11 Ağustos 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

Dördüncü Dil Kurultayı Tüftan SÜ Di Kurültayı - bir ta. bir yanıla zihniyetinin tecellisine Ü Samini da kendi rakuma, ker- dün ""'“"_tme, kültüvüne dönü- d DU MUĞI heyecana vesile ol. Millerler; dilinin xat ve madeni v Tih mantığı ilade eder bir u.,.,,,_:::n eğirmesi —Türk tukı- Cekleri y Asla ihmal — edemiye n'::,'l.f'_-'_'eııı Bunun içindir ki Yü ielngg GA Büyük hamlesi şu on detti, büyük inkişaflar kay. ı.::" Gil inkılabı İmparatorluğu Tepmş çedEN ve modern bir millet n lıı' Zetiren — inkılâperir din Pürçasıdır. Türk inktlâbı- Wu biri Türk — milli. * r a E T illiyeçitiği bizlr irrklâbı. *Türk le bir formüle maliktir: ler Milletini munsır — millet :h: çıkarmak, Yetini önla, kültür — hususi. ':ı' Muhafara etmek.,, i'“"vn ':ı—ıı:. *i diyetçiliğla bu i Tşin mütal tMOY İMkân Yoktar alea etmeye k '::;oü mtnsır milletler se. ken, Uği, yani muasır mil- hat Mantığına sahip / otduğumu 'lu,,:":_ aki amasır mefinimlar ve İi a itade edecektir, Ay- aanda Türk milleti muasır Yat ÇT teviyesine gelince zihal. ıhun"“hıımıı İngiliz Avrupalı, olı D T Avrupalı gibi — Türk Avra, ::.“ :_l—kuı- Bu da muasır zih. vrayan bir milletin kü'tür in, yanl dilde, güzel —q;:"â hakukta, ahlâkta, eko- heaketıy TTN çeşni ile mümkün o- Bin bne Türk dit inkılâbı bunun K hik""l Saftadır ve ehemmiyet- d,“:ü"rmı birinci safı işgal e- | ıı:_' davası milliyetçilik prensi- Ylap Im!_llı tatbiki olduğu ka. Ümiç li istiklâlinin, Ve halk ü gizyetinin de ifadesidir. Kül- itilinin ifadesidir. Çünkü Tüha ıı"ml kurtuluş hareketinin —îdlı YAP eden ea Samimi cep- “'u Milletin yalnız siyasi istik. lq,.:"_" bütün tarih boyunca is. Gi Korayamaz, Fakat kültür li ebediyete namzet bir ha. Taratır, Tarihte kültür İstiklâ. AYbederek kültür. emperyas qme nüfuzu altına giren ebe- Tavaş pti hüviyetlerini yavaş v Kayba nice - cemiyetler Tasıı ATAD dilinin, Arap coğraf. hai Mürak geniş lıi;nlmlılr ko. Vücud iZÜ kim in. 'M"ir; getirdi; am Ve Medeniyet tanaliy'e im- önge Tİük devrinde Türk dili üze- Yaş Tini v #he, Ve Acem dilinin bir ne- bk ve Tyalist hükümiytler kurdu. ta bi vwerlarj nkafasını üde. in Büstemleke haline koyduğa s'::’ biliyoruz. — Buanlar vari- PYen gartları altında vu. ]— :Lu'..lch de muayyen şart- Nat n iı.:m'ü";' istiklâl dava- Veri saflarma kadar götü. ilar. Siyasi istiktâl, ekonomik is. eat Bihayet Kkültür istiklâli Üi Yarmak istediği büyük he- B ha kim yatlkeyaz, halkm dilini hâ, Ü Mönak vazifemirdir. Halkm %1“'—1 bunu geri mantsi'e v ileri manasile “Her #ey ı..,::.. formüliyle ifade eden hâükimiyeti namına vöy- % dil davası bir taktm ı çıkarmaktadırı bi Münsır zihniyeti ifade ede- Türkçeye sahip olmak, 'alkçı devletin dilin! türk h ——."h iyetinin yerleşmesi, şıı:"'—fl-ı ı=. := Selikasına, Ve klil- Baş, "'::ı uygun bir şe. ğq.