9 Ekim 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

nf d' ::; Ha : ğ ,v.v | Avrupada İıarp vaziyeti Sarkta, Sovyot Rusya, Ee- p ve Letonya ile karşılıklı , ÜD muahedeleri imzaladık. #onra Litvanya ile de mü- yöfeye girişmiş bulunmak. T. Bu son devletin de, mu- he letsiz, ayni mahiyette bir ühede imza ödeceği anlaşıl- p ladır. İemi geçen bu Bal- ©vletleri harp buşlama. Almanya ile ademi teca- a Paktı imzalayarak öteden- €n çok çekindikleri Rus :' Ülkesine karşı tedbir alma- ) bbüs etmişlerdi. d Buna rağmen, Sovyet Rusya devletlerle akdettlği mua. lerle filen Baltık sahlllo- hâkim olmuştur. Artık Ük sahillerinde Sovyet ha- Üvvetleri ve garnizonları ö CStrilmesi bir emrivâki ği İtmalıdır. Fakat, Baltık ga: n tindeki bu Sovyet hazır. 'ni iDin kime karşı yapıldığı hilö değer bir noktadır. üf Bizco, bu siyasi ve askeri ha- erin gayesi, Baltık sahil- raki de, eski çarlık hudutları, tel elde edilmesinden SA bir şey değildir. Bu küçük Baltık devletleri- ve Şimdilik, yalnız siyasi re- d ©İ © dokunulmıyacağı vü. At Ühmuştür. Bu Rus İlerle- İ 4 lin, netice olarak Baltık- vi bi Alman nüfuz ve genişlemesi. kiyfi, Ününe geçtiği muhakkak- v İĞİğ - yağilı, darpte, Hitler'in sulh tekik p sonra, vaziyet nasıldır? d ©. Almanya demokrasile, aKÜ? bu vaziyette sulh yapmağa ayacaklarına — kanidir. beraber, dahile ve bitaraflara karşı baş. C olan garp seferini Dt gösterecek sebepler ha- Bundan » harbın deyamından de- Asileri mesul gibi göster. İçin de bir sulh teklifine Vaç vardı. Askeri bakım- da bu Alman sulh teklifi z sayılamaz. Şark Bofo- Berbest kalan Alman . 'etleri, yeni sefere Alman. in garp mıntakasında ha- öürih, 8 (Husust) — Hitle. Bütkundan sonra Sovyetle- Alacağı vaziyet, İngiltere Pransadan nutka verilecek Y3 Dtan sonra bölli olacaktır. efhakin günlerde Sövyet erkânı” 'esi yükeek Ümerasından kep bir askeri heyetin 1 Voroşilofun riyasetin- üöik, “larak garp cephosine gi bildirilmektedir. Bov- Fokker'e ait yatta Ne,, YönSın çıktı — İka, YYork, 8 (ALA.) — Fok. “,ı::; yatta çıkan yangın b de bir kişi kaybolmuş, N kişi yaralanmıştır. Yatı YarlEkkaten teslim alan Nev- SOsyetesinin maruf simla- k Mister ve Mlstorg e ÇADd İsminde İki yeni evli Sandal tarafından kurtaril- Elar, fakat sahile gelince | %İh hişlardır. Yat yangın K “Ükten biraz sonra batmış. . c li Mymeti pek büyük olan bu âcrodinamik gekilleri do- le şayanı dikkat bir ye- âddedilmekte (di. — —“%vı ile Berlin ara- #ında hava seferleri Kandra; 8 (Hususi) — Mosko ğ:h— lıılgıruu:ıumeıımulle lı... hükümeti arasında Mös . Yare ".:ı:!rllı:":ı da bir :ııî Ş in — yapılan Mdz:ı,n:çediluhe K 'lııımı hattın Romaya ka - "';:'ı—.. ihtimalinden bah. eeei Mussolinin gayri siyasi nutku R.hı. 8 (AA.) — Mussoli M &N__yı faşist şefleri önün- bir nutuk ıöylunldıîı; B pkonomiden bahset. beynelmilel vaziyet hak. bir telmihte bulun. 