19 Eylül 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

£ K, k Br isfyirçre" gazelesinin makalesi: Çıkan “Lö Kuriye dü *—-?_n;ı'"hıinln 16 temnuz Ka n Börzan, W ,7 * Yaz (i e BÜD YA Z için hazırlanan harp ha- : €| B ÖĞ DUR n doölayı endişe dny —Ğ::'"UWıL Bitaref kalan MPe ._,.:'nıışunaı biç biri Tür. azik bir vaziyettç bu- K B buşında he. M':h" Türkiyi muhakkak y ı:’::":&ller.i lırı[;uı bi- H akdolunan bır an- NM ";Jirliyı_ İngiltereye bağ. & ı'îk' Tağmün, en müthiş < ıq*“lmı Aryısında bile, Türkiye "hı." t Hıuıin!u etmek veya R mseden yardım is. Mecburiyetinde - kalmadı D, ÇAT mutlak bir düren- ederek, katiyen mdan iki ay ön- a ile bitaraflık ve Ü _'k Paktı akdetti, Bal. CT #rinden 4 gün evvel de E h"l—ı Adöst'uk deklâras. haltkaş p ediyorlardı. di Yandan bu aiplomati'r L Bbür ç, Maddüt — etmekte İteşj . | YAndan da hâdiseler Böyle ;:İp_ ediyorlardı. Bun. b alarda rkiye Yunanistanda lt t Yörleşmiş olan Alman İN Bupgltrla komşu oldu. Mih- BÜ ye 'ıllır—.ııki veziyote hâ- G0 aç Ukraynadaki hâkimiye- , St Türk hududu. âkırköyünde İr cinayet J"'-. hırşızları bir b: a gilibini öldürdüler — Blttiy ”"';:ıu...q ,ı:" İyesi ;,,n" # ÜN ga lTSE Köyüne üzüm .:mıı D 4 : kim oldukları hentir *Ng:î"yııı beş Kişi bu köyde İt uşlardır. Euethul katilterin izi Üs. Ntı“m-nummum de taliki a v a -P Dü , Altın fiyatları ” Pek ye altının fiya- A :ı-' çe altının bir gıram kuruştu. tede bir fabrikada k.*'nnıü oldu 18 (AA) — Bagün Tede bir harp malze. a vukua gelen in. den bir kişi ölmüş ve Olmak üzere 15 kişi yas ffgğ LEK £, T —— kraliçesi Romada %hmı ) — Bulgaristan Romaya geldiği ve e q*ş..;ı Ve kıraliçesinin misa. » 'ncağı resmen bildi- (’ ; iürkiye hâdiseler ). arşısında tetikte! yeye İraka yerleşiyorlardı. İrana Sövyetler ginliler. Herhaugi bir memleket, hiç bir düşmani olma. sa bile, köemngulartnin niuhasımı olmualarını istemez, bahusus ki Türkiye muhasımaların tam arasın. €a bulunuyor ve Asya, Avrupüa ki- tolarının bu ayrım yerinde kapış- mâaları mubakkak görünüyordu, Havoların düzelmesiyle beraber Rusyada harp lekrar başladı ve Kafkasyaya olan tehdit katlleşti. Harp orta şarka yaklaştıkça, Tür- kiyenin vasiyetj de nüzikleşiyor, Buna rağmen, sulkun nimetlerir. den elân istifade etmektedir, Si- yaşetinin doğruluğu ve dürüstlü- BÜ sayesinde her İki muhasım grü- pun da açık sitayişlerini kazan- | Htmgttr, Bunun'a beraber, Türkiye te- tik bulünüyor, Bu yukınlarda, gark ve cenup hudutlarında bir çok Fihtiyati tedbirler almıştır. O el - varları bekliyen — kuvvetler ayımca takviye edildi. Zabıta kontrolü da. ha sıkı oldu, Muharebe sahnelerine yakın bu- lunan bir memleket için, müsel lâh kuvvetler bulundurmak ihti » Yati bir tedbirdir. Fakat — Türk. lerin bilhassa külliyetli miktanda firarilerin sığınmasından korktuk- leri seziliyor. Mareşal Fon Bok taralından idare olunan krtaların Hlerleyişindeki sürat