—m dilinin husasiyeti - N , Banatkânın, M vazifesidir, Türk Sdkr »—“hüıi Zevkle aramak zmmandır bizim sa. Arasımda yer almız- W—ı eli senedir. bu lan emiz türkçe zevki hâ- iamaktadır. Bütün gerile- Mo—l'!'e Fağmen güzel Sanatküârını epey za. İZasEHiR HABERLERİ Katil kuyumcu dün beraet etti Fakat akli mavazenesi sağlam olmadığı | Verilen tahsisat yetecek gibi | için tedavi altına alınacak Bit milddet evvel, Şişlide karı- » 85 yaşında Diruhiyi, öz oğlun- dan kıskanarak bıçaklayıp öldüren | Kapalıçarşıda kuyumcu Leon Ar. tinyatın muhakemesine dün €| ikinei ağır cezada devam olunmuş Ve bitirilmiştir. Leon Artinyan eibbr adli müşa. bedehanesine yatırılmış, ve mlüşa- Hedehane müdrülüğü kendisinia #kli muvazenesinin bozuk olduğu- nu, fikri sabit'ere kapıldığmı ve bu gibi bir buhran sonunda karı- sını Öldürdüğünü bildirmişti, Mah keme vaziyeti bir defa “ia tıbbr aüi mzelisine Sormağa karar ver- miş ve muhakeme bu maksatla dü. Beğendiği kızı tokatlamış! Küstah bir kadın avcısı tev kif edildi | Salim adımda birisi, dün Gula- tasaray tıramvay durağında bek- leyen Hatise adında 19 yıımı'ı' bir genç kızı görmüş, liz hoşuna gittiğinden kendisine — evvelâ 14f atarak gezinti teklif etmiş, sonra b da Barkıntılığa başlamıştır. [ ne talik olunmuştu. Bvvelâ rapor okunmuştur. Tıb. b: adl! meelisinin raporu da mü. Raporda, | Leonun kronik ve sifa bulmuz bir akıl kâstalığına müptelâ — olduğu İve ehliyeti cezajyesi bulunmadığı yazılıyordu. Bunun üzerine mah- keme, Leonün beraetine ve henen tahliyesine karar vermiştir. Ancak, kendisinin tehijkeli bir hüstalığa müptelâ olduğu göz ö- | nilne almarak başka bir suç işle- | Metine manj olmak Üzere muhafa. , 4A Ve todavisi için milddejirmumi. liğe teslimi de kararlaştırılmıştır. Yeni İstanbul mebusu , Seçim dolayısile Istanbullu lara teşekkür ediyor İstanbul 2mebusluğuna — seçilen Numan Menemencieğlu, dün vali ve belediye reisi Lütfi Kırdara a- şağmlaki telgirnfi göndermistir: “İstanbal mebüsluğuna intiha - vnr tebsir eden — telgirafınizi ge. vinçle alizm, İstanbul halkının Haticenin — mümanaatj üserine | hakkımda gösterdiği itimat, ken- de kızmış, genç kma bir tokat at | dilerine karşı olan candan bağlı. mıştar, Yetişen polisler tarafından ya- kalanan mlltecaviz Beyoğlu cür. mil meshut mahkemesine verilmiz, Borgucu sonunda dâ tevkif o'un « muştur. ——— O O— — Altın 34,60 şa yükseldi Altım fiyatları dün birdenbire ili lira kadar yükselmiştir. Bu n- nf yükselişe sebep, İsvicrenin al. tm ihracmı yasak etmcesidir. Dün bir Resadiye alemmın Üyatı 34 U. ra 60 kuruş, külce altımm bir 81- | kullarm ve liselerin hitirme imti- ram fiyatı ise 455 kuruştu, mandır meşgul etmektedir, hğıma: bir kat daha artırmıştır. Müntehiplerimi kaymetli şahammız- da sslâmlar ve derin saygrlarımı #unarım,,, d — Okullarda eleme ve bitirme imtihanları Bütün akullarda yeni tnlebe kaydı 31 ağustosta başlayacak ve 28 eylülde tamamlanacaktır, Lise. Jerde İkmal imtihanları S1 ağıs - tosta başiayacak ve 7 eylülde ta- Mmambınacaktır. 8 eylülde orta a. hanları başlayacaktır. 10 eylülde orta okulların eleme imtihanla. Yi 15 eylülde sözlü jimtihanları Bugün bu daha çok hızlandırı. | YAPIlacaktır. 