11 Kasım 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

tatürk'ün fikir hayatı iiml karslpı bir e! 'niueb" millet var. O. )%in:f hediye ettiği ni. A at erini — yapmakla ö g, düyarız. Daha on hüm cumhurlyet 16 ya. Ata 9’;1— bayram oldu. %,,.H':ur:u kaybedeli bir Ğ—ye ağlıyoruz. Sün çok sevdiği ar. hLİYÜk devlet adamı İa özü İnönüne çok Bever, ükümet işlerini ©n ben müsterihim.., _hıkkmdı urnvtul. Pek çok hatıralarım ._ n u vim. # tatürk k u—l:'“’dn etütler , d £ bahisler bunda ver KaPir bahis Onu bil.| Sok alâkadar etmiz. | "';oıîf.“' Bunun hakkın. T okuyorduk. O bir ! €n elinde daima bir d, En ,*.Dr]."*: dikat manar'na ker, Par'ini koyar ve bu bie8Tafın ehemmiyeti. Nü p, eya bir kaç tane Onu lşrret Hta l'_l..ı Skuwp işrret. g 'î H)'hl: okumak çok ko. '" istifadeyi mucip Üneneğe başladığı bahis. ouğ':_ğhe acelelik göste. | hiy)e için yemek, İstira. | %"'m bahis mev. | " İki gün ve gece| ÜÜ ğina şahit ol. K kısa fasılaları di. Bu yazma fas. tekl bir gece dovamdan y Plevin yazamrvacak li Seldiğimde, Kâtibi U. GEtenz k a yorulanların | Ğ—â'—ımrk daima zin. | !,* " yorulmaz bir hıl-l çalışmaların birin. | Eretici idi, İmtihan. Akiyet Onun için bü. | kaynağı olurdu. O. | fgllrıı..;a bulunmuş | der ki bu imtiban. T Bi makla beraber %hn.n Ka ü G ç Gd kelimelerinin delâ, Si bihasca B Hamdul, K "issa amdul. İ & f_ş-îloğıu. Dr. Reşit| SniDey h“tduğn bir top. Kati A'“'lm“_ safhalar heit a Matürk için “kül. N la medeni; vkğîmfm ve ıa:îg h ün çANI bir olarak a. İni göyle yapı. (Londra radyosun Dim yolunda ileriemedir ki bir milletin — varlığını tarihte tarsin öder. Ona yulnız siyasi bir mevcudiyet değil aynı za. manda kültür köklerini kuvvet, lendirecek bir hayat ve tarih ve. rir. Çünkü bir milletin yaşadı. ğı dünkü gürü dahi derhal ta. rihe karışmıştır. O, dünde bir geyler yanpmış olan fertler, miLl letine bir kültür varlığı temin ederler. Atatürkün tarih üzerindeki en bariz fikri Emniyet âbide. sinin Üzerindeki şu vecizedir: “Türk, öğün, çalış, güven,, Türk milleti tarihinle öğün, çünkü se. nin ecdadm medeniyetler ku. ran, devletler, imnaratorluklar yaratan bir mevcudiyettir. Sen| Anadolu denilen bu vurda, son. radan gelme dağil, ilk yerleşip medeniyet kuranların çocukla « TIST, Fakat istikbaline “güven,. &. bilmaök icin buçün çalışman lâ. zımdır. Cünkü yalnız tarih te. fahuru bir meziyot sayılmaz. Bir gün Attürkün yaptığı iş. lerden bahis açılmıştı. Merhum Vasıf Cınar sordu: — En büyük eseriniz, inkılâ. bırız hansisidir? Atetürk cevap verdi: — Berim yaptığım işler biri yekdiğerine bağlı ve Küzumlu o. lan şeylerdir. Fakat bana yap. tıklbırımdan değil, yapacakla. rmmcan babsediniz. İşte en büyük tarih âşıkı, A tatürk kendi tarihirden övünü. Tesek behsi büvlece kapattı. Atatürk! Sen bizden ayrılalı tam bir vr! oldu, vzun ve hödi. selerle dolu bir yıl. Bu yıllar sen'n arkandan çoğalacak, her yıldönümünde seni tekrar kay. betmiş gibi gc duvacağız. Fakat senin ruhun müsterih olsun ki, eserlerini yaşatanlar yolundan yürüyorlar. ATATÜRKÜN BİR — | MEKTUBU | 23 , XII . 