10 Mayıs 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

Pa Eaaa Kız Enstitüsü 10,000 kişilik 'E'*URK MODASI ISMAYIL İkinci ve onun ardısıra le belirir, Bu türk. k safhasıdır. n kurucusu Ata- birlikte türk- | Z bir fikir ve duygu konusu olmaktan çıkm ha devlete, — pol san'ata giren bir iyon olur, da, açıkça söylemek stik sangalar en kollardır! Geden? t'te, ekonomide, dil. amak bir de, san' bu iş pek gerektir ki kalan Çünkü d de, türkçü! olaylar — insant mrhı: Hk guurlar için tabiatiyle ve hat tâ zorla aydınlanır olur, Ben ötedenberi “milliyet” kav- | zamımı müsbet ve objoktif veri. ler, olgular üzerine dayanığa çalışıp duruyorum, Bizim mi- Biyet anlayışımız Ernest Renan', | m ınlıyışmm bir. devamıdır. Renan'n pgöre milliyet manevi bir | birlik, bir ünit£ peyehologigue, dir, Gökalp Renan'in bu anlayı- ganı duru bir hale getirdi Gö- kalp “milliyet dil biri n bir- Hği, zevk birliğidir” dedi. Ben bu tarifle hiç kanmadım ortada Cenup, Şark türkleri, Ka. raim türkleri, Gagavuz türkleri vardır. Bunlar da türk olduk- karı halde o tarifin duymda kalı- yorlar! Sonra ortada İrlanda Gilliyetçiliği var ki Gökalp'n din, dil, ahlâk, zevk, ınelnı.li, mo- (, yemek, mit, masal, atasözlü, çeleneklerinde ortaklıktır.” diyo- rum, Uzatmıyalım:; bu fikri Bdasma tatbik edelim, Türk- in bir giyim zevki, bir giyim viedanı vardır. Elbisenin, mede. nf formu her ne olurma olsun, zevki, estetiği an'ane hnlindo tü cski zamanlardan bize kadar gelip durur. Millf giyim zevkini bulup ortaya koymak için bu en eski zevk an'anesini - bulup gıkarmalıdır. Hattâ bundan bir- kaç ay önce Vakrit'de “modada türke doğru” diye bir yazım da çıkmıştı. Şimdi sevimtle — görüyoruz ki Ankaradaki İsmet Pg, Kız Ens- Btüsü bu doğru yol üzerinde yü- rümektedir. Politik olaylarm da bu uyanıklıkta garip bir rolü ol. müuştur, Avrupa harbinden son- ra yollar kapanmış, modeller gelmez olmuş Hayat durmaz; bir geyler yapmak, vaşatmak gerek- tir, Yapılabilecek iyi iş tekti; Türk gı)im ananesine baş vuür. mak! Enstitü öğretmenleri eski 'Türk kostümlerini inceler.iye baş lamışlar, Artık Avmpa tesiri nl. tmda kalamıyan öz Türk muhay yilesini çalıştırmışlar, Bu yıl or. taya hiçbir yabancı otkisi taşı. mıyan tam 50 tane'orifinal kos- tüm çıkarmızlardır. Geçende bir defile yapıldığı zaman Ankara- nm zevk sahibi olanları “bunlar- da hep türklük var!” demişler . dir. Enatitü öğretmenlerinden Ba- yan Seher Kımtayla geçende bir mülâkat yapmış ve kendisine su Bı)ın Kuntay bana gu dikka- te değer cevabı veriverdi: — Eski Türk zevki o kadar can lsürr ki zamanr aştyor' ve ölmek nedir bilmiyor! Sunlara bakm; bugün yaratılmış gibi! Zevkte ve kültürde benim gibi şuurku bir an'anesi olan Bayan Kuntay'a yine sordum: — Acaba bir gün gelip öz ya- Te z olan bu giyim örnek- leri İslâm memleketler, Balkan . mi? Sizce bu bir imkân mıdır? Hemen cevap verdi Bvet, tarihte oldt Çünkü | HAKKI BALTACIOĞLU rüldüğü gibi, Kendimize inanmak Rgerek, Ben tiyatro işlerinde yine o an'ane tezinden hareket edip