15 Mart 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

2 -VAKIT 15 MART 1940 Fıkir meseleleri : Anadolu yaz.ıcılarl Sivasta “4 Eylül" adiyle bir mecmua intişar eder, Bu mecmun son sayısında “Anadolu yazıcıla. rını tanıyalım” başlığı altında bir Beri yazı neşrine başladı. Ben ya. ziman'ilk numarasını gördüm. Bu yazı serisi tam muvâffalıyetli bir eser halini alabilir mi? Bunu şim. diden tahmin müşkül! Fakat memnuniyetle gördüğüm — nokta, Anadolunan fikir ve sanat muhit- loine harikulâde denecek bir sü. ratla birçok taze eleman yetiştir. miş olmasıdır. Anadolunun muhtelif mmta. kalarında çıkan mecmuaları, haf- talhık gazeteleri, gündelikleri im. kân buldukça takip ediyorum. A. madolunun kâh bir kaza merke. zinden, kâh vilyet merkezinden fikir ve sanat havası taşıyan mec- munalar, gazeteler dikkat ediyo. rum seneden seneye bir kalitenin, bie fikir haraketinin sessiz kahra. manı halinde inkişaf etmektedir. Vilâyet ve kazalarda çıkan ga. zeteler İstanbul ve İzmir istisna edilirse diğerleri daha çok — kül- tür, sanat, fikir üzerinde durmak. tadırlar. ğ Bu mecmuaların ve gazetelerin masıl maddi şekillerle dövüşerek İnsan oğlunun eline geldiğini ha. tırlatmak için fazla bir şey söyle. meye lüzum var mı? Çok defa taşra gazetesi diye açılmadan bir köşeye fırlatılan ve bir nevi fikir öksüzü halinde telâkki edilen vilâyet matbuatı kültüre, sanata, fikre verdiği yer balıımından bir hayli mana ifade ödecek mahiyettedir. Vilâyet gazeteleri, mecmuaları bissolunur bir istihale geçirmek- tedirler. Bundan on beş sene ev. vel vilâyet gazetelerinde bu ka. rakteri görmek mümkün değildi. Onları valilerin, kaymakamların zadece — tahriri teşrifat memuru zaymak mümkündü. Edebiyat vali için yazılan ku. dumiye, fikir makalesi de valinin vilâyet içinde devre çıkması idi. Bugün - vilâyet — gazetelerimizin ekseriyeti bu 'kademeden kurtul muş, muhitin şartlzcı içinde birer kültür kürsüsü halini lnıştır. Birçok edebi bahisleri ben, A, nadolunun vilâyet gazetelerinde daha canlı, beyecanlı buluyo. rum. Birçok gazetelerde - kaliteli tercümelere tesadüf ediyorum. Mahalli şiirin güzel sayılabilecek örnekleri bu sayfalccda yer bula. biliyor. Ön beş sone evveline nazaran bu tekâmül inkâr kabul etmez bir hakikattir. Ben bu tekâmülü geriye baka- rak hesaplıyorum, Her şey oldu, bitti, demek benim harcım değil. dir. Vilâyet gazetelerinin ve mec. mualarının gösterdiği bu kalite iştiyakı, kültüe hasreti Anadolu. da başlayan ve günden güne inki- şaf eden olgunluğun bir ifadesi. Nasıl Anadoluda göze çarpan bir dahili inkişaf yeni enilli mer. kezlerin, yeni limanların doğma. sına sebep oluyorsa bu inkişaflı mütgrafik olan fikri hareketlerde Anadoluda yeni bir zümreyi, A- nadolu yazıcılarını vücuda getir mektedir. Bu yazıcıların bir ço. ğu avukat, doktor, mühendis, ho. €a ve memür olarak yüksek tah- sil görerek kasabaya giden mü. nevverlerdir. Bu itibarla kalite. nin kasabada yer tutmanı — gitgi. de daha geniş bör sahada inkişaf imkânımı bulmaktadır. Diğer taraftan halkevlerinin bilhassa folklor üzecindeki etüd. leri bu gazete ve mecmunla rı orijinalleştirmektedir. "4 Ey. 1âl" mecmuasının Anadolu yazı. cılarını tanıtmak için tuttuğu yol gerçekten takdire lâyıktır. SADRİ ERTEM Bir, iki nokbta : Tasfiyeciler “sokak,, ta Tasfiyecilerin ellerinden tutup onları sökakta brrakmamak - içia çalışan bir iki gazetenin zahmeti boşa gitti. “Sokak” isimli bir mecmua çıkarıp, kendilerine uzâa. nan elleri reddederek, “Sokak” da kâlmâyı tercih etmişler. *Sokak” da okuduğumuz yazı. lardan birinin ismi