11 Mart 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

RASIN: ye ESTETRK Fiyatları 100 kuruş olan bu iki kıymaetli ? kupan getirecek okuyucumuza yalmız ll Mart 1942 ÇARŞAMBA YIL: * SAYI: 8668 idare evii Ankara C. Vakıt Yurdu Poleton: İdare ÇBASI0), Yazı (TLML3) Tetgt İstanba) Vakıt—Posta kutasazdü GÜMHURİYET MALİYESİNİN !, REiSİCÜMHUR . YENİ BiR MUVAFFAKİYETİ ; yük elçisini kabul MEDİnei Öi | buyurdu | lx'ııpoıı.tı YAKLARLA 10 milyon liralık isti'zraz Hükümetin gidecek yerde raz tahvilleri bülçe açığırı kapatmak için vergi yoluna ayrıca Faiz fedakârlığı yaparak istik. çıkarmasından maksat, piyasada mü. badele hacminden Fazla olan paraları hazineye topla. yarak enflâsyon vukuuna meydan vermemektir. Yazan: Asım Üs | Maliye Vekâleti tarafından çı- karılan O6 7 faizli on milyon lüra- lik son istikraz — tahvillerinin iki gün içinde kapandıktan başka tat- min edilmiyen taleplerin beş mil- yon lirayı aşması cümhuriyet hü- kümeti için yalnız — memnuniyetle döğl, iftiharla kaydedilecek bir hüdisedir. Devletler için iç istikraz teşeb- büslerinden alman neticeler hal! hükümete karşı olan güveni için dalma şaşmaz bir ölçü saşılır. Halk içinde sözüne inanılmayan bir hü- kümet ne kadar yüksek menfaat- ler gökterirse göstertin stikraz toşebbüslerinde muvaffak olamaz, Bunun içindir ki —imparatorluk devrinde devlet hazinesi ne vakit istikraz yolu İlg para bulmak ixle miyse hep dış piyasalara başvur- muştur, Buralarda bir çok karışık yollardan en ağır şartlarin istik- razlar yapılmıştır. Bununla bera- ber istikrazlara karşı devletin cn talihim varidat kaynakları rehin gösterilmiştir. Bundan başka st- retle hiç bir yerden para alma- mamıştır, Hatırımızda kaldığına göre Bal- kan barbi sırasında Çatalcaya ka- dar gelmiş olan Bulgar ordusunu geri atarak Edirneyi — kurtarmak için bir taartuz plânı harırlanmış- tı, Bu plânm tatbiki yarım milyon Hralık bir paranm sarfma ihtiyaç Mialiye nasırı bu pa- rayı devlet hazinesinde — bulama. yınca © zaman tütün İnhisarmı e- finde tutan “Jefi idaresi,, nin im- tiyaz müddetini uratmak mecbu- riyetinde kalmıştı. Yarım milyon Uralık bir parayı halktan İstemek | sesaretini kendinde görememişti. İmparatorluk — devrine ait olan | bu misal zözönüne getirilrse Cüm- huriyet Hükümetinin zaman zaman | çıkardığı iç İstikraz tahvillerinin piyasada gördüğü rağbetin ehem- miyeti kendiliğinden anlaşılır. Mili hükümet imparatorlağun dış memleketlerde — yaptığı İstik- razlara karşı bol keseden yaban- vt bankerlere dağıttığı imtiyazları birer birer satın aldı. Bundan son ra da halk içinde itimat ve emni- yet kazanan bir hükümetin sıkın. tı zamanlarında iç istikrazla pek kolay para bulabileceğini filen b bat etti. | Bilhassa bu defaki İstikraz tah- villerinin sadece husust şalıslara satılması, bankaların ve diğer ma- N mücsseselerin bu İstikraza işti- rük ettirilmemiş bulunması, ve hiç bir kimseye ön bin Kirahktan