26 Ocak 1940 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

*Sanat ve Fikir : Nesil kavgası Taî&tik t lgr—nl*n labilecek bir | latmak için kâfi geldiği kanaatin. dedirler. Birkaç gün den sonca fikrin a dü- duna geçilmiş olması bizim tenlit | ve münakaşa tarihimizde k | akkinin ifadesidir. bilemek için daha| de yapılan edebi. şi “tasfiye” kelimesinden ybetli, aza. metli kelimeler muharrirlerin e- linde usturpa ha horoz gibi dövüşür- Münakaşalarda fikirden ziyade kıyafet, ecdadın kabahatleri ve. yahut meziyetleri birer istinat noktası sayılırdı. İnsanların boyları, — saçlarınım rengi, uzunluğu, kısalığı, panta. Ton paçalarının darlığı, genişliği, fikir ve doktrin yerine geçer; bunların üzerinde uzun uzun ko- nuşulurdu. Bazan mücadele sopa sopaya gelmek mertebesini bulurdu. Fi. kirler yerine insanların bedenleri yara, bere, çürük içinde kalıridı. Recai zade Ekrem beyle Mual- Km Naci arasında başlayan mü- tutunuz da son sene. lerde Halit Fabriyi bastonla te. dibe gelen şairin hareketine ka- dar edebiyat meselesi süratle bir kılık, kıyafet, bir ahlâk, bir na, mua, bir haysiyet davası haline inkilâp eder. Sanat kendine yı— bancı unsurların mücadele caha- mıııdm tutulmuş zavallı bir mahlüâk halinde uzaklaşırdı. Bu tın işığı altında toplanıp konuş. maya sevkedebilirse ona zararsız, sııa masum bir Makyavellik di- “Yebiliriz. Pikirden önce şamata- nıuv kendisini zaruri bir vasıta ha- line sokmasmın bizim bayatimıza nazaran ifade ettiği barı hususi. yetler vardır. Bu hususiyetler fikrin ve sanatın konuşulması & çin afyonjarın patlatılmasını icap yîı)'n Bunları şöylece hülâsa etmek mümkündür: I — Fikir adamları, sanatkâr- Jar biribirleri ile alâkalı değildir- ler. Ne aralarında bir fikir ve ida- iği vardır, ne de onları bi. € ruhan yaklaştıracak luklar mevcuttur. n bir kahvede, bir. mec. âr masa veya birkaç say- fanın bı-ucmdı toplanan grup- Jar vardı dağınık vi 3 M habersizdirler ki dünyanın siklet merkezini sadece kenklilerini sa« mırlar, İnsan bu psikilojiye sahip olduktan sonra neden : O Şekspir benim — uşağım, (Götye benim elime su dökemez, Marsel Prust beni eğlendiren bir eticedir, demesin !'” — YValnızlık insanı hodbin ve me. $ yapar. Fikir ve sanat — adaminm — insanlarla — bilhas . ga fikir ve şanat muhitleriyle sıkı teması kesildiği andan itibaren © durgun bir sudan farklı değil- gir, Hodbinliği, megalomaniyi öl. dürmeden ne hakiki fikir, ne ha- kiki! sanat eseri yaratmaya imkân yoktur. Bilhassa sanatın çırak- lik devrinde... TI — Sanatkârlar, fikir ırhrn.ı Jarı yılnız top! nmamakla — kal. terini de okum;.i lar. | Beğendikleri yerli muharrir o, kudukları adam değildir. o günün moda kuşu hangi muharririn ba. kon-nnı ise modaya rlayet 3, olmak için ohun adını Öğ- “Bu veriyet içinde n—u)ınr.ırlt.