bir takiım tecrübeler yaptım. Ge- çende de Dil ve Tarih-Coğrafya »j Fakültesi talebesine bir modern Orta Oyumu oynatmıştım. Bu ve bundan önce Kütahya, A.rywı. Akgehir, Konya — ve li uğ'm tecrübeler de hep başarı ile bitti. Fakat giymede, modada bu tecrübeyi yapamazdım. Ens- titü yapmış ve başarmıştır. Gözümüzü dört açıp, Avrupâ ve Amerika hayranlığı — içinde kaybolan — benliğimizi — bulalım Kendimize dönelim ve artık hep kendimiz kalalım, 1, H, Baltacıoğlu Deniz harbi (Baştarafı 1 inci sayfada) ? — Küvvetlerimizin gemi kayıbı ve basarıarı tamamile öğrenimemiş tir, Fakat Tokyo tarafından neşredi lem veya negredilecek olan — lddlalara Hiçbir kıymet verilmemektedir Diğer bölgelerde kağıda değer hiç bir yey olmamıştır. İK? JAPON TAYYARE GEMİSİ NASIL BATIRILDI * xidâney, 9 (ALA.) — İleri müttefik Üslerinden gelen haberlere göre, iki Bündür, Pasifikta cereyan eden deniz müharebelerinde Japonların kayıpları çok ağırdır, Ameriksa bomla Layya, releri düşman gemilerinden mürekkep Pike taarruz yapmış, en Zemisi, bir | hesinde düşmanın — daha ra uğratmışlardır. Bomba tayyareleri. nin dalgalar halinde yapılan pike ta. aryızlarından sozra bir tayyarc gemi. zi alabora otmuş ve hemen batmıştır. Boraba ve törpillerin leabeş ettiği di. ier bir layyare gemini toylu boyunca mteş almış ve müteakiben batmıştır. Japonlurum imhası Tokyo, 9 (ALA.) — Koray de- mizindeki muharebe bumusunda İn- giliz ve Amerikan jddisları hak- kında Japon salâhiyetli mahfileri şunları söylemektedir. Bdtanya amiralliği — tarafından Verilen baştan başa uydurma ha- berter ancak alay mevzuu olabilir. Japon umumi karargühımın 8 maymta Koray denimindeki muha- | röbe hakkında negrettiği tebliğ hususunda hiç bir şüpheye ma- rallik dairesinin bu yanlış iddiala- rmna aldanmıyacaktır. Japon makamları Pritanya ami. yallik dalresine karşı amcak mer- hamet duyubilir. Müttofiklerin iddiası Melburn, 9 (A,A,) — Müttefik- Jer umümi karargühi aşağıdaki res mi demeci negretmiştir: Avustralyanın simal doğu sahi. İimde cereyan eden muharebe hak- kmda diüşmanın vermiş olduğu malümat tafhıamile bir roman olup hâdiselere hiç uymamaktadır. Bu hâaberler askeri bir rapor olarak değl! propazanda olarak — telâkki edi'melidir. Düşmanın, bizim deniz kuvvetla. rimire yaptığmı (ddia ettiği başa- rıdar uydurmadır. Düşmanımnidlerle mukayese edi- Srte bizim kayıplarımız daha ha. fiftir, Bu kayıplarm bildirilmeme- sinin yezâne sebebi düşmana kıy- metli malümat vermemek arzusu- dür, Koordinasyon kararları (Baştarafı 1 inci savfada) VARIT Japon kuvveti Merkezi Çinde yeni bir ileri | harekete başladı Çunking, 9 (A 4A,) — Cuma akşam ki Çin tebliği: 10,000 kişilik Japon kuyvetleri merkezi Çinde yeni bir ileri ha Yeketine — başlamışlardır. Han- kov'un cenup batısında Yangtse nehrinin cenup kryısında bulunan Meinyang'da giddetli çarpısmalar olmaktadır. seyyar - birlik, leri ve hafif kuvvetleri Suiyuan ve Shansi tlerinde taarrur lar yapınışlardır. Linfend cenu bunda asker ve gıda maddeleri yüklü bir