şu: Riyariye. den ikmale... Küçük bir nottan da Cavid Ya. maçın “Olgunluk” romanından bir parça olduğunu -öğreniyoruz. Genç romancı, hayli terliyerek sıkıntılı günlerini bize şöyle an. Tatıyor: *“Perdeler, bütün bunlarla be. raber üyanmak isteyerek, açmı. Haydarpaşa civarındaki barakalar Haydarpaşa hastahanesi ci- varındaki abşap barakuların kaldırılmasına — başlanımıştır. Bu bâarakalar orada çok çirkin bir manzara arzediyordu. Yirmi yıl evvelki Vakıt Gödlişmm a lakaeesenmerain ürerrecaa 15 Mart 1980 Kilimli Linyit ocakları Kâğitbanedeki Kilimli Linyit ocak. lariyle dekavil hatlarının tamir ve iş. letme işlerinin — Şehremanetine devri müzakereleri ilerlemektedir. Bvrak tetkik edilmek üzere Dahiliye Neza. retine getirtilmiştir. Cumarte.|| 16 Mart Cuma 15 Mart b Seler Kasım 119 < > x < b Seler - Kasım 3 Vakitler Vasati kaani Vasali Kuani Güneşla mllllll'l 61111 Ö4 Öğle 1228 B0T 1r23 6 06 İkindi 15 44 929015 45 9 38 Alışam 18 15 12 00 18 18 12 00 Yata 1946 1811047 İ Si İmtak AŞ 301018 şağıadiz yordu. Sonra, defterlerini, kitap. İarını açıyor ve uzun, uzun uyuk. luyordu. Ve daha sonra, geniş av. lunun dibindeki güc cevizin göl. gesine yaslanarak defterini çıka, rıyor, bir iki mesele halletmek ni. yetiyle sâyfalırını açıyor te çiz. gi dolu sayfalara birçok - çizgiler daha çiziyordu. Mektep ayların. da biribiyine hiç benzemiyen ve resim olmak iddiasiyle defterle. vi dolduran bu çizgilerle kafasın. daki hayale benzemesini isterik bir inatla arzu ediyordu.” Bu küçük parçanım isminde bir yanlışlık olacak; yalnız riyaziye. den ikmale değil, her şeyden - ik. male. Türkçeden de.. — K. Dahiliye Vekili vilâ- yette meşgul oldu Dahiliye Vekili Faik Özlrak dün aabab vilâyete golmiş, va: U ve belediye reist doktor Lüt f Kırdarla görüşmüştür. Bu - rada Jandarma umum kuman- danı İle emniyet müdürü de vilâyete gelerek Vekil ile gö- rüşmüşlerdir. Dahbiliye Vokili öğleden son. ra belediyeye gelmiş, geç vak. te kadar Lütfi Kırdarla şehir işleri etrafında görlişmüşlerdir. Denizyolları vapurları- na gırocek müvezziler Denizyolları vapurlarına gi. recek müvezizler meselesi hal. lolunmuştur. Denizyolları işletme müdür. Tüğü belediyeye cevap vermiş, | alt kat Balonlar için bir ve gü- verte için de birer müvezzinin vapurlara girmesine muvafa- kat edildiğini bildirmiştir. Va- purlara — girecek müvezziler Basın birliği İstanbul mımta- kası başkanlığınca tesbit olu. Dacak ve bunlara birer vesika verilecektir. Bu vesikalar belediyoce taz. dik olünnenk, vapurlara ancak bu Mmüvezziler girebilecektir. Bu müvezizlerin kıyafetleri birlik başkanlığınca tesbit o, * Junacaktır. Tıp bayramı dün kutlandı Karısı ile kayna- nasını öldüren katıl Dünkü muhakemesinde “cezama razıyım,, dedi Bir müddet evvel Beylerbe. şinde ayrı yaşadığı karımı Sa- diye ile kaynanası Sabihayı bı- çakla kescrek öldüren İsanın muhakemeki birinci ağırceza mahkemesi tarafından son saf- hasına getirilmiş, dün müddei, ümuüml tarafından — mütalön söylenerek katilin 450 inci maddenin & inci bendine göre idamı istebmiştir, Ancak müd, delumumi, Sadiye ile annesi- Din suçluyu evden kovmuş ol. malarınım nazara alınmasını ileri alirmüştür. İsa, karısından ayrıldıktan sonra, İsmail Hakkı adında bir volisle yaşadığını duymuş ve vaka günü Lâz bıçağını yanına alarak Beylerbeyine koşmuş, kırda bir çınar ağacı altında karısı Sadiye ile polis İsmall Hakkıyı yanyana görmüştü. Kayumnası da biçaz ilorlde duürmakta idi. İsa bıçağını sıyırarak İleri atılmış, fakat İsmall Hakkı te- bancasını çekerek ellerini yu- karı kaldırtmış ve sonra