1987 tarihinde Ba. yan Âfete yazılmış olan mek. tubunden: “Gene mosguliyetimiz bildi. ğin gibi dil dersleri.. Gündüz de valnız olarak aymı mesele üzc. rinde bir. kaç saat ealışıyomum |. Havalar fena; nadiren rum. Hemen gün- den bazıları gelip konuşuyoruz. BSıkkatün iyidir, Senin bir kaç gün rahatsızlık geçirdiğine ü. süldüm. ı Kış tatili için İstanbula git. mek isterdim; bir türlü karar| veremedim; hükdmetten ve top, lu bııtmıaıı: meclisten —uzal ! mak istemiyorum. otel biterse oraya gitmeyi, 8. oak sudan istifadeyi düşünü. yorum. Ce'dlla olan telefon görüşme, leri beni sık stık T. dan haberdar etmek için cok iyi oluyor. Pariste Tüsum — görece. din kadar kalacaksın. Yapaca. ğ tetkiklerin istifadali olaca. a süphe etmiyorum, Arıkan ve diğer arkıdaşlara bahset. tim, onlar çok enteresan buldu. . Parlak muvaffakıyetlerle dö. neceğin cünü büyük sabırsızlık. la bekliyarum... K. Atatürk Pofesör Pitar ve refikasına (ULUS) tan İ türkça neşriyat Londra radyosu ecnebi (i - sanlar üzere yaptığı havadis' neşriyatına, türkçe de ilâve et. mede karar vermistir. Bu su. , retle Londra - radyosumun ya, bancı dil üzere yantığı neşriya. tm sayısı on dördü bulacak - Gele; olan türkçe neşriyat her gün saatimizle 7,56 te — başlıyarak on beş dakika sürecektir. Bu neçriyat 19,6 ve 31, 32 metre kı. sa dalga Üzerinden yı <| tır. | Bu havadisi veren Ingilizce Niyuz Kronik! gaztesi Türkiye. nin de Ankara radvncunda 31 metre üzerinde ingilizce nefşti. yata başlamak tasavvurunda olduğunu bildirmektedir. Sovyet'er n nilusu — Moskoya, 10 (AA) — Ge çen 17 KAnunda yapılan umuü- mi tahrir nüfus neticesiüde sa bit olmuştur ki, Sovyetler Bir Hiğinin nüfusu 170 milyor 46T bindir. Bunun $1 milyon 666 bini erkek ve $8 miiyon. sA9 hini kadındır. Almanya . sokakla rında Ssatılan kamalar Bunlar harp ianesi ve- renlere veriliyor Almanyanm bütün sokakla. rında küçük kamalar satılmak. tadır. Harp devam ettiği müd. detçe bu küçük yadigârlar, hü. cum kıtaatı mensupları ve par. t memurları tarafmdan harp ianesine yardım edeceklere ve, rilecektir. Bu gibi hediyelerin iane mukabilinde dağıtılması . na geçen seneden başlanmıştı. Bu maksatla 25,000,000 kama | imal olunmuştur. “Timas” îlma:n;aîa_mılcav herat satışı Hükümet altın yüzük- leri halktan topla- yacakmış A gazetelerinde ok duğııv:uıp:h Almanyada ü ı= cevherat saltışı üzerine devlet. çe şiddetli kontrol -koamuştur. eT 'Ankara hâharleri : Haticiyede tayin ve terfiler Ankara, 10 (Hususi) — Ha- riciye Vekâületi morkez mkıuııı tinda'vazife gören Orta elçi| Esat