1 Eylül 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

1 EYLÜL 1840 2 — VAKIT 3000 köylü çocuk daha, maârifin ihtimamlı elind Hâdiseler Arasında: — Maatil Vekilinin izmirdebeyanalı| Londraya 700 |Bir mohta : l İzmir, 31 (a. a.) — Mearif ve- Fransada h'rşeyıer kili Hasan ,İıi Yücel İzmir gaze- telerine eyanatta bulunarak S0N geyi tirken “ Gi oluyor Mareşal Peten'in muavini es. ki başvekil Laval ortadan kay. bolmüş. Bir telgraf Vişi hük metinin buhrana uğradığından bahsediyor, Güya askeri mahafil bükümetin hattı bateketinden memnun değilmiş. Bu haber ta, bil olaralk birkaç gün evvel 180 Fransız generalinin tekalide sev. kedilmesi hâdisesini hatırlatıyor. Diğer taraftan orta Afrikada. ki Fransız —müstemlekelerinin, yani Çad- havalisi ile Fransız Kongosunun ve Kameronun Lon. dradaki General Gol'un — emrine geçtiği bildiriliyor. Acaba Fransadaki buhran ile 'bu haberler arasında bir müna. sebet var mıdır? sulha geçemiyen, hattâ Alman iş. gali altında çalışmıya razı olma. xına rağmen Parise gitmek müsa. adesini alamıyan bir hükümetin yavaş yavaş nüfuzunu kaybede. ceği şüphesizdir. Bu Hal Alman işgal küvvetlerinin vaziyetini de müşkülleştirecektir. Fransayı kurtarmak için akte. düen mütareke sulhu getireme. diği için sahilleri işgal eden AL manlar ile İ: ler arasında Fransız toprakları üzerinde mü. cadele devam ediyor. Zarur? ola. rak mütarekeye rağimen bundan dolayı dahilden ve hariçten harp tahribatının da önüne geçilemi, yor — A, Kan verme merkezi faaliyete geçiyor L Selllecekilöri karneleri hazırlandı Acele kan nakli icap eden haz. Yılara Hzımgelen kanı temin et - mek Üzere üniversito Tp £fekül, "sinde kurulmaama karar verilen 'kan merkezi) yakmda faaliyete yeçecektir. b Bu merkez, Hlân yaparak haata- ehademelerile, itfaiye, jandarma ve Balr grup halindeki insanlar a. rasında bulacağı kan verme istek Herinin ehhi ahvalini tetkik ede. rrl_ı vazih adreslerini tesbit ede, a;ııhmı merkeze bağlanacak * d.ir - *y* Âmerikan - İngiliz müzakereleri ilerliyor Haydpark, 31 (A-A-) — B- Ruz velt dün gazetocilerle yaptığı gö- rüşmede, bazt deniz ve hava üsle. rinin Amerika Birleçik devletleri tarafmdan elde edilmesi bahsindo İngiltere lle yapılmakta olan mü. zakerelerde mükemmel terakkilar Kanada filosunda Oltlavas 81 (AA-) — — Kanada bahriye nezaretinin bildindiğine göre. Fransız . Alman mütareke- sinin İmzatı esnasında Kanada Hmanlarında bulunan dört Fransız Hesret gemisi, Kanada hükümeti tarafından müsadere edilmiştir. Bu gemiler, halen Kanada ti- caret filasuna ilhal — olunmuş bu. unmaktadır Serbest bırakılan Pransız yemileri Şanghay, S1 (A-A.-) — Röyter: Buraya gelen haberlere göre, Hongkongda bulunan Fransız ge- miler, İngitere ile Fransa #imda yapılar mürakerolor t sinde bu linatır terk berakılmışlardır. Moskovanın bir tekzibi edilmemektedir. Mütarekeden | ssa demiştir ki: her yerde yurddaş- sakin ve emin bir hava iç örmüş bulunuyorum. Bizi 12 © getiren trenistasyonlardan | yurdumuzun - bu güztl parçasma kalabalık bir halk kütlesi taşı- yordu. Dün gece Fuarda eğlene ve memleketin her tarafından eldiği muhakkak olan halk için e büyük bir neşe duymamak xo bi! değildir. 