Japon treni dinamitle atılmıstır. Japonlar Birmanya demiryolunun son jstasyonunda 'Tokyo, 9 (ALA.) — Bhamo'nun leri Birmanya demiryolu hatlınım son İstasyonuna varmışlardır. Bha mo'nun 110 kilemetre gimalinde bulunan bu mahal kolayca işgal e dilmiştir. Birmanyada Japon motörlü kuvvetleri bozguna uğradı Çuhklaz, 9 (AA.) — Çin — tebliği Birmanya yölü böyünes, Yunmuan ca, | nubunu istilâye teşebbtis eden Jap ü kolunun Çin hududt yakının. | a Çiziller tarafından tamamen boz - guna uğratıldığını bildirmektedir . General Stülvilin kargılık taarruza (Baştarafı 1 inci sayfada) Düşman yüksek kayıplar vermiş tir. Lapony*doa ve Murvarek cep hafif taarruzları ve Murmansk oephe. “İsinde düşmanm daha hafif taar. ruzları püskürtülmüştür. Alman gehirleri üzerine İngiliz bomba tayyarelerinin akmlarına kargılık olmak üzere Alman bom ba teşkillerinin 9 mayıs gecesi kıamen alçaktan olmak Üszere Norvich gehrine taarruz etmiş. gin bombaları atmıştir. Sivl! hâl kı ürkütmek için yapılan bu yeni teşebbüste düşman ıvcılırxmıım ve karşıkoyma ateşimizin tesiri. le ağır kayıplara uğramıştır, Ta. arruz eden bomba tayyarslerin - den 18i düşürülmüştür. Hava |karşıkoyma bataryalacımızın bu muvaffakıyettoki hisesı biüyük- ğ | tür. hal yoktur. Dünya Britanya Ami- | Doğu cephesinde hava kuvvet. lerimiz gimal kesimindeki karai müdafaa muharebelerini giddet . le desteklemiştir. 4 düşman tay- yaresi düşürülmüştür. Bir keşif tayyaremiz Kerç yar rımadası Bularında bir mayn ge. misini tahrip etmiştir. Bir av filosuna kumanda eden ve şim. diye kadar şahsen 85 hava zafe. ri, kaazmmış olan teğmen Köplen yaptığı bir akından dönmemiş - tir, Alman hava kuvvetleri en iyi avcı pilotlarından birini kaybet. miştir. Berlin, 9 (ALA.) — Alman or duları başkomutanlığına. — gelen haberlere göre, Sovyet hava kuv- vetleri dün 85 uçak kaybetmişler- |dir, Bunlarım 84 Ü Alman av uçuk- ları tarafından düşürülmüştür, Harkof kesiminde cereyan eden harektlerden bahsoden Döyçe Al- gemani Çaytung'un hususl! muhıı— biri şöyle demektedir: Harkof muharebesi, düymanm getin mukavemeti yü bize bir çok fedaklirliklara mal olmuğ- tur, Falmat Stalin için bu muhare- be binlerce insanm kaybr İle ne- ticelenmiş ve bir hayal sukutu Kurulacak teşkilâta nazaran her muhtarlık merkezinde bir sabaşı, giftik ve mahallelerde de birer subaşı yardımemır bulunacaktır. Bu hususta ticaret vekiletine lâzım gelen sakihiyet verilmiştir. Bu tçeşeklillerin — basıları da yapılecak toprak istihsallerinin meveutlarının doğru olarak — tes- bit ve tensibidir. Bu husustaki malümat harp ekonamlsi iİle İstür- sa| ve istihlâki tevzin baktmından ne kadar milhim olacağı tahmin o- arak yetiştirilmiş en fyi inden &tllfıcmk"f Subaşı amm Ve V- rafmdan tayin edilecektir. Kasaplık hayvanlar Yeni nöşredilecek bir. koordi nasyon kararma göre bu söne ba- | ayırmak, parçalamak; ne de cezalan. | tir. Maresal istasyonda lmesi menedilen 8 . 