21 eylülde ise bitir- Tabitir, Dil davası bugün bizim için böyle bir hüyiyet arzetmektedir. © büyük iakılâp davasının bir par. rr, Büyük inkılâp davasmı hatırla. yıp da bunu Atatürk ve İnönüsüz tasavvur etmek mümkün müdür? SADRI ERTEM | tır. me imtühanarı başlayacak ve 28 de sona erecektir. Neticeler 22 eylülde talebeye tebliğ edilecektir. Olgunlak imti- hanları 24 eylülde başlayacak 29 eylülde tamamlanacaktır. Dersle- Te bir birinciteerinde başlantcak. Belediye iktısat müdürlüğünün kadrosu görülmüyor Vali dün üğleden evvel ve Sonta inte işleri müdürlüğünde meşgul olmuştur. Belediye ikteat müdürlüğünün | Taatimi yeni kadrosunu tesbit için vali a. lâkadarlara emir vermiştir. Kadra ihtisasın değeri “Yatan” da “Akmet Emin Yal. man” m yeni Zirnat Vekllile tığı bir mülâkat çıktı. Kabürenin en dallı budakiı, en dağdağalı bir isini üstüne alan bir sahsiyetin, hole büzünlerde, neler düşündü. Bü, gerçekten meruklanmağa de. Ber bir şeydir. Mülükatta yeni vekilin yelişme tarzı, bu mevkle gelinceye kadar Bectili yollar da belirtilmiş. Zi. tarlalarin bağlar nra> sında up büyümüş, Cekirdek. ten çiftçi bir varlığın eline geçti- hazırlanmaktadır. Verilen 150 bin | Binl öğreniyorur, Lralık tahsisatla şimdiki kndro- mun çakımağa devsm etmeside im- Kdn göcüknemektedir, Zira, ck « mek bürosunun #enelik masraf! 147 Gin Jira, ve Dördüneli “Hatiboğlu,, nun bize emniyet ve ümit veren bir tarafı da işte bu- dür, Çünkü inanmısadır, ki bir işin elf | başına, o işin ehli, mütehassısı Be- hanının ikinci katnın senelik ki. | tirilmezso, verim aslâ tam olmaz. rast 11 bin Hiradır, Bundan dolayı, bu katım da tah- Aiyesi icap etmektedir. Bir kaç ay €vrel burayr boşaltan Sokonj Va- Ne zekâ, ne enerji, ne de yi duy. gu, hizmet isteği yerini dolduara- billr, Bir evkaf mümeyyizi, kendi ma- sasında bir kıymettir. Eski, çetre kum kumpanyasına eski binasına | fil gartnameleri, kılı kırka yaran taşınmıası teklif edilmiase da kum- tesisleri çalır çatır söker. Merhan. panya, yeni taşındığı biranın tef- | gi bir vakfiyenin ünemli noktala. rişi, nadcil masmafları ve âajre için | rmı Uk bakışta görür. 14 bin lira harcadığı cevabmı ver- Döştir. Bu adamı alıp “Yavuz” a süva. Yi yapmız, Gülüne olur, Ve o da- kikadan itiharen geminin alım ya- Alman büyük elçisinin Emin | zw« kararır, Akdenizde haftalarca önü Halkevine hediyesi Alman hükümetinin Ankara hi yük elçisi Von Papem, Eminönü Hat kevine möble dolapla birlikte üç yüz elt plâk hediye etmiştir. Yalz senelik Alman muziklatıin muhtelif devirle- rine ait millt marşları, Halk mumk, Kimğni, opera aperetleri ve garp mn. #ökisinde önemli yer aimiş bir çak Almari besteakârlarınm eserlerini he tiva eden bu kolleksiyon içia kendi. lerine Halkevi adma teşekkür edil miştgr. İİKİYA HABERLER * Mübteliif Xxaszalarda. — kurmlacak olan yeni pasar yerlerini tosbit ete mek üzere Gün kaymakamlar beledi yede toplanmışlardır. * Belediyeye almacak olan yeni | mantottiglerin 2mtihaar dün yapılmış. (tar. İmtihana 21 Üişi iştirâk etmişe tir. 11 müfettiş almacaktır, * Hububat borçlandırılma iİşi, et rafmda Tycaret Vekâletimden dün ye, ni bir telgraf gelmiştir. İatihati ne kadar ax olursa olmum, oifteş borçe landığı mikdarı vekâlete — üdeyecek kutu makara verilmiştir. * Yeni yapılacak