tesisleri de taamıza uğramıştır. Vitterio Emanlelulo ve Vigliena dalgakıranlanna tam lsabetler kaydedilmiş olduğu müşahede ©dilmiştir. Bunlan müteakıb büyük yangınlar ve infilâklar olmuştur. Massaniello dalgakıranına (Arkası sahlfe 3. sütnn 2 de) Mısırdaki ingiliz Nazın Londra, Almanlar Şimalî Afrikadan çıkaTakımlar 2 2 vaziyette iken oyun rılırsa. Müttefiklerin Avrupa sahillerine yarıda kaldı. Boks taarruz imkânlan arayacağmı bildiriyor maçlarında Istanbul takımı galib geldi Ankara ve Moskova elçilerinin raporlarıtıı G. Saray Fener dostluk tetkik ediyormıış maçında kavga çıktı Amerikan bombardıman tayyareleri 300 avcının himayesinde? Fransanın Rouan şehrine ağır bir taarruzda bulundular Ankarada at yarışları Hususi bir teblige göre Almanlar şimdiye kadar 169 bin ölü, 75 bin esir vermişler Tuapse ve Terek'te Rusların yaptığı taarruzlar püskürtüldü Berlin 13 (a.a.) Alman ordulan baskumandanlığuun tebüğı: Tuapse kesiminde bir Alman tümeni, göğus göğüse cereyan eden şiddetli çar. pışmalardan sonra Sovyet taarruzlannı geri atmıştrr. Bu taarruzlar bütün gün devam etmiştir. Terek kesiminde düsman kuvvetli zırhıl teşkillerin yardımile taarruz etmiştir. Şimdiye? kadar 14 tank tahrib edilmiştir. • ^ Volga Don kesiminde mahallî Sovyet laarruzları, İtalyan ^Alman kuvvetleri tarafından akamete uğratılmıstır. Marar hücum kıt'alan, Don nehrinln dcğu kıyısmda duşman mevzalerini tahııo etmişlerdır. Esir ve ganaim ahnmı^tır. Alman, İtalyan, Rumen ve Macar hav« kuvvetleri kara kuvvetlerini destek'.emişlerdir. Hava çarpışmalan esnaçii'da ve uçaksavar bataryaları tarafmdatı 37 duşman uçağı düşürülmustur. Uçaklan. (Arkası sabife 3, sütun 2 de).