13 Mart 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

ai Y 0 u * Mkân Z T zi ğğ PK D T g E Ka n N, İlE / g /,';;_ P v £ TF ğ bte Fi ZZZ Z !ğğ P K H ş S 6 Z AF DET e e Z ğ İZİ, * % ÇA vEL bile Zİzt CUĞ X;A ç v T fR 7 B Hariciye Müsteşarının | Mdan ne netice “Siyasileri, AvrupadaHitler çıkacak * Hitler nevmit bir vaziyette « dir. Her tarafta sulhtan bahse- diliyor. Ve bu sulh bahsi, hiç bir yerden değil, Almanyadan gçıkıyor. Bugünkü Nazi - Komü. nist sinir harbi diline sulhu do. lamış, sulh peresengi etrafında cereyan ediyor, Bir taraftan muhafazakârlar, hemen mütareke yapılacak olur- Ba, Hitlerin Almanyayı bolşe. mede- viklere vereceğini, büti niyetin göçeceğini ve bü, nibelongen “ihrak binnâr"i ile Hitlerin, cemiyetin bütün mi - Marisini yıkacağını ihtar ediyor- lar, Hitler, hiç şüphesiz ki bu. nu yapabilmek iktidarındadır. Eğer, aleyhine olan harici taz . yik kaldırılacak olursa, hem da- ha şiddetli olarak hâlâ de bu ik. tidarı muhafaza edecektir. Bundan başka Hitlerin çeki - leceği ve onun yerine şimdi ga. yet hoş bir sima olarak gösteri. len Göring'in geçeceği rivayet edilmektedir. Son Haberler 3—VAKIT 13 MART 1940 Ticaret Vekilinin beyanatı Toptan ve yarı toptan ticarette fatura vermek mecburiyeti konuyor Ankara, 12 (Hususi) — Tica. ret Vekili Nazmi Topçuoğlu'nu makamında ziyaret ederek son vaziyetler dolayısiyle Vekâlete &it muhtelif işler üzerinde alınan tedbirlerin esas ve mahiyetleri ve bilhassa mült korunma kanunu. nun hükümlerinin tatbik şekilleri etrafında kendisinden malümat rica ettim. Sayın Vekil, bu husustaki mü, teaddit suallerime kaarşı şu ce. vapları verdi: “— Milli korunma kanunu tat. bikatımın vekâletimiz teşkilâtın. daki tesirleri, evvelâ ayrı mevzu. lara bizzarur temas eden mütead. yecek şiddetli bir harekete ge. gebilir. Fakat bu harekte, zafer ihtimali ile değil de, gırf nevmi- di ile geçecektir. geçmekte tereddüt ediyor. Zira generallari ve iktısadiyatçıları, bir tecavüzün ilk devresinde mp olmak tehlikesi bulun . bir yardım olmaktan ziyade bir manidir... Ruslar, Finlandiyada (| kazansa bile, bunun Hitlere yar "|'drmı olacağı güphelidir. Zira Al. çman halkr, Stalin taraftarr ol - leyi sinir sahasında yapmak is. tiyor... &W budur, Kendisine muha . et edenlerin hepsini, “| taretarı baRiğ Bürmsila de sebebi budur. “Bu harp dur. durulmadığı takdirde kapita » lizm mahvolacaktır,, diyerek &- Hitler, gerçekten hoşa gitmi- Almanya, büyük bir hücuma ü biliyorlar. Rus ittifakı, ziyade Finlandiya ta . ır. Onun için Hitler bu mücade- Bugünkü sulh taarruzunun da dit daireler arasında ve saniyen muhtelif vekâletler arasında — iş ve görüş birliği temin etmek ba, kımından chemmiyetlidir. kim, mezkür kanunun tatbikatı. na İcra Vekilleri Heyetince bir koordinasyon heyeti kurulmak suretiyle başlanmış bulunmakta, dır. Millt korunma kanunu tatbi. katı ve zamanımızın hâdiselerin. de görülen komplike karakter do. Jayısiyle mevzular ekseriya vekâ. letimiz için ve müteaddit daire. leri muhtelif bakımlardan alâka. dar etmekte ve bu nevi mevzular gün geçtikçe artmaktadır. İKTISAT VE TİCARET VEKALETLERİ ARASINDA İŞBİRLİĞİ Bu vaziyet