ı rin biribirlerini tanrmalarma, ribirlerine kiymet takdir etmeler | rine imkân butunabilir mi? Mu. | harrit her bir euretle nâmütenahi ' bir boşluk içinde zerreler gibi bi- lerini anlamadan, biribirleri- mlemeden kaybolup giderler. Sempatiler gibi, antipatilerin d& modaları yardır, Bu adlar ka. vaf dükkânından harzır ayakkabı gibi alımır.. Bunun sebebi nedir? Bana kalırsa hodbinlik ve ken. anın merkerzi sikleti sanmak hastalığıdır. Kendimize o kadar güveniyo. kendimizi dünyanın - tek yoruz. Allahlar kulla. cak ibadet beklerler, dünyayı kullarımız- adıkça rahat edemiyo. an oluyor ilâhlar biri- 'le karşılaşıyorlar. İşte o harp bütün şiddetiyle baş- r. Fakat bu harp sinirlerde. dir. Bu harp sütunlara intikal et- mez. Bu harp fısıltılar halin. de devam eder. Bu harp iptidai ü coşmasına ben. Ja dold kabile insanı bir başka. zdı m: otun kuçü:uı bir heykelini yapar, yahut resmini çi- zer. Sonra bu heykelin kalbine bir iğne batırır. Yahut resmi yırtar ve ondan sonra iptidal a. dam dünyanın en rahat insanıdır, Ç&nlı '— Düşmanımı öldürdüm" di- yebilmektedir. Bir de sevmediği- mir adamın kitabınr okumamak. la, yahut kötüdür demekle, bir Satır yazı yazmakla öldürdüğü. müze inanırız. Tipki Avustralyalı kabile ada- mı gibi seviniriz. Genç neslin şamata ve çığlık taktiği cemiyet içinde bir ha. kikatin aksülâmelidir. Bu haki- kat şudur: “Fikir ve sanat adamı dağınık yaşayor, hodbinlik onun ruhunu görletiyor. Megalomani — başını yiyor.” SADRİ ERTEM Romen Hariciye Nazırı 1 şubatta Bükreşten Belgrada hareket ediyor Bükreş, 25 (A.A.) — Halen Balkan Antantı konseyinin arası bulunan Romanya Hariciye na - zırı Gafenko, 1 şubatta Bükreş - ten Belgrada hareket edecektir. Bu eeyahatinde Gafenkoya hari- tiye nezareti genel sekreteri orta elçi Cretrlano, husuet kalem di- rektörü, Rador ajansı direktörü ve büyük Romen gazetelerini temtil eden bir gazeteciler grupu refakat edecektir. Yunanistanla İtalya arasında yeni bir anlaşma Roma, 25 (A.A.) — Hariciye narırt Kont Ciyano ile Yunanis- tanın Roma elçisi Metaksas 1906 tarihli ticaret ve seyriselain mu * kavelesini İtalyan — Arnavutluk birliğine teşmil eden bir anlaşma imza etmişlerdir. Yirmi yıl evvelki Vakıt ermeremrm ee Re aa erererereseeremceeemAe 26 Kânunusani 1920 Bolşeviklerle muharebeler Riga — Hareketin ük haftasında (Laton) lar elli beş iilometre kadar Harliyerek — Bolgeviklerden — takriben (6000) kilometre araziyi geri almış- lardır, Gangim #srasında top, otomo. bü, pek çok mitralyöz, ktlliyetli tü- fek ve mühimmat bulunmaktadır. Leton kıtantı ileri hareketlerinde de. vam ediyor, Cuma |Cumarte . Zilhicce 16 | 17 Zilhlcce Kasım 8) | Kasım SI Vakitler Vasatı Haat Vasali Kyamı Günesin 5a goe TiT 200 1226 7101827 768 15 61 9451502 Dd TIT 1 60171812 00 1851 1851583 188 52K 0218 33312 16 Poker oynıyan talebeler mahkemede Ortada kumar delili bu- lunmadığı için beraet ettiler Yüktek mektep talebesioden | Ali | Mehmet Öz, Abdurrahman, Galip ile bir arkadaşları dün Sa. raçhanebaşında İzzetin kahvesin- de poker oynarlarken yakalanmış Üçüncü sulh ceza