29 Şubat 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

F B l ğ f H EE T E < F Fi 7 g FE İ 7 i ü : ? 7 FF 77 Va | H F Eş v ğW D a - _Eİ 8 'T : İ ğ | egi İ :Ş Ü K İ BE ; /I/î * !f E k / f AF E BAA ZD Tn f » f İ Y SEr 4| ğ%î& | DA o a. N ) | Mlamy ST adala & JÜK bir -gazelenin küçük | müharririne - Gevap &a mığ?ıo..... ) | sitayiş kelimesinin kumuna soka. rak maksadının cüssesini sakla, dım zanaeden dovekuşu! Ben Peyami Safanın bu müte. paltız ifadesine karşı “Bugün öy- le bir zamanda yaşıyoruz ki Tür. kiyede olan matbuat bürriyeti Avrupanın en demokratik mem. leketlerinde bile yolu” dedim. Poyami Safa dünkü yazısında benim bu sözlerimi tasdik et mekten başka bir şey yapmıyor.: “Çoök defa bizim hürriyetimizin Avrupanın liberal - matbuatından aşoğı kolmıyan seviyesini muha. faza etmiştir, dedim." diyor. Türkiyede matbuat bürriyeti Avrupanın en liberal meml-ketle ri darscesinda olunca curahi viyet kanunlarının verdiği bu hürriyet ten istirade ecen bir Türk geze. tecisinin çıkıp, pek i anlaşılan Fransız karikatürü c'n. sinden çizgiler çizmes'ni, üniver- site Rett'vü Ceomil Bilsel'e şı san di imnden dolayı (Türki- yo”e üniversite tahsili senede bir defa Rektörün huzurunda Rizc zayı içmek gibi bir şeydir) diye. cek kadar yüksek tahsil seviye. mizi düşkün göslermesinden da ha mı hafif bulmalıyız? Valkıt gibi küçük bir gazetenin muharriri olmak meselesine ge. lince; Kızaca cevap vereyim: Ben büyük bir gazetenin küçük veya küşülmüş mub'»riri olmaktan ise küçük bir gazetenin hiç bir bal ve hareketinden kendisinin şüphesi elmıyan we hiç bir nefsaniyet gö. zetmiyen bir muharsiri olmağı tercih ediyorum; 24 yıllır, be- mimle beraber, (Vakıt) « daima büyültenlerin kalem!'erine de bu emel hâkim oldu; hâlâ da “küçük gezete” tabirinin oku ile hepsinı haksız yovaladığı birçok meslok. daşı da bütün Türk kari zümre. sinin İstisnasız takdirini gördü- günde şüphemiz olmuyan büyük ve temiz insan ve dürüst ve feda. kâr vatandaş ruhunun ve heyecanı içinde " Böy. le bir muhit Peyami Safanım =ıı küçük ve dar gelmek ta- “ir, Şimdi (Volat) m aeşriyatı ilk | İ -hkü mna 5İ kendisinin edilmesinden korkan Peyami Sa. fanın düştüğü vehimden ve endi. şeden kendisini kurtremaya yarı- yacaksa, açıkça muhterem hâkim. lerimize hitap edelim ve: — “Aziz hâkimler, Cumhuri. yet güzetesi ile mutarrirleri «- leyhine açılmış olan davaları be. raot kararı ile intaç ediniz!” Diye yalvaralım. İclerinde lâyık ölmıyanlre da olsa bu, bizim için bir ahlâk ve meslek zevki olur. ASIM US indıyada büyük *dan muharebesi tankı tahrip edilmiştir. Mübalâgalı bir nikbinliğe kapılmadan hali hazırda Fin- ler tarafından Işgal edilmekte olan mevzilerin bundan evvel ki mevzilerden daha iyi tahkimı edilmiş olduğu ve nrazinin va- ziyeti Hik Mannerhaym hattıan nazaran müdafiler için daha istifadeli olduğu iddia edile bilir. Finlândiyaldar yalnız işga! ettikleri Istihkâmlardan dola yı değil, son zamanlarda aldık lart toplar dolayısiyle de Sov- yetlerin topçu ateşine karşı dn daha iyi korunmuş bir vaziyot tedirler. Finlândiyalılar şimdi artık yalnız şahsi meziyetlerine gü venmekten kurtulmuşlardır. Ellerinde