9 Haziran 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

KNT 2 — VAKIİ 9 HAZİRAN 1940 İSARETLER: 7';' Rejimler zırhtarını giyiyorlar 1939 harbi birçok tecrübelerle | gösterdi ki bu be cephe harbi değildir. Bu milletlerin bütün varlıkları ile mücadele sahnesine çıkmalarıdır. Devletin bünyesi, vatandaşın şuuru, mahalle — kah- vesinin düşüncesi, çocuğun psi kolojisi bile bu harpte b'e mevki sahibidir. Ve muzaffer olmak için harbin icabettirdiği şekillere gir- mek, vaziyetlere intibak etmek mecburiyetindedir. «ümle halinde ifade ettiğimiz “inr tibak zarureti" öyle kolay, kolay tahakkuk eden bir şey değildir. En seri şeetlar içinde bile zaman" la taayyüş ederek inkişaf göste rebilir. Harbin bünyetine uygun bir Bizim — bir | cemiyet tipi yaratmak demokra- siler için gerçekten bir — inlalâp tır. Çünkü demokrasilerin tarihi daima sulh ve sükün devrelccini ideal edinen ve cemiyeti bu hale göre şekillendiren hâdiselerin te- kâmülü ile izah edilir. İngiltere- nin inkişaf tarihi, büyük harpten $ - â Fransanın seri hamleleri — hop bu sulh ve sükünu gaye edi- men hayat telâkkisinin birer tat- bikatından başka bir şey değildi. İngiltere tecihinin kaydettiği terakkilerde daima askeri — cemi yet bünyesinden sınai ve ticari bir devlet bünyesine geçişin hani- leleri birer, birer göze çarpar. Fransada aynı hareketi daha — bati olmakla berabee olduk — eanlı olarak görmek mümkün- | Demokrasi devletlerinin bümr — yesi, belkemiği böyle kurulduğu: ma göre onun harbin icaplarına göre yeniden şekil değiştirmesi hayrete lâyık bir hâdisedir, Tarihte ferdi cemiyetin mer- — Faydalı bilgiler, meraklı şayler Radyum hakkında yeni bilgiler — Mösyö ve Madam Curi kendikendi. “ne ziya neşreden nadide mâdeni Xeş- — Çettikleri vakit, bu mâdene “Radyum,, O yani “Ziya meşreden,, ismini vermiz. Jerdi. Bu maden o vakit elektromet- Feyi tahliye eden ve küğıl içine Ba. Fit Sotoğraf camlarına tesir edan — kazanlariyle tanılmıştı. Radyum ilk — keşfedildiği zamanlarda faydadan zi. yade zararlar vermişlerdir. — Onun şunları yalnız fotoğraf cam- , Jarına ve ilmi mesaha Aletlerine tesir “etmekle kalmamışlar; insan — vücudü Bzerinde tedavi kabul etmez tahrip. ler de yapmışlardır. Radyum şuaları | — tıpkı keskin Roatken şunları zibi 1Z- Kırap veren ve neacin tedayi edilemez — bir gekilde yanmasma yani 'Radyum — Glümü,, ne sebebiyet verirdi. — Bu sahada birçok — müdekkiklerin — kurban oluşları boşa gitmemiştir. Bu — gayede radyum — günlarının muayyen bir nisbet dahilinde bazı hâstalıkları — meselâ kanseri ekseriya tedavi etmek / hassasını haliz olduğu anlaşılmıştır. — Yakat insan vücudünü radyum şua. — gmü uzun zaman tutmamak İâzcndır. — Onün içindir. ki, made ve daha ucüz — bir usul bulunmuştur Hattâ alelekser bizzat radyuma hiç ihtiyaç olmadığı — bile tosbit edilmiştir. Hinttâ sudeor — gadyumun *falzleriyle,, yaşamak im — kânı hâstl olmuştur. — Radyum guüalarınm intişart netice. #inde tedricam ağır ve kimya bakımın. — dan güyri faal bir gaz (Radyum - H. Manamyoa) halete intikal eder! Bu / gazda ayni zamanda radyu aktiftir. | — O da günlar Beğreder. Bu gunlar da tedavi edici tesirleri halzdir, Radyu- — mun gayet yavaş tahallülüne muka. bil — 1580 senelerindeki iki gram ramyumdan şimdi ancak birisi gaz baline gelmiştir — Emanasyot — çok daha seri tahallül eder, 9 — 4 gün ida, yarı yarıya inhiâl eder. O Tsb belli haşli gua