faz- la tahvil verilmemesi bu hakika- t pek parlak bir surette belirtmiş oldu. Dikkate almmak gereken diğer bir nokla da şudur ki memleketi- mizdeki tasarruf — sahipleri hükü- metin açtığı istikrazlara — kayde- dilmekle yalaız maliyemire halkı Hergün parasız 16 sayfalık bir roman farması ulmak suretiyle bir kütüphane salılbi olmak İti yorsanın Buründen itibaren HABER Gazetesi almayı unutmayınız.. lik romün meşhur zabila remanları muharriri KDGAR WALLAS'ın LONDRA ŞEYTANI 160 adöcek. Bu roman 10 gün sürecek, sayfalık bir kitab teşikli tir. Bunu ber neslin zevk ve alüka Ho ekuyacağı meşhbur. İNTİKAM adlı tarihi büyük mascera takip edecektir. romanı müzin itimadını göstermiş — olmu- | yorlar; ayni zamanda milli para- am kıymelini muhafazaya yardım Cimiş oluyorlar, Zira hükümetin bütçe açığını kapatmak için vergi yoluna gidecek yerde ayrıca faiz fedakürliği yaparak — latikraz tah- villeri çıkarmasından maksat, pl- yavada mübadele hacminden fazla olan paraları hazineye - toplayarak cuflâsyon vukutna meydan verme. | mektir, Rua itibarla hükümetce yapılan ktikrazlardaki — muvaffakiyetler devlet hesahıma olduğu kadar halk ve memleket menfaatine de ayrı- en hizmet ediyor demektir, Pasifik harbi Japonlar Yeni Gine'ye üçüncü bir ihraç yaptılar ea Avustralya Hücum ve tahrib plânları hazırladı (Yasısı £ inoide) | Büyük elçi itimatname- sini takdim etti Ankara, 10 (AAJ — Cümhurre- isi İsmet İnönü, bugün saat 16 da Çakaya köşkleride Birleşik Dovlet. lerin yeni büyük elçisi eksolâns Stelnnardt'i kobul etmişlerdir. Bü. yük elçi, Cümbhurrelsimize itimat. mrmesini takdim eylemiştir. Hariciye Vekili Şükrü Saracoğlu kabulde hazır. bulunmuştur. Büyük elçi, Çankaya köşküne ge- lişinde ve köşkten hareketinde mu. tad törenle selâmlamıştır. Müttefikler Şimali Afrikadaki Fransız müstemlekelerine Hücum edecekler VİŞİ Harp gemilerini Madagaskara gönderdi Vaşiagton, 10 ÇALA.) — Vagington doplematik mahfillerinde birkaç haf, 'ta eyvel Dakardan Madagaskara mü. tevecciban altı Fransız hafif muhare- be gemisinin hareket ettiği teyit edii. mektedir. (Devam Sa, 2 Bü, 6 da) Ziya Gökalp Bu işle meşgul <ülliyatı yapılıyor olacak heyet toplantısını yaptı Büyük Türk mütefekkiri Ziya Gökalp “Rus mağlübiyetinin yıldönümü merasiminde Japon Başvekilinin beyanatı Tokyo, 10 (AAJ) — Mükden mu. harebesinin yıldynümü münasebe. tile göylediği nutukta Başvekil To. jo, bu gaferin Asya istikrarının sar yalmaz temelini teşkil ettiğini söy- lemiş ve demiştir ki: Şimdi bile Japoya, İmparatorlu. Bunun bekası için çarpışıyor. Ja - | pon küvvelleri doğu Asyada birbi Fi ardınca kaleler fethetmiye mu- vaffak oldular. Bunünla — braber biliyoruz ki, Japon İmparatorluğu. nun Akibeli acak istikbalde takar. | rür edeceklir. Bu İmparatorluğun | 100 milyon nüfusunun bin yıllık | şanlı Japon tarihi hiç bir leke ile | kirlenmemesi için gayrelirini artı. racaklarına ve İmparatorun emirle- —— ——— — —— Mamemır mur n aa n a mram Te aamn rini sadakatla yerine getirecekleri. | ne ümidimiz vandır. Türk tarih tetkik cemiyeti Ziya Gökelp'in eserlerini bir araya topla . yarak (Ziya Gökülp külliyatı) adı &. tında bir eser Heşretmeğe karar ver- miştir. Bu işle meggul olmak üzerç. 