8 Haziran 1941 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

BHAZİRAN B Radyo Gazetesi Suriye vaziyeti ye etrafında kop tına git Hkçe çiddetleniyor. İngilizler Suriye üN Almanlar Larafından madi. al edilmekte olduğunu bildiri- arasında Alman | gelmekte, mütohas Alman mütehas üriye 1 ulah et başka & Alman at $ ENİZA n Suriy & bildirmektedir. İngilizler | yarkan Vişi hükümeti nektedir. . Franss. Buriyeye Alman söylüyoclar, verilen babere göre kabine toplanlı yapmış, Bu toplan zakere dığı san va gerikanın vaziyeti erikanın m nanya ile Fransada iriliyor. n V Vaysand iden hareke. ihtiâ? olduğu m güzeteleri Rusveltin vaziye Mini tetkik oederek Beyaz Sarayı Av- İYupa ji barp hnlinde telâkki etmekte ğirter. Bunlura göre Ruzvelt efkârı u Mmümiyenin kendizine muhalif unsur Ülkemi bortaraf etmeya calışmaktadır. VEYGANDIN SBYAMHATİ İngütem srtık zeyif düşmüştür. TAhnmaya kıtaya hülcimdir. Bu itihar. ye Amerika Avrupa işine — karışmamalı, sulh yapılmalıdır. Amt | şkanın lagiltere satiri / Alman kay Ü makiarcın göre Amerikaya İngiltere. düştüğünü — büdirmek için tmiştir. Bundan sulh çıkacaktır. aberi şiddetle tekzip Ülğüyir demiştir. Ü e. Landra eldimiz 50 mesele hak kında bana malümat getirdi. Ve ben “den 50 e hakkmda malümat alıp Ü igötürecektir Ükt AMZRİKADA GREVLER ; Azzarıka grev yapan amele tekrar | ige rde fabrikalara ağtir i ü karar İngiltere hesabına tayya. Ü (p yapan bir fabrika hakkında ta Yedttec İğtnci gol tar in alacağı v A muhakkak olmak. İ JA berader grevlerin tümömen orta Mdün kalkacağını doğru Geğlidir İNTİRAM TAYYARESİ Diğfer taraftan Azıcrikanım iki bü- | puk fabrikamı hirleşmeye karar ver. | a İntikem pike tayya- düşünmek Ğ verilen H I:vııı yapacakla: Ü — z Bursadan gslen bir kadın Kocasını bir basşka kadınla SUÇ ÜSTÜNDE YAKALADI g otüran Asiye — isiml Fı_ı: bar kadin bundan hir müddel eve | VU evli törle ber tanışmış ve bu şamaya haşlamıştır. uran karısı bu işi bula gelmiş caat n başka hir kadınla yı K KoCüRle şacığmı şikâ, bu sabah tertip edlimiş ve ev- #tmiştiz. Bunun üzerine BBer cücmtime yotür Asiye alanmışt Vapılar müuhakı yan K Je fena bir — vaziyelle eme sonunda gayTle n ve erkur üçer ay küm edilmişlerdir. gKÜ yuş İA cezmmına ( 1941 | | Jerin | müşkülleri berta: | man merika Japonya ile & Ademi tecavüz paktı K aktedebilir mi? ! Va: nyıun, ? (A.A,) — Ame- | ponya arasında bir a. Ü demi tecavüz paktınm akdi ihti- ine dair gazetecilerin sualire xrlciye nazirı A_., nevi usulü. Hüzü bozmamız İçin de hiç bir bep yoktur. Ankarada açılan coğrafya kongresinde Maarif Vekili Hasan Ai Yücetin Coğrafya — Konaresi Ankara, 7 (ALA.) — Maarif Vekili grafya Kongresini idaki mutku söylemiştir Jai mieketin mübtelif idara te Ytında mevzuumuz olan dava v bakımından kiymetli — mümessiller, ararumzda görm Hepint: & hürmetle seiimları 'a kongre Kü bundan önce Kitaplar dakkında birgi beraber bu mevzüu rak lini bir araya toplayacak gı ekle mesudum iyorun çin p huşuslar gün. ramlı ve diğor nazara &i er o yapılma yi toplama ihliy arif Vekilliği neden bissetti, bunu size arzedeyim: Biz şimdiye kadar bütün işlerimizi ve meselelerimizi, — dalma o İş meselö Üe aldkam olan (n4- nugarak yapmaktan ve