Mmahkemesine verilmişlerdir. Fakat ortada para bulunmadığı âK Gelil görü :meiıgı için beraetlerine karar verilmiştir 968 bin lira Zelzele felâketzedelerine yar - izde nakdi te . berru miktarı 968 bin 897 lirayı bulmuştur. Kazalardaki komite - ler faaliyetlerini sona erdirmiş . lerdir. Bundan sonra yapılacak teberrular doğrudan doğruya Ki. mlaya verilecektir. ği Kahirede yapılan yardım Zelzele felâketzedelerine veril- mek üzere Kahireden 19 bin 500 Hra dün Kızılaya gönderilmiştir. —— Sıhhiye müsteşarı felâ- ketzedeleri ziyaret etti Sihhiye müsteşarı Asım Arar, Erzincandan şehrimize gelen f Tâketzedeleri bulundukları mi: firhanelerde ziyaret etmiş, ihti. yaçlariyle yakından meşgul ol . muştur. sürelne Yumurta fiyatları yükseldi Yumurta fiyatları kış mevsimi ve ihracatın fazlatasması dolayısi- le son günlerde çok yükselmiştir. Bir ay evvel sandığı 13 lira olan mallar 24 liraya çıkmıştır. İki mis- line yakın olan bu artış ihracatr durdurmuş değildir. İtalya ve di- Ber birçok memleketler fazla talep. lerde bulunmaktadırlar. — Altın fiyatları Son günlerde âltın fiyatları büyük bir hırla yükselmeğe baş- lamıştır, Bir müldettenberi 16,70 » 16,80 üzerinde dolaşan altın fi- yatı evvelki gün birdenbire 17.40 ve dün de 17.80 olmuştur. kğeedi Mayn zannedilen şamandıra Karadenizde Podima sahillerin: de mayna benzer bir cisim görül- müş, mıntaka liman reisliğine ve rilen malümat üzerine — buradan bir tahrip müfrezesi gönderilmiş tir. Müfreze hâdise yerine gittiği zaman mayn yerine geceleri ya. nIp gündüzleri kendi kendine sör nen ziyalı bir şamandıra bulmuş: tur, Şamandıranın Bulgar sahillerin: den koptuğu ve sularla sürüklene. rek karasularımıza kadar - geldiği sanilmaktadır. —-o—- Ege denizinde tekrar fırtına çıktı Evvelki gece Ege denizinde ol dukça şiddetli bir fırtma başla - mıştır. Büyük vapurlar veferleri- ne devam etmekte, küçlik mera * kip limanlara sığımmış bulunmak | tadır. Alanyadan Fethiyeye gelen kazazede Tırhan vapuru da firti- na yüzünden yola çıkamamış, fır- tınanın hafiflemesini beklemiştir. Tırhanın pazartesi günü limanır mıra gelebileceği sanrlmaktadır. ——— Atılay'ın tecrübeleri devam ediyor Haliçte inşa edilen “Atılay” denizaltı gemimizin dün sabah dal ma tecrübelerine deva medilmiş - tir. Bu çecrübeler Hasköyde 'Taşkızağın önünde — yapılmıştır. Tecrübelere daha birkaç gün de- vam olunacaktır. İngiltere ve Fransaya ihracatımız arttı a ai aim 450 bin| liralık ihracat Hralık iliracat yapılımıştı İtalya, giltereye ti günlerini yaşamaktadır. | milyon lik ihracat fayda görmesi dGemektir. harp dolayısiyle çok yüksek Mmemnundur. Okuma seferlıarlıgıI için yeni fedbirler | 203 halkevinde dersha- | neler açılıyor Okuma geferberliği ile meşgul olmak, ve yurtta her vatandaşm yeni yazıyı öğretmesi için maarif vekili yeni bir teşebbüse giriş- miştir. Bu teşebbilse göre 203 halkevi halk dersaneleri tesiş e- derek bu gibi vatandaşları