'Nec. mettin Sadak'ın başkanlığı altında Sadri Ertem, Ali Canib Göntem, Veli Nocdet, muallim Ali Nüzhet, muallim Hatemi Senih, Halim Sabit, Ziyaettin Fahriden bir heyet kurulmuştur. Heyet dün (ik toplantarmı — yapmız ve bazı kararlar almıştır. Büyük mütefekkirin haten — matbü telif mevzularla vazıları hepsi bir e- raya toplanacaktır, Bu eserden bagünkü neslin de, tam mâünasiyle faydalanması için — izahlar yapılacaktır. lerin arası açıldı ği Bir Fin gazetesine göre İngilizler leme siyasetini tasvib etti Stokholm, 10 (ALAJ) — “Svenska Dagblndet” gazelesinin Londra mu babiri bu sabah şu haberi vermek. Son zamanlarda Soövyetler Birli. (Dovamş Ba, 8 Sü, 6 da) tahvilleri 4 gün içinde tamamen satıldı Ankara, 10 (A.-A) — Maliye Vekületinden: » Yüzde 7 gelirli 1041 demiryolu istikrazının Ditertibine ait olup ihraç müddeti 7,3.1042 sabalımdan 531531042 akşamma kadar devam etmek üzere — satışc Ş tahvil saym halkımızın Kösterdiği fevkalâde rağbet zayesin: ardan 10 müyon İralık taarruzu Nisanaa başlıyacak Japonlar da Rusyaya hücum edecekler Stekhola, 10 (ALA.) — Bir İsveç gazetesinin Berlin muhabdirinin bildir. diğine göze Doneç ve Kerçte giddetli kar fırtmaları devam ettiğinden harp Giçüde harekât yapılmıyacağı anlaşık maştır. Karların erimesinin — hitamma Üç Gört hafta vardır. Buna binaen, büyük Alman taarrur Zu Nisan sonlarından veya Mayts baş langıcından evvel başlayamaz. Çünlüng, 10 (ALA.) — Çin hariciye nezareti süzcüsü radyo ile yayılan bir demeçte elde edlen malümatin çixba, harda bir Rus . Japoa iltilâilmin vü. suduna muhakkak nazarile bakıtmağa Tatlanit olduğunu bildirmiştir. — Sözcü Moskovaya yeni bir Japon — elçisinin gönderilmesini, Havay taarruzların - dan pekaz evvel Kurusunun — birleşik Amerikaya gönderilmesine bensetmiş. tir. Japonlar Hong Kongda müthiş zulüm yapmış Londrada bir resmi tebliğ neşredildi AM Yit EKİĞMi Avam kamarasında beyanatta bulundu Lendra, 10 (ALA.) — Bugün a- gağıdaki resmi İngiliz demeci neş- redilmiştir: (Devamı Sa, £ Sü, $ de) Büyük Amerikan kuvvetleri Japonlara hücum etmek jiçin Dalğa halinde Pasifikde birikiyor Nevyork, 10 (AA) — Nevyork Times gazetesinin Vaşington muha. biri, Pearlo Harbour'a karşı yapı « lan tasrruzdanberi biriken kafile. lerin Pasifik denizinin batı cenu. bunda Juponlara hücum — etimek (- gin bu bölgeye oldukça büyük Ame. rikan küvvetlerini dalgalar — halin. de getirdiklerini bildiriyor. Bu muhabir diyor ki: Deniz, hava kuvvetlerile kara hü cum kıtalarından mürekkep olan bu tecemmüler hususl talim görmüş olup küvtetli — bir ihtimale göre, Birleşik milletlerin müdafaa rolünü yakımda