6 Şubat 1942 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

rm Söyası 6 Şubat 1942 — CUMA 3 YIL: 25 * SAYI: 38680 idare evi: Ankara O, Vakıt :'(!ll'llf FPelefoni Tdare (24870), Yazı (21613) —Ö TPelgi istanbul Vakri—Posta kutnsm:46 p ' Reisicümhurumuz FRANSIZ BÜYÜK ELÇİSİNİ KABUL BUYURDU ELÇİ PETEN TARAFINDAN GÖNDE. RİLEN BİR KİTABI TAKDİM ETTİ Ankara, 5 (A. A) — Beisicüm. hur İsmet İnönü bugün saat 16 da Pransız Büyük Elçisini — kabul bu. Yürmüşlardır. Büyük Elçi, Mareşal Peten lara. fından Reisicâmhurumuza gönderi. len bir kitabı takdim etmiştir. Bu kabulde Harielye Vekili Sükrü Sa. Facoğlu da bulunmuştur. Şîrk cephesinde SAA nti Harkof hattı yarıldı FİNLER Rus hücumlarını püskürttüler (4Â, dan kısatlığmıştır.) Bükreşlen Ofi ajansının — verdiği bir habere göre Alman hedeli Kaf. kasya olduğuna göre harekât cenup cephesinde şiddetlenecektir. Alman tebliği harekâtın devam — eltiğini, Orlta kesimde bir düşman birliğinin Sorıilarak tahrip edildiğini bildiri. Yor, Askerl bir kaynaktan verilen habere göre çember - altındaki Le. | nlagradın askeri hedeflerinin bom. kardımanına devamı edilmiş, ehem. Mmiyetli hasar yapılımıştır. Fin teh. Dğine göre ağır silâhlarla Rus mev zileri döğülmüş, Finlandiya hatları. ha yaklaşan küçük birlikler İmha edilmiştir. Kulbishe radyosunun akşam üze. ri bildirdiğine göre Kalinin cephe sinde Moskovanın şimalt garbisin. de bulunan Rüs kitaları Alman Mükavemetini kırmakta ve — bütün Hukabil tanrruzları geri — püskürt. Mektedir. Valday tepesinde şiddetli muha., Tebeler olmaktadır. Londranın Kui bişef radyosundan alarak neşretti. Bi bir habere göre Harkofda AL | Man hatları yarılmıştır. Ukrayna da çok şiddetli bir kar yağınakta. Nahas Paşa Yeni Mısır kabinesini kuruyor Kahire, 5 (A-A,) — Röyter: Bu sabah Kahire sokaklarında Vaft Durtisi ideri Nahaa paşa Tehinde bir Kümayiş yapılmış Ve “Yaşasın Nahas Paya, sezleri yükselmiştir. Mumaileyh yeni kabineyi teşkil içim İstişarelerine devam etmaktedir. Mu. Yaffak olduğu takdirde, balen nasyo, Talat parti iami aitında Veft partisi. he mensup yalnız 12 azanın bulundu. fu parlâmentoyu feshetmesi mühte . Meldir, Göring italya- dan ayrıldı Roma, 5 (ALA,) — Mareşal Gö- Ting Almanyaya dönmek üzere Bo Tadan ayrilmeetir. Museolini bizzat :“l': Belmiş ve mareşale veda Gti- ulğtir. illi Korunma kanununun değiştiri- en maddelerini aynen neşrediyoruz Kİ Mal saklıyan, stok yapan, ihtikârcılara 7 liradan 10,000 liraya kadar para ve SAT LA 10 seneye kadar hapis cezası verilecek Hususi mahkemelerkuruluyor Kanun mumarası: 40180, Kabul tarihi: $0//1$fI, Neşir tarihi: 38 1042 Mağde: 1 — Mülli korunma kanumumin 6, 18, 19, 21, 25, 20, S0, 31, 32, S4, 6, 3ü, 42, 43, 4, 67, S0, S8, Gü, 86, OT, GS, 90. 63, 66, 67 ve 08 inci mad. deleri aşağıda yazılı gekilde değiştirilmiştir: p Madde: 2 — L Bu kanun hükümlerine uyarak İcra vekilleri heyetince ittihaz edilen kararfar alâkalı vekâletler tarafından kerdi teşkillti ve bu kanana müsteniden kurulan veya tavzif edilen teşkilât ve müdebedeler va. * metasiyle Infaz ve tatbik oluzun H . Bu kanunta hilkümete verilen nizmetlerden bir veya bir kaçı ile meşful olmak ve bu kanuhdaki xalâhiyetlerle teçhiz edilmek Üzene lüzum görülen devlet teşkilâtmde yeni memuriyetler ihdasına — hükümet * salâhi- yetlidir. ; Hi . Vekâletlerin merkez teşkilâtında Ihdaa olunacak kadrotar tatbik ve darhal Türkiye Büyük Mület Meclisinin tetkik ve tatbikine arzolunur. Bu kadroların maaş ve oretleri ile idare masrafları 43 üncü maddedeki sermayeden sarfolunur. IV . Vekâletlerin merkez teşkilâtı baricinde ihdas olunacak vedİTelerin ve koordinaayon bürosunun kadroları lera vekilleri beyeti-karatı ilö tatbik edilir. . V . Halk ve Müli müdafaa ihtiyaçlarını temine ma'tuf bilömum ticari ve senal muameleleri fa etmek ve hükümet tarafından bu kanundaki salâ. biyetler dalresinde verlmcek diğer işleti görmek üzere İcra vekilleri heyeti kararı ile hükm! şahsiyeti haiz Müseseseler Thdas olunabilir. Bu müessese- lerin Kkaörölüm İora' vekillori Döyetince tasdi kolutur ve bunlara bu kanu. Bun 43 Üncü maddesindeki paradan Jüzumly mikdar sermaye çefrik ve tah. Sön ölunAbilir. : İ ğ VI . Bu müemmeselerin ve memurlarınım hâlk ile muamele ve münage- betlerinde husust hukuk hükümleri caridir. , Bu mücssesalerin sermayeleri ve bütün malları devlet mallarındandır. Mürakabeleri bu kanunun S1 inci maddesi hükümleri dalresinde yapılır, e a VI . Yukarıdaki fıkralarda zikredilen vazife ve işleri fcra vekilleri he. yeti mevcuş mücrgaselere de verebilir. h Babrü VLLU . İcra vekilleri heyeti Tüzum güreceği her hangi bir daire veya müessesayi, bütçe ve teşkilâtima mütedsir umum! hükümler mahais — kal. mak üzere tamamen veya kılmen her hangi bir vekâlet veya dnire ümirine vermeğe salkhiyetildir. IX . Bütün ânire ve milesseseler Bu kanunun şatbikatına mütedair olat karar ve tebliğteri Gerhal tatbik ve iera etmekle mükelleftirler, ,Her hangi bir daire ve mücnseseyo mensup olursa olgun bu kanunun tatbikinde kusuru gürülen memuür ve müstahdemleri ve belediye, relalerini Başvekli — imzibati cezalardan ber hangi biri İç tertib gözetmekelsin cezalandırabilir ve bu ce. zaları hafifletebilir. veya Kaldırabilir. Momurların memuriyetten İaraç .06. zam müstesin olmak Üzere, dİğeT İnzibati cezalara karşı itiraz , olunamaz ve ceza açılamaz, B X - Bu kanuna müsteniden vücüde ıvls-'lğn teşkilât ve mücasese kad. rolarmda istibdam edilenlerden farla mesalei ve muvacfakiyeti görülenlere 3856 ve 3669 numaralı kanun hükümlerine göre müstahak oldukları maaş veya Ücreş Lutarı ile tayin edildikleri kadrodaki, masş veya lcnet — tutarı arasındaki farkı geçmemek gârtiyle ve Başvekilin tasvibi ile kadro tasar. rufundan aylık maktu tazminat verilebilir. Şü kadar, Ki $ inci ve duha yu- karı dereceli kadrolara tayin edileceklere verilecek tâzminat müstahak ol. dukları maaş veya ücret tuları ile iki Üeç darece para araamdaki farkı ge- “mîi . Her hangi Bir önirede tekaide tabbmaaşiı bir hizmette — müstal- dem otanlarla bu gibi memuriyetlerden istifa ile . ayrıtmiış — bulunanlardan yukarıda yazılı dâİre Ve müeşsenelerin Üeret kadralarına naki) Ve tayin olu- Banların 3656 numaralı kanunün maaşir memurlar * hakkındali — kamımun aarurmt hükümlerine göre almaları icab eden aüskş mikdarı #ülhdam edil- Gikleri, daire ve mücaseselerdeki kadro muhasansatından tosviye —olunur. Hunların tekattlük: haklerı/ mahfüz olup buralarda igeğen - hizmetleri; fit hizmet » sayılır. Aylıklarindan aidat teykifi suretiyle tekaüt haklarına mâ- ük olan memarlardan 'bu Hitetle'ümkladilecekler'nakkında da aynı: hüküm tatbik aöllir. Şu kadar *i ayüiklürmden kesilepek aldatın kendilerini istih. dam eden teğkilt. ve, mülesseselar Larafından verilecek Müundilleri menasup oldükları tekaüt sandığma yabırtlr. XIT . 