menbat ölarak emanaayonu bunun için kullanmakta - “dür, Bundan istifade koluydır, — 'Tatbik edildiği bir parçadaki tetli. eli tesirlerinin birkaç gün içinde iza, mümkündür, Bundun başka her 4 müstahzarı — mütemadiyen | onlar istihsal ederler, Bu iz. ı — Hihsal yüzünden bu maddeler hemen ) Hemen hiç kaybolmazlar, Bu Upki / benkaya yatırılıp da - hiç ekillmeden diyen falz getiren sermayeye Betilebilir. Gayet —tabildir ki har natitti kendi radyum — mocvudundan fazla IN İK ı ; | | | | içinde Romanın son zamanların” da ferdin kendini cemiyetten üs" tün görmesi ve barbarlerın — sıkı b:r surette cemiyelin emirlerini bir din halinde hissetmeleri — ile izah edilebilir. Ordu halinde bulunan cemiyet- lerin bu kudretleri harplerin ta: lihi üzecinde daima müessir ob muştur. 1939 harbinden alınan en bü- yük ders bu yeni harbin demok- rasiler için asla bir müstemleke muharebesi mahiyetinde olmadr gınm idrükidir. Bu idrâkin neticesidir ki İngil- terede her şey, fert hakkı, mül kiyet dovletin. emrine veçilmiş, Fransa bir şefin ertafında toplan” mak ihtiyacı hissolunmuştur. İngiltere bünyesi büyük Suples le yeni hayata intibak çaresini bulmuştur. Fransada ise yeni ha> yata doğru olan hareket son fiç bafta içinde hissolunur bir şekil: de kendini göstermeye başlamış- tır, Başkumandanlıkta yapılan — te- beddül sadece teknik bir değişme değild'e. Harbin idaresi hakkında bir zihniyet ve tefekkür — tebeddülü- Nün ifadesidir. Kabinode yapılan tadilât da tek $ef etrafında toplanmak zarure" tinin icaplarından başka bir şey değildir. Sam cephesinde Alman taarruzunu haber veren — ajanslar rin aynı zamanda bie Fransız ka- binesi buhranmdan bahsetmeleri vahdet zaruretinin işareti olduğu gibi bu sahada atılan adımların da ifadesidir. Son kabine tebed- dülünü bizce alelüsul bir kabine buhranı şeklinde mütalea etmer meli, yeni bir bünyeye intibak e- den Fransa camiasının birliğe doğru attığı adımlar şeklinde nar zarı itibara almalıdır. Harbin za- rureti bu vaziyet ve manzarayı tabilleştiriyor. Rejimler zırhları: n giyiyorlar, SADRİ ERTEM etmaktedir. Sermaya yani pahnlı rad- yüm büyük bir ihtimatnla muhafasa edilir. mütemadiyen inkişaf eden emn. nasyon tıbda kul ak üzene, bü. tün dünyaya sevkedilir. İlkokul çocuklarının diş muayenesi İlk okullarda okuyan talebenin dişlerini sıkı bir muayeneden ge- çirmek ve tedavi cihetine gidil- mek hususunda görüşmek üzere dün maarif müdürlüğünde sağlık rinin iştirakile bir top” lantı yapılmıştır. Toplantıya ta lebenin dişlerini tedavi etmek Ü- zere açılan kliniklerde çalışan diş doktorları da iştirak etmiştir. Klinikler bu yıl daha geniş bir mikyasta faaliyetlerine devam € deceklerdir. Bu hususta esaslı bir çalışma program: yapılacak- tır. ——— Beyoğlunda seyrisefer | dün bir müddet durdu | Galatasarayda evvelki gece de ğiştirilen tramvay raylarının iyi döşenmemesi yüzünden dün Be- hâdise olmuş; bir tramvay yoldan çıkmıştır. Bu hâ dise üzerine aynı hatta işleyen tramvaylar arka arkaya dizilmiş" ler ve uzun bir müddet seyri se- fer sekteye uğramıştı Pazartesi 10 Hazi, | Pazar 9 Hazı, 2 Cemaevel B Cemerel | bror 24 hizir 54 Güneşin dağre Öğle İkindi Alıamn Yatsı İmrak * 20 Vakitler Vanati Kümer Vusalı Kizaim 4 28 Bıs W 18 10 40 n 4a 310 B 16 44 10 40 d 4* $ 02 o2 600 m)wım;l._v..