14 Aralık 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

$ — YAKIT POLİTİKA: Milli Şef Erzurumda (Baştarafı 1 incide) Bütün bunlar İnönünün sımda bir kültür, bir m bir mlilli iktisat davası olR yaşryan problemlerin maddolo. gen, hakikat olan gekli idi. Şim, di İnönünün fikri E halesinde madde ve ha linde milletin hizmet insan olarak bir adi hiç bir şey yapmasa da tında mesut etmeğe, v(ı zurile şevklendi haldir. Eaer vücu heyecanı, eseri guıle Eörülü elle tutulur bir hale sokm: beşeri zevki her insana n lur bahtiyarlıklardan & İnönünl şarak tahakkuk ettiğini hep bi. liriz. Fakat o, bütün mülekülle. ri yendi va hür Türkiyenin kor. van, heybe ve kağnıdan başkıa nasibi yoktur sanılan köçelerine, bu köqalerdıenmım b"âirl o!;“nıhwru. ma o iğin, itür mü. nasebetinin, iktısadI rabitaların bir sembolü olarak giriyar. İnönünün şimendifer politika, sı yalntz soluk renkli vagonlar, gıcırdayan çelik raylardan iba. ret değildi. Stepe uzanan rayda kültür xlbl canlı bir varlık, va. gonlarda yalnız mahsülleri de, &il fikirleri gehirlerden şehirlere mkleuıı:k kudreti vardı. ü Bü raylar, bu tmn!er vatan Haa SEk aa götliren le bir misyonun ıfmı..ıçııım ir. İnönü fikirleri reali ze zen'lmıhhııı rın:ıhh-uhmhıkîhumg%:: mek imkânmı verdi. milli ünmuymwrugm in de usu. lünü her defaemnda tadiır, bilhassa memleketin tarihf gart. lara dayanın sösyal bir davası. na çare bulmaktadır. İmpara, torluk kültürü memlekette halk ile münevverler arasmnda bnyük Uçurumlar açıştı. Bu uçurum. ları doldurmanm, münevveri bu halkm mütmessili yapmanm ye. güne çaresi münevverlerin İrti. batlarımı koslikleri kütle ile baş başa kalmalarıdır. İnönü mem. leket içinde ya; seyahatler. de münevver'ere süretle en büyük dersi vermektedir. Sadri Ertem ——— —TT £ Türklüğü tahkir davası Tahliye karart verilen Kadı. ltMınd.ekı evlerinden çıkarlarken Türklüğü tahkir eden Hrizola, Artemis ve Leoniki admda üç Rum kadınmın birinci ağır ceza mMmahkemesinde görülen muhake. meleri dün bitmiştir. Suçlulardan Hrisola tevkif . kanede öldüğünden hakkmdaki dava sukut otmiş, Artemis ile Leoniki birer sene ağır hapse, 4 or ay da emniyet nezareti al. tmda bulundurulmağa mahküm edilmiştir. Perşemb.| Cuma 14L.Kân.'15 '.Kın.l 8 Zükade Kasım 17 4 Zilkade Kasım *8 7 16 12 09 14 29 16 41 18 20 $ 31 235 717 236 732812 09 728 9481429 948 13 00 16 64 12 00 1309 18 20 1 29 12 50 5331251 iYirmi yıl evvelki Vakıt 14 Kdnunuevuel 1919 Hapishanelerin ıslahı Yeni haplsanei umumi beton. arme bir binadır. Mahkümların buraya nakli son zamanlarda sık sık tekerrür eden vukuata son vereceği gibi mehpusların daha müsait gşerait dahilinde müddeti mahkümiyetlerini geçi. rebilmeleri de temin edilecektir. İstanbulda umumf hapisaneden başka Üsküdarda yeni bir hapi. sane İnşa edilmektedir. Yeni ha. pisane açıldıktan sonra üÜç söne. ye kadar mahküm olanlar Üs. hıul-neılo kalacaklardır. 