ve — Mareşal Romelin Migrda — bulunuşu karşı- Binda bu endişeler tabildir. Bu mareşallerden biri cephevi yarar ve kızmen hezimete uğratirsa, bir insan deryasınım Türk hudutlarına iuıı şarkında ise İngilizler Buri. kücum Çetmesi varittir. Bu gibi ahvalde, istenmiyanlerin miktarı daima çok olur, Şimdiki hâ'de Türk - Rus hudu- du bünbütün kapalı değildir. fakat bu açık kapılardan — ancak resmi 'ati olanlar ve diplomatlar ge. ilmektedir. Savyetler Birliği ile Türkiye 2- rosinda iktsadi —münasebetlerin Efir mesabesinde olduğunu taari- ke de hâcet yoktur. Esasen, hâ- diselerin, Türkiyeyi Tiihvet devlot. Teriyle Hearette bulunmağaı Bev. | kettikleri de — görülüyor nrtrk emin bir geçit değildir. Ra, | Tabldot ücretleri tesbit ediliyor Lokaataların tabldot leklifi et- rafında belediye dajm! encümeni tetkörlerini genisletmektedir. Lüke | ve birinel senıf Jokantalarda tat.- bik edilçeci tabldot —usulü teabit edimiştir. Bu lokanta'arda ayar zamanda alaka. t yemekler de bu- hunacaktır, Lüks lokantalarda tab dot fiyatı dört kap yemek Üzerin- Beyoğlu Halkevinde dil bayramı Boyoğlu Halkevinden: Bayın halkıraıza, Birinci Türk Di kuruttaymın 20 | | öen 220, birinej sınıf Jokantalarda 175 kuruştur, Yalnız çorda ve komposto gibi | yiyecekler a'ınmadığı takdirde bi- rinej smıf lokantalarda. tabldotu 150 kuruş almâcaktir, Lokantacı- Jar bu fiyatlara itlrar — etmiyler. | Almanlar bize kürk satmak istiyorlar Almanyadan şehrimizdeki bazı tücearlara gelen teklifierden, Al. uncu yildünümü — münasebetiyle, 26 | mahyanın Türkiyeye kürk satmak Bylül 062 çumartesi günü asat 17,50 da Tepebaşi Belediye bahçesinde ya. piacak olan törene iştirax etmek Ja teyecekler içla yer ayırdığımızı ve da vetnamelerin halkevimizden fütfen a. Ummasını şlân etmiştik, Mezkür da- vetnamelerin bedeli sorulmaktadır. Davetmamelerin parasız olduğu lân olunur. —— Şişe ve cam fabrikası bir şube daha açıyor Şişe ve cam fabrikasının Per. şembepazarında açtığı sacır gübe- &inde balka, nüfus kâğıdı göster. mek şartile bardak, tabak ve salre sattığı malümdur. Şehrimizin İs - tanbul semtinde de bövle bir gu. benin açılmazı için tetkikler ya. pilmaktadır. —— Yeni mahsul fındık ihraç edilebilecek Tisaret Vekâleti, 1042 mahsulü fındıkların ihracına — müsaade et. miştir. Bu hususta lisans verilece- ği İstanbul ithalât ve ihracat bir. likleri umum! kâtipliğine bildiril- miştir, İhraç fiyatı iç fındık için azami 90 kuruştur, —— Darülâceze için 60 bin lira toplandı Darülâcezede yapılacak — olan yeni teşkilât jiçin muhtelif miles. sestlerden toplanan — yardım pü. rasr 60 bin limayı bu'muştur, Yapıl. mazi istenilen teçkllât için daha Piztediği anlaşılmastır. Tüccarlar, | gümrüklerden ve diğer alükadar. İlazdan kürkleri hangi esaslar da - Üküinde ithal edebileceklerini sor- muşlardır. ea e e Maarif Müdürü Aakaraya gilti Masrif müdürü Muhsin Binal Tatanbulun