Japonları müdafaa duru - muna sökacak olan bir şekle tahvil edeceklerdir. kinci zamanda yurddaşları: gün muvaffakiy Kinde tamamen satzlmı Bu istikrazın evvetkilere nazaran daha kasa bir kapanmasını temin edemi ve ihracin 103042 — akşami H sona erdiği tebliğ otunur. ler alıniyor htilâl gürüpü şet leri levkifpedildi Libya cephesinde harb eden bir Hindii asker Harbin - istediği 1856 da harbin maliyeti 1, mali fedakârlık 1870 de 15, 1905 de 50 ve 1914 de bu maliyet 1000 idi. Bugünkü harbde maliyeti hesap etmek astronomik rakamlarla meşgul olmak demektir Sulhumuzu, her saniye harbe hazır olmakla temin edebiliriz Yazan: SADRİ ERTEM Yazısı $ üneti sayfamızda Yol vergisinin tadili için bir proje hazırlandı Kadıniar da yol vergisi verecek Ankara, 10 (Vakıl muhabirlnden)— ; Hülen mer'i olan yol vörgisl kanu nunun müstacel yol ve köprülerin in. şa ve mütemadi tamirlerine daha zi. yade imkân verecek şekilde tadili için Nafia Vekâletinde yeni bir kamun pro. Jeni hazırlanmıştır. - Proje — yakında mecliso sevkedileceklir. Nafin Vekâle- | ti bir taraftan bu mühiri ve mübrem olan ihtiyacı kargı #er taraftan da yeni ihtiyaçlara daha Uygun olabilecek olan bu yeni büküm. | deri tesbit için bazı vilâyetimizde tet kikat yapmıştir. Öğremdiğime — göre yeni proje eskisine nazaran gu esaslı hükümleri ihtiva etmektadir. Kaki yol | ilecek ve di | vergisi esam muhalâra edilmekle ia rabor vergi mikdarları yol şebekesla. den istifkde derecelerine nisbet — edil. mek suüretiyle tadil ile, mali kabiliyet. lere göre tezyit, ve bu esaslar dahilim. e kadınlara dü Leşini! edilmiştir. Pror yede görülen diğer bir buzusiyot de mor'l1 olan karunda mevcut bedeni mü kellefiyete muxabil Nafla Velrâletince Beretil y temin: Kkarulmuş Proje kanun olduktan sonrük in muhtaç olduğu yol gebe. Kesi ve köprülerinin her sene — müay a göre inşa edilme leri imkân dahiline girecektir. esasını olıma sac mereleketi Günlerin peşinden : Pirinç ziraatinin sınırlanması Pirinç ziraati sulak yorlerde — olur. Bu İtibar ile pirinç blihtalinde su a sanalı bir unsurdur, Fakat çeltiklerde Ki sular akmaz da dürgünlaşırma ay- ni zamanda stina kayaağı halini alır Onün için hükümet halkın sağlığımı korumak endişesi ile pirlaç zirant odi. kecek bölgeleri sınırlamak yoluna gir. müştir. Bsasca çok doğru olan bu kararı allışlamamak elden gelmer, — Ancak Dize deniliyor ki: Pirinç zirsattaln srmırlanması kşi sağlık hakırmından ye- rinde ise de zirai seferberlik faaliyet. herine zarar verecektir. Çünkü şimdiye kKadar pirine yetiştirilen ve onun içlü harzırlanmış olan yerlerde bundan sot. va başka türlü bir ekim yapmak münt. ktün değildir. Bursa zibi pirinç riraati menedilmiş olan vilâyetlerimize bur ga ne için eskiden olduğu —gibi serbesli vermek doğru olur. Biz bu mülalcayı enki mecalkadi çok mantıki olan kaidesine aygun B Hayuruz: İki carar katşılaşımca oletdir tecelk olunun. HASAN KUMÇAYI