bulunan malzemi kendilerine eskisinden daha iyi bir şekilde mukavemet et mek Imkânını vermektedir. İlk İsveç gönüllü kıtaları $i mal cephesine sevkedilmiştir Küçük bir Norveç müfrezesi İsvoç kıtalarıma iltihak etmiş tir. Finler Petsamadan çeklliyor Kickens (Oslo volunla), 28 (A.A.) — Dün bütün gün Pet. samo cenhesi Üzerinde cerevan eden siddetli muharebe'erden sonra Finler Nautsi'n'n 13 kila. metre cenubunda tesis ettik'eri ileri karatollara cekilmişlerdir. Tahlive ed'len bu bölgede bütün evler vanrzaktadır. Goce basın- mül , F'ık".:!&ı salı zilerini müdafaa etmektedirler, harekât şanasında büyük Bir sulh ümi- di var mı ? (Buş tarafı T snomde) sulh imkân ve ihtimallerinden bahsettiğini de hatırlıyorur; daha sonra eski Ingiliz harbiye Bazırı Hor Bolişa'nın nlân- diyaya aşker göndererek y dim edilmesin| isteyet ma'ın leslne, ayni zamanda Ayvam Kamnrasında yine böyle mües. gir bir yardum için verdiği tak- rirc karşı resmi İngiliz maha- filindeki hissizlik ve hareket, sizliğin do ortada dolaşan sulh teşebbüsleri e alâkalı bulun masına ihtimal veriyoruz. Her ti *de Avrupa barbi bu. şünkü durgun devresinden en ylidletli bir taarruz ve hareket safbasına geçmezden evvel ev- velkilere nisbotle daha cildi bir sulb yolu arnnıyor gibidir. Niyuz Kronikl — gaztesinin Roma muhabiri tarafından ve rilen bir habere göre Hitlerin Velse' bir sulh plânı tevdi et. mesi muhtemel İmiş. Bu plân mücibince ufak bir Polonya vücuda getirilecek, Bohemya ve Moravyaya muhtariyet ve- rilecok, İpüldai maddeler ve müstemlekeler Almanya için | nisfet datresine tevzi olunacak ve teslihnt tahdit edilecek imiş. Böyle yeni bir dünya nt- * kurulabileceği ümit olun " ta imiş, Hâdiselerin önümüzdeki üç, beş günlük imkişafı Dakikaten bu haherlerde bir hakikat hin- vesi bulunup bulanmadığını zösterocektir. ASIM UR 140 bütçe projesi tamamlandı (Baş tarafı I| incide) Yenj bütçenin anahatlarını ve mükelleflerden yeni bir vergi a. lınması, veyahut mevcut vergile- rin nişbetinin fazlalaştırılması yo. lunda verilen bu prensip karatı. vun mahiyetinin ne olduğunu Ma- liye Vekili cuma gazeteci. lere yapıcağı bir anatla İzah edecektir. 1940 bütçe projesi yekünunun 1939 senesi bütçesi gibi 260 mil. yon lira raddelerinde bir rakama bağlanmış olması ihtimali kuv- vetlidir. Koordinasyon Bürosu kadrosu Ankara. 28 (Husust) — Koor. dinasyon heyeti millf korunma kanununun tatbikine ait işleri görmek Üzere teşkili icap eden büronun kadrosunu tera vekil . leri heyetinin tasvibine arzet - miş. ve bu kadro kabul olun. muştur. Kadroya göre umumt! kâtin 500, 6 büro şefi 300-er, altı kâ. tp 170.er. 6 kâtip 120-ger, bir evrak şefi 210, bir evrak me. Panru 140, iki evrak memuru âî_o—ıer Hira maaş alacaklar- Zağrepte tevkifat yapıldı Zağrep, 28 (A.A.) — İki Ifti- cakçı liderin tevkifi üzerine bun ların taraftarları Zağrepte nü. mayişlerde bulunmaya teşebhüs etmişlerdir. Polis bir çok tevki- fat yapmıstır. L NROĞA AT EMDA AAA LA bir hava faaliyeti cereyan et . miştir. Alman gemileri görüldü Btokholm, 28 (A A.) — Böy- Yendiğine göre, gimal sahilinde- ki Finlandivalı kavakçı müfre. zeler sarnıclı wemiler de dahil olmak üzere