karşısmda vekâle. tin umum müdürleri ve gube mü. dürleri arasındaki temaslar daha #ikt bir işbirliğine müteveccih o. larak arttırılmış ve tanzim edil. miştir. Birçok mevzularda karar. lar müşçtereken verilmekte ve her sasen son derecede mahcup Ve kolaylıkla ikna edilebilecek tip. ler olan kapitalistleri inandıra- cak propagandalar yaptırması. nn sebebi budur. Benim görebildiğime göre, Al. man sinir d lnız Ames rikada tesiri görülmektedir. Bu sebeple Amerikada münevver halk dediğimiz tabaka arasında bir panik vardır ki şayanı hay, Tettir. Bunlar, bugünkü harbin hu « dan aslâ görmiyerek bizi, ge « €en Büyük Harp gibi bir harbin dışmda tutmak istiyormuşcası « n& çalışıyor ve böyle bir hare- ketin, bu sefer daha fazla kars gaşalıktan başka bir şey getir « mek ihlimali olup olmadığını düşünmeksizin — mütareke ve Bulh teminine mngraşıyor. Zira harp devam ederse, AÂmerikan delikanlıları da Fransaya gidip harp etmeğe mecbur kalacak sa. nıyorlar. Hiç kimse, Amerikalılardan Fransada harp etmesini isteme- miştir. Hayatımızı kurtarmak için nerede çarpışmağa gidece . Bimizi bilmiyorum... Lâkin ik. tısadi sahada şimal bitarafla . Tına ve ittifak devletlerine ha. yırhah bir bitaraflık, Amerika- ni menfaatinedir ve harbin sü. ratle ve makul şekilde bitmesi- ne yardım edecektir. Amerika halkı karyolalarının Altından çıkıp etrafa bakmalı . dırlar. Bugünkü dünya, pek en. teresan ve meydan okuyan bir dünyadır... — Kısac. Herk:“ -i Muhtemel hava | MÜD Orunması için, ııhrik" d le oturar şehre yakın kırlarda | 1 vi İşte, eli kürek . nasr arkasın gençlerimiz için MüÜyik tatniratı 1 €r yalnız profesyo ğil, bötün memlekt düşmüş, bu tiyle meydana korlUhan teldeki ce- Bu hiç şüphesiz b Ölümüne echep eereseneanmenememü kaza bakkında ıktadır. daire bu nevi toplantılardan ken. disine düşen varifeleri alarak ay. rılmaktadır. Bundan başka ra. man zaman müsteşarın veya vali. nin reisliği altında da toplantılar yapilmakta ve hâdiseler her dai. renin mütehassis olduğu cephe. leriyle, fakat müştereken tahlil &. dilerek neticelere, direktiflere, Börüş ve hareket vahdetine varıl. 'maktadır. Ticaret Vekâletinin mevzuları ile İktısat Vekâletinin mevzuları arasında çok yakın bir irtibat bu. lunduğu şüphesizdir. Bundan do. layı daha ilk günlerden itibaren iki vekâletin daireleri arasında koordinasyon ihtiyacı hissedilmiş ve derhal iki vekâletin başlıca da. ire âmirlerinden mürekkep bir koordinasyon kemisyanu kurul. muştur. mamulât fiyatları. nın, tesbiti, kontrolü, gınaf mües. seselere iptidat maddeler temini, gümrük tarifeleri gibi birçok mevzular bu komisyondar geç. mekte ve bu meseleler burada tenkit sureti hallini bulunca iki vekâlet için tekerrürsüz ve fı'm_;; dalı surette karar ittihazı pe. Jaşmaktadır. N Afimize Diğer taraftan Fs külltür ı—ogî:l:u. bakımından tettrile görüzmiüş ve genişletmeksdife kalesini tetkik ev- lanmıştır, . Dr, Bittel varm da E. RA yapılmakta olan hafriyatı <ik eyliyecektir. ——— b "Giresun vilâyet meclisi toplandı Giresun. 