okuta- Caklardır. Ayrıca fabrikalarda, yasta yer unlruc köy edaların. da Gersaneler tesis edili ihtikâr komitesi dün de toplandı İhtikür komitesi dün zatutaka ticaret müdürlüğü lanmış, bazı — ticarethanek gaumsurz yere yaplıkları fiyat yüke seklikleri: kik etmiştir. Komlte bugüzlerde her gi lanacaktır. Çünkü Balkan yasi vaziyetin gerginleşmesi yüzün Gen Yeni bir Thtkür haretretinden korkulmaktadı Buna meydan verilmiyecektir. Bu sebeble bugün de bir toplantı yapılacaktır. n edğmingi; Uludağda kar üç metre Bursa, (Hususi) — Uludağda Kirazlıyaylada bir metreden baş. layan kar 33 üncü kilometrede ve Otel yerinde 2,5 . 3 metreyi bul- muştur. Bu fırsattan istiladde e- den 200 kayakçı Uludağda top- Janmışlardır. — Esat Alkan. ği Bezezyan lisesi talebeleri Kapanan Bezezyan lisesi tale- belerinin Vefa ve Perteyni selerine imtihanla kabul edilmele. rine karar verilmişti. Vekâlet bu kararını değiştirmiştir. Talebeler imtihansız olarak alınacaklardır. sarmğemrn İngiltereye 1ısmarlana- cak vapurlar Denizyolları için İngiltereye 15- marlanacak 11 vapur — hakkmda İngiliz tezgâhları tarafından göne lerilen teklif mekteplarının Müna. kale yekâleti tarafırkları tetkikleri tamamlanmıztır. Bugünlerde İngiltered siller gelecek, esas — mi si sSöonuna kadar 1mımtn m:—m!ı— keti ş olacaktır. * içle 10 milyon sarfedilecek bu para İngiliz krü sinden istifade ile ödenecektir. Va purların hepsl çift uskurlü olazak inşa olunacalı Top atışları Bugün sabahtan akşama kadar | Zeytinburnu — sahillerinde — doniz döğen top atışlart yapılacaktır. De niz vasıtalarının bu sahilde açıktan geçmeleti alâkadarlara bildirilmiş * tir, ı . Ş Bir katil müşahede —| altına alındı | Geçenlerde Mercanda alacak yüzünden Zeynel adında bir kan- duracıyı öldüren Ömer Müş dün ikinci ağır ceza mahhemesin. de mühakemesine başlanılmıştır. Mahkemede saçma sapan ko- til, kendisinin deli oldu- mahkeme de Dün de fagiltere, Fransa ve İtalyaya şehrimizden 450 bin balık, deri, fasülye, Fransaya tütün, tiftik, İn- ve keten gönderilmiştir. İhrâcatımız en canir Her gün yalnız şehrimizden yarım yapılması, memieketin Pilbassa | cezasına mahki: yapıldı büyük şekilde ihraç mallarının fiyatları olduğundan alâkadarlar çok (H bin çuval kahve geldi Bir bu kadar daha Bre- zilyadan yola çıktı Piyasadaki kahve buhranının önüne geçilmesi için Ziraat Ban - kası tarafından Brezilyadan alı - nan 15 bin çuval kahve limanı- | mıiza gelmiştir. Bu kahveler yeni ulan ve kahve idözlât limited şi: at tüccarlara tevzi ça ke Junacaktır, Fiyatları malüm ol « duğundan bundan | fiyatlarında hiç bir yükseklik ol - mıyacaktır. Ziraat Bazkasının yi- ne Brerzilyadan memleketimize gelmek üzere yola çıkarılmış 15 | bin çuval daha krhvesi vardır. ——0 ——— Tokat atan artist Sirkecide bir garinoda rakı i. çen İsmail, sarhoş olduktan sonra sokâğa çıkmış ve artist kadınlar. dan Hamiyete rastgelerek kendi- sine ÇÂf/ atmıştır. Hamiyet buna kızmış, —olanca