3608 mumaralı Kanuna tabi maaşlı mamurlardan veya bu gibi memutiyetlerden iştifa Te ayrıdlımış bulunanlardaş yükarıda — yazılı . dalrf. teşkilât ve mÜesgokelere makil ve tayin edilmiş ve edilecek olan memurlâr Hakkında memurin kanununun fataşlı memurlara ait hükümleri tatbik olunacağı gibi bu yerlerde geçen hizmet müddetleri de maaşlı — vazifelerde geçmiç sayılır ve terfilerimde bü hizmetleri maaştı vazifelerde geçen —hiz- metlerine katılmak süretiyle hestip edüir. Bu memurlara 3656 nusatalı Ka nunun 14 Üncü madğesine tevfikln Ücret kadrosundaki fark dahi ayrıca Üc- eilir, ğ ÇOT T kKanunan' 6 macı Ve 13 üncü maddelerine ve 3650 XITI . 3686 numaralı numaralı kantınun 9 ve 10 uncü maddelerine ve 8088 numaralh kanunun bü- Kümderine göre istisna, Ihtisas Ve ihtiyaç Mmevkilerinda maaş veya ülcretle gaire, teşkilât ve MÜcsseselere naklen ta- müstahdem iken yukarıda yazrlı yin edilmiş ve ediletek olaniar bu tayinden evvel müstahdem oldukları mev. SAa sahaği veğe Üezetililir Ve DA Sapr KİNĞ betdii kakları mah (od GlşRilE'Yayla: GüRürme 've u TüRitdeclidin Ayrükkdarüzda dabi evvelki mevykilerine veya ayni derecey'e tekabtil eden mevkilere ayni derece ve hak larla tayinleri yapıdır. teşkilât ve mücescnelere alınmış ve atmacak memürlara da şamlıdir. Madde: 18 — Hükümet un fabrika ve değirmenlerine ve diğer sanayi ve yanadin müssssselerine el Koyarak işletebilir. Bu işletmenin devamı müd. Aelince müessese sahihlerine münasip lazminat verlilir, Madde: 19 — 1 . BSanayi ve maadin mücaseseleriyle diter iş yerlerinde fazla çalışmaya hükümetçe lüzüm görülen hallerde işlerin mahiyetiyle — ve MMMM—MM"I—MM tayin edilmek Üzere Üçer amat kadar artırabilir. İşbu fazla saatlerle ça- lıştmalara ait Ücretler, iş kanununumn 87 inci maddesi mucibince ödenir, 1L . Kadınların ve 12 yaşından yukarı kız ve erkek çocukların sanayi işlerimde ve 16 yaşından yukarı erkek çocukların maden işlerinde çalışma. ları hakkındaki 151, 1508 ve 3008 numaralı kanunlarda mevcut tahdidi hü- kümler hüikümet karaft ile tatbik edilmiyebilir. Ii . Bu kanunun tatihdaf etliği hususlarda hafta tatlll kanunü ile ulusal bayram ve genel tatiller hakkındaki kanun hükümleri hükümet ks. | rarı Ke Kismen veya tamaman tatbik olunmayabilir, TV - İşçilerin en z birer aylık fasmafarla”çalıştırıldıkları işlerih gay. risinde işçinin haftada bir gün tatli hakkr JKlâl edilemez. V. Hükümet, bilümum fcürethane ve mücaseselerin açık bulundurula. Gağı günleri ve amgari iş santlerini tenbit etmeğe salâhiyetildir. 'Tesbit odil. miş olan - günlerde ve asgari iş müddetince bu ticarethane ve müesseselerin açık bolundurulması mecburidir. Madde: 21 — Hükümet, lüzum gördüğü maddelerin istihlâkini, satıgını ve imhlini" tzemledebileceği gibi bünların istihlâk, sştış ve imâl şekil ve mik. darlarımı datayin veya tahdid edebilir. Madde:'25 — I . Hükümet memleket ihtiyser bakımından lüzümlu Bördüğü maddeleri, tesbit edilecek mikdarlar fevkinde ve şartlar haricinde Sanat ve Ücaret erbabınım atok yapmalarını menedebilir. I1 . Hükümet, sanat ve ticaret erbalimin fasliyet