30 ağüstos bayramını istiklâl mücadelesinin parolası olan İz. müirde kutlamak tütün bu söyle- diğim bizleri bende bahtiyarlık haline getirdi. Hete geçit resmin de teehizeti mükemmel bakışları ve yürüyüşleri, bu topraklar ber | zaman benimdir, diyen bir mana yı ıöyl(ym zabit ve askarlerimi- zin bütün yüreklere en büyük bir itimat ve eraniyet telkin cttiğinı görmemek kabil midir? Vekil bundan sonra İzmirin kendi şahsi da haiz oldu Bu ehemmiyet üzerinde durmuş bundan sonra köy enstitüleri bahsine weçerek şöyle demiştir: “Yeni kurduğumuz köy enestitü leri tam bir faaliyetle ve buralar da vazife almış arkadaşların tak dirine lüyik dikkatleriyle işe bağ. lamıştır. câuıum bende bu kanastı Bürette hasıl etmiştir. Teş- ders yılında 6000 köylü çocuğun dan mürekkep bir kadro meevut olscaktır. Bu mücaseselerde na- Bil çalışıldığını anlamak için gör duğum şu manzarayı söyliyebili rim: Bir kısım çocuklar atları tımar ediyorlar, bir kizım tarih dersinde Eskitlerin Misırı istilâ gını anlatıyor, bir . kısmı tablat bilgisi dersinde gelinciğin naml bir bitki olduğunu tarlalardaki gararını, bundan Bk;ru&mı gare- lerini A zar kaşın Mmuı yaprağında ki kurtları öldürmekle meşgu, bir kısmı hocalarının evlerine ça, ti yapmakla uğrasıyor, bir kısmı da o gün yiyocekleri sebzeyi ayık dır. Bu müesseseler bir At? kovanı halinde tam bir aile görünüşü ile bütün — ihtiyaçları kendi ihtilyaclarına cevap ver mek mihveri etrafında işliyen bir insan fabrikasıdır. Böyle ye- Üğen ve alacakları vazileyi kü- çük cüsseleriyle kıyas edilmeya- cek ciddiyetle yapan köylü ço- cuklarımızın yarın yetiştireceği nesilleri taha: etmek çok tü gük bir gey di lir. Almanların kaybet- tiği tayyare sayısı ” (Baş tarafı 1 incide) Şiddetli hava faaliyetinin vuküu bulduğu geçen halta; | 275 düşman tayyaresi düşürül. müştür. Aynı müddet zarfında | İngilizler, yalaırz 89 - tayyare kaybetmişlerdir. Hollandanın istilâya başlan. ması tarihi olan 10 mayıstan iti- baren İngiliz hava kuvvetleri, hava dafi bataryaları ve — topçu tarafından tahrip edilen ve tah. Tibi resmez tesbit olunan Alman tayyarslerinin adedi 3.054 dür. Bünlardan 500 tanesi, tayyare dafi bataryaları tarafından şürülmüştür. öldürülen misyonerler (Baş tazafı 1 incide) dir. Bu hücum © vikan misyoneri 23 ağı İ tayyacesi, yukarı Nilde Doro mev kiüne hücum etmiştir. İtalyan tay ara. | yareleri buca; bomba e v bir Amerizan e binadan dışa: ân intibalarını anla- dü. | Romen - Macar anlaşması Budapeşte, 31 (ALA.) — Bu. | dapeşteye dönmüş olgn Başvekil | Kont Teleki, Macar talepleri P bakkımdaki kararın takmin edil. diğinden çok daha kolay bir tarz. da alınmış olduğunu bildirmiş ve demiştir ki: “Kararlaştırdığımız — şeyleri tatbik etmek ve bunun İnkişafına çalışmak — hepimizia — gayretleri- | mize bağlıdır." | istanda Şenlik | Budapöste, 31 Ça, â.)—Stefanı | — Millf topraklardan 44000 icilc 'ıııuıre murabbur venişliğinde bir sahanın Macaristana ladesini bl tün Macar milleti megru bir e- vinçle karşılamaktadır. Bütün evler docatılmışıtr; Baş vekil İle haricddye nazırını teza huratla kargılamak için hazırlık lar ya e : Ramanya ile dostluk arzusu Budapeşte, 31 (ALA.) — Yarı resmi bir Macar menbamdan bil- diriliyor : Macar siyasi mahfillerinde te. batüz ettirildiğine göre, hakem kararı, Macaristanın ümitlerini tamamiyle tatmin etmiştir. Bu karar, istikbalde, Romanya ile yalnız normal münasebetler de. ğil, fakat bütün sahalara şamil iyi ve dostane münasebetler ku. Tulmasını mümkün kılmaktadır. Macaristan, Romanyanın Tu- na havzasında ve Karpatlardaki mükhim rolüü müdriktir. Bugün, Brianon