————_ ö e 5 4 -Piyasa vaziyeti Alükadarların tuttukları — istatis. üklere ve mütehassısların tetkik - Terine göre, ihracat maddelerimizin son hafta geçirdiği piyasanın alacağı şekiller şöyledir: BUĞDAY: Son hafta içinde Anadolu ve Trakyadan şehrimize 6873 ton mik- mal geln Bu kadar sevkiyat — yüzünden bültün cinsler üzerinde 15 pa- ra arasında — düşüklük — olmuştur. Yeni mahsıl bol ve iyi olduğunu Kören köyli büyük şehirlere ve Piyasaya fozla mal göndermeğe başlamışlardır. İşle bu vaziyet her taraflta fiyatları düşürmüştür. Topn rak mahstlleri ofisi de muntazanı atışlar yapmaktadır. ARPA İtalyaya sevkedilirken kararname ile ihraçları durdurul. muş olan mühim miktarda malın ihraçlarına müssade edilmesi pl - vasada çok iyi karşılanımıştır. Her laraftan gelen haberlere göre, ar- Da mahsulü bu yıl fevkalâde bere- kelli ve iyidir. PİRİNÇ Fiyatlarda hemen hiç değişiklik şoktur, Tosya — malları 28 . 28,5, lları 26, Orhangazi « 83, Mersin malları 25 - 25,5 kuruş üzerinden — satıl- maktâdır. İstanbul değirmenlerin- de fazla miktarda bulunan mallar diğer cins pirinçlerin — satışlarına sawel olmaktadır. TİFTİK Son hafta da diğerleri gibi işsiz Kecmiştir. Bski satış toahhütlerini yerine geliren — tüccarlar — vardır. Bütün hafta içinde yalnız İtalyaya 200 balya karadan ihracat yapıl - mıştır. Manmalih Romanyanın mü, him miktarda piyasamızdan tiftik alacağı haber — alınmıştır. — Yeni mahsul tiftikler şehrimize munta- zaman gelmeğe başlamıştır. Şeh - rimizde 22 bin balya stok mal v dar, Oğlaklar 155 . 160; Karahisar Kütabva, Eskişelilir” mattary 148 , 140; Ankara, Buülvadin, — Pola! malları 120 . 130; Bolu, Çerkeş, Gerede malları 110 - 120; Kasta « monu, Safranbolu — malları — 125 - 136; Könya dağ malı Hlgin 120 . 130 Konya övalı malı Mardin 100 - D0; mühtelif deri — malları 100 - 110 kuruştur. -Romanyaya İhracot başlarsa fiyatların — artacağı tah - miİn olunmaktadır, YAPAK Ziraat Bankasının — mübayaasina yerli fabrikalar da iİştirak etmeğe başlamışlardır. Piyasada böylelikle bir eanlılık vardır. Yenl yapak mahsulleri her taraftan gelmektle hemen yeni bir | ir, Ktanbuldaki stok 12 bin bal- | ya tahmin olunmaktadır. Trakya, Bandırma, Barsa, malla- rı 68 - 70; Çanakkale, Gelibolu, İz, mir malları 62 . &! Karahıisa! Eskişehir, Külahya maları 65 » Ankara, Polatlı, Konya malları 54 ö; yikanmış güz yünü 70 - 71 İ ve tabak malları 50 - 53 kuü ruştur, KEÇİKILİ Yeni mahsulâu kilosu 60 . 62, tn bak malları 33 » 34 kuruştan su olmukladır. Eleme imtihanları talimatnamesi Bazı maddelerde deği- | şiklik yapılması ihtimali var Orta okul ve liselerde imtihan lara devam edilmektedir. Eleme imtihanlarında dönen talebelerin evrakı, imtihan komisyonları ta> rafından tekrar gözden geçiril miş, bir haksızlığa meydan veril- | memesine çalışılmıştır. En az çandıman alman aritmetik evrakı bilhassa ecaxlı surette gözden ge- | B çirilmiştir. Dört numaralık malü- mat yazan ve ilerideki bilgileri kavrıyabilecek talebelerin numa- ralarına ilâve edilmiştir. Diğer taraftan öğrendiğimize Böre Öğretmenler imtihan tali- matnamesinin bazı maddelerinde değişm yap:lmasını istemişler * dir. Bu değişme eleme imtihanın- | da bir dersten veya iki dereten muüvaflfak olamıyan — talcbelerin sözlü imtihanlara devam etmele | Ti ve elernede muyaflak olamadık- ları derslerden eylülde imtihana eri iİmkânınmı temin ©* Bu vaziyet maarif vekilliği tar ralından tetkik edilecektir. HBA a z vaziyeler ve | |Kıdnm İ baremin tathik edilmesi tün