Alman gemi. lerinin Petsamo simalindeki don mamış bir limanda bektedikleri- ni söylemislerdir. Diğer taraf. tan Sovyetlerin bu mıntakada büyük bir faalivet sarfettikleri. ne ve taheldat vabtıklarma dair rivavetler dolaşmaktadır. Sov . vetlerin nikel ve bakir madenle- rinin bulunduğu Salmijaervi ci. varında dahi büyük bir faaliyet zösterdikleri haber verilivor. İnsdiltereden giden mnnıı[ı:;ı Londra, 28 (A-A.) — di Telezraf gazetesi, Finlandiya için gimdive kadar Londra bü. rosuna 3000 den fazla gönlüllü kaydedildit'ni ve bunlardan bir kac vüzünün hizmete kaydedil . miş bulunduğunu yazmaktadır. Bunlar, alelâde - yolcu şeklinde vola çıkmış olup, henüz İngil- terede bulunan arkadaslarınm eevasını da birlikte götüren gö. nüllü kafilelerine, imkân bulur bulmaz iltihak edeceklerdir. Vali Usküdar tarafında dün tetkiklerde bulundu Vali ve belediye reisi Dok tor Lütfi Kırdar dün refaka tinde belediye sıbhat işleri müdürü Oscman Sait olduğu hâlde Üsküdar tarafında tel kiklerde bulunmuştur. Vall Üsküdara geçmeden ev- vel Kabataş İskelesini gözden geçirmiştir. İskele Şirketihay- riye tarafından yeniden yapıla cuktır. Belediye de İlakelenin sağ tarafındaki binaları lstim lâk etmiştir. Bunların yıktı rılmasına yakında başlanacak tır, İskole Üzerinde belediye tarafından bir de benzia satış yeri yapılacaktır. Bundan baş da iR£ole karşısındaki yeşil Ba hanın kenarına da abdeshane inşa olunacaktır. Valiye ÜUsküdarda kayma kum da İltihak etmiş, birlikte lakele meydanının tanzim işi tetkik olunmuştur. Meydanda araba ve vâpur iskelesinin etrafındaki binala rın da bugünlerde yıkılmasını başlanacaktır, Bundan başka Şemalpaşadu Mimar Sinan medresesinin et rafındaki bazı cski binalar da kaldırılacaktır. Vall Şemslpa- şa gahasının projesinin bir an evvel yapılması içia fen heye- tine emir vermiştir. Vali Üsküder tahsil şubos! nin faaliyetini, Sellmiyo civa- rınin afaçlanma (4 v » dön geçirmiştir. Sellmiyodeki tarihi çeşmenin tamirlae karar verilmiştir. Acıbadem İle Kısiklı arasın- daki yolun Insası civar halkı tarafından müteaddit defalar validen latenmiştir. Vali bu yo la da görmüş, Kadıköyü Çam- lıcaya bağlayan bu kestirme yolun da yapılması esası ka- rarlaşmıştır. YVali Küçükçamlıcayı ve Zey- nepkâmil doğumevini de gör dükton sonra İstanbula dön- müştür. Yeni çocuk tiyatrosu Mart başında faaliyete Memleketimizin mühim ih tyaçlarından biri olan Çocuk "Tiyatrosunun Himayeletfal Co- miyetinin gayreti ile verimli bir şekilde çalışmağa başlaya cağını memnuniyetle öğren dik. Çocuk Tiyatrosunun rejisör lüğü için uzun zaman Rusyada tahsil görmüş Ressam Abidin Dinoya müraacat edilmişti. A- bidin Dino bu vazifeyi kabul etmiş ve düa vazifosine başla mıiştır. Çocuk Tiyatrosu şuurlu bi yenilik içinde Mart Iptidasında tanliyete başlıyacaktır. Momleketimizin — tanınmış terbiyecilerinden İsmatl Hak- kı Baltacıoğlu Çocuk Tiyatro: su için bir Karagöz, bir de Kukla piyesi hazırlamıştır. Bu piyeslerin orljinaliteleri nin Kaybolmaması için Iptidal şekillerinin muhafaza edilme si. ancak mevzuların yenileş tirilmesi münasip görülmüş tür. Karagöz piyesi, yine eskl. &i gibi mumlu perdede haya