haksızlıkları tamir edil. dikten sonra, Macaristan, iki memleket arasında, yirmi sene. denberi antant devletlerinin ent. rikaları yüzünden inkişaf edeme miş olan iyi münesebetler tesisi için elinden geleni yapacaktır. Romanya Saltanat Meclisi toplandı Bükreş, 31 (A.A.) — D. N, B. : Resmen bildirildiğine göre, saltayat meclisi, 30 - 31 ağustos gı= h-ılnı'rlvıııüııd:lı:iı çi tima yaptaıştır. Reomanyamzı Ber. lin elçisi, Viyana — görüşmeleri hakkında izahat vermiştr. Başve. kll, Romen arazisinin tamamiyeti Ve ihlâl edilmez mahiyeti hakkın- da Almanya ve İtalya tarafından verilen garantiyi bildirmiştir. Sal. tanat meclisinin bu içti tün kraliyet müşavirleri ve hü. | kümet azaları ile sabık başvekil | B. Maniu ve B. Bratlanu iştirak | etmiştir, ' Macar Kabinesi de toplandı | Budapeşte, 31 (A.A.) — D,N. | B. bildiriyor: Nazırlar beyeti bu sabah Baş- vekil B. Teleki'nin riyaseti altırı. da toplanmıştır. Bir buçuk saat | süren bu içtimada Başvekil ve ı Hariciye Nazır: Viyana hakem kararı hakkındaki ver. | | Airikada Fransız | subayları y (Baş tarafı 1 incidej Geçen çarşamba günü, Fransz subaylarından mürekkep bir grur Brazzavillaede umumi valinin ika metgühma — gitmiştir. Subaylar genel kurmay arasına bugünkü va ziyete muhali! olduklarını ve Hü' | Fransa kuvevtlerine iltihnk niye tinde bulunduklarını kati bir lisar la bildirmişlerdir. Genel kurman azası, hiçbir mukavemet eseri gös | termemiştir. Bunun üzerine tubay lar, umumi vali Hussonun odasın: girmişler ve idare âmiri ile görüy mekte olan umumi valiyi de karar larından Haberdar etmişlerdir. Umunui vali ve jdare âmiri, Vi $i hükümetine karşı sadakatlerini bildirmişler ve emette bulun maya çalışmışlardır. Fakat kısa bir mücadeleden şonra — bunların müukavemetleri kırılmıştır. n resmi binaları işgal etmiş'er ve bu binalara hür Fransa bâyra Kını çekmişlerdir. Bütün halkın izhar ettiği talep üzerine, general dö Gölün mümes' diT alba Cafminat. — aytı gün içtimama, bü. | nün Üzerine başka subaylar. | tayyare ile hücum (Baş taratı | incide) Diün gündüz, 62 düşman tay-« yaresi düşürülmüştür. 19 avcı rayyaremiz kayıbdır. Fakat, bun lardan onunun pilotları aağ vo aa Lmdir. & Bir bomba parçasının yaraladığı çocuk Lohdra, 31 (ALA.) — Dün ge. ce Londra muntakasında yapılan hava hücumu, bazı zayimta sebe- biyet vermiştir. Kadın, erkek ve çocuk Londra hastahanı mor. ganda yatmaktadırlar. Bi bomba parçasiyle kalası yarılan çocuk ağır vaziyettedir. Bir kız çocuğu | ölen bir ana da aynı hastahanede tedavi altındadır. Yıkılan evlerin enkazı altından çıkarılan Üç ce. set de tivar mahallenin morgun. dadır. Atılan yangın bombaları Londra, 31 (A.A.) — Gece ya- pılan hava akrüları esnasında Lon dra tivarında bir Alman tayyare. si düşürülmüştür. Yüksek infilâkli bombalarla yangın bombaları atılmıştır. Asgari 16 şehrin üzerinde düşe man tayyareleri uçtuğu haber ver rilmiştir. İngilterenin şimali gar. bisinde üÜç şehrin üzerine atılah bombalar, hatı evleria harap ol. çıkmasina mastna ve yaâcgınlar yebep olmuştur. Paraşütle atlryanlar .