dalreler, memur- larının maaşlarını barem cetvelin. deki derecelere uydurmuşlardır. Bunu tatbik ederken dairenin o yılki Dütçesinde — fozla gelir veya tasarruf yapmak — imkânları. hasıl olmuyan müesseselerde bir — kasem mMemurların dereceleri yükseltile - memiş bu yil — bütçesine — birakil- mıştır. Bilhassa mühtelif — vilâyetlerdeki iğretmenlerin maaşları yeni bi köre yükseltilmek için bül tabsisat bulunmadıdından maaşla- rı birer derece aşağısından öden, miştir. Bu vaziyelin İstanbul vilâ- yetinde öğretmenler lehine otarak Balledilmesi inikânları temin edil- miş ve maarif bülcesinde yil icin. de yapılan tasarrufla hiçbir yeni tahslsat ilâve edilmeden 1200 öğ- retmen terfi ettirilerek maaşları yeni bareme göre ödenmeğe baş . lanmı Göriye kalar — öğretmen- lerin de zam farklarının ödenmesi in bu yılki bütçeye 60 bin lira i- lâve tahsisat konmuştur. Bo surete le İstanbul emrinde bulunan 1890 öğretmen yeni bereme göre zainla- çanı almağa — başlıyacaklardır. Bu haber hütün öğretmenleri memnun elmiştir. Diğer taraftan — kıdem müddetlerini muvaffakıyelle dol , daran ve müsbet rapor almış olan 300 öğretmenin de zam - listeleri | yapıl: takdik edilmek üzere ya- kında Ankaraya gönderilecektir. Yeni dolayısile b e. İlkokul çocuk kampları Tikokut çocuüklarının yaz tatilin. len istilade etmelerini temin ve ıelerek yıla daha yağlam n,'; bün. ! zammı alamıyan İstanbul İlkokul öğretmenleri Bütçeye 60000 lira tahsisat kondu! Yeni zam görecek 300 hazırlanıyor öğretmenin listesi —, Şehrtmiz Hko'ut öğretmenlerinin zsam İşlerta! halleden Haarif Wüdürü Tevik Kut ye ile derslerine devam imkânla- rını vermek üzere çocuk kampları tesik edilmekledir. Hazıtlanan — programa — göre, bu yıt İstanbulun muhtetif semtlerin. de olmak üzere 8$ kamp açılacak - tir. Bunlar Floryada, Bal de Şenlikköy, Yeşilköy, — Kızıltop- rak, Erenköy, Moltepe, Pendik ve Şilededir. İştrak edecek talebe sayısı; 700 dür. Talebe başına 18 Jira ücret alınacaktır. Kanıplurda Yazile alacak öğret- menleri yetiştirmek ürzere Mültepe de bir hazırlık kampı açıl: k Bu kampa 40 öğrelmen işlirak e - decektir. — Bilfhara bu öğretmenler çocuk kam; a devrolünacak tr. Ayttca Gürelmenlere mahsus ol mak üzere Hoybeliadada bir öğret- mten, kampi kprulacaktır. İ Metrük bir evde [ bir ceset bulundu Töpüanedeki 'Tophanede Hocalahsin — sokağında | birtakım serserilerin meskeni olan 40 numaralı Metrük evde uzun müddet müştür. Cesadin vaziyeti şüpheli görülmüş Üyve müayene İçia morga naklettiril. miştir. Verilen malümata güre, ceset Art vinli Abdullah adir birina mittir, Ha. Hişenla şöyle olduğu zannediliyor; Abdullah son zamanlarda, kendisini Pözun mikidettenderi — tanıyan Davit isminde timarhaneye girip çıkmış bir serseri e bu eve yerleğmiştir. Dera. ber düşüp kalktığı ve ber ihtiyacını temin ettiği Abdullahı çok kaskanan ve her harekelini çizlice takip et ven Davit bundan beş ay evvel ge adamı giddetii sürette Gövmüş ve ölü. müne sebep olmuştur, Muvaseneaiz serseri, cinayetini giz- Temex için ecsedi evin alt katında aç. tağı dir çuktıra Son zamanlarda, | satıralarm testrile — gittikçe bayecanı Dartan, yakın tanıdıklarına Abdullahın Dğnsrel dayanamadığını — söyliyen Davit aihağyet dell'ik ârazı gönterdi. ginden emrazı akliye hastahanesinde itadavi altına almmırşter. i | sinayetin eldağı ev kalmış genç bir insan cesedi bulun- | Diğer taraftan #ön günlerde