10 | ar kasapliık hayvanlar- | haddi vet yaşına ndirtle. — Radyo gasetesi — olmuştur. Kış bitmiş ve bolgevik- lçr bütün ümetlerinin kayboldu- Bunu görmüşlerdir. Zaten hiç bir zaman Hu'kıfu zui alacaklarına ihtimal Ruslar yine geçen — sonbaharda cereyan eden büyük muharebeler. den sonraki mevzilerde bulunuyor lar. >: İse ücmömeli 7 £| #XTeczle), arabosda — öliz'lere mak, pafçalamak demektir. — tecziye gekli daba çok kullanıimıştir. Bunun (007a) asliyie Bir münaaebeti yakken 'Türkçede cezalandırmak yerine kulla. mrlır almuştu. Bugün bu kelimenin na ayır cilz'lere dırmak yerinde kullanılması için hiç bir sabeb y mizin kargıtıkları yetişir: (Cezalandırın Sememel, demeli, — Çtecziye) gömalinde ilerleyon Japon kuvvet- | Hitlerin | —— Son darbe olarak Ingltereyi islilâ teşebbüsü ibtümali daima vardır Birmingtam, 9 (AA.) — Dün ak. ga buruda Böz vöyliyon hava Dasırt Binkler göyle demiştir: Teşebbüs Almaayadan birleşik mil. tetlere geçiyor, Gelecekte İngiliz . A- merikan hava bombardımanı hamnle ve küdretinin benüz ilk merkajesi — olan geniş löçüde karşı koymak saati göl- miş bulunuyor. Bundan sonra — Uatilâ, Avrupa kıtast istilâsi yelecektir. Dü. yük Britanyanm zafer plânı Alman hava kuvvetlerini, baş kaldıramıyacak kadar ezmek ve bundün socra Avru- pa karasını istilk etmektir. Alman bava küyvetlerine müthiş bir. yaz meysimi geçirmeyi vandeden Sink | ler bügünkü dürümla büyük Britanya | mubarebesinin tezat Leş etliğini hatırlamış ve şöyle demiştir! Bu harpden sağ uğımız takdir - | e hava ku ubakkak su . rdük. — Alman ! küdretinin arzal. İ yor. Bizim sura . | Katiyen rahal vermi - kilsiz kalıncaya kadar | | buruz. Bu, ve — zaman olabilecektir? Bunun için no.Xxadar za, | maz Tazımdır? Buzu giridi iyliye - tem, Fakat tabakkuk ettiği gün im. tiâ gülü gelmiş bulunacaktır, İngil . 1 terenin letllâsindan — bahsetmiyorum, Hitlerin ümitaiz san darbesi — olabil mek bakımından böyle bir - tehdidin her zaman mümkün olması .ıumuı1 Pette artar 'v.." datma müteyakkiz bulunmak mecbu- riyetimizi kabul etmekle beraber, isti. 14 derken, bunu İngiliz kuvvetlerinin | Avrupa karasını islilâ etmesi demek istiyorum. | İngiliz bava kuvvetleri — havslarda şizndiden kurduğu bu Ücinci cepbe üze, rinde çülışacak çok şeyi vardır. Hava kuvvetlerimiz, Rudarı Hiterle yülnız başına çarpışmağa — bırakmıyacaktır. Gitlikçe ağırlığı artan darboler in dirmeğe Gevam edecektir, Xa Önemli olay teşebbilsün Alman- yadan Birleşik milletlere geçmiş ol . masıdır. Bu sene, ilk defa olarak Hit. ker, bizzat kendinin seçmediği partlar içinde muharebe etmiye mecbur ola . cakÜür. ARır xarşılıklar yapmağa Haş ladığımız zaman geldi, Alman hava, cılığı için görününrde müthiş bir yaz mevsimi var, Gündüz, gece, havada yerde ve nerede bulunurlarsa bulun . #unlar batı Avrupadaki Alman hava filoları merbametsiz taarruzlara ma . ruz kalacaklardır, Madagaakar hakkında şanları söy- İemştiri Frünserlara karşı eldü ettiğimiz mu, Yaffakiyetlerden Temnun dııııvm—' ı Bükreşte Nümayiş Bükreş, 9 ÇA, A.) — Ofl: Son günerde Budapeştede geç. tği eanılan Rumen — aleyhtarı bir bâüdiseyi protesto etmek üzere, bilhassa Transilvanya Üniversite * lerine measup talebeler dün — sa- bah sokaklarda, yabanet hâkimi « yeti altımda yaşıyan Rumenlerin birleşmesini. istiyen bir gösteri yapmışlardır. Talebeldr, yurt şar- İçlarmı söyliyerek ve, “Transilvan yayı isteriz. Viyana hakem kararı batsın,, sesleriyle bağırarak şeh* rin başlıca caddelerinden geçmiş lerdir, Hiçbir hâdise çıkmamıştır. 