olarak — oynatılacak, — ancak mevzuu modern ve şahsiyetler yeni olacaktır. Piyesin mevzuu: Karagözün dünya huzurunda imtihan ver mesidir. Bu şekilde tamametn eski, Iptidat bir dekor içinde yeüi bir hayat temsil edilmiç olacaktır. Kukla piyesinin adı Gulya banidir. Bunun da op güzel bu susiyetl alaturka oynatılması, yani malüm şekilde İp ile deği! perde arkasında el ile idare edilmesi olacaktır. Alucra'nın iki köyünde heyelân Giresun, 28 (ALA.) — Alucra. mıihn Ozan ve Mumuk köylerinde vukubulan heyelân neticesi Ozan köyüzün arkasındaki yüz metre yüksekliğindeki iki kayadan bir tânesi ikiye ayrılmış olduğundan köy halkı tahliye edilerek Gire- sundan derhal gönderilen çadırla. ra yerleştirilmiştir. Mumuk köyünün yaslandığı dı:_dı heyelân yapmış ve halk tehlikede olduğundan valinin ver. diği direktifler dahilinde ve na- hiye mü lürlüğünün nezareti al. tında köy halkı çadırlara yerleş. tirilmiştir. n 29 ŞUBAT 1940 $ — VAKIT Matbuat aleyhine açılan davalar Dün altıncı asliye cezada birisine daha bakıldı 7 Şubat tarihinde yazdığı “İmtiban,, isimli — fıkrasiyle, “Afrodit,, davasını gören asli ye yedincl ceza mahkemesinin karar ve muamelesi üzerinde tenkit ve mütalea beyan ett- ği iddiasiyle Matbuat kanunu nuh 36 inet Mmaddesinin “H., fıkrasına göre aleyhine dava açılan Peyami Safa ile Cümhu- riyet KaZetesi neşriyut müdü rü Hikmet Münitin duruşma larına dün sabah asliye altıncı ceza mahkemesinde başlanı! mıştır. Peyami Safa, Hikmet Münlt lle vekilleri İrfan Emin, Suat Ziya mahkemede hazır bulun muşlardır. Hor Ikl maznun da mücecel mühkümiyetleri oldu. gunu söyledikten sonra, söz a- lan Peyami Safa şöyle dedi: * — Asliye yedinci ceza mah kemesi “Afroditin,, tallm ve terbiye heyetince tetkikine ka rar verince halk arasında ve matbuatta, dedikodular, mü kaşalar başladı: Afrodit gibi edebi bir eserib çocuklarımıza okutulup oku. tülmaması, Üniversitonin salâ hiyet derecesi, bu gibi eserle- rin Üniversite tarafından mı, yoksa baro tarafından mi tet- kiki lâzım geldiği - konuşulu yor, yazılıyor, tetkik ediliyor da. Bu münakaşalar sırasında Akşam gatetesinde (Vâ - Nü) tarafından yazılan bir yazı . zerine açılan dava da düh sokl- zinci asliye ceza mahkemesin- de beractle neticelenmiştir Razımda mahkemenin karar vr muamelâtima alt tek bir müta- lea yoktur. Mahkemenin çer çeveri dışında Afrodit davası- na müştak ve münakaşalar ve fikirler üzerinde afâk! olarak kendi fikirlerimi yazdım. Hat tâ yazımıda da “Matbuat kanu- sumuz dava neticelenmieden mütalea beyahını menediyor. Bundan dolayı utütalen serde. demiyorum,, diye bir kayıt vardır.,, Diğer maznun Hikmet Mü- nif de Peyami Safanın süzleri- ne iştirâk ettiğini ve yazıda suç olmadığını söylemiştir. Müddelumum! muavini ise, mevzuubahş yazıda mahkeme- uln talim ve terbiyo heyetine bavale kararının gaye ne olur- sa olBun tenkit mahiyetinde ol duğunu ileri sürmüş, maznun- ların Matbuat kanununun 35 incl maddesinin “H,, fıkrasına göre cezalandırılmalarını iste- nlştir. Müddeğumumi mütaleasındı müdafaasın fan Emin; “ — Evvelâ, Matbuat kanue nunun 35 inci maddesinin “H,, fıkrasının, adil tefsir yoliyle mânasını tayih etmek