tepe. den aşağı koşarak — kaçmış! Bundan sonrs İsa evelâ kal aı, s#onra kaşnanasını doğra- miş, karakola giderek teslim olmuştu. Katil idamını istiyen müta, leaya karşı: * — Bonim cinayeti ne gibi sebepler — altında — işlediğimi “mahkeme takdir eder. Cezam e lae razıyım!,, demiştir. —H Bostana çocuk bırakanlar Raziye adında genç bir ka- dın, gayri meşru olarak bir çoçuk kaşanmış, sonra evlen- mek üzere olduğu gençle evle- nebilmek için kaynanası Emi. ne ile birleşerek çocuğu atmak çaresini aramağa başlamışlar. dır. Nihayet gelin, kaynana, Hatice adında bir kadının dâ yardımiyle çocuğu Darülüceze civarındaki bir bostana aimiş- lar, söonra İş anlaşılarak yaka, lanmışlardır. Dün, yedinci Aasliye coza mahkemesi suçlu kadınlardan Raziyeyi 3, kaynanası Emine- yi 1.5 ay müddetle hapse mah- küm etmiştir. Suçsuz olduğu anlaşılan Hatlce boraot etmiş- tir. ——— Hamallar kavga etti Salıpazarındaki askeri yolla. ma binasında çalışan markasız hamallarla markalı hamallar arasında bir kavga çıkmış, Os- man, Yaşar, Harun işminde liç hamal taşlarla birbirlerinin başlarını yarmışlardır. Diğer kavgacrlar da yakalanmıştır. — Ölüleri diri gösteren 4 memur tevkif edildi Maliye mllfettişleri tarafın- dan Üsküdar malmüdürlüğün- de yapılan tahkikat netic de dört memurun ölü dul ve ye. timleri sağ göstererek maa$la. rınt almakta dovam ettikleri meydana çıkmıştır. Bu me- murlara derhal işten el çekti- rilmiş ve tevkif edilmişlerdir. Tahkikat devam etmektedir. Sullstimalin dört senedenberi yapıldığı ve zimmete geçirilen paranım 20 bin Jiradan fatla olduğu zannedilmektedir. Sıhhi imdat otomobilleri arttırılacak İstanbul vilâyeti köylerinde vukubulan kazalara yetişmek üzere sılıhi imdat otomobille- rinin mdetlorinin arttırılması, na' karar verilmiştir. 9460 büt- çesinde imkân bulunursa yenl- den otomobil altnacaktır. fetanbuldaki — etomobillerin Kayri kâfi olmaşına rağmen ie- tendiği zaman sıhhi Imdat oto. mobillerinin gönderilmesi da kararlaşmıştır 'Tıbbiyonin kuruluşunun 113 üncü yıldönümü mMmünasebetile İstanbul üniversitesi Tıp Fa. kültesi tarafından, konferana salonunda bir kutlama töreni yapılmıştır. Törene Üniversite Rektör, Dekan ve profesörleriyle İs- tanbul valisi Lütfi Kırdar, şeh, rimizde bulunan Tıb mensup- ları ve talebeler iştirâk etmiş- tir. Evvelâ çaldığı İstiklâl! marşiyle mera- sime başlanmış, bilâbara Üni, versite rektörü Cemil Bilsel kürsüyo golerek toplantıyı aç. mış, şunları söylemİştir: * — Bugün Tıp bayramıdır, Tıp fakültesi bundan 118 yıl gvvel bugün kuruldu. Fakülte. mizin mutlu bir bususiyetidir, ki onun evlâdı. olan bütün Türk doktorları, kurulüş gü. nünü bayram olarak almıştır. Bunun için ber yıl bugünü me- rasimle kutluyoruz, Tıp — fakültesinin gününü kutlamak üzere yaptlan bu gü- zel ve mânalı toplantıyı büyük bir sevlmç duyarak açıyorum, şebhir. bandosunun yük yapmak karariyle çalışan ve yapacak olan (2300) tbbi. yeli arkadaşımı tebrik ediyo. rTum.., Rektör bundan sonra Tıp Bayramının zelzele felâketi ve dünya harbi zamanında kutlandığını ve trıbbiyelinin memleket vazifelerindeki öne- mini anlatmış, dünkü tıbbiyeli e bugünkü tıbbiyeli arasında bir mukayese yaparak sözleri. ne sön vermiştir. Rektörden sonra kürsüye ; l I tıp faktiltesi dokanı, Komal Atay gelmiş ve ezcümle şunla- rı. göylemiştir: “ — Türk üp tarihinin bu mesut gününü aziz yurdumuz. da ilk üp mücssesesinin açılı- şıni ve LL3 senelik bir maziye kinlik bulunan bu yüksek illm ocağının devir genesini kutla, mak üzere buraya toplanınış bulunuyoruz. Genç ve yaşlı bütün bir tıp allesini