Atüner, Hukuk müşaviri Kemal Köprülü, Ticaret ve ik- tisat dafresi müdürü umnumi vazifosini ifaya memur Bedri Tahir Saman, Üçüncü daire müdürü umum! vazifesini ifa- ya memüur Falk Zihni Akdur, protokol dalresi müdürü ümu- mi vazifesini ifaya memur Sa. Jâhattin Varbel, üçüneti daire evrak müdürü Şadan Erman bir derece terfi etmişlerdir. Moskova büyük elçiliğinde orta ” olçilk müsteşarı Zeki Hakkı Karaâbuda morkeze ve yerine merkezde orta elçilik müsteşarı Kâmil Mümtaz Akay Çinde ihdas edilen orta elçilik fiçüncü kâtipliğine, merkezden Yumni Sades ve Moskova bü- yük elçiliği üçüncü kâtipliğine merkezden Affan Sabit Akça dereceleriyle nakil kılınmışlardır. Kıbris konsolosu başkonlos Kemal Karmanla Rodos kon: ve tayin Mücevherciler mallarını ancak altın mukabilinde satacaklardır. Almanlar hükümetin bu kontro lünü görünce parmaklarındaki altmdan nişan sak. diler bir. gün halktan altm yüzlikleri toplaya. eağından korkuluyormuş ! siptiğliei Kimya Nobel mükâfatı Stokholm, 10 (A, A.) — Kim- ya Nobel mükâfatı Berlinde pro. fesör Butemadt ile Macar profe, sörü Prozieka'ya verilmiştir. Haro Akademisin: de Atatürk ihtifali (Baştarajı 1 incide) sıralarda Bolayırda teşkil edi. len mürettep kolordunun harc. >ketleri ile-gokenteresan bir saf. girdi. lede “sonra Umu. Kkür. ha sonra İngilizlere karşı Suri. ye cephesindeki hareketlerini, nihayet Mondoros mütarekesi ile açılan mill! mücadele devri. ni, ve bu mücadelenin siyasi, takdir edebilir. General Ali Fu. at Erden aakerler içinde muk.| tedir bir aaker olduğu kadar si.! viller içinde muktedir sivil oldu. Bu için askerler içinde en iyi as. ker ve siviller içinde en iyi ııv'lll olan Atatürkün oserlerini çok güzel tahlil etti ve dinleyicileri. ne çok istifadeli bir kaç saat geçirtmiş oldu. İhtifalden Cumhuriyet buz. muharriri Yunus Nadi ile dö. nerken Atatürkün hayatı ve eserleri hakkmda dinlediğimiz tahlil ve tetkikin güzelliğinden bahsediyoruz. Bir taraftan da Bdi Sefin Türkiye Cumhuri. İ ini kurmak için roler ccku.ı ni pe büyük himmetler ile! bu güzel eserin meydana gel. miş olduğunu bir fikm halirde havalimizden geririyoruz. Bir aralık Cumhuriyet başmuharri. l ri: — Ruslar bir Lenin enetitüsü yantılar. Biz de bir. Atatitlrk enstitüsü yanmalryız. Atatürk. ten kalan eserler bövle bir ml titü kurmak için kâfidir... Divordu. la katlmamıştır. Kendi manevi | şahsiyetini vücude getirdiği e.| vere temel yanmıştır. Bir ağa. em köküne na kadar ivi bakılır, &a onun gövdesi ve dalları o ka. dar feyz bulur. Memleketimiz. de kurulacak bir Atatilrk ens. tlillsli de gelecek nesiller içirde ; Cumhurfyetin yaşamasma ve| yükselmesine hizmet edecektir. Hatırımızda kaklığma göre Atatürkün — ölümünden sonra| onun adma bir enstitü kurmak | fikri bir cok defalar mafbuat | sütunlarmda bahla mevzuu o!l. | muştu. Fakat Anıt.Kabir tatbi. . kat sahasırda HerloH?i halde bu | fikir har gedense ameli bir saf. hava intikal etmedi. Wethaki Anıt.Kabir bir cisimdir; Ata. para sarfedilmemektedir. Beş mi. — ajansı türk enstli isa bit maddi A.