'Alman denizaltıları 12 bin tonluk iki Ingiliz gemisini esir etti Berlin, 9 (ALA.) — Alman radyosu mun deniz tefsircisi, danlmnitıların fa. 1942 sonkânun ayında, ber biri 12.000 tonilâtodan fazla tutarda olan ve İn. gütere hesabına önemli miktarda ma, Genl ağır yağ taşıyan Polagus ve Vani Tin Nörveç gemllerine el koyduklarımı söylemiştir. Denizallılar hiç tedirgin edilmekslmin, yakaladıkları gemilerle boraber bir Alman ilmanma, ulaşmağa muvaffak olmuştardır. Mareşal List Bükreş, 9 (AA,) — Mareşal List, 10 mayis Romen milli bay. ramında Almanyayt temsil et - mek üzere bugün gelmiş İ Başvekil muavin! profesör Mişel Antenes. bu ile hükümet ve ordu erkânı |tarafından karşılanmıştır. İstas |yon Alman, Ttalyan ve Japon İbayraklarile donatılmıştı. 10.-5.1042 Yeni Dahiliye Vekilimiz Fikri Tuzerin tercümei hâli Dr, Ahmet Fikri Tüzer, 1934 yılmda Şummu kasahaaında uoğe moştur. 1301 yılmda — Fatih aa. keri rüştiyesine ve 1312 de Çen- gelköy askeri tıbbiye , idadisine iş bulunan Dr, Fikri Tüzer, 1321 de trbbiyeyi vyüsbası ola. ak bitizmie ve aynı yıl staj içien Gül hane Lastanesine devama başla. ntştır. 323 de terfian kolağası olarak Bııgdıı merkez hastanesine git. miş ve o bölgede muhtelif askeri harekâta katılmıştır. 827 yılmda, açılan müsabaka- yı kazanarak Kuleli sokeri lisa sinde hikmet.tabliye muallimliği. ne tayin olunmuş, İtalya ve Bak kan harplerinde ve umumf harp- te muhtelif cephelerde muvaffa. kıyeve hizmet görmüstür. İstiklâ! hârbi başlayınca Ana. Mekiep Ankarn, 9 (Vakıt muhabirli n seneye kadar maliyot fiyatın. dan aşaği bir fiyatin satılmakta olan ilk, orta öğretim ve lize kitaplariyle teknik öğretim kitapları önümüzdeki ders senesinden itibaren takriban yüz de 10 ile yüzde 30 arasında bir zam yapılmak süretiyle satişa — çıkarıla - doluya gelmiştir. Dr, Fikri Tü- zer, Sıhhat Vekâletinin istemesi üzerine Millf Müdı!ıııdın bu ve. rin şubesi Mmüdürlüğü, Orta A. nadolu, İstanbul ve Trakya &h« hiye müfettişlikleri, vekâlet içi mal muavence umuin n ve vekâlet müsteşarlığı vazifele, rini büyük muvaffakıyetle başar. mıştır, Türkiye Büyük Millet Meelisi- nin üçüncü devre seçiminde En zurum mMebusluğuna seçilmesi ü. zerine müsteşarirktan ayrılan B, Fikri Tüzer, müteakip devreler. de de teşrif vazifesine devam et miştir. Dr. Fikri Tüzer, 931 yı. Iznda C, H, P, Umum! İdare He, yi zalığına seçilmiş ve 938 yılmda da Parti GCenel Sekreter. liğine intihap edilmletir. kitapları şimdiden hazırlanıyor gaktır, Vekâlet dere kitaplarının vak. tinde yetiştirlmesi için şimdiden ki yapların tabına başlanmazmı (lgililere süldirmi Imaliyete