ber seno bir araya top. fayşarak bize büyük bayram yaptıran ve öğünçle mazimizi yaşatan — tibbiyelilerimldin bu duygularını İçten gelen sevlinç- le karşılarım.,, Dekandan sonra Profesör Neşet Ömer İrdetp (Vatan mü. dafaasında tıbbiyeli) mevzulu mühim bir konlerans vermiş- tr. Konferanaçı, tarihte Türk- lerin hekimliğe — verdikleri e- hemmiyeti işaret ettiken sonra tibbiyenin dünkü ve bugünkü durumunu, nizamını, umum! harpte tıbbiyoelinin çalışmala, rına ait bazı hatıralarını nak. letmiştir. Profesörün sözlerine karşı- Hk olmak üzere Tip fakültesi talebesinden Hulüsi Erkin, Ce, mal Parman duygülarını ve mesleğo karşı * bağlılıklarını samim) sözlerle 1zah etmişler. dir. Toplantının sonunda |şehir bandosu bir koönser vererek 'Tıp günü kapanmığtır. 'Tertip heyoti ayrıca Trp bay- ramı münasobetile İsmet İnö- nüne, Başvekile, Maarif Vektil. | no, Sıhhat ve İçtimal Muave. net Vekiline birer tarim telgra- fı göndermişlerdir. “Okullarda yazı şekli değiştirildi llk ve ortada talebeye aynı şekiller öğretilecek İlk ve orta tedrisat milesse . selerinde uzun zamandanberi devam etmekte olan yazı karı- şıklığı Maarif Vekilliği tarafın. dan halledilmiştir. | Senelerdenberi geniş bir tale- | be kütlesinin öğrenmiş olduğu da değiştirilmekte ve çocuklara ayrı bir yazı gösterilmektodir. Şerefi ve değeri büyük olan bugünün, yarınmı dünden bü- den itibaren başlanmıştır. İliralerin nöbet vazifeleri Bazı öğretmenler sıhhi du - rumlarmı ileri gürerek aldıkla. rı raporlarla haftalık dera ve müzakere saatlerinin azaltılma. sını ve nöbet vazifelerinden af. fedilmelerini Maarif Vekilliğin- den İstemişlerdir. Vekillik, öğretmenlerin vazi . | fe ve mesuliyet bakımından di. Ticaret odası | başkâtipliği Belediye kooperatifi müdürü Ahmet Şükrü Blâzığ Ticaret Odasr başkâtipliğina tayin edil, miştir. Tei gi | Karacaahmet mezarlığı Karacaahmet mezarlığımın tanzimine başlanmıştır. Şitidi. ye kadar 8 bin metre uzunlu- | gundaki duvar yapılmıştır.Da, ha 14 bhin metre uzunluğunda duvar yenilenecek vaya yapı- Tacaktır. Mua ğer devlet memuflarından fark. lt olmadıklarına göre mektep. lerdeki mesaileri ders saatleri- ne münhasır olmayıp kendileri« ne verilen her türlü idarf, ter . biyevi ve inzibati işlere şamil olduğunu bir tamimle bildirmiş. tir, Buna binaen öğretmenler sıh. hi sebepler ileri sürerek ders saatlerini azaltamryacakları gi- bi okuldak! vezifelerinden de affedilemiveceklerdir. Sıhhi dü- rumları celişmağa müsait olmı. yanlar bakkında ansak umumi hükümler dalresinde muamele vunılacaî-'eu'. Ekalliyet ve yabancı okulların tattli Maarif Vekilliği ikinci kana. at notlarını müteakip talebeye bir dinlenme tatili. vermiştir. Öğrendiğimize göre bu tatil. den vabız resmi lise, orta ve ilk okullarla orta ihtisas okulla - rı favdalanmaktadır. Ecrehi ve ekalliyet okullarının tatil yap- maları kevfivet! henüz kati ola. rak tesbit edilmemiştir. Halbu. ki telimatname ve müfredat mrogramı itibarile avnı olan ve ayrılık bulunmayan bu okulla . rın da dinlenme tatilindan müs- tefit olmaları lâzımdır kansa - tindeviz. Alâkadarlar da Maa . rif Vekilliğinin bu hususta e- Eminönü - Bebek hattın- da tramvay bozuldu Eminönü , Bebek hattında işliyen 238 numaralı tramvay arabası dün sabah yedi buçuğa doğru Tophaneden Karaköye gelirken yolda arşı kırılmış, bu yüzdenr geyrisefor on boşer dakika teehhüre uğramıştır. ği e Bir belediyeci vefat etti Relediyenin eski fenhoyeti müdür muavinl Necati vefat otmiş, cevaşesi —dün kaldırıl. margtır, de bu çocaklerp eli SO » dik, talepler İ ğ H Ş îâ&îğ N İ & E l N