caların. fik gimdi maktan duğrürya duğumuz aynı büyük faydalar elda gitik mevzuunda da, içinde bulu üsüle riayet ederek Si r araya getirime sevkedip ne * onları bir cihete 1 en ve. | rimi & birlerin kadaşlara da bu ne 'da aynı gaye için 1 birleştirebile mek emiz, programları — ilkten başlıyarık ortaokul — ve İlselerimize coğrafyu Proj klar in kopmuş nun a okunan fikiz - kin. ri yerine fen Lügisi konul erden bir kızım mev girmiş bu yüz: deti fen büğESİ gok yüklü bir h: © mev grnfya prog madığı için buna alman kiniyada, ne de mühim bir nutku toplantş — helinde rammda yer almamışlardır Düter taraftan, programlar ayrı uy, vi zamanlarda yapılırken — sisi hüriyle tam bir vücuda zoti- miştir, İrk, orta, Tiaa programları birile iyi bağlanmış r. Bundan başka bazı nıfların ders maddeleri fazla, Clğer. edi Meselâ 9 10 uncu siniflar gek yüklü, n Türkiye coğ- n telâkki edilmek san sınıfında , llse Son mktadır Filme leri noksan görülmeli uncu ve mbirinci amıfta okur ufyası ise lir. Hattâ örtaokülun Türkiye coğta sımfnkinden farkir sayılmıı Şu hâlde programdak an sistem, Ciğer taraftan o. maddelerinin tevziindeki & Teceleri arasında vah gibi h müşiciller me meseleni uslardır. İkinci afya terimleri mesolı i fazla buluyorum. Bukat söy- k de boynumun borendür ki, mülletin dili, ber türlü düşüncesini ifa. de edecek vuziyette değilse o miliette tefekkür inkişaf etmemiş — demekt! İlim Ge olamaz. Türk milletinin bey Bölmilel kıymette bir Him seviyenine yüksalmdesi #gikfallirin bü'mtertobde tes Size &r bir ır. 7 çir Türk ilminin bu yönden eati davasıdır. Yoksa gü — veya bü 4 bu şekilde bir karşr değildir. Bu iüibar dağu gibi coğraf. eci bu zihniyetle tenbit mecburiyetindeyiz. — Yükaek kademeler rimleri alâkalı! heyotlere kurumumuz tarafından tes tiritmiş, bunlar da peofesörleri larak danbert esmalı noktayı ı ter flimlerd r olan için fikirleri alınmıştır durduğum size arzedeyim, O da Tinde bizi eç heT muayyen tahail n terimler bir kte, mrasın bir iakıtan - uğramaktadır. i olmak için üniver | lerimizi tertmler Üzerinde çalış maya davet ettim. Bu iş yalnız mas mezrbut madesscseler için değil, di. ü ite ve ger him bi noktadır. imile leri için de Bundan kurtulmakz n terimleri, arzettiğim cihetle alarak yeniden tetkik ettir ilüvesi faydalı — veya zaruri terimler varsa onları da mevcuda koy mağa imkân vermeği Tüzumlü gör. düm. Arkadaşların Dü hususta ileri sürecekleri mütalcalar, dil kurumuna tevdi edilecek ve bu Süretle aan ge- Ti oraca tesbit olunacaktır. Dü Mevzuu bahaederken Coğrafyanın mühim meselelerinden bi ri olarak yer iaimlerinin nasıl yazılı cağını düşünmemek — kabil — değildir. Bunun için 1920 da Maarif vekliliği, rafya isimlerinin — yazılması hak kmda bir rapor hazırlattırmış ve ney miştir. Bunun sonuna bir de lugat. ge konmuştur. —Aradan geçmiş olan 1l—12 senelik bir zamana rağmen bu raporun ihtiva ettiği esaslar hiç bir suretle tatbik ve kimse tarafından ip edilmemiştir. Bu Verile Do gunu sarih olarak arzedeyim ki, Gisipline, Anzibat ve Ahenk kaldalerine — riayet etmek, içtimal hayatın bir kasım saf- halarında lüzumlu görülüp diğerlerin: de aranmamak yanlış bir düşünüştür. İnzibatın en kuvvetlisini kKafada ve ülmde