ölan bolediye 9u. bitası, teşkilâtı etmafında görüşmek üzere dün emniyet —müdürlüğünde toplanılmıştır. Jdönüp doloştıktan sonra merkeze: — Malta yok! Telgrrafmı çekenler hakkında elraflı malümat — toplayımız, do. Bunmuanın — ihtisaasızlığa — kurban gittiğini göreceksiniz, Su halde hepimiz, işi ehline vermek, ihtifası, hizmet davasının en Vâzgeçilmez şartı, temeli bil. Meği milli bir vazife, bir yı fa, bir inlalâp borcu sayTı. u Bir şah, vapura biner — birmez gemin'n kalkmadığını görünce: — Neye durayoruz? Diye sormuş, — İstim gelmedi! Demişler, şah öfkelenmiş: — İstim de kim oluyor?* Biz gidelim o da arkamızdan zelsin! buyurmuş. küe Mütehassıs — karşısında da bazı eski âmirlerin hali, tıpkı buna benzor. Keyiflerine göre hizmet etmediği, kavuk — sallamadığı için onlara krzarlar, Mevkilerini öne silrorek hücuma kalkarlar, £ U Mütehassıs, bizim görmediğimizi gören adamdır. Bir iş'n bir maki- nenin, bir fabrika veya bir müese s«senin hangi şartlarla iyi işliye- ceğini ve hangi hatalarla — darup Vatan aşkı böyle emreder, Hakkı Süha Gezgin Saracoğluna biz borçlu çıkacağız Yeni Başvekilimiz Şükrü Saraç- oğlu. hükümetif adına — beyanas- mesini okuyup dönya moclisleri nİn pek azında görülebilmiş tam ve hakikt bir reybirliği ile itimad elde ettiklen sonra, kücük ve h: yük herhangi vazifede — bulunan bütda yurddaşlarımıza gerçekten bir örnek teşkit edebilöcek üstün bir seciye tezahürü gösterdi. Ge- riye gelip nelsinde —muvaffakle yellerinin bir mühasebesini yapa- rak kendi kendine şöyle — hilap etti: — Saracoğlu; bu — millet seni besledi; büyütü; okuttu; yetiştir di ve bir çok isler vererek tectüe Beli bir adam — haline getirdi. Şimdi baorçları ödemek sırası 0: nindir. Cevap vert,, Tarmamile bizden ve bizim - İan olğun, merd ve açık düşünüşe lü, Saracoğlunun müllet —mümes: —— Yazan: ZEKİ MESUT ALSAN Sızlandırdığı sahadan ibaretti.. Yalnız bir gün Yahüdi mektebinin hayâl feneri onu mühlti dışında gezdirmiş, ve eğlendirmişti.. İşte o kadar... Tik mektepte okuduğu tarih, bir nevi “Kısasi Enbiyo,, idi.. Onlar bu dünyaya cit hikâyeler mi idi?. Yoksa ahrelte olup bitecek şeyler mi İdi?. Burasının bile pek farkında değildi.. Fakat “Saksan günden devrlölem,, , kitobı ona yeni ufuklar açmıştı.. Zihnindeki dünya mefhumunu genişletmiş, merakını giciklemiş.. Hayalini okşamış.. Ve belkide onda, ilk olarak bir seyahat hasreti uyandırmıştı. Önu — okürken — günün yorğunluğunu unut” du.. Ve cok kere gündüz kemiş kalemini köği! Üzerinde - gıcırdalırken, kendisinin, tekerlekleri — gıcirdayan bir araba — üstünde — meçhöl ufuklora de; almakta sanırdı.. hl:: vey wmhh'— işte Mustafa için, hayatının İlk angaryesi © Yon bu üç ay da nihayst geçti.. Tötül devresi Bitti.. Ve idadi mektebi de açıldı.. kdodi mektebi, Aydının Topyatağı, denilen bir tepesi üzerine yo pu'miş, Aydının her taratından, ve hattâ Aydına gelirken bile uzaklardan görünen bir bina idi., Oroya Topyotağı denilmesinin hikmeti de mekte ha yakın bir yerde ramazanlarda ve bayramlarda atılmak üzere, ağızdan bir topun yerleştirilmiş olması idi.. O zamanlar bu tepe