« esir edildi Londra, 31 (a. a.) — Röyter: On iki kadar Alman tayyare- ciRi, yirmi kadar Meserşimit nv- cı tayyersi refakatinde, bu ga. bah, İngilterenin cenub şarki bölgesinden geçmiştir. On daki« ka sonra, 30 avtcı refakatinde di- ğer bir büyük bombardıman tay yare filosu da gözükmüştür. Yarım saat sonra, bu tayyane: ler, karışık bir vaziyette yeniden cahil üzerine dönmüşler ve İngi z avcı tayyareleri tar: hücuma uğramışlardır. Bunun üzerine #iddetli bir muharebe vu |kua gelmiştir. Sanıldığına göre, aegari üç ve belki de dört düş- (mman tayyüresi |Bir bombardıman tayy yere düşmüş ve bu tay) müret |tebatından paraşütle atlayan üç Vizig* esir edilmiştir. Diğer bir tay yare denize düşmüştür. Bir İsveç müşahidine göre Stekholm, 31 (A.A.) Röyter: Dagsus Nyheder gazetesinin neş. Tettiği bir telgrala göre, İngiliz | avcı tayyareleri, dün gece, yarım saat fasıla ile biribirlerini eden dalgalar halinde, Beri hedellerine hüzum etmişlerdir. İlk alârm gece yarısından son. ra gaat birde verilmiştir. Şiddetli infilâkler işitilmiş ve Berlinliler, | gığınaklara 'dir. Hava dâ. fi bataryaları. bir ateş aç. I mışlardır. Alârm, saat 3.20 de ni. hayete ermiştir. Alman işgali altındaki yerler bombalarıdı hava nezâareti tebliği: d'îngil!: hava kuvvetleri bombar. man tayyareleri dün gündüz Holandada düşman işgali altında bulunan tayyare meydanlarına ve Holanda sahillerinde sefer yapan hlâ: ve gemilere hücum etmiş. lerdir, Dün gece tayyarelerimiz, Es. sen'de Krup fabrikalarma, Gel. senkirchen, Botrop ve Saint Na. zaire petrol tesisatlarına, Dulsa. | | | burg ve Reiabalz elektrik fabrika. | larına ve Ruhr havzasında as. kerl hedeflere, Hammzaset em. tia garlarına, Almanya, Holanda, Belçika ve Fransada müteaddit tayyare meydanlarına hlicum et. mişlerdir. Mwmhuctltunîı.l tirak eden Londra, 31 (ALA.) — Hava ne. zaretinin tebliği: İngiliz hava kuvvetlerine men. sup büyük bi filo, düngece yeni. den Berlin mıntakasında —azkeri hedellere hücum etmiştir. | Sitmeüe fabrikaları | bombalandı Berlic, 31 (A.A.) — Stefani ajanar bildiriyor: Bu gece İng'liz tayyareleri Sie. mens fabrikaları üzerin? birkaç bomba atmışlardır. Hasar azdır. Civara zehirli bombalar düstüğü korkusu ile ihtiyati bir tedbir ol. apak üzere Hottbusertor ile War. scha . Menbrucke ve Alegander Platz e Harmranplatı arasında işleyen toprak altı trenlerinin se. ferleri tatil edilmiştir. Berlin hal. Ansiklopediya! Eskilerden bir Abdullah Cevdettir ki, (Ansiklopedi) gibi, Fizyü” loji) gibi kelimeserin sonlarını “ya,, yapmak merakında idi; yenilef” den Necib Fazıl bu davada Selârti Sedesin ittifakmı temin etmiş rünüyor. Evet, dünkü fıkrasında. Selâmi Sedes yarım asırdır. okuyanların (ansiklopedi) olarak bildikleri lügati —galat bile © | meşhtir ve munis olan bu şeklincen ayırıp bize İslâm Ansiklopediyü: sından bahsediyor, Sevimli muharrir; admda o' tuğu gibi esasında da haksız! Eşrel” edibe inad, iddiast şu: Tercüme edilecek bu eserin hiç bir noktasım hiç bir “reddiye,, konulmamalıd.r! | Niçin? Bir eser tercilme ettiriyoruz. Bu kitabın va bu nok- tasımı izaha, tashihe, redde muhntaç gören bir ıwmmm var. Metni muhafaza ediyöruz, öonu da kitabm bir münasip yerinde gös” teriyoruz. Bundan tabii, makul, faydalı ve ilmi ne olabilir? Allah selâmet versin, acaba Selâmi çabuk konuştuğu kadar çi | buk da yazmak itiyadında mıdır? j Nevyorkta Alman kmtn nümüne olacak tavrr - hare. Biğ, ı““'L' yerilmesinin önüne | Pti Lhanesine el kond Afrikada harp Nıeyqğ. 31 (AAJ — .Nıcvyuü Alman istihbarat kütüphanesinil! Nairobi; 31 (A, A.) — Resm tetliğ: Buna mıntakasında kıta- atımız düşmanin bir pususunı edilmiştir. müdüt karşı koymuşlardır. Mathias Sebznidt, komite tarafın” lmışıtr. Zaylatımız hafiftir. Ce Hlmmimti 5.'