18 (A.A.) — Umumi Meclis busln aat 15 te vali B. | Muhtar A.kmanu!'; reisliği al . lanmıştir . H Çeçen y içindeki çalışmalara aİt izahname okunduktan sonra Wbedi Sef Atatörkün azir hatı. rası taziz olunmuş ve onu taki- ben de rels vekillerile encümen. lere aza seçimleri Yapılmıştır. Umumi Moelis bu toplantısı mü. nasebetile minnet ve sükran his- 'erinin ve derin bağlılıklarının hasta Reisicümhur ve Milli Şe. fimiz İsmet İnönü olmak üzere büyüklerimise bildirilmesine ka- rar vererek ilk içtimamna. niha. yet vermiştir. tan ticarette fatur avermek — ve muhafara etmek mecburiyetinin konulmasına dair bir kararname mevcuttur ki ehemmiyeti aşikâr. dır. Bir müddettenberi piyasadan fatura vermek âdeti kaybolmıya yüz tutmuştu. Meğer ki yanlış malümatı ihtiva eden faturalar werilmiş olsun. Bu hükmün se. bepleri malümdür. Yeni karar. name kötü niyet sahibi olan ta. cirlere doğru yolu gösterecek, aksi yola sapanlara cezasını ver. meyi temin edecektir. Milli korunma kanununun 32 inci maddesi ihtikâr fiillerini ta. rif etmek suretiyle mevzuatımız. Cumhurreisimiz hava kumandanla- rını kabul buyurdu (Baş tarafı 1 incide) Ankara, 12 (A.A.) — Genel- kurmay ikinci reisi Örgeneral Asım Gündüz taralından bu- gün srat 17 de Anadolu klü- bünde İngilterenin Orta Şark Hava orduları başkumandanı Örgeneral Sir Vilyam G. 8. Miçel ile Fransganın Şarki Ak- deniz hava kuvvetleri kuman- dant General Jono şerefine bir çay ziyafeti verilmiştir. Ziyafette mühterem misafir- Jerimiz ye maiyetleri erkânı, Fransiz büyük elçisi Reno Maz- sigli, İngiliz büyük elçisi Sir Huüghe Knatehbul İllugessen ile birinci ordu müfettişi Orge- neral Fahrettin Altay, Üçüncü Ordu müfettişi Örgeneral Kâ- Üsküdar ve Kadr- köy plânları hazır Selimiyede büyük bir meydan yapılacak ÜUsküdarla Kadıköyün nazim plânı tamamlanmıştır. Bu plâna göre Kadıköyden Modaya kadar ve Kadıköyden Üsküdar iskeleti. ne kadar sahilde bir yol yapila. caktır. Bundan başka Selimiyede de büyük bir meydan vücuda ge. tirilecektir. Şehir mütehassısı Prost İstan- bulun Marmara sahiline bakan kısrmlarının tafsilât plânları üze. rinde çalışmaktadır. da mevcut bir boşluğu doldur. muştur. Muhik, ticari sebeplere istinat etmiyen fiyat yükselme. leri artık ikanunen ihtikâr teşkil etmekte ve Ceza tehdidi altında bulunmaktadır. İcabında bu mad. de hükmüne müracaat edilecek. Bu ve daha buna benzer mev. zuat üzerinde Başvekâlete tek . lifler yapılmıştır. Peyderpey çL kacak olan kararlara göre hare- ket edeceğiz. — — Bu fevkalüde ahval karşı- sında ithalât ve ihracat malları üzerinde yeni teftiş ve muraka. be şekilleri dü$şünüyor musu. V Şimdilik t ten.ı e 'Ül mevcut iş ve murakebeyi kâfi görmekteyiz. TACIİR BİRLİKLERİ KANU. NU MECLİSE VERİLDİ — Hâlâ faaliyette — bulunan birliklerle bundan sonra kurula. cak birlikler hakkındaki kanun, projesinin — esasları hakkında malümat lütfeder misiniz? — Filhakika bir tacir birlike leri kanunu projesi Meclise ay- zedilmek üzeredir. Bu projede 3018 sayılı kanunun yedinel maddesi ve Milli Korunma ka » nununun 34 cü m: mev Cut tacir birliklerinin hukukt bünyeleri daha fuzla tasrih va takviye edilmiş olacaktır. Bu su., retle bu birliklerin teşkilâtı, ku- * ruluş formaliteleri ve bütün fa- aliyetleri daha yeknesak ve mun tazam bir şekle