kuvvetiyle muştur, Bu sutetle Hamiyet tokat at- maktan, İsmall de sarkıntılık ve garhoşluktan Gçüncü cera mah- kermesine ver ler, fakat her ikisi de davalatından vazgeçtik. ferinden İsmail yalnız sarhoşluk. a para cezasına mahküm tdiînıi1'ıı ——— sonra kahve Seyyar olarak fanila satan İran tebeasından — Hüseyin Hengilu dün Çarşıkapıda bir kahvede çan. tasını açmış, mallarını — teşhire Başlamıştır. Kalabalık arasında — bulunan seyyar şekerci Süleyman adında birisi fanilalardan bir tanesini yere düşürmüş, ayağı ile sürük. liyerek önlüğü altına saklarken yakalanmıştır. Üçüncü sulh cera mahkemesi Süleymanı bir ay hapse mahküm etmiş, hemen tevkifine karar ver- miştir. ği Ampul çalan sabıkalı y apartımasndan ampul çalmış, kalanmıştır. Fakat hapuhın nip tarafmdan tam 17 ıy ha dilmiştir. İzmir civarında bir facıa | |Bir ana kız sellere ka- pılarak boğuldular İzmir, 25 (ALA.) — Gazetele. rin Torbalıdan afdıkları malüma- ta göre, Torbalmmın Aslanlar kö- yü sakinlerinden Abdullah evvel» ki gün yanında karısı ve bir ya- şındaki kızı ile başka bir köye gidezken Fetzek çayının geçidin- de seller tarafından sürüklenmiş- lerdir. Abdullah kurtulmuşsa da karıst ve kım boğulmuştur. Kar Tısinın cesedi bulunmuş fakat ço- cuğunun cesedi bulunamamıştır. Yevrunun selin getirdiği moloz « lay arasında kaldığı rannediliyor. 5ççT ,SıL-E“ Tahribin bir böylesi vaf” Yazan: Hikmet ” ün otobüsle içimt beyaz olsaydı. muhi Biyaha batırıp lile sanki o itinayı; © £ gösteren duvarın sab — Ben mi temiz ya koymak istiyorsufi temizliğin uzun m çikta devam edebil sanıyorsun ? Nah, alnm rım, gibi bir işarette V dan İş leri elbisevi filet u evin kanısmın KİLEİ bü: iyafett, i$ün günit ııu(“'ı ek gibi — gü kaya banzeyan — fakat ”. te kaba bir ihamet ve İ! den Ibaret olan ıım—ııl"ı » Serbest talebeye ne okutmalı? aarif Vekületinin besini ders muhakkak mektep ’ lr. Dünkü Tan aoruyor: — Ya ders vakti noareye gitainler? Sual yerindedir. “Umumi phanelel mak.. teklifi olabilir. evvelce bir kere dahâ Tats gibi gençlerimize li öğretmeği esas tutan yeye yardım edecek nesfi vasıtalarla mücehhet Ö lerin, kitap evlerinin İ0 mesi taraflısıyız. &x * Azan Ejderler İ stanbul — otobüsleri: yavaş cinayete & ki sabah ta Perâ| dında bir cocuğu çiğnı düler. O sebeple biz dö teuda mz—nıyın bir insafi inuyormuşuğ $ « zi sıklaştırmık ğ 'a başlamıs *& 4 ğ hnmwd:ı kndımîd gözümüzü di ü yotindeyi: Bu işte nizam temin yorsa da rTekabet kdy | Otobüslerin süratle ve ca gitmelerinin sebebi tir. Belediye bütün oti M eline al':ı’:ı.ıı ve zeneâr gileri — fakat yeni le — kullanması w,,ıme“ | şehirde bu na bir emniyetle bakıla! Mesut bir ni$* Kaki İstanbul — hakisltf Gi İ Zonguldak — Sulh bükimi Ben ile Nokta Mehmet Pi ve merhum Darphane — M Mehmet — Fazıl kızı 58€ nişan Mmerasimi zz.ım“' Maçkada Ömer Rüşta DAf ) da Villa Bülayda kendil€ akraba ve arkadaşlar? çktf tazit olunmuştur. Tebrik raftars saadetler dileriz.