Hoca. tobaln sokağında! trük evde bir taldam pla ve fena kozulardan şüphe kenen evin sezseri saxinleri Kkom. yüları işi zavlaya bildirmişlerdir. Bu. nun Üzerine eeset meydana çıkarıı bastahanesinde sorgu mun Lavit hakkinda hastahane iom vereceği raporla kanuni yapılıp yaptlamıyaca di an Bütün bunt Abdulinhan diğey bir sebeple ölm olması ve uzun müddet farkıma varı. LuyGrak Metrük evde kalmış bulun ması ihtineli de vardır. Veziyotin ay dınları içla Mmorg Taporü Bekle ni | teşkilâtma | rahat zamaJarından bir A—ll;n diya lı;!; satan açıkgöz Bir aylık takipten sonra yakalandı Sâlih Köse adında kürnaz bir | dızdızcı dün yakalanmış, birinci | sulh ceza mahkemesinde sorguya çekilerek tevkif olunmuştur. Salih Kösenin suçu altın suyu Dna batırılmış 2000 bakır parçası Unt Ayvalıkit zeytinyağ teccarlar ı rından Hüseyine altın diye 500 | Hiraya satmasıdır. Salih Köse, | Hüseyine bunları toprakta buldu” gunu, hükümetten korktuğu için satmak istediğini söylemiş: Hü- seyin de kanarak alımıştır. Fakat | burada sarraflara 40.000 liraya | satarak zengin olacağını düşünen yağ tüccarı çok geçmeden haya! sukutuna uğramış ve iti polise anlatmıştır. | — Nihayet Salih Köse bir avlık a Tamadan gonra dün Fenerde ya ' kalanmıştır. ğ | | | | Gönüllü hastabak cılar ve gönüllü öğretmen kaytl Yazanı Hikmet Mülü H enüz dünyanın, şimdi e nisbetle tertemiz Zaf g3t aydı. Bu sütunlarda n;;:j)— semizin diğer neşir vası ha mütcaddit defalar "ıönüll“y, tabakıcı orduları” teşkili bir hayli yazı yazdık, çat * Maksadımız, normal :ıl_.. | çinde dahi, pek Jüzumlu e İ hi müdavât bilgisine b'ılih:; bütün kadınlarımızın vakıf gını temindi. O zamandan sonra, tesmi ıâ; tabakıcı mekteplerinde, !“ « kurslarına da ihtimam edildi d gazetelerde, bu kurslara d“ı ( eden zengin, fakir, orta hu:p | çok bayanların rağbet göst ğ1 lerini ckuduk, n'f İ Bugüa bu faaliyete dahâ Fik |D de hız verilmektedir. O nislüiy kadınlarımızı da, gönüllü H sakıcı teşkilâti arasında &' y isteriz. Haştabakiı kültürüne vabil olmak, — dedi; git .v;u_,ı levkalâde askeri asval zWhülür da faydası görülecek Ltir F ygek değildir. Bu hayatın türlü #i var, Zelzelesi var. Yıngı_:" p Bu ihtimallerin ker birindöi, bilgiye sahip olmazın bahi” ği yardım ve himaye kudret, çok ekemmiyetli müşkülâti T — — yecektir. birli koşm zaruretindeyiz, Bu bir yapılı h.ıtshikıexl;:,'l da lüzum vardır. Bİr Her doktor bunu kmdi;)ı vazife bilmelidir. Hazti, Rya giderek — hasta' yi yetiştirmeye talip olduğut? dirmelidir. :ıı!“" Boş saatlerini bu işe © Gra' ü melid.r. Değil boş saatlerii bu vazife uğrunda feda hazır olmaldır. ar aynırhararet ve itan edivorum: Türk kadını !, amaznlığa İçtirai Şi “:&,V cleri, hâlâ bütün dünya Zının hafızasında bir destaf kşedilmiş dürüyor. Yine erkek kardeşinit, aa ve bütün memleket W $ emsalsirz Türk nındadır yerin! Moarif Vekili bu â y İA Bir haftadanberi bulunzı Matrif Vekili Yücel buşün Ankaraya tir. Dün öğleden evvel belediye reiri Lütfi Kırda! metgâhında ziyaret etmif M okuluna giderek okulun. işleri etrafında alâkadari rüşmüştür. Bay Vekil on gün $ şehrimize gelerek üNi diploma tevzi merasimit! nacaktır. Üniversite dört yıla ' tan sonra bu yıl he vereceği için büyük bİF yapılacaktır. —H Altın Fiyatı Altın iki gündür ayf 4€ mııhı;:u mnıau_ Dün 23.50 lira üzerliden M görmüştür. , Â KU a çe A L L R A A LA A N A e e P A K l $ * Â e GK N ça İi & *ğî% geef