sahalârndaki madde. leri stok yapmalarımı men'e salühiyetirdir. -H - “Tüccar olmayanların her hangi bir maddeyi Ücaret kasdiyle stok IV . Hef hahgi bir maddenin hükümet tarafından tesbit edilecek şahıl intiyaçlar fevkinde biriktirilmesi menedilebilir. Z âCddde: 207— 1 . Hükümet, ldhal ve ihraç maddeleri için fiat tayin ve müağyen fiyattan fazlaya' fâhal veya/ munyyen fiyattan noksana ihraç ya. ptlmasını menedebilir. - Wi Hükümet, her türlü idhâl ve'ihraç maddeserine veya dahilda istih. Bül ve istihlâk oluhan maldelere prim verebülr ve bu müaddelerden — prim alabilir. Til ; İkindi fikra göreğince alınan primler 27 inci maddodeki ıa...—— olunut, Verllen primler öe bu fondan ödenebilir. Btadde:' 80 — T- Bu kanunun tatbikte bafunduğu müddet içinde şehir, Kasaba, iaköle, itlman ve istasyömlerda gayti menkullerin kira bedelleri bu kanunun tatbik mevkiine konmasıma Lakaddüm eden ve içindeki son — kira Tukavelenamani e muayyen' olan kira bedellerinden biç bir suretle fazla olamryacağı -gibi Mükavele şartlarında Kirnelar aleyhine değişiklik — yapı. İnmaz. »» 11 Kiralari, kira mükavelenamesiyle muayyen olmayan veya kanunum tatbik meekilne girmesindan sanra'Iaşa yeya tadil edilmiş olan vaya kiracı tarafından tahliye edildikten 'sonra kullanma tarzı değiştirilerek kiralanan gayri Tacnküllerin kira' bedellerinin ne #üretle tesbit olunacağını bükümet, bir kartarnamle ÜVe ' tayin eder, Ti . Kira mukavelenametlerinin bütün hükümlerine kiracılar tarafından Hiayet odridıği miüldi 'bu kanunün Meriyetten kalkmasındar Üç ay soara. İya kadar kifmerinr aleyiine tahliye davası mesmü değildir. Kira müddetinin bitmesinden 'eü'az on Üeş gün evvel kiracı, gâyri menkulü tahliye edeceğin: Kiralayana yazı ile bildirmediği takdirde mükavele ayni şartlarla bir senr jçin uzatılmış sayılır. Kirscı tarafından gayri menkulün tabliye edileceği yazı e büdirümiş olmasınsa rağmen gaşri menkul fahiiye edilmezse veyg mal sahibi gayri menkulü kendisi için meaken olarak küllünmak mecburiyetinde kalırsa kira müukavelenamesinin hitamında tahliye talebinde bulunabilir. IV . Kaleriferli binalarda kömür fiyatındakj tahavvüllerin kira bedel. yerine In'ikâar zisbeti balin icabına göre bir kararname ile tayin olunur. V.. Bu,müdde bükümlerinin tatbik olunacağı yerleri hüktmet tayin ve ilân eder, Bu yerlerde 2490 numarar kanunun bu maddeye muhalif hüküm. leri tatbik olunmaz. Madde: 81 — I - Hükümet, dahilde Jüzum gördüğü maddelerin azami fiyatlarını, maliyete zam ödebilecek Azam? kir nisbetlerini ve bu maddele tin cinslerini, nevilerini ve vasıfların! tesbi; ve tayin edebilir, II - Bu Güretle tgabit olünan fiyatlar, ve yahut kâr nishetleri fevkinde veya cinsi, nevi veya vVasıflara muhahf olarak bir malm salılması veya sa. tışa aTTolunması yasaktır, M , Sair kanunlar hükümlerine müsteniden —mercilerince — tesbit olunan fiyatlar fevkinde bir malm şatılması veya matışa &Tz yasaktır. IV . “Toptan, yarı toptan ve pernkende ticarette tacir sıfatmı hatz ha. köxl veya, Bükmi gahıalâr, araaında yapılan alım ve satım müamelelerinde satılan Mal için Satıci tarafından fatura verilmesi ve faburaların muayyen bir müddet zartında aatan ve aştın nlan Larafından muhafaza edilmensi mec- buri Kılmabileceği gidi, tacir arfatım halz müşterinin Ucaret için faturasız