| Ydi l mmig olan mahallere harcana. / ölü adedini T yaralarıları 63 o. larak göstermektedir. bidenin ruhu demektir, Asım US solosu Recep yazganın bocaylş- leri yapılmıştır. Hava nakliyat müdürlüğü Ankara, 10 (Hususi) — Ha- va nakliyat müdürlüğüne yüz: başılıktan mütekait Naci Ust. man tayin edilmiştir. Tapuda tayinler Ankara, 10 (Hususi) — Tapu ve kadastro umum müdürlüğü fen müşavirliğine belediyeler i . mar heyeti fen şefi Mitat Yenen, teftiş heyeti reisliğine — müfettiş Agâh Bilginalp, ondan açı'an ye- re Kadıköy kadastro müdürü E. min Arun tayin edilmiştir. Emniyet tayinleri Ankara, 10 (Hususi) — Kır. şehir birinci smıf emtliyet âmiri Zeki Tamer Zonguldak cemniyet âmirliğine, fetanbul emniyet kad. rosundan Mehmet Ali Esmer Kır şehir emniyet âmirliğine, ermniyet umum müdürlüüki,jk'nçi şanıf, em. niyet âmirlerinden İbrahim Can. eraniyet âmirliğine, vekâlet emrinde bulunan cski Kayseri ermniyet müdürü Behçet ertan Elazıy emniyet müdür. ine tayin edilmişlerdir. İki maarif müdi becayiş edildi Ankara, 10 (Hususi) — Urfa maarif müdürü Recep Niğdeye, Diyarbakır maarif müdürü Yusuf Ataman Urfa maarif müdürlüğü. me nakler tayin edilmişlerdir. İtalya ile ticaret müzakereleri Ankara, 10 (Hususi) — İtal- ya İle aramırzda bir ticaret an- Taşması yapılmak Üüzere müza- kereler coreyan ettiği haber verilmektedir. Diğer taraftan yeni bir tica- ret muküavelesi yapmak Üzere Almanya tarafından vaki olan müracaatın alâkadar makam- larca tetkik edilmekte olduğu haber verilmektedir. Ancak bu tetkikin ne gibi bir netica vereceği simdilik malüm de- ğildir. | Başvekâletin tebliği Ankara, 10 (AA.) — Başve. kâletten tebliğ edilmiştir : | Başvekâlet matbuat bürosu kâ. | tibi, günün meseleleri üzerinde kendisiyle —görüşmek — isteyen | memleket matbuat müntesipleri. ni pazartesi, carşamba ve perşem. | be günleri saat 15 . 17 arasında | Başvekâletteki dairesinde kabul edecektir. Ankarada muhtaç atle- sere yardım edi'di Ankara, 10 (A.A.) — Bayan İnönünün himayelerinde bulu . nan - yardımsevenler cemiyeti tarafından bugün 380 muhtaç &a. ileye erzak dağıtılmıştır. Belediyenin yaptığı istikraz Belediyemiz, Belediyeler Ban. kasından yaptığı beş milyon lira istikrazın bir milyon yüz bin li. rasını almiş bulunmaktadır. Bu paranın bir kısmı Eminönü - A. zapkapı caddesinin — açılmasına harcanacıktır. Henüz bı yol üze. Finde istimlâk muamelesi tamam. İ lanmadığından bankadan alınan | Hiralık İstikrez evvelce tesbit caktır. | man milletinin büyük bir kıs | | iğte yabancı bir el mevcudiyeti B — VAKIT 11 İKİNCİTEŞRİN 1939 