14 BIRINCIKANUN 1938 Valinin dün tetkıklerı Unkapanı yolunun timlâk plânları hazırlanacak Vali ve Beletliye Reisi Doktör Lütfi Kırdaz dün sabı elakatin. de belediye fen hey müdürü Nuri olduğu halde Taksime git. miş, buradaki çalışmaları gözden geçirmiştir Vali bilâhare fen heyeti bina. sına gelerek Eminönünden Un. kapanıma doğru yapılacak istim- lâk meseleleri üzerinde meşgul olmuştur. Vali bu kısımdaki istimlâkin bir an evvel yapılabilmesi için tatbikat plânlarının kısa bir za. man zarfında hazırlanmasını eme retmiştir. Taksim kışlasının ilkbaharda yıkılacağını evvelce yazmıştık. Kışlanım altınıdaki dükkânlar dün yeniden kiraya verilmiştir. An- cak mukavelelere bir kayıt kon müştür. Kişla belediye tarafm. dan yıkılmıya başlanıncca muka. veleler kendiliğinden münfesih rılmamıştır. Kışla yıkı. lınca ortaya çıkacak saha tanzim edilecek, tramvay caddesi üzeri- ne beş büyük apârtıman yapıla- caktır. Belediye bu apartımanlar la diğer gazino, ıu-gL salonu, şe- hir klübü gibi binal Emlâk bankasiyle ml!guxvek yaptırma. yı düşünmektedir. Bu hususta bııh Nle yakınlla temasa geçile- Mynmın arka tarafına dü - şen Mete caddesinde Taksim bahçesine bitişik olarak bir de modern oötel yapılacaktır. Tej şimdi Asri şine. sna binasmın olduğu yerde yıp- v lacak tiyatro binasmın projesi mimar Arif Hikmet tarafından hazırlanmaktadır. Tiyatro binaşı 300.000 Hrâaya çıkacaktır. - Proje tamatmlamıp Ankaraya göğderile- cek, tasdikten geldikten sonra münakasaya çıkarılacaktır. Dolmabahçede yapılacak stad- yomun projeleri tasdik edilmek ı Amerikadan ise mal Üzere bugünlerde Ankaraya gön. | mümkün olamamattadır. / tasdikten | rikalılar derilecektir. Projeler gelince hemen münakası açıla.. caktır. Stadyomun yapilacağı sa- | lamnımışlardır. hadaki binaların yıkılması da in. şaat ile birlikte münakasaya çı- | karılacaktır. Müteahbitlerin de. mir aksamı teminde güçlük çeke. çeğini nazarı itibare alan beledi. ye demirlerin kernidisi tarafından verilmesini sart koşacaktır. Ttalyan mimarı Viyetti Viyoli ufak bir hisse mukabilinde inşaa, ta nezaret edecektir. Eminönü meydanında yaya kaldırımları yapılıyor Eminönü meydanının tanziml- e başlanmıştır, İlk olarak yaya kaldırımlar yapılacaktır. Halkı çamurdan kurtarımak ve aynı za. manda asfalt inşaatın iyi yapıla- bilmesi için meydanın esaslı tan- zimine ancak mayıs iptidalarında başlanabilecektir. Meydanm ge. viyesi şimdikine nazaran 40 san. tim kadar yükseltilecektir. Diğer taraftan Sirkecide Yeni. postahane önündeki caddenin de yaya — kaldırımlarının — inşasma başlanılmıştır. önlağlüinliü Halkevinde Konferans ve Temsil Eminönü Halkevinden: 1 — Onuncu yerli malı ve tâa. sarruf haftası gşerefine 15—12—— 989 cuma akşamı saat 20.30 da evimizin Cağaloğlundaki merkez salonunda azalarımızdan Mü . zeyyen Soyay tarafından bir koönferans verilecek ve Gösterit şubemiz (Zor nikâh) ile (Ateş) biyeslerini temsil edecektir, 2 — 16.12.939 cumartesi ak. şamr saat 20.20 da gösterit gu. | bemiz tarafından yine (Zor ni. kih) ve (Ateg) piyesleri temsi eğdilecektir. Hor iki toplantıya getmek is. | tevenlerin davetivelerini evimiz nur, b&msımdını'ınııırı;-ieıolu.' müsaade edildi «? mukabilinde manifa- c tura eşyası alacagız Bazı — eşytlar —rî». | maddeleri zerinde ol)ıır ı gibi | kahve fiyatları üzerinde de mu him bir ihtikâr yapıldığı tesbit | edilmiştir. Mmtaka ticaret mü. dürlüğü bu yolda hi lere gaçmiş bulunn d tikârı bazt tüccarların V' anlaşılıyor. — Halbükl —.nwiîe