okul Ve öğretmen du- İMaarif YTumu ci Vekâletiy. le temas etmek üzere Ankaraya gitmiştir, iz orta tedrisat ve öğ- retmen okullarına ait kadm tas- daklarenı da beraber götürmüştür. Tayinler bu kadro esaslarına gö- re yapılacaktır. —— Elazıkta Universite haftası Her yı! bir vilâyette yapılmak. ta olan üniversite haftasmın bu yıl, Elâzığda açılacağını yazmış- tik. Heyet bugün şehrimizden ha. reket edecektir, —— Vali Çatalcaya gitti Vali ve belediye reişi Lütfi Kır. dar Çatalcanın muhtelif belediye faaliyetini tetkik etmek ve bay - van panayırının İwll töreninde dün Çatalcaya Bgitmiştir. —— - Vali muavini Yalovada Vali muavini Ahmet Kmrk Ya. Stalingıradın. macçrası, — tarih. lön evveki zamanlara bit bir va- Kaya döndü, Telli, telsiz telgirat. lara, radlıyolnra ve daha bin tüzlü haber alma vasıtaları, bu — gehrin üstündeki; — belirsizlik perdesini ka'dıramıyor. Galiba bütün sakak- ları damnanla — kaplı olduğu için, Stalingwat hakkında çok şey bil. miyoruz, Dünkü ajanslardan biri, Stalin. grradın düştüğünü habar vermi . Bugün baska markalı bir tel, Yaf, düşmet yöyle dursun — şabir- den Almanların sürülüp atıldığını söylüyor, Haberler de, yalanemın — mumü Kibi yatsıya kadar yanıp söymek te. Hiç bir şeyde kurar yok, Kal- kas eteklerindeki hikiyenin de kuyruğu pek wzalli, “Terek cayı”, bir türlü geçilemiyor, Barometre- ler düşmekte ve Kaf dağlarnın Üstünü kaza gobe bulutlar — bürü- mektedir. Elbürüz — şahikalarına — dikilen bayraklar ne oldu? Bunlar, bir fethin fermanı değiller miydi? Zaten Rusyadak; şehir — düşüşle. rini de © şehirlerim adıyla anmak bana bir tuhaf geliyor. Çünkü dü- şen yerlerde şehirlikten hiç bir Hzret kalmıyor, Meselâ — işte Bi. vastopol, işte koca Ukrayna, Bu- rada malı, mülkü —benimsemeycu, mal ve mülkte kendi alm terinin olşun — hakkını yaman yıkıcıdlığı ayakta — direk br. Düştü mü ? Düşmedi mi ? Yakmamıy, Gelen haberler doğru ise, Bta. Kngıratta da manzara bu.., Orala da sağlam duvar, yıkılmamış bivn kalmadı, Eğor — düşerce, fatihilse Stalingırada deği! şokilsiz, renleiz bir harabeye girmiş olacaklar. Yukarıla gelen — haberlerin bir. birini — totmozliğinı — söylemiştim. Bir şehrin düşmesi nerede?, ora- YA girmek — istiyonletin sürülüp gıkatılması nerede? Bunların ara- sındaki farz, kutplar kadar birbi rinden uzaktır, Su ha'de nasıl olu- yör da ajanslar, hie tmmadan, yarın, hattâ öğleden — sonra vaya akşam üstü, yalanlanacağındınn Şeklmnodm büyle şeyler yayıypr. n? Cevabı güyet kölay: MAfyan, ür- tık izumsuz bir yük — halina gel- di Radyo'ar, kendilerini dinleyip sevihenlwjin yarım günlük ömür. leri olup olmadıfından — emin de güdir, İçlerinden bir kaçı kurgul. müş olsa bile kim kime?,.. Hem yalan'ar 0 tadar çoğuke, ki bunların içinden falan yerde filân mesele icin söylenileni bul- mak da imkânsu, Biz, bu türlü dış haberlerine 3- caba mil'i bir xüzmeç koyamasz mmı