Maarit Vekâietinin bir tebliğöi Avrupadan dönen tatebeler geldikleri yerlere gidecekler Ankara, 10 (A.A.) — Maarif Vekâletinden tebliğ edilmiştir: Soön siyast vazıyet dolayısiyle yurda alınan talebe hakkında aşa. gıdaki haber ittikaz olunmuştur : 1 — Deyvlet ve devlete merbut müesseseler hesabina Avrupanın muhtelif yerlerinde teknik ve fen tahsil erlen talebenin oradaki tah. sİ) müddetine bakılmıyarak umu. munun okudukları mahallere iz. deleri, 2 — Fen ve teknik sahaların. dan gayri şubelerde tahsil eden l talebeden tahsillerinin — ikmaline Liman:arımızın azami bir sene kalanların yine c. kudukları mahallere iadeleri, $ — Kendi nam ve hesaplarına tahsilde bulunanlar hiç bir kayda tâbi değildirler. Bu kararla alâkadar olup tah. sisatlarını maarif vekâleti bütçe. sinden alanlardan Ankarada bu. Tunanların bizzat ve taşrada bu. Tunanların da trhriren maarif ve. kâleti vüksek tedrisat umum mü. dürlüğüne müracaat ederek bali. hazırdaki ikametgâh adreslerini bildirmeleri tebliğ olunur. ıslahı İçin bir program hazırlanıyor Ankara, 10 (Hususi) — Hü kümet devlet limanlarını en kısa bir zamanda inşaya karar wermiştir. Nafia Vekâleti bu hususta bir kanun projesi ha zirlamaktadır. ı lar beş senelik bi programla inça ve 1slah oluna- caklardır. Beş sene zarfında inşaları mukarrer limanlar 'Trabzon, Samsun, —Amasra, Ereğli, Zonufuldak, İstanbul, İzmir, Antalya, İskenderun- duür, Mili Şef Atatürk'ün katrine bir çelenk koydu (Baş tarafı 1 incide) Milli Şef Inönü ve hükümet erkâ. nt Ebedi Şefin kabri önünde de. rin bir huşu içince ihtiram vakle. si geçirmekte idi. Bütün Türk milletinin büyük Atasına tevec. cüh ettiği bu amda resmi, hususi binalardaki bayraklar yarıya in. dirilmiş, halk ve nakil vasıtaları beş dakika “buluadukları yerde kalmak süretiyle bu ihtiram res. mine iştirak eylemişlerdir. Bu ih. tiram vakfesinden sonra, balk A. tatürkün , kabrini: ziyaret etmeğe vakte KUTGALML aN Başta Millf olmak Üzere bükümet erkânı, parti, halkevi, belediye ve diğer umumi ve hu. sust müecrseseler ve eşhas tara. fından Atatürkün kabeme çelenk. ler konulduğu gibi şehrin - içeri. sindeti Atatürk anıtlarına d yüzlerce çelenk — konulmuştur. Şelirin birçek büyük mağazaları. nn ve müeşseselerinin vitrinleri büyük matem gününü ifadelendi. renrtarzlarda tanzim edilmiş bu. lunuyordu. Halkın bu vitrinlerin önünde durarak Atasma ait hatı. | ralar, resimlerle ve eserlerle u. | zun dakikalar karşı karşıya kal, dıkları görülmekteydi. | MİLLİ ŞEF ATATÜRKÜN KABRİNDE Reisi İnönü, bugün Atatürkün kabfimi siyaret evlermek üzere Bt, noğrafya müzesine geldikleri za. Ankara, 10 (A.A.) — Cumhur ı man burada başta Başveki! Dok. tor Relik Saydam bulunduğu hal- de bütün vekiller tarafından kar. ;xlın_mı; ve bir kıta asker ihtiram resmini ifa eylemiştir. Milli Şef saat tam dokuz beşte Atatürkün kabrine muhteşem bir çelenk ko. yarak tazimle eğilmiştir. Cumhur Reisimiz müzeden ayrılırken de atkeri ihtiram yapılmış ve vekil. ler heyeti tarafından — selâmlan. mauştır. PARTİ NAMINA ÇELENK Ankara, 10 (AA.) — Bugün ölümünün birinci yılddrı Nİ Jayısiyle Ankara ıııyı,k.vına'e“ yıj..