Lesiz etmek zaruridir. Maale. set bizde bu cihete dikkat azdır, Her- kes, yalnız kendi koyduğu şahsi exasz ileri sürer, konulmuş olan — essaları kalo almaz. Bu, gok sakat bir usul- dür. Bu itiyadı bosmak ve distplinli, aşma metodinu bunun yerine z ünkü bir gayenin ta. kuku içindir. Koyduğumuz —esar e£ ve sirin gihi salâhiyotli bir heyet tarafından ve tadil edilinceye kadar her türlü fikir ve tenkit hürri: yeti mahfuz kalarak, Leşkilâtımız 1. ginde Abenkli 14 surette devam ede- cek ve burlura alâkallar riayete mec acaklardır. Coğrafi — isimlerin na tarzını tesbit için muhterem köngre azalarının mesa! sarfetmesini isterim, İsim meselesini basit görme- melidir. Biraz evvel arkadaşımı kur. mky Ruşit Cürgen ile konuşurken, or 'nün Yöydiği gibi bir yer daminin ki- z gka, baritada başka, halk di. linde başka oluşu, bazan bir muhane» yi kaybetlirecek kadar fena netice sebep olabilir. Onun İiçin, mese. yi nayati eheramiyetile ulmamız ve milet mukadderatina bile tesir ede cek cihetleri bulunduğumu düşünme- miz icap eder. Dördüncü manele, kitap teket çocuklarına, h mizin aza. misiyle çalışıp iyi kitep vermek ve onları teçevvüş ve başkalıklardan kur şrarındayız. Bunun zararı Bun h gözün meyi ve meselesini Ezasea bur gidir. Mem tarımak yz Ne demeli ? “Akşam” arkadaşımıztın başma. kalelerinde (Suriye) kelimesinin | (Sürye) suretinde yazılması mü taddır. (Süryani) denilen kelime He alâkası düşünülerek mi böyle yazılı'yor, yokga bizim — (Suri | yazıp da öyle okuduğumuz bir ka Hmeyi öyle telâffuz edenler var. | atrda öndan mı, iyi bilmiyorun; a. Terimleri Hsenin sonuna kadar gö k tahsil müsmeselerinde K tal di millt kültürümü, W bAlI çe behlikeli * güç Zzün taseislli ve İşt mive 20 kat b memeli göre (Sürye) riya) de monia bu talâffazunu çin dilediflmiz - istiklâle daha uy. | gun da buluyoruz: yabancı hiç bir | devlet Büremez, yiyemer, | MAARİF VEKİLİ Hasan Âli Yücel n çok gördük Ve buna mukabii ayrı lıkları bertaraf etmek için sarfetliği. miz emeklerin güsel neticelerin eide ettik. Meselâ ecnebi dili kitapla rında yaptığımız birleştirme tecrü «i faydalı olmuştur. Aynı geyi coğraf. ya için yapmamız tâzım. Coğrafya tedrisatımnı da bu kargaşalıktan kur taracağız ve tek kitaba gideceğiz. Re- sim, isim. harta ve muhteva bakımın. dan tevhit edilmiş coğrafya - kdt. rın: öğretmen ve talebe eline tevdi e debilmek, vekilliğimizin büyük arzu. larından biridir. Bu hususla kangro nin yardımını rica ederim. Sayın arkadaşlarım, Biz tlmi, beşer zeklsmin kendi hu- dütları içine kapanıp Bir takım maha. retit oyunlar yapması şoklinde anla mryorum. Bizce hâyatta — mütevoccih olmıyan ilmin, krymeti yoktur. İnsan, yaşamak ve yaşttımak için var olmuş tur. Eserleri de böyle olmalı. Bu iti. burla yüksek ilim mileseselerii n hatta an zaruri mevzularda bile, ha reket voktası olarak, bizi en yakmı Feslite olan Türk milletini we anun yaşmdığ aziz Türk valanımı, toprak Jarımızın altında ve üstünde, canlı vo canaız bütün varlıkları tetkik mevzuu #tihaz etmesi, İlk prensibimizdir. Bu. u ben, yık:lmaz bir iman ve bir « balinde içimde taşıyorum. Ve daima arkadaşlarıma telkin etmeye — çalışı" yarum. Coğrafyanm Ük mevzuu, ber saha ve cepsesile