ifrağ edilmiş o. lacaktır. — İstanbılda we Ankarat'a eenebi ticaret heyflerinle Düi bisim. Te yaptıkları temasların mahiye. Boğazın Rumeli tarafının plâ. nı tamamlanmıştır. Şimdi Anado. lu kısmı üzerinde meşgul maktadır. olun. Prost İstanbulun nazim plânı üzerinde tetkikler yaparken Be. yazıtta Simkeşhane önünde bir de büyük meydan vücuda getiril« tir. mesini kararlaştırmıştır. Halen bu yol üzerinde istimlâk muame. leleri yürümektedir. Dırahmiye yeni bir rayiç tesbit edildi Türk . Yunan ticaret anlaşma. sının dün Ankarada mübadele şe. raitini kolaylaştıracak bir şekilde imza edildiğini haber vermiştik. Yaptığımız tahkikata göre yeni anlaşmanım busüsiyeti şudur: 'Türk lisansına nazaran drah, miye yeni bir rayiç tesbit edil. miştir. Bu suretle her iki metnle- ket arasındaki ihracat kolaylaşa. cak ve böylece geçen seneden kalmış olan blokaj hesap eriye. rek vaziyet ithalâta müsait bir bale gelecektir. Deniz küçük nakliye es- nafı dün toplandı Deniz küçük nakliye esnafı dün temiyet merkezinde senelik tmumi heyet toplantılarını yâp- mnşlardır. Toplantı çok münaka. Şalt olmuş, alınan tedbirler yü. zünden müessif bir hâdiseye mey dan verilmemiştir. Esnaftan ba. yötte münakaşalar kesilerek yeni ti ve esasları nelerdir? "g kesile — Ankaraya muhtelif mevze- | İRtikâfiyapılmış ve toplantıya hi. lar Üzerinde ticari münasebetle- | hâyet verilmiştir. re girişmek arzasile gelmiş he. nun Te. zım Orbay, Büyük Erkânıhar- biye ve Millt Müdafaa erkânı, Fransız - İngiliz büyük elçilik- Yeri, kara, hava, deniz ateşele- rile bu elçilikler erkântı ve yüksek rütbeli ordu mepsupla- ri haztr bulunmuşlardır. Erzincana yolcu nakli- yatı memnu değil! Ankara, 12 (A.A.) — Rrzin- cana doğru yolcu ve eşya nak- liyatının menedilmiş olduğu hakkında intişar eden haberin, bu hususta ikincikânun ayında verilip birkaç gün sonrakaldı- rılmış olan bir kararın tarihin- de zühul göstermiş olan muha- birinin yanlışlığından ilori gel- gdiğini ve Erzincana her tür't nakliyatın normal olara' Tmbara yam etmekto olduğu /SAğunu u gazeteki tashihas #mbara gidince tedir. ada olduğunu —— aya gitmiş, vaziyeti bil- aiştir. Bunun üzerine zabıta îrehîıkihnın vazgeçmiştir. —— Eminönündeki faaliyet Eminönünde Bebek tramvayla. cının duracakları yeni kısmın tan. zimi bitmiş, tramvay idaresi ta. rafından buraya döşenecek Tay- lar getirilmiştir. Meydanın diğer kısımlarının da tanzimi hava mü. sait oldukça devam edecektir. —— Belediye bütçesi Dün sabah vilâyette valinin ri. yasetinde belediye reis muavinle. yetlerden istiyenler hük! mahafilile temas etmektedirlik, Ticaret Vekâletile alâkası olah! lar da Vekâletimize gelerek iza. hat almakta ve icap eden bütün yardımları görmektedirler. veya yarı resmi heyetlerdir. Bunlara aynı zamanda ğ:!li baş- lr ihracat limanlarımızdaki a- Jâkadar ihracatçı tacirler ve te. şekküllerile. temasları tavsiye edilmekte ve bu suretle işleri kolavlastırılmaktadır. göre. | tiyle muhasebecinin iştirakiyle bir toplantı yapılmış, belediyenin -940 bütçesi üzerinde çalışılmış. tır. Yeni bütçe varidata göre tev. zin edilmektedir. '_'Ğuınkkıle., hnkkınd; konferans Fatih halkevindeni