üstürde ::'ı': hiç bir yapı yoktu.. Tepa yayla halinda düz. olorak' şimâle doğru wzonır, ve sonra dalğalanarak, daha yükselerek küçük, şirin dağlara ka cışır.. Cenuba doğru İse kışa ve dik bir meyil yaparak Aydın oövasile bir leşir.. Tepe bir çok yerlerinde zeytin ağaclarile süslenmiştir.. Oradan Aydi nin içtiği sular geçer.. İlk baharda Aydınlılor oraya çıkorlar.. Kuzu — ve helva yerlerdi.. Çünkü baharda oranın güzelliği gerçekten eşsiz bir gü zelüktir.. Bir defa öyle bir manzarası vardır ki, insan bakmakla doyamaz. Aydin ovasını seyretmek için ondan daha müsali bir yer bulunamaz.. -Bin bir meyva oğaçının yetiştiği, ve geçmiş medeniyotlerin — tarihini okuya, okuya, akan Menderesin <ömerdce suladığı bu ova büharda, Imw, bereketinden, sevincinden çıldırır.. Meyva ağacları yer yer :i.qdlmıll BâĞrüN SÜsÜNÜ serer.. Her tarlö, ketdine göre başka Hürlü bir yeşillik arze der.. Bahar güneşinin ılık ziyalarile gümüşlenen Menderes, bir gelin va kar ve güzeliğile süzülüp akar.. Daha ötede Madran dağları, efelere #âyik bir eda ile bu tabiat cünbüsüne riyoset eder... Topyatağının kendisi de babarda en süslü libasını geyer.. Zeyfin oğac: larının rengi tozeleşir.. Çimenler arasında yer, yer, türlü renkte löleler ce gar.. İşte, tenezzühe çıkan oilelerin , büyükleri ağaçlar altında kuzu kpar: tırlarken, küçükleri de öleye beriye dağılarak löle ve çiçek toplarlardı.. «i Mustafa, bu tepe ile İlk tanıştığı zaman, neden Aydının örada - kwe rulmuz olmadığını kendi kendine sormuştu. Sonradan, bu söali, başkala- vından da işitmişti.. Hele Trolis şehrinin harabelerini gördükten sonra, eski inşanların daha haklı, ve tablate karşı daha saygılı olduklarını düşünmele ten kendini alamamıştı. Hususile Aydının sıcak iklimi, bu topenin hava ba kımından kiymetini daha ziyede arltırıyordu.. Aydın, bu tepenin ancak hava tarafındaki meyillerinden başloyıp aşa ğiya doğru kayryordu. Belki de ovanın besleyici kudreti Aydının bu vazlı yeti üzerinde Ömil olmuştu.. İnsanlar zamanıma göre , ancak kendileri için hayatı telâkki edilen âmiller tesiri citında hareket ederler. Mustafe babaslle İdadi mektebine lik ayak bastığı gün , şimdiye ka” dar gördüğü, binaların en büyüğü olan bu yapı onda bir hayret ve hotiâ biroz da saygr ile karşıkbirkorku uyandırmıştı.. İdadi mektebi doğrudan doğruya mektep olmak üzere yapılmış bir bina idi. O zamanki mektep mimârisi modosına göre bina, kare şeklinde bir biloktan iboretti.. Karşır hdi İki kaprden binaya girilirdi.. Orta yerde bir avlu; bunun —da tam or” tasında bir havuz vardı.. Avlunun dört tarafını, sütunlü — koridorlor kuşat mıştı. Sinıflar de - bu korldorlara açılırdı. Bina iki katlı idi.. Mustafa mek* fepte bulunduğu beş yıl içinde, iİkinci katı ancak bir kaç defa görmüş, ve , Osamın kullanıldığınc hiç bir zeman rastlarmamış olduğu için, binanın, ihe #iyacın Üstün bir işlikle ildığı kancatine varmıştı.. Aydın İdadisi, beş ıın:ıı'," "u :’o_hıı":l: :Mı ld::iıl :?n.. Böyle olmakla beraber, plünı ge Niş, yapısı kuvvetli tutulmuştu.. Aydında bazı şaylalar dolaşıyordu.. Meselâ zenginlarden biri için, demityolundan