göçilmiştir. Bu lete ait diğer neşriya. tm tabi işi daha soüraya bırakılmak tadir, 800 Yunanlı çocuk Temmuz ayında Erzurum vapuru ile getiriliyor Ankara, 9 (Vakıt muhabirinden)— Yunanistandam yodi sekiz yüz kadar getirilecek fakir, kimsesiz — çocuğu Ersurüm vapuru temmuz ayı içinde İstanbula getireceklir. Bu gocukların mo güretle yedirilip yatırılacağı hak kında hazırlanan talimatname Başve külete sunulmuştur. Çocukların hepa: Ge Nalta llmanımdaki Balıkçılık enat: tüsünde yerleştirileçektir. Türkiye maraton birinciliği bugün Ankarada yapılacak rinden 19 Mayıs ruıhomu De Etimesut arasında — yapılacak. Cephelerde durum | (Baş tarafı 1 inci sayfada) mün takip ettiğini görmek de bu nok. devam edeceklerdir. Fakat Almanla. rım bu merkezleri müdafaa için mü. him tedbirler almakta gecikmiyecek- derdir. Yalnzz Alman ikbahar hücü. mu me vakıt başlayacak?, İşte her - kesin sorduğu sual, Hiç şüphe yok ki Şark cephesinde çok kanlı harpler olacaktır. Bunu, bugün, Doktor Firii'- in beyanatından da anlıyoruz. Birkaç Kün önce muhtelif manbalardan ge. Jen haberler Almanların cepheye mü- him kuvvetler taksif ettiklerini büdiri yordu. Tkı hafta kadar özce İspatıyadan münalı bir haber verildi. Avrupada mühim bir hâdinenin vukua geleceği, fakat bu yerin şark bepbesi olmaya: cağı tasrih ediliyordu. Böyle bir ha. ber vermeye neden ilzum — gürülmüş ve neden bu cephe İma edilmemişti? Bunun sebebini araştırmak lzumsuz. Gur. Şu kadar söylenebilir, ki Alman. Bazkar meselesi uyutulacak me? Dar. lan, Franeız donanmasını mihver le, Binde tahrik etmiyecek mi? Bu varld larmı ifado etmez. Bilâkis, yeni (hti . yatlar hazırlanmış, yeni sllâhlar — ve stoklar toplanmış, bütün bunlar, AL man şüürruzuna ayrılmıştır. Kara ve bava birliklerinin en seri şekilde ve motörlü kuvvetlerin öncüleriyle yapı lacak bir yıldırım harbinin hızını kır- mak için alman Rus tedbirleri bilin miyor, Bilinen gudur, ki harekât çok şid. detli olacak ve belki Japonlar da mü dabane edecektir. Zira, mihver için bir cephede muvaffak olma, müşterek ga yeye ulaşma imkânımı biraz daba hız Taştırmın olacaktır. ğ;;ramım tertip etmiştir. | Orta tedrisat ı imtihanları Gir, İmtihan yapacak olan okullarda aagari 30 komlayon kurulacaktır, Bu Komlayonlarda vazife alacak müme - edilmiş ve tam lste hazırlanmış ola- oıknı.l-lınrıı—nnııuımıaı. mek üzere Ankaraya gönderilecektir. Benebi ve ekalliyet okullarının orta &rif müdürlüğü mümeyimleri tesbit etmektedir, Sovyet tebliği (Baştarafı 1 inci sayfada) Ek, Leningrad cephes'nin hazı kesimlerinde mevzil hareketler, den, Kalinin bölcesinde çete fa aliyetindn lıı.hsdmekwdır Zin: tahrip ettiği ve insanı sakat brraktığı aabit olmuştur. Refik Ahmet Sevengil'in —- Romanları Mevcutları Tükenmek Üzeredir Çıplaklar (100 Kuruş), Açlık (50 Kunq;u“, Köyün Yolu (30 Kuruş) Perdenin Arkası (35 Kuruş) Vaktt, Halit ve Sühulet Kitabevlerinde Fuzüli'den seçmeler: Tlm kisbiyle payelj rif'nt A.rılqı Bruhâl mlş ancak; Aşk imiş her ne vür âlemde; Him bir kayilü kal imiş 'ancak!