memleket ihtiyacına bir kaç ay yetecek derecede kâfi stok olduğu gibi Brezilyadan yı gıkarılmış partiler do val Yani hiç bir suretle bir k. buhranı olması mümkün d dir. Bu sebenle fiyatları yük. selten tüccarlar hnkkmdı ka, bundan sonra mal verilmiyecek. tir. Yerli gıda maddelerinin fiyatları artryor Diğer tataftan yerli gıda maddeleri Üzerinde de munta - Zam bir surette fiyatların arttı. ği görülmekle beraber bu artış alâkadarlarca bir Shtikâr mahi. yotinde telâkki edilmemektedir. Bir müddet evvel ihracatı me. nolunan ve sonra tekrar ihraç. ları serbost birakıilan bü mad. deler Fransa, İngiltere, İtalya ve diğer memilekeller - tarafın. dan mühim miktarda satın alm. maktadır. Fiyat yükselişleri ha. rıci piyasaların müsait olması yüzündendir. Manifatura eşyolarındaki tenzilât Bundan basira dünden Yttba: Ten fiyatları indirilen manifatu. rTa eşyalarmı satan manifatura. edar bu tenzilâtın kısa bir za. man için ve muvakkat olacağı. ni söylemişlerdir. Çünkü dünya manifatura piyasası yüzde 30 kzadar yükaelmiştir. Rusya ma. nifatura lhracmı menet gene' sattıkları mallarm bile hâlâ paralarını a. Yalnız Amerikadan demir ve inşaat malzemesi getirecek tüc. carlara Merkez Bankas reditif açması kara Amerikaya verilecek rin bede! .er!r.ı Lun a üdeyecgi . Limitet & ln"n- r""ıer gib rüklere geldikton sozra çekecek. lerine dair bir teminat mektu. , ancak O zamal bankaya ödeyecek. Bu suretle Amerikaya y Jacak sipariş ile malların get rimize gelmesi arasında geçecek uzun müddet içinde ti İtalyanlar menifatura eşyası B Diğet taraftan — İtalyanlar Türkiyeden kendilerine pamuk verilirse, mukabil olarak ma. aifatura eğyası gönderebilecek. lerini b!ldlrmiılrdlr Bunum ü. zerlne ilk defa olarak hükümeti. miz İtalyaya günderilmek üzere iki milyon kilo pamuk ihracma müsaade etmiştir. baçka manifaturacı . ariçten başka kimselere mal sttilmaması hakkımdaki kararın | tatbik — edilemiyeceğini söyle. | ivektedir. Çünkü bir çok füc. carlar mallarını paraya tahvil etmek — mecburiyetinde bulun. | maktadır. Anadolu tüccarları . nm küçük siparisleri bunları tatmin etmiyoceğinden, bazı kimselerin mühim miktarda mal taleplerini reddedemiyecekler . dir. Mazot ve Motorin buhranı Gaz, mazot ve motorin buh. ran Şehrimizdeki —kumpanya mü. dürleri dün ticaret müdürü Av. ni Sakmanı zivaret ederek bu yolda görüşmüşlerdir. Kumpan. yaların fiyatların vüksaalmesi hakkındaki talenleri Ticaret Ve. kületince tetkik edilmektedir. Haber aldığımıza göre bugün. lerde mlihim miktarda gaz, ma. zot va motorin gelecektir. Yal. raz bunların maliyeti fazla ola. cağrmdan fiyatlara zammedil. dikten sonra satışa çıkarılacak. lardır. Sömikok fiatlarında da ihtikâr var Zonguldakta kömürün tonu (5, İstanbulda 26 lira Son günlerde şehrimize Zon. ! guldaktan mühim miktarda Sömi. | kok kömürü geldiği halde fiyatlar | üzerinde yapılan ihtikâr devam etmektedir. Tahkikatımıza göre, Sömikek | kömürünün tonu Zonguldakta 15 | Hra 58 kuruştur. Bir ton kömiü, rün İstanbula nakliye ücreti aza- mr üç lira ve liman lılmemnn aldığı dizbarko parast da 141,5 | kuruştur, Bu itibarla şebrimizdeki depo. ! Şikâyetler: ı l rık bir rakam haâline golir. lara bir ton kömür 19 lira 99,5 kuruşa mal olmektadır. Halbuki kömür depoları bu kömürlerin to- nunu halka 26 Hradan satınıkta. dir. ttikçe şiddetlenmektedir. | ;Kîıhve fıyatları yukselıyor İtalyaya pamuk ihracına | | Bir Danimarkalı eıvah tercifedildi olduğunu id- seyyah sahte- kârlıktan maznun evvel turist olarak tırmış, — bunları Kenc *..z.