zengin oldu devlfnıi.. Bir başkow için, İngilizlerin fobrikasından vurdu.. Hiköyesi söylenirdi.. İşte bunlar ara sında da mektebin inşa kamisyonu &zösından bulundukları için şunun bu* nn maya tulluğunu, © tarihten sonra altın le oynamağa başladığını, bağ, bühçe, sahibi olduğunu iddia edenler de vardi.. Bal tulen, pormağın: yalar derler, bizim ictimal heyetimiz, Bu gibi fırsetlardan istifade edilmesini pek de kabahet saymaz, mönöli manâlı, söyleyenler, bulunuyor, foket servet sahibi önünde herkes susor, ve eği" lir,. bohçesi vardı.. Şehirde ve ovvaya bokan torcfı :..hmî:uf&wn&“m da yüksek ve kalım divarlar ile çevrir mişli.. Bahçenin genişliğine bakılınca, bu divar ve parmaklıkların da hay" N mosrafı mucip olduğu onlaşılırdı.. Talebenin işlediği mektep kapısı tar rafında büyük bir havuz ve etrafında büyük eğaçlar vardı.. Fokat Musta* fa bu hevuzya, suyu kesilmiş olacak ki, dolu halini hiç görmedi.. Zaten bahçe de bakımsızdı .. Atcak tobiat ona bakıyar.. Ve ilk bahar da gü* zelleştiriyordu.. Bu müstesnö menzaralı bohçeyi, biraz çiçek, biraz da o" ğaç e daha güzel bir hale sokmak, ne mektep müdürünün, ne de muol> limlerinin hatırına geliyordu.. Onlar da her sabah ve akşam koca bir yo" kusu hrmanmak ve iİnmak zorürelinde olduklanı için, mektep hayatına, an” cak resmi vazifelarinin hududu içinde alâkelanıyorlardı.. — Devamı var — - l silleri önünde bu samimt sözleri, tertemiz rahünün yılmak — bilme: yecek çalışkanlığıma, — ferağaline yoni bir işarellir, Bu büyük we yüksek mesuliyelini Üzerine — tle dığı veni — vazifesinde, ödemek mevkiinde bulunduğunu söylediği “borçlarından,, cok kısmımı daha İlk adımı iştir. Bu gldiş. bu tarzda devam edeceğine göre, hiç Şşüphe yaks lar ki, bizler — kendisine — karşı borçlu çıkacığız ve şükzanlarımız da karşılığı ifade edemer: olacge Biz. Fakat çalışan bir insenın bu kâdar ameli bir neticeye ulaşmış asli gayretleri heplmiz icin hbir heves kaynağı olmalıdır, Her — bi- rimiz hayalırmızın çağdan çağa u« zanan basamaklarında bir kerr darun kendimizi muhnsebe elmos H ve nefsimizden istemeliyiz: “bu yaşa geldik. yeliştirildik, ve her bir imkân ve Mmuvaffaktyef safhası önünder — borçlarımızı ne ile ödeyeceliz 13., Bu saal, içimizden yapmak, meydana gelirmek, için kuvvelli bir istek alevi parlatarak çalış| artıracaktır. Yenl Başvekilimiz Meclis önünde mlle yonlarca valandaşın teemsill viyotine hitap ederken, bü — mll- yonlarca insanın teker teker her birine en vezimli çalışma — meloe dünün ahlâkt temelini göslermiş, oluyor, Onun gibi almağı kendi- mize vazife bilmeliyiz... — Millete olan borcumuzu, — fazlasile ödeye- rek, höyük alacaklı,, mevkilne Yükselmeğe bakmalıyor. HIKMET MUNİR serilamiyn e re L Ü A Festival bulmacasının halli Eminönü Halkevinden: Bulmacanım balledilmiş şekli: Zeybek -— Horon — Bar Doğru hatledenler. arasınan çelje ten kuür'a neticesinde kazananların tadiyeleri adreslerine — günderilecelle tir. Soknşe — 502 905 503 945 Öğle — 12,19 5.03 12.19 — 5.04| İkindi 1612 8.53 1612 8. Akşam 19,17 12.00 19.15 12 Yotsı 21.00 1.45 21.00 1 İmsak 307 749 300