vaziye- tÜnde bulunuyoruz.,, diye söze başlamış, bir gazetede yazılan Wki satır yazı İle mahkemenin tesir altında kalabilmesi ihti- maualinin bir an dahi düşünüle. miyeceğini, kanunun bu mad- de ve ftıkrasında mahkemenin karar ve bunün neticesi olan mudamelâtın mevzuu bahsoldu- Bunu, halbuki yazıda karara ve muamelâta ait hiç-bir şey- den bahsedilmediğini, binacn- aleyh bu maddedeki tuç unsur- Tarınım mevcut olmadığını Böy- llyerek beraet talebinde bu- hanmuştur. Diğer avukat Suat Ziya da davayı teşrih ederek © da beraet istemiş, mahkeme karar vermek Üüzere davayt Cumartesi gününe bırakmış- tır. muayininin sonra, hemen yapan avukat İre Beynelmilel bir dolan- dırıcı yakalandı Dabiliye Vekületinden b:y- nelmilel bir dolandırıcı olduğu bildiren Maehmot Ali Trablusi adında bir dolandırıcı evvolki gün altıncı veza mahkemesin- de iki ay boş gün hapse mah- küm edilmiş, fakat © kadar yattığından tahliye edilmişti. Halbuki bunun Bursada da dolandırıcılık ve yankesicilik ettiği haber alındığından dün yakalanımış ve birinci sulh ce- za mahkemesi tarafından tev kif edilmiştir. Beynelmilel dolandırıcı Bur- saya gönderilecektir. Uç kadın tevkif edildi Karamürsel mensucat fabri- kası satış mağazası ile diğer bir dükkândan birçok eşya ça lan Hikmet, Hamide ve Ayşe adında Üç kadın, dün birinci sulh ceza mahkemesi tarafın- dan tevykif edilmişlerdir, — Bir yaralama Evvelki gece Yenişehirde bir meyhânede simitçi Ahmet ile Os. man arasında eski bir meseleden kavga çıkmış, Ahmet Osmanı br- çakla ağır surette — yaralamıştır. Yaralı Beyoğlu hastahanesine kaldırı!mış, simitçi Ahmet yaka- larınıştır. Zelze!le Develinin Sarımehmet köyünde 16 ev yıkıldı yseri, 98 (A.A.) — Kayse. riye bağlı Develi kazasında dün gece 23.30 da şiddetli bir sar. sıntı olmus, Sarı Mehmet köyün- de 16 ev yıkılmıştır. Nüfuaca za. yiat voktur. Pmurhisarın Viran nahivesinde de 22,25 de ve sa- bah 2,35 te iki zelzele olmuş - tur. Hasar yoktur, Gümüşhane, 28 (A.A.) — Bu sabah saat 3,30 da iki saniye devamr eden şiddetli bir zelzele olmuştur. Bunu saat 5.20 de vu. kubulan ikinci hafif bir zelzele takib eylemişstir. Bu sarsmtılar Kelkitte daha şiddetli ve eürül- tülü olarak duyulmuştur. Hasar yAkKtur. Bir katil altı seneye mahküm oldu Bir gece Çarşıkapıdak! kah- vede lakanıbil oynadığı arka- daşı Hasan Hüseyin Uçara kı- zarak ertesi gece kahvede ken- disi ile kavga eden ve Hasan Hüseyin Uçar kaçarkon arkâ- sından yetişerek biçakla Öldü- ven katil Ali Sırma'nın birincdi ağır ceza mahkemesindeki dü- ruşması dün bitirilmiştir. Müahkeme katilin suçunu sar bit görerek 18 sene müddetle bapse mahküm edilmesine aü- cak yaşı 18 den küçük olduğu için 6 seneye Indirilmesine ha- var vermiştir. ——— — Türklüğü tahkir edenler Dün birinci ağırceza mahke- mesi Türklüğü tahkir eden Virjin e Gülüzar adında iki kadını birer sene, eirkat su- çundan mahküm olduktan son- va Cumhuriyeti tahkir edici sözler sarfoden Mehmet adın: da birisini de bir sene yirmi üç gün ağır hapse mahküm et miştir. v0 100 e (Womer ) 100 üün v TVu,calav) 160 YVen (dapon) 100 Ünveç Yusunu 100 Kuahle (a p Esham ve Tahvilât Börganl Bıvaa — Brrzarum V )|