“' lan merasimden nonra, Cumhuri. yıı_Hıll; Partisi umum? idare he, yeti azaları, parti genel sekreteri Dr. Pikri Tüzerin reisliğinde par. tinin benisi ve Ebedi Şefi Büyük Atatürk'ün muvakkat kabrini zi. yaretle manevt huzurlarında ta. zimle eğilmişler ve parti adına büyük bir çelenk koymuşlardır. ECNEBİ MÜMESSİLLER NAMINA ÇELENK Ankara, 10 (A.A.) — Bugün Amerikanın büyük elçisi Mac Murray — Türkiye nezdinde! bütün ecnebi siyasi mümessil- lerinin en kıdemlisi olmak do- Tayısiyle mezrkür mümessiller namına Atatürkün muvakkat kabrine giderek bir çelenk kaymuştur, Büyük elçinin muvasalet ve avdetinde askeri merasim ya- pılmıştır. Münih sutkastı. Amsterdam, 10 (A A.) — Al-| — mı Münih suikastinin İngilis | teşviklle yapıldığını şüphe ile karşıladığından, nazi makam- ları birkaç polisi ihmal mad- desinden tevkif ettirmişlerdir. Matbuat müdürü Dietrich ! hakkındaki ilk reemi tobliğir | Hitler tarafımdan dikte edildi | Bin! tasrih eylemiştir. Bern, 10 (A.A.) — Berlinde | ki bitaraf mahfiller, suikastir | mücadeleyi şiddetlendirmeye | sebep olacafı kanaatindedirler Bu hususta cok mühim karar | lar arifesinde bolunulduğu bil | dirilmektedir. | Borlin, 10 (AA.) — Münih | sulkastında ölenleri taziye ve kendisinin suikasttan kurtulmuş olmasını tebrik için Hitler bir çok devlet reislerinden telgraf almaktadır. Şimdive kadar sempatilerini Izhar öden devletler şunlardır: Papalık. İtalva, Japonva, Sov yetler Rirliği, Belria, Bulca . ristan, Holanda, Romanya, Yu- goslavya, — Macaristan ve Slo. vakya, Münih, 10 (ALA.) — D. N. B. sulkastta ölenlere ve va. ralananlara ait en son Hatsde Romanya kralının Hitlere telgrafı Bükreş, 10 (ALA.) — Romen ujansı tobliğ ediyor: Kral Karol bugün İngillere kral, ğ | m;uırtpgıdıki telgrafı gön. Âdil ve devamlı dir sulhün esaslarını bulmak üzere Belçi. ka — Holanda hükümdarlarının tavassut teklilinde bulundukla. rı bu asda bütün kalbimle mü. zahıret ettiğim mesut tavaasut | teşebblisünün muvaffak olması. | nı candan dilerim. Kral Karol, Hitlere ve Fran. sız Cumhurreleine de mümasil telgruflar göndermiştir. ÇAS C h & Çemberlaynin hastalığı Londra, 10 (AA.) — Lomd Horler ve Sir Russell Wilkin. son isminde iki doktar bu âa. bah Çermberlayni giyaret etmiş. lerdir. Doktorlar, Başvekilin gecevi iyi geçirdiğini ve muzta. rip olduğu damla hastalığının tamamile üzere bulun. duğunu m.d';gı':ikz , t mın kalkmıyacak, fakat dün yaptı. Bi gibi cari işlerle meşgul ol-. cak ve nazırlarla görüşeocit -,