ım mnvl—: D:. nimarkalı * ığı azeteci olduğu. uzun boyl 'Po- sorguyva çekildiği ceza mahkemesinde luçımvı lüraf ederek: — Parasız kalmıştım. Aklı. ruazlık geldi. Yaptım.,, sulh ceza hâkimi Re. 1 Forts'u tevkif etmiş, işesini vapan 'Liman işletmelerin-| ” de faydalr bir teşebbls Devlet Liman işletmeleri u. mum müdürlüğü memurları a. rasında bir “ölüm sandığı,, kur. mağa karar vermiş, bu yolda bir | de wıuıuııını hazırlamıştır. Talimatnameye göre, ıu.ın | teşkilâtmda bulunan 1600 me. mür ilk olarak birer lira ile hıf. | zeditlmek — üzere bir zarf içinde öldükten sonra paralarının ita olunacağı şahsın fotoğrafı bulu. nan bir moektub vereceklerdir. Bündan baska ker ay memurlar. dan 25 er kuruş topluımktır Bir tmemur öldüğü zaman zarfm Iemde resmi bulunan karısı, ço. cuğu veya diğer alle efradı nü. fun küğidiyle derhal idareye müracıat edecek ve kendisine alacağı para hiç bir. muamele yapılmadan, vergi kesilmeden hemen ödenecektir. Bu paranm miktarı maktu olacak ve 500 li. radan az olmıyacaktır, İlk Be. neki almacak neticeden sonra ve istatistiklere göre diğfer seneler Daera miktarı tezyit olunacaktır. İdareye girdiği gün ölen bir me- murun aile efradına dahi aynı bara varilecektir; yeani idarode | çalışma müddeti mevzuu bahis | değildir. Bu yolda hazırlanan talimat. | name Münakale — Vekâletince tasdik edilir odilmez teşkilât ku. rulacaktır. Gelecek ay farliyete geçilme. | si muhtemeldir. Bu teşkilâtla daha gimdiden diğer bazı ida. Yukardaki takamlardan anla. | reler de alâkadar olmağa başla. gılacağı üzere Sömikok hy:ılı_ rında açık ihtikâr bulunduğu mu. | bakkaktır. Zonguldakta tonu 22 liraya verilen Karabük kömürleri de aynı masraflar yapıldıktan sanra İstanbulda 30 Eradan fazla. ya satılmaktadır. Bunlar nasıl mektep yolları? Şehrin en ücra semtlerinde mekteplerimiz var. Her gün binlerce çocuk bu yollardan günde en azı Iki defa geçerek ge- lip gidiyorlar. Üstelik ayni yollardan birçok yolcuların da geçtiğini düşünürsek bu binlerco yolcu yekünu daha kaba- Şehrin mektep bulanmıyan be gibi bakımsız yolların- dxn vazgeçtik. Çünkü bu işin nihayet bir bütço meselesi ol. duğu âAşikârdır. Fakat, meselâ Fatilhite Atpazarından geçe- rek Gelenbevi mektebine giden yol ve Yeşilköyde Şenlik ma- hallesindeki mektep yolu gibi yolların yapılması niçin ilk plânda tutulmasın.. Bu yolların vaziyeti için çamur deryası demek hiç bir gey ifade etmok olmıyacaktır. Alâkadar ma- lardan binlerce gocuğun bata çıka ve buza da bir çara bulmaması coldden esef edilecek bir İ : H E kamların ve daha ziyade mahall! kaymakamlıkların bu yol. İ Yaziyettir. vencen mışlardır. İhtar etmeden silâh atan bekçi Terkös köyünde bir kaç bos. tanım bekciliğini yapan Gelibo. |lulu Hâmit adında birisi, bir gün bostandan — ceviz konaran Hüseyin adlı bir genci ihtar et. meden çifte ile yaralamış, vü. cudunun