.-. Mt bkürleü bera küvrer ÜE A lerimiz Mogadison üzerine mu- nâır&ın bir hücüm yapmiş lardır. Yüksek izfilâk kabillyetinde ve yangın bombaları isacet eder büyük bir motorlu nakliye vası- Isları parkında yungınlar çıka rılanştır. Uç Kaproni tinlade bombarlı mün tayyaresi Buna mıntakası na bambalar atınışlardır. Bir yerli hafif yaralanmığtır. Hasar yoktur. KTALYAN TEBLİĞİ Roma, 31 (AA.) — İta'y ordulatı umumi karargâhinın Esnaf cemiyetlerinin hastalığı . (Baş torafı 1 incide) | Zannediyoruz- ki; Berberler cemiyeti mensuplarının arından işitilen-bu türlü şikâyetler ve ba şikâyetlere karşı verilen cevaplar, dik" | kat edilse, hemen bütün esnaf o:miyetleri hakkında tekrar edilebilir. | Bu, esnal cemiyetlerinin hepundüm eımq '#wn anııde higmdwu- bir hastalığın al İ ry ç grmgeleri bir müşterek G Hastalığın todavisine gelince, şu tarzda olabilir; teşkilâtları elbette mensuplarından ayda birer, ikişer lira almak, bu paralar üle cemiyet merkezi diye bir yer kiralamak, bürada zaman za- fnâan sadece için toplantılar yapmak için değildir. Ayni mes. leğe mensup olanların birtakım müşterek ihtiyaçları vardır ki bunları ancak aralarında yapacakları bitlikler sayesinde tatmin etmek kabil olabilir. Şu halrdle her esnaf cemiyetinin idaresini üzerlerine alanlar 0e- miyetin elindeki mevcut vasıtalara göre mensuplarına —ne türlü yar dım'ar yapabileceklerin! tayim etmelidirler. Bunu da cemiyetin mef- supları bilmelidir. Ona göre müracaat etmelidir, Aksi takdirde bugi olduğu zibi cemiyete dahil olan her ferdin bir başka türlü dileği ile kaıgıln;:_a; e cemiyetçe tabil olarak hiçbir şey ;ım: y ? GÜNÜN AKİSLERİ ; Gözü görene, kanat bir zarurettir Adııılıneıhıhirnıuxuııhnk Nasrettin. Hocadan sor- müuş: — Bu nedir hocam? Hoca tetkike bile Tüzum görmeden. — Oma bilmiyocek 26 var, demla.. Güzü Aaçılımamış Siığırcık — yavrusu! — Fakat hani ya kanatları? — Sus be adam! Sen Cemmant Haktan daha iyi mi bileceksin? — Gözü olmayana kanadın faydası no? Patlıçanla tayyare srasmda bir münasebat yok ama, tayyart y Si arimamnemmaeidtİE eçt SS Ğ kullananla gözü gören bir intan a- rasında sıkı ve hayati bir alâka mevcut oklluğunu biliyoruz- Her göyden evvel hakikatleri ve her türlü zarüreti keşfetmek süretile | “görmek,, kabiliyetini 'sbat etmiş Polan bir. millettir ki, “kanatlağ. mağa, mecbur olduğunu düyüyor. | Ve akabinde göklere, hem bu. dutları azmağı bilen, hem do ül, | kesini müdafaaya kadir bir kanat | örgüsü çekiyor.- | ; Gözü görene. kanat bir saruret- ei Hğiği | Gecenin on birinde işçi kızları ece zaat on bir sularında ra, evlerine dönün bircol işdi kız. lart gördüm. Bir değil, beş değil, on değil, kafile kafile gelmek &u- retile belki elli, yüz kişi- Hopel de yörgün argım- Ayaklarınt sürüye- Tek gidiyorlar: | Köndi kendime düşündüm: Bu kızların gördükleri işler melerdir acaba!? Muhakkak surette keadın, larma. gönç kızların — çalışmaaı i. cap eden işler midir? Bu — işleri erdekler yapamaz mı? Eğer 3"4 sanat Üğrenmeğe mütevakkıf işlef — ize, bunları genç erkekler öğreü” — se ve glmdi evlenme çağına gel miş o'an bu genc kızlar da, evle e rinda, çılışan kocalarınım avdol ,bekleselene ; ... Şü tedbirin ili lâ wvelki gün, bir memur, Bey- oğlu cadklelerinden birindü. yanmda küşücük bir köpek taşi ” — yan bir genç kızt karakola davtt — değil mi? * Hikmet MÜNİR —