kendi vatanımızdır. Türk memleketi ve Türk millefidir. Yuzdumuzun müdalasaı için canı. mizi esirgemneden verdiğimiz ve aeve seve her varlı deceğimiz Türk vatı zörmek ve aynı görüşte Bizden men- Kİ nesilipra görtermele #naifemindir, Bunu yaparker. diğer ilimlerde oldu. gu gibi coğrafyada da kilsik olmuş şekll üatünde tereddüt ve nakaşa kalmamış cihet seçmek icap eder. Hiç bir memlekat için söylenemediği gibİ yurdumuzun coğrafyası için de bütün tetkikler yapılınış ve san köz söylenmiş ir. Buna imkân da yoktür. orta vo fibel Sil geç , fiziğin ve diğer ilim" lerin münakaşa diğimda kalan kısım. ları akutuyorsa coğrafyanın da böyle olan, yani klâsik mahiyet alan taraf lart okululmalıdır. Yüksek beyetiniz: den Ticam Şudur ki, programlar t Vit edilirken klâsik elhetler ayrılsın, münakaşa mevzuu olmakla devam e“ da Yoda & 3 ilim göziyle değil Fakat | dea cihetler, münakaza ve tetkik edil tutulsun. uzatımla Maarif Vekik. mevzuunda — içinde Yi ve sizlerden d! bulunuyor sin ve bundün ayı Bu kasa ma coğraf vulunduğu v tediği husunları rüzm, ei coğrafy adştını SAYEI talarım. kongresinin mühterem ve renkli lâmbanın mumlarm altında daha rünen masa örtüsü ufak, hirçok tabaklarla süslenmişt napelerin birinde kısa — boyunlu Kuvvetli Üdönük olan kadm elindeki reçineyi gürerek : sana — yardım edeyim Babahat Dedi; ve sesinden Girizan oldu. Dudaklarını uzatan ete davet eden hu Artık otursana Takdir, Diyond tiler, Başlamak zamant — gelmişti. Bir kere llk kadehl dolaştı! sonra mabadi kendi kendine İnti zama girerdi. ; ve hepsi onu tekid ot gi üzün ve iki taraftan a kadar taranmış saçla. tına parmaklarını bir tarak gibi takmn H Sabahatin elinde G Sntğlli DTNMMA öĞNüR'ei kadmı buluyordum: Yirmi ik! yaş- lartnda bir. kadındı; - ensesinden dümdüz kesilmiş siyah saclatının Yazan: HAYDAR ALPAĞGUT nda, hiç bir zaman bedir ha. çıkmıyan kamor gibi par . iak ve müdev çebhresi — vardı, Kaybolmuş bir saadetin matemlle usuz İçtiği rakılar, bu hiç bir iz berakmıyordu.. biraz, Firizanınkilere yalnız bunlarda daima münası eksikli. Ornu larmı, göğsünü ve ensesini açık brrakan siyah bir Biymişti, blüzunun ve saçlarımm aynı siyah- ki çerçevesi içinde teni daha çöhrode edu ; — Teşekklr ederim Sonra, uzun ve gizli bir şey un- Jatmat: için yine Nermlaine döndü. Bu kızt yalarz bir defa Nerminin evinde görmüştüm; ve Mebruke - nin davası bundan çıkmıştı. Nermi, yi çok seviyordu. Her gün İstan . bula inor; hiç yemek yemezdi! - Hinde dalma bir kutu bonbon bulu- nurdu, Kendi hikâyesine göre, da, ha mektepten seviştiği bir genc varmış; bir çocuğu olmuş; sonra ayrılmıştı. Gerdanmdaki pantan - n içinde bu yavrunun minimini resmi vardı, Bütün kalbile Ner - miye sarılmış; kocasmdan sonra Jik kalbi münasebetinin bu oldu - funa çocuğu inandırmıştı. O gece a ba Anldı Üğim — Lâükin; demiştim, ciğerleri - nizi parçalryorsunuz! O, derin ve müellim ifadeli bir nazarla bakmış ve gu cevabi ver. mişti: — Zaten yu dünyada iki senelik ömrüm kaldı... Yine o gece, pek iyi * intisabından b; ti, Sonra, kisa bir tahkik ile bu zın, buşka bir isimle 6 alleye tunu, fakat sönre lle reddedildiğini esnada İstanbulda b doştu vard'; her ger lira alıyordu, Yal, nız Nermiden bir