yüzde otuz beş nisbe. tinde sakatlığına sebep olmuş. tur, “Öldürmeğfe topebbüs,, suçun. dan birinci ağır ceza mahkeme. Bine verilen Hâmit, dün üç bu. çük sene ağır hapge, 38 lira da hu:r 'ç ödemeğe müahküm edilmiş. Marmara ve Egede fırtına Marmara ve Ege denizlerinde | lar dün limanrmıza veç celmiz. lerdir. Devlet Meteorolnfi tstes. yonu fırtmanm artacağımı ali. kadarlara bildirmiştir. Rakı 1 ortadali kaldırabılır mıY'z' Yazan: Hihmet Münif Şühisarlar Vekili muhmdz Raif Karadeniz, son memlt: bulunduğu bı—ya.uıtmda ketimiz halkmım ieki istihlâki de temas ederek, daha 22 a1 lü içkilere alıştr iptilâyı ortadan kıJd!mlDll lunun tutulmakta olduğunu ledi. Bu - tedbirin büyük m*' görüleceğine hiç şitphe yokt! İçmeği tamamen menetmel müsbet netice almam tecrübelerle sabit olduğunu dileri de teyit etmektedir. Revacı dödeye jerti ngf ; Hatis olur Kişi pek menoliüi duğu Bu böyle olduğuna göre, ted riç usulünü takip etmek LÂNN gelecek ki, hükümetimizin V tığı da budur. ralarm — ucuzlatılmasile B rakıya olan inhtmakin görümüstür. “Rakryt olm himâk,, diyoruz. Zira, çet sıhhatine en büyük düşm *rakı” olduğu aşikârdır. Bir aile, kızint vereceği hakkında — istimzaçlarda nuürken: » — İçki kullanır mr? diy€ rar... Maksat, “rakı" dir. İş güç sahibi. olacağımış man, iş sabibinin )ınıı.ziî “5, kikatın haşında içki ile ol—l"wr m dereceniz galir... Birinci “rakı” dır! Bıııılnxu resmi mücadelili”, rakı" iledir. Halkı Munl' hıhh çeşnisinde gizli bul korkunç, mahvedici ş!ddcu”v kurtarmak istiyoruz, Alkolü az diğer içkilerin: Ç hem ucuz bir fiyata — SS y çıkarılmasile, bu maksada B men ermek kahil nlıblliyorj gidişle, günün birinde, münkariz olmuş hayvanlar VÇ, | cemiyetlerin Izıyık?ırmdılp linmiş eski ananeler gibi <— kı da, mükeyyifat Tistemitiir tamamen kalkacak mr dersilir” * Kalkarsa, ne ziyan ederi$ ) Bu mesele, dikkate almadiş bur“rnumculıodlr sanırım, Öyle vor ki rakı, bilhasaa istihlâk için imal ulımmı!'d Harice rakı ızöndermekle ü emmız ne olabilir? v bir içki değildir ki.. o :_;,. fazla külfeti, mezesi ve k ile beynelmilel olması biras $'7 tür de... n Esasen kendimize revs mediğimiz, bir zahiri Alem0 mil etmeğe de kalkmamalıy?* Ohalde rakı imaline * len maü'zemeden başka DbİT oe retle istifade vaziyeti hasil caktır. Eğer ı!:ârl bir mbdhır r'blç | rtünmesey bunı ugündl' | vessül edelim; Fakat kim hlllr. ü plyl', diğer ehven ıçkiler devam , lnnvebirhıyunğırıudıfl" kat etmiş bulunan “bir Ni içki” nin ortadan HA ISa-PE düğ * Dün Fransaya — ve ı:ull'"" tütün, Filistine elina, Imııuı-», carislana deri, İtalyaya * miktarda susam, fasulye güü miştir. * Liman İşletmeleri lmn::y dürü Hâmlt — Saraçoğlu Vekâletiyle temasta ı.ıııunmıı* re Ankaraya gilmiştir. “ji * Relediye İşaret ıucmı;ı'll:'”uı yaptırmağa kacar verdiği p leri müteahhide ihale € ' Bunların üzerleri yazın reni kışın da muşamba olacaklıfk * Novyark sergisinde Törk Pi yonu komiseri Vedat Nediti * rikadan şehrimize dönmüştür * Önümüzdeki sene iptid itibaren adli tebliğet posla İ rince — yapılacağından mü için vilâyetlerde olduğu iDİ mizde do — bazırlıklara b İ tur. Adliye kadrosunda çabf3İ yi f başirlarin Shtisaslarından Üü | de olunacaktır.