8 Teşrinievvel 1939 zırlanmak için biraz vakıta muhtaçtır. Bu kuvvetler, şark. ta Hamburgtan Münihe, garı» te Ren nehrine kadar uzanan geniş sahada toplanmaktadır. Almanya, yeni bir taarruz için kullanacağı muazzam kuyvet. leri cephenin çok g&erisinde, en aşağı iki üç yüz kilometre u- zakta bu mıntakada hazırla. maktadır. Ancak bu sayode, vaktinden evvel, taarruz isti. kamet ve mıntakasını sozdir- memek mümkün olur. Geniş ve çok miktarda yol. lar ve motörlü vasıtalar saye- ginde, Almanyt için, bu manev- ra kuyvetini bir, nihayet ikl günde, garp hudutlarmın her, hangi bir mıntakasına sevket. mek imkânı mevcuttur, Eyvvelce de birçok doefa söy- lediğimiz gibi, Almanya, Maji. no hattına yapacağı büyük ta- arruzu Hollanda ve Belçika- dan yapacağı bir çevirme ile moezeetmiye mecburdar. Başka türlü hareket imkânsızdır. Son nutkunda, Hitlerin bu devlet- lerke Almanya arasında mev. cut dostluktan bahsetmesi vak. ti gelince topraklarının çiğ- nenmesine aslâ bir mani teşkil etmiyecektir. Zaten dikkat e- dilirse, nutukta bu devletlerin bitaraflığına hiç bir vakit te. eavüz edilmiyeceğine dair Ba- rih ve kati bir taahhüdün ol- madığı da gürülür, Bizçe, Almanya garpte bü- yük mikyasta hazırlanıyor ve sulh teklifi reddolunur olun. maz, her halde, kış başlama- dan evvel yukarda izah ettiği- miz veçhile geniş cephe ile ta- arruza geçmekte aslâ tereddüt etmiyecektir. Diğer cihetten, İngiliz kuv. wetlerinin Fransaya nakli de henliz devam etmektedir. Bu kuvvetlerin, Alman çevirme hareketini önloyecek mintakü- Jarda toplanması da vakta müktaçtir. Tn ğilir - YPYansız GpLomamlar ge hu yakçi İaşA-| T. BIYIKLIOĞLU / Mareşal Voroşilof garp :ı cephesine gidecekmiş yet heyeti Zigfrid müstahkem hatları ile Alman hava kuüvvet- lerini ve tayyarecilik teşkilâtı- nr göreceklerdir, Çemberlayn'in söyliyeceği nutuk Lotdra, 8 (Hususi) — Başve. kil Çemberlaynin çarşamba günü yapacağı beyanatta Hitlerin nut- kunun İngiliz mahafilindeki ak. sülâmelinden bahsetmesi ihtimali dahilinde görülüyorsa da, Çem . berlayn, Fransa hükümeti ve ilo. minyon hükümetlerile bu mevzu üzerindeki istişaresini — bitirdiği takdirde böyle bir beyanatta bu- dunacaktır. Haddizatinde Hitle - rin nutkunun esaslı bir mütareke mevzuu olamıyacağı da söylen. mektedir. Zira bu nutukta birçok cihetler mesküt geçilmiştir. İngiltere işçi partisi konferan. sında Artür Primnod, Hitlerin, nutkunda galip bir devlet ağzile konuşmasını mevzubahs - ederek Hitler Avrupanın haritasını ken disine göre yeniden çiziyor. Sul. hün bu esas dahilinde temin edi . lemiyeceği muhakkaktır.” demiş. tir. —— Sovyetler Ukranyada intihap yapacak Moskova, 8 (Hususi) — Veri. len bir hahere göre, Sovvet erdu. larının — Lehistan topraklarında işgal ettikleri garbi Ukranya - sında mült meclis intihapları ya- pdacaktır. Bu meclise girecek a- zalar muhtelif mesleki teşekkül . ler arasından seçilecektir. Friç Kuhn serbest bırakıldı Nevyork, 8 (A.A.) — Alman — Amerikan — cemiyeti — reisi Friç Kuhn hükümetce istenilen Alman heyeti Mos- örmyümnük kova yolunda Sovyetler Birliği Almanyaya ne gibi iktisadi menfaatler temin edecek ? Moskova, $ (A.A,) — Ecnebi mehfillerinde Sovyetler Birliği. nin Almanyaya temin edeceği