yır? Hattâ yalnız yalan ve va surlan sürülmesi, borün ber va- göremiyenlerin 6 — kitten cok rgereklidir. Hekkt Sliha Gezgin ——— Geçit mevsimleri ve hayatımız mel Süveyaj ele geçirecek olma, kanal şüphesiz daha iş'ek bir hâ. le gölir, fakat 6 zaman da bu ge- gitten Japonya istifade eder, Görülüyor ki Türkiyenin vaziye- ıti değişmek için mutalaka harbe 150 bin liraya ihtiyaç vardır. Ba paranın temini için varidat mem- baları aranmaktadır. garedan buşkularını, düşünmeye ça. Kıran firsattır. Bü davete samiml bir alâka göstermeliyiz, girmesi şart değildir. Diğer dev. Tetlerin harp etmesi küfidir. Ne. tokim biz bunu İsvignede de görü. yoruz, Pitre, Bizi yildu bir defa, şahsı. E! Teyanın köy olculları ingaatını tet. kik etmek üzere dün Yalovaya | gitmiştir. İ yaşçısı gübi hoplayıp sıçrayarak | Ekim k_-.—ım,.," lüanda, ö Siçedin Tasakri 17 altında, aert a ©nd ü | N y toy görünce, şekil- Ekmek fiyatlarına bir kuruş da- ü ka zam yapılması kabul — edilmiş- tir. Bu sabahtan itibaren 600 g- ramlık ekmek 17 kuruşa satılacak. | tem emnbız gib; çeklej ve — acıtıcı . ur, Yazan: ZEKİ MESUT ALSAN Para kuvryetinin sırasına göre siyesi ve içlimaf kuvvetleri bile yendi- ğini ve yenmese dahi onlar ile haşbaşa ahbaplık ettiğini yahudiler — iyice anlamışlar ve bülün zekâ ve enerjilerini bu esas Üzerinde teksit —etmiş- lerdir.. Yahudiler muhtelif maemleketlerde, dağınık bir veriyette yoşzadıkları için, seyyal, ve bir yerden diğer yere nakli kolay alan paro — kuvvetinin kendilerina en uygun gelen bir kuvvet olduğu maydanda idi. Onun İcin, yahudi ırkı ekseriyeti itibariyle hiçbir yerde siyasi emel paşinde kop | Muyor, ve siyos; kuvvetleri kuşkulandıracak — ham emealler - gütmüyordu. Hattâ bulunduğu yerde rahalça pora kazanabilmek için, orarın siyarl ni- ! zommna uymağı da bir yaşayış prensipi sayıyordu. — Yahudilik — mütevası! ı kaplar içinde bulunan su gibi mütecanis ve mütesanit bir kütle teşkil edi- yordu. Dünyonın herhangi bir yerinde yahudilik paro veyahu! para ko zandıracak küdret bakımından zayif düşünce, hemen — başka — yerlerden | oraya para veya bilgi akın ederdi. Roçild'ler, ve diğer yahudi bonkerler zaten dünyanın pora hareketine hökim bulunuyorlardı. — İcabında — Aydı köylüsünün porası, Merakeşteki yahudinin cebine — giriyor, Nevyorktokı benkerin bikoç doları da çerçi Mişonun küçük sermayesine ekleniyordu.. Alyans İsrailit odlı teşkilöt do, yahudileri okutmağa, birbirini —tanıt- moğa, gözlerini ocmağa çalışıyordu.. Onun Aydında da bir mektebi var- di.. İçinde Porisi görmüş hocaları da bulunuyordu. Zaten yohudi cemcati Iiçinda haraket eden yalnız para değildi. Cemaatin ferdleri de ödeta bir neri mübadeleye tâbi imiş ğibi, memleketlen memlekate yer <eğiştirirler- di. Meselâ sabuncu Levinin büyük oğlunun Poriste olduğunu, ve oradda ev- lendiğini söylarlerdi. Birkaç yıl sonra sabuncu Levi ölünce, mirasın