Mutat hafta konforanslarınm yirmi Üçüncüsü 16.3-940 cumar. tesi günü saat 20,30 da Avukat Bay İrfan Emin tarafından ve- rilecektir. Mavzu “Çanakkale” dir. Davetiyeler ev direktörlü . ğünden almabilir. lar şüphesiz ki ya hususi de a - nul;iyuin'm Gorup f!hıı olunca aynı aanmaktan sarfı nazar ., ıti ne sebeple zannedebili. R. Majlao hattı ve Fransaya kar. şı yapılacak umum? harekât me. selesi hakkındaki münakaşalar şimdi Alman askeri edebiyatının büyük bir İismını İşgal etmekte. dir. Düşmanlarımızın fikirlerini e. tüd ettiğimiz zaman görüyorurz ki erkâm harbiyemizin yüksek durendişliği ve yaratıcı zekâsı Fransırlar tarafından onların eli. ne sermaye olabilecek en ufak bir şeyi dahi ifşa etmemiştir. Bugünkü Alman hesapları — ki burası çok ehemmiyetlidir — 19014 hesaplarından — tamamiyle bışkadır. O tarihte Alman gene. ralleri Fransızların Lorene taar. ruz edeceklerini hesaplıyorlardı. Harbin bidayetinde ordumuzur adet itibariyle aşağı olmasına rağmen ikinci Vilhelmin erkânı harbiyesi bütün Fransızların kal. binde Alsaş Loreni kurtarmanın nasıl bir yer aldığını biliyordu. iki vilâyetimizi Alman çizmesi altında görmemek arzumuz — bi. tön Fransız politikasına hâkimdi ve bu Fransiz erkânı harbiyesi. nin en gizli görüşmelerinde bile parlayordu. Alman şefleri mütemadiyen bizim kuvvetlerimizin hudutların Bbür tarafına geçmesini bekliyor. lardı. Fransa istihkâmlarından kuvvetlerimizin mühim bir kısmı. fr ayırıp çıkarmamız onların et ae — —- —— Gümrük Başmüdürünun Ankaradaki temasları Ankarada bulunan İstanbul gümrükleri başmüdürü Methi tu. martesi günü şehrimize dönecek. tir. Başmüdür Ankarada yeni se.' ne bütçeleri etrafında — vekâletle temaslarda bulunmaktadır. Bazı arttıclı tedarik etmek J.baberlen ve rinek'zlerin gümrükleri kendi sanayi kuüdretini hesapla. mak icabeder. Ordunun ve mem. leketin ihtiyaçlarını temin ede. cek, onları yaşatacak olan bu faktörlerdir. Malüm olan bir şey vardır. ki gengin topraklarda oturan ve başka memleketlerden arazi iste. meyen miülletler için müdafaa harbi yapmak çok daha doğru bir hareket olur. Müstahkem bir hu. dutta oturup müdafaa eden bir ordu kendisine adeden çok - faik olan bir düşmana karşı ar bir kuvvetle karşı koyabilir ve onu da bir hayli hırpalayabilir. Bu husustaki fikirlerini Profe. sör Rupreht şöyle hülâsa ediyor: *“İşte bu tarzı muhakeme Fran. sayı Majino hattını yapmaya şev. ketmiştir. Bu hat, bu memlekete taarruz değil de, tedafüli büyük bir kıymeti haiz askeri bir kuv. vet ilâve etmiş oluyor. Eğer bir gün Fransa kendini besleyen membalardan ve bilhassa kömür. le benzinden mahrum kalırsar bu hattın kıymeti de bilfiil ortadan kalkmış olacaktır. Pransız . İngiliz dostluğu baki kaldığı müddetçe bu son ihtima. *Hn tahakkuku imkânsız olacağına göre müdafaa harbi Fransa için en doğru bir harp şekli olarak ka. lacaktır. Alman erkâni harbiye. si kendi plânlarının Majinoya karşı bir taarruz ile bitip, bitme. mesini tetkik ederken, muhake. mesini yürütmek için hareket noktası olaral; harbin ilk safha. sında Fransa için müdafaa harbi. nin en büyük kuvvyet olacağını kabul ç (Devam ediyor) Si lll rneedetddkenei DÜM