iktısadi menfaatler zikredil- mekte ve Almanyanın Sövyet- ler Birliğine müteveccih olun hakiki harp gayelerinden u- xaklaştığı tebarlz ettirilmek. tedir. Almanya Sovyetler Bir- liğine orta ve şarki Avrupada siyasi ve iktısadi bir kontrol tomin ettiği gibi Romanyanım buğdayını ve petrollerini de mürakâba altına alması im- kâmntat vermiştir. Bundan baş- Ka Sövyetler Birliği şimdi Bal. tık devletlerini de kontrol ot- mektedir. Bugün Sovyetler Birliği ar- Ku etmediği takdirde bu devlet. ler Almanyaya ziral mahsulle. rini satmaktan imtina edebile- cek hir vaziyettedirler. Almanya Polonyanın petrob- lerinden vazgeçmek mecburi- yetinde de kalmıştır. Almanya gerçi — Soyyotler Birliğinin filit ittifakımı temin etmiş ve iki memleaket arasın. daki Ücari mübadelelerin inki- şaf ettirileceğine dair bir vald de almıştır. Fakat ecnebi müşahitler, iki memleket arasındaki — iktısadi iş birliğini temin eden bir mu- ahede mevcut olmadığı keyfi. yetine nazarı dikkati celbet- mektedirler. Bu hususta sade- ce Molotof ile Von Ribbentrou arasında bir moektup taatisi yapılmıştır. Berlinden hareket eden bir Alaran ticaret heyeti Moskova- ya gelmek üzere bulunuyor, Heyetin vazifesi bir iktisadi iş birliğinin temellerini atmaktır. Heyetin âzası arasında birçok petrol, demiryolu ve nakliyat eksperleri bulunmaktadır. Halledilecek — meselelerden biri Polonya demiryollarında kullanılan fakat Sovyet demir yollarında İşe yaramayan ölçü. ler, rakamlar ve hesaplar ara gındaki farklara aittir. Bu farkların ticarf mübadeleler - çin ne büylük bir mahxur teşkil ettiği demiryolları gkeperlerin- ce malümdür. İyi malümat alan kimseler Boyyetler Pirliği Almanya ile teşriki mesalde bulunmak için fzami gayretini sarfetse bile şimdiye kadar Fransaya ve İn. giltereye iİhraç ettiği mallar- dan fazla Almanyaya bir şey gönderemiyeceğini boyan et: mektedirler. Birkaç haftadanberi Sovyet- lerin Fransaya ve İngiltereye yaptığı ihracat, bilhassa petrol ihracatı yavaş yavaş tamamile durmuştur. re, Soyyetler kadar Fransa, İngiltere, Polon | ya, Çekbvelovukya, Avusturya Almanyaya Bevkettiği buğ- anyaya gönde- recek olursa bü süretle ölinden gölenin âzamisini yapmısş ola. tak ve Almanya da Msami 150 — 200 bin ton erzak İle bir Z e eZ Z Almanyada “Ölüm şa- hadetnamesi,, ihdas edildi İngilizce Daily Sketch gazete. sinin yazdığına göre, Almanya « da evlâtlarını harpte — kaybetmiş olandilelerin matem elbisesi giy- meleri menedildikten sonra, sivil ölülerin matemi dolayısile giyi . len elbiseler için vesika nevinden bir ölüm şahadetnamesi almak meçburiyeti konulmuştur. Giyi . len matem elbisesinin — sivil bir ölü dolayısile olduğunu isbat e. demiyenler, tevkif edilecekler - lerdir. ——— Almanya Memeldeki tahkimattan vazgeçti K>unas, 8 (A.A.) — Almanya. elli bin dolar kefalet akçasını| ma Memel limanında yapmakta yatırmış olduğu için nuvakka. ten serbest bırakılmıştır. ulunduğu tahkimat işlerimi tatil ettiği haber verilmekte ile iki milyon ton arasında pet. rol tedarik etmiş olacaktır, Şüphesiz Sovyetler