taksim ve lasfiyesinde hazır bulunmak Üzere, Eliyas Levi (büyük ağlunun adı) ka- rısı ve kızları ile beraber Aydına gelmiş ve kasabayı hayli heyecan — ve velveleye düşürmüştü. Çünkü Eliyas Levinin kansı ve kızları güzel, süslü, ve şen kadınlordı., Kendileri e beraber, Parls modasını, Pari> kokusunu, Parış şehvetini de getirmişlerdi. Yüksek memurlardan, toprok beyrerinin genc | mirasçılarına kadar herkes onlara yaklaşmak, onlar ile konuşmak — isti- | yordu.. Yahudilerin en çok dikkat etikleri şeylerden biri de, yaşodıkları mu- hile ve ramona bakmıyorak kendi üdetlerine sön derece bağlı kalmaları İidi.. Onların milliyetleri, dinleri, vetanları da kendi kapalı muhitleri idi.. ) Dinlerine, ödellerine ve serbest para kazanmalarına karışmayan, her ve- fim onlar için mokbuldü. Üst taratı kendilerini çok alâkelondırmazdı. Bu ! bakımdan müslümanlık en İiberol, en müsamahalı bir dindi. — Yahudiliğin ; sadan bir şikâyeti olamazdı. Osmânlı idaresine gelince, meml n ikti- 4 sadi hayahrı, onun kadar boşıboş birakan ve bü itibar ile yahudiler için, ideal bir idare teşkil eden bir rejim tasavvur edileamezdi. Hattâ o, dolayı- #siyle, müslüman olmayan unsurlara bu sahada bir nevi imtiyaz bile temin etmişti, Bir defa maya kurulduktan sonra yahudiler için, paro üstüne para koymağa müni olacak hiçbir şey yoktu.. Bütün yahudiler gibi, Aydın yahudilerinin de siyeseti, göyesi - para olduğuna nöre, bunu kendilerine kolaylıkla temin aden Osmanlı idaresina hasım olmamaları lâzım gelirdi.. Sempatileri ve dostlukları da kendi men- faotlerinin derecesine tabiydi.. Her helde © zamanları, ve o zamanın Aydınını, hasretle yöc eden bazı Aydın yahudileri mn: yaşamakta olsa .—ı»ı"n: ? .—. Mustafoyı, dünya siyasetine ait hâdiselerden, ilk olarak çok düşün- düren, hayacanlandıran, vakayı Rus — Jopon horbi teşkil etmişti, — Eline geçirdiği gazetelerde bunu Ookuyor, mektepte — arkadaşları ile ve bilhassa Plöton ve Mikali bunu münakoşa ediyor, Sami Beyla baraber olduğu zü- manlarda, Sodık Beyin konağınde buna düir konuşulanları — dinliyordu.. O derecede ki, birçok Türkler gibi, Mustafa için de Rus — Japon harbi, ödeta bir Rut — Türk herbi mahiyetini almıştı.. Herkes bunu kendi mem- lekotinin horbi imiş gibi büyük alöka ile takip ediyordu.. Rus, Moskof, Mustafa için, kâfi derecede malüm bir. mefhumdu.. Göcmen oğlu olmak itibariyle Moskofu babasından dinlemişti. Sonra — ta- Fhde de okumuştu.. Moskof müslümanların ve Osmanlı devletinin — hasım canı idi.. Nice Osmanlı ülkelerini almış, nice Türkleri yerinden, — yudrun- dan, ve hallâ conından mehrum etmişti.. Deli Petronun vasiyelini de duy- MUF, ve Önum ile beraber bülün Moskofların İstanbula, padişanın ve hali fenin oturduğu yere bile göz diktiklerini işitmişti.. Başka bütün — Türk ve müslüman düşmarlarını da kışkırtan, onlara yardım eden Moskof — değil mi 