şoy istemiyordu : onun ancak mühabbetine müuhtaç idi. Böyle bir kızm nas”| bir kalbe malik olması eldiğini € nüyordum, Büyükadada — Nammi, Göztepede bir zabit, Üsküdarda bir komiser, Ayasofyada bir bay tar, Şişlide bir sabık mebus!.. Hep köndisini şiddetle seven bu erkek. leri, biribirinden haberdar etme den idare için ne kadar dörin bir zekâya ve ne sarsılmaz bir itldnle lüzam vardı!, Haftanm birer ge ces'ni emrasile önlara tahsis etmiş- ti: Cuma günü Şislide, cumartesi tanbulda pazar Fünü Üskü tanrdığım l lg ertesi cuma birinden — ayda | ordu. teşkilâtında lâp yaptı, Her milli müdafaası bakımıı keri inkılâp hareketini (e mek meocburiyetindedir. 1914 harbinde Almanyat et müdafaası kara kavvetite ediyordu. Deniz kuvveti KATI ©u ayrı olmakla b a İ yardmacıydı, Tayyare — YRĞLE Sylü başlıbaşma bir ordu OİMAY D duürsun, henüz elddi blr MAF Di telâkki olunacak halde ÜYT |bununla beraber, tayyareni kli hem kara, hem deniz KU g, rinin yardımcısı olmaktan | deomedi. baştedtbiyi Fakat 1939 — harbi i sonra Almanların havü *:( yalnız hava ve d yardımeı doğl, haline getirdikleri ınıwkh', , dunün vazifesi ise düşüüt Te gn leketini baştanbaşa m':m,ı ederek karşısma çıkacak a lerin ora halinde — toniat aa. müni olmak, düşman ı..ııır") ha taplanmaksızın dağılmkz S küm etmek, istihkâmları Y af rduların İstinat ınkl"-"ı eden silâh ve gıda stoklarl rip eyleme! idi, Bul"'"," ber, bu vaziyette hava OrdN 4 . hiyot idbarile yine kara #7 nun bir yardımcısı oluyef d Bundan sonra bütün yirmi dürt saat içinde h* Deilâsı hâdisosi vukubuldu. Üİ | dise Almanların hava KYY lediü İnin müdahalesi ile barp YÜ gl Wde ve ordu teşkilâtlarındA ? ,ı harı infatâbı ifşa etmişti, F ('M ne bu İnkılâbın ıııı.nı,.-ııııl' çok vuzuk ile göstermiş değikli ah sa harbinde yine bu VU? devam etti, VA Fakat bu defa Girlt d*fj Ç vadan yapılan — taarraurun muvaffakıyetli — netdceder görtüyoruz ki, Almanyan düsu artık kata ordusüt geçmiştir. Şimdiye kadar | değike de en siyade tibe ehemmiyet veren 0"'"', müan sonra hava ordusunt” miyetini anlamıştır. havt vir ordust e ya y Almanyanın hava ve kara ordularından W ordu olmakla berabor, wadii bardıman ve avcı ta; l""__ ibaret değildir. Hava orü" arz düşman - memleketiri vi tahrip etmekle kalmat. TP ggek cüler vasıtasile düşman F ll / tinin en haskas, en huyn' gi larını isgal eder, tayyareleri havadan piyf vetleri, silâb tâ tanklar nakleder. - İSE nobtalarda bu suretle len küvvetij düşman weti Tinği orduları - arkasından "'ı:w../ yaralur, Bu rsüretle — ANT Ciyi hava ordusu paraşütçüle? deleri, tonçuları. tankerlöfi a bir istilü vasılas! ü ti halde İnziterenin A'ı'm ğ mağlüp edebilmesi kia GÜL af” dön birkaç misli büyük "'”' P dusuna sahip otlması Mz007 elf nu yapabilecek midir? N€ , Ço zamanda yapacaktır? AYT binin sonu bu musmmanlf bağidır. — A, // , Basın Birliğ! kongresi —» ! n Birliği İstatb? p, nl':,,ı Türk Ba takası retsliğinden: Mımntaka kongrasinin başla; 4 hasıl pazarte , ge nı*“:, DA çei Si .—n" # Florya Deniz Ha deniz aüaliye y Florya bahçesiyle yaptacak mevki için tine bir Rus ©» adında bir ya kadar öturmak Enere Nermiye | Bu geliyordu. Ne zaman — uyuyordu? (Devamı ver) balli Prengoa üserinde