Birliği diğer memleketlere mahsul göndermekten de vazgeçebilir. Bu takdirde Almanyanın his- sesi az bir miktar fazlalaşmış olur. Sovyetler Birliği bundan başka Amerikadan benzin nla- rak Almanyaya gsatabilir. Al man —eksperleri Sovyetlerin manganez, manyezit, alomin. ———7 Almanya ile Sovyetler hangi noktalarda İngilizce Daily Sketeh gaxze- test husust havadisler sütu. nunda, Rihbentrop'un Moska. | va seyahatinde Sövyet hükü: meti ile şu noktalarda anlaştı- &i yazmaktadır: 1) Almanyanın derhal te. min etmek zaruretinde olduğu eşyayı nakletmeği kolaylaştır. mak üzere Sovyet demiryolla- Fını Hlerletmek maksadiyle Rusyaya Alman mühendisleri göndermek. 2) Rusyanın garpte ticaretlir 3 — VARIT yum, demir ve salre letihsalâtı- nı arttırabilirler. Müşahitlerin kanaatine göre Almanyanın Sovyetler Birliğinin ne miktar eksper kabul edeceğini şimdi- den kestirmek mümkün değil- dir. Bu hususta malümat sa. hibi olan bazı kimselerin söy- dediğine göre 1089 senesi baş- lJangıcında Sovyetlerin üç bin eksper ameleye ihtiyaçları bu- hınmakta idi. anlaştılar? ni ilerletmek üzere Lehistanın Gidinya Hmanını kullanması için suhulet temini.. 3) Almanyanın Rus tersane- lerinde Rus malzemesiyle tah. telbahir iuşasına müsaade edil mesi. Şimdiki hülde Alman tezgâhları tamamen doludur. 4) Rusyanm, Estonyadan elde ettiği iİmtiyazlara benze- yen imliyazlar temin etmek Ü- zere Litvanya Üserinde tazyik- te bulunmüa serbestisi.., Alman tayyareleri |Amerikada bitaraf- Neden az harekette bulunuyorlar? Daily Telgraph gazetesine Pa. risten yazılıyor: Almanya üzerine uçmalarmdan — maksat, buralla tefsir edilirken, İngilizle. rin yalnız propaganda yapmak i- çin bu ugeşları ihtiyar etmediği. ne işaret olunmaktadır. Aymnı za. manda icabında Alman hücumla, rTıtın. mükabelede bulunmak ü - zere Berlin üzerine kadar gelebi. lcek İngiliz tayyarelerinin kabili. i gösterilmektedir. Geçen haf tayyarelerinin attığı beyannameler, Alman hükümet merkezinin civatına düşmüştür. Alman hava — kuvvetlerinin, Fransız seferberliğini ve tahşi . datını altüst edecek herhazgi bir teşebbüste bulunmamaları ve de- miryolile yeni ağır toplar nakle . derek mevzilerine yerleştirme - meleri burada hayretle karşılan. maktadır. Almanların bu ihtiyatı yapa - cakları herhangi bir “sulh taar . tüzü” nu-İşkâl etmemek niyetile gösterdikleri zannedilmektedir. Bunutmla beraber, Alman tay . yarelerinin yine az harekât yap. malarç, müttefik kuvvetlerin müş terek tayyarelerinden — gelebile - | cek mükabeleibilmisil düşlincele. | rinden ileri gel şüpbesizdir. —e Alman ihracalçı!arıı endişe içinde Zürih, 8 (ALA,) — Bitaraflı. Bı sayesinde, İtalyanın bilhassa cenubi Amerika piyasasında cl. de ettiği faydalardan dolayı, Alman ihracatçılarının endişe etmekte bulundukları Almanya. dan - bildirilmektedir. — Alman tüccarları, muharebe devam et- tiği takdirde kendilerinin bu pi. yazalardan — uzaklaştırılmadan korkmaktadırlar, Almen tica. ret odası, vaziyeti tetkik etmek Üzere cenubi Amerikaya müte. hassıslar göndermeğe