1di2. Bulgorlar, Sırplar, Romenler, Yunanlılar kime güvenerek, Türklere karşı baş kaldırmışlardı? Türke karşı silâh kullanmağa cesaret etmişlerdi? Bunlara akıl, pora, silâh ve csker veren hap Moskoflu.. Mustata O devletinin dış polirikasınden Pk olarak bunu öğren- Miş. yüreği bu bilgi ile burkulmuş, müslümonlık duygusu bu elem — ile in- gİnMİŞ, Türk gururu bu acı İle kanamıştı.. Japon kimdi?.. Mustafanın hatırında, mektepleki cografya dersinden, Japon ve Japonyri hakkinde, ancak bazı mÜphem malümet kalmıştı.. Ja- ponyada bir yanar dağ olduğunu, merkezine Tokyo denildiğini, impara- tora Mikade a: verildiğini, öğrenmişti.. Japonlar, Mustafaya göre — çok Vzakle yaşıyarlar, ve beyaz İnsanlara benziyorlordu. Kendileri de mem lakotleri de osrar ile dolu idi.. Fokat Rus — Jopon harbi sırasında, Pus ne kadar malü idiyso - Ja- Bon da birdenbire herkesin dimoğında ve hetlö kalbinde muhayyel — bir yekli alıyordu.. Bazı hayranları, onun müslüman olduğu iddiesıno — kada, gıktılar..-Bu kadar İeri gitmiyenler de, onun her halde herikülâde bir in- san olduğunu inandılar.. Jepon zaferleri birbirini takip etikçe, bu iddia ve itikatlara, sevgi duyçularn Ca eklendi.. O derecede ki Joponya müslümanların, hiç olmaz- sa Türk müslümanlerın, öçlerini alan, ve kendilerini sevindiren bir mütte- #iki halinc güdi.. p — Davamı vot — ——— ——— — vakti Yemeğe çıkarken, bu &ve- ter beni, yaz ortasında hırka ve takke ilç oturan bir çılgına ben zetti, Güneş yine «ski heybeti ile yükselmiş ve hüntal elini en. setinde — dolarlırarak — vücudumu bir fırın sıcaklığiyla irgalamağı başlamıştı, Sveteri attım ve dalreye güm- —Iıkiııhmr. aralayarak dön- hığı yapan?., lön sonra gök- leri bir karanlık kapladı. Ve » babaların hep bir ağırdan tuttur. duğa homurtulu bir marş, öyle bir tehditle başladı ki, uzun za- man beklediğim halde dinmek bilmeyen — sağanakların altında Va “Miki mavs” kadar ufalımış, Rüllünç, ıslak Ve sefil bir halde döndüm, Ve sonra pencereme — başanı yasladığım zaman, bir utangaş Bgüzel Tazm yüzünden — siyah bir tü sayrılıyormus gibi, ufukların birdenbire aydınlanıp penhelas. meğe, sessiz, duru bir yar akşa- mı belirmeğe — başladığını gör. düm, Yağmurlar dinmiş, İnsan- lar rahat rahat tokrar yola dü- külmüstü. Gelin de, ba geçit mevsimle- Fini sevin! Soğuğuna karşı aklı- Biniz emniyet tedbirleri, bir keaç saaf içinde sizi zülünç ettiği xibi, sıcaklığına güvenerek gösterditi. niz en ufak kayıtsırlık, bütün ha. (Lütfen sayfayı beviriniz) 25 yıl evve'ki Vakit 19 Eyiüi 018 Amerikanım Rusyadan alacağı Amerikanın tevazımı harbiye bedeli olürak Rusyadan 980 müyon dolar talep ettiği yazılıyor. Bu paranın (4 Giyesi mÜddeti 18 teşrinsanide hitem dulmaktadır. Vakitler Vaşatı Bzani Vasati Kaani Güneş BAS 1128 643 1130 Öğle 1808 308 2308 55) İkindi — 1636 g2211686 90 Akşam iBis 21260 1011 12.00) Yater — 2045 141 00486 001 Tmsak — 300 850 03 ni e |