mal satın almsı menedilebilir. V. 100 kuruştan fazla yapılan alış verişlörde müşterinin tatebi üzerine satıcı fatura vermaye mecburdur. VE , Tacir sıfatmı haiz hakiki veya hükmi şahıslar arasında yapılan alım ve satım muamelelerinde, bir malın mevcudü bulunmadığı satıcı tara, fimdan beyan edildiği ve alıcı keyfiyeti mübeyyin bir vesika talep eylediğ! takdirde Bu vesikanm verilmesi mecburtdir. a VI" , Her dükkân, mağaza, ticarethane veya satmak maksadiyle mal Konulahtlen mahallerde ve pazar yerlerinde perakende veya toptan — satışa arsedilen muayyen mallara cinsl ve fiyatı gösteren etiket veya işaret — ko. pulması ve malım maklyeti etiket veya mabsus işaret koymaya müsalt ol. mayan hallarda herkesin görebileceği bir yere fiyat ve fiyat listelerinin amılmârı mücburldir. Muayyen matlarm nelerden ibaret olduğu mahalii fiyar mürakabe komlayonları tarafından ilân editir.. Maddt; S2— Aşağıdaki hareketlerde bulunmak yasaktır: (Devamı Sa, £ Sü, 1 de) rno Profundis clılvıeırlyol Fiyatları 190 kuruş olan bu İki eser T kupos getiren Vakıt okuyucutunu, yalnız 50 kurüşa - veri. lecektir, Kuponları toplamayı unutmayınız. Kı.ıı)ıı(ı:l1 Başvekil Münakalât Vekilli- ğinde meşğul oldu Ankura, $ (AA.) — Başvekil Dr. Refik Saydem, bugün öğleden ev. vel Münakalât Vekilliğine — yiderek — Vekille bir. müddet ginliş ve münakalâta ait bazı meseleler etra. fında temaslarda bulunmuştur. Pasifik harbi Singapur Fasılasız bom- — bardıman ediliyor (A.A, dan kızaltılmıştır.) MÜTTEFİK MENBALARINDAN VERİLEN HABERLER Borneonuu cenuba bom.bardıman edilmiş, Balikpapanda müttefik kav vetler geri mevzilere - çekilmişler. dir, Târakana yapılan hava taarru. zunda Prins van Oranj mayn gemi si kurlulamamıştır. Dünyanın en süratli P 50,, Amerikan tayyarele ri Holanda Hindistmmna — varmış ve börbe başlamışlardır. Singepur la. arruru bütün şiddetile devam edi. yor. ' JAPON MEENBALARINA GÖRE Birmanyanın merkeri Rangon is. tasyonu ve tayyare meydanı bom. berdiman edilmiş, Rangon radyosu susmuştur, Singanora — yapılan hü. ecumlar, dört misline çıkarılmıştır. Cava adasına toplu bir hücum ya, pılmıştir. Rusya Çankayşekle bir anlaşma imzaladı . Nankin, 5 ÇAÇA.) — Domel afarısı iyi bir 'kaynaktan hmbar alıyor; Sövyetler birliğinin Çusking elçisi, mal müBadelesi için Çankayşek bü . kümetile bir anlaşma imzalamıştır. Rusya, Çine mühimmat ve kamyon verecek, Çin memleketin — batı gima! bölgesinden çıkarman maden cevherle rinden Rusyaya salış yapacaktır. ZELZELE Ankara, 5 (A.A) — Dün gece ya pısından sabah saat G ya kadar Mustafa Kemalpaşa, Turgüllü, — Sa, Nhli, Akhisar, İzmir, Dahkesir, Dursunbey, Canukkale, Simav, Es. kişehirde muhtelif fasılmlarla — yer depremi olmuştur. İstanbul, ö (ALA.) — Bu aabah, snat 8 ü 16 dakika 39 saniye ge- çe Mmerkez üssü İstanbuldan 340 kilometre mesafede bulunan şid - detlice bir yer sarsıntısı kaydedil. mistir, Bundan evvel aynı merkez. âen gelen biri, aaat bir! 21 dakika gece Ve diğeri de saat 4 U 19 da. * kika geçe ikihafif sarsıntı. daba almuştur. Macaristan Yeni vilâyetler mebuslarını meclise alrvor Budapeşte, 5 (ALA.) — Macar mümeeasiller meclisinin birinci cel- — sesinde Başvekil Bardossi Ober- lenâ, Karpat ve Yedişato vilüyeti şimal kısmı dahil olarak bu ilç ev re mebaslarının kahalünü — tek” eylemiştir.