karar ver. miştir. — Yugoslav — Alman ik- tısadi müzakereleri Belgrad, & (A.A.) — Matbu . atın verdiği malümata göre, dai. m$ Yugoslav - Alman ekonomik komitesinin mezâisi,, gelecek haf | ta sonunda bitecektir. Alman mü | rahhas heyeti azaları Saray.Bos. na şehrini ziyaret etmek üzere Belgrattan bareket etmişlerdir. lık müzakereleri Nihai karar gelecek haftaya verilecek Vaşinton; 8 (ALA.) — Ayan meclisinin demokrat azası Pitt . manın iştirakile bit içtima akde. derek bitaraflık müzakereleri cs. nasında ittihaz edecekleri hatti hareketi görüşmüşlerdir. İçtimar mütcakip Pittman, Havas ajan - sına beyanatta bulunarak şunları söylemiştir: “Müzakereler ilerledikçe en « cümenin projesi lehinde rey ve. renlerin miktarı çoğalmaktadır. Ametika halk: bu teklifin kabulü lâzımgeldiğine zannedersem jnanı mıştır. Yeni bir mühlet isterme. si için hiç bir sebep yoktur. Ni- hai kararın gelecek haftanın $0 « nundan evvel verileceğini Ümit ediyorum. Gelecek hafta ayan meclisirnde söz söylemek için kay dedilen hatiplerin miktarı on dör dü bulmuştur. — Çinliler şenlik yapıyor Chang-King, 8 (A.A.) — Çin. liler tarafından Chang-Cha mu. hârebesinde kazanılan zafer do- layısile bütün nasyonalist Çinde umumi şenlikler yapılmaktadır. Gündüz tezahürat yapılmış. ge. ce fener ulayları tertip edilmiş ve hava fisekleri atılmıştır. Gazetoler neşrettiği hususi nüshalarda otomobillere, kam . yonlara ve otobüslere bindiri . İen Çin kuvvetiçrinin son 24 sa. at zarfında Chang-Chai'in şi - malinde yirmi mil ilerledikleri. ni bildirmektedirler. ür nggilşi Amerikan manevraları başlıyor Vaşington, 8 (ALA.) — Milli Müdafaa nezareti, ordu mevcu. mak niyetinde manevralarının büyük mikyasta yapılacağını ve bu manevrala. a cereyan edeceğini bildimekte . dir. Moxkosa $ (A.A.) — Yüksek Sovyet meclisi Görelkini Pıı' seüirkemne tayir etmiştir I ÇÖTT TU 9 BİRİNCTTEŞRİN Manzara bu. Biz, çocukluğumuzda — mektep kitaplarımızın üstüne ııbn% rın 25 birinciteşrinden itibaren Amerikanım — cenup — kısmımdi 18935 — - Yaymacı çocuklar Mektep kapılarında, dar sokah içlerinde ve hele Sahaflar sında yepyeni bir âlem vır.ç;ı"] ralarda bir kasket mahşeri kay, naşır. Koltuklar, çantalar, el kitapla dolu, kitapla şiştir. Dördüncü Vakıf hanın altını borsa alım satımını ıiııı—'.uıq bunların manzaralarını -hayali mizde daha iyi canlandırabilirsi niz. Yalnız tahvilât, esham yeri a ne burada kitap ve smıf geçer; Dokuzun fizik kimyası var| — Biyoloji alıyorum! | — Sekizin coğrafyası, on birin edebiyatı! — Satıyorum! — Alıyorum! Hepsi de mektep çocuğu.. A lıyorlar, satıyorlar, aldanıp ılh] Uyorlar. Eski — kitapları, yamdan çıkarılmış eserleri sürü prog, Her sayfasında güzel, çarpın! h bir günün hatırası yaşayan bil kitabı satmak hiç kimsenin aklın. dan geçmezdi. j Sönemlailii günlerişde Hai lar ciltciden gelir. Üstlerine lü, güzel renkli kâğıtlar l—ih mır ve sön yaprağı çevrildiği ne kadar, kitabın kabında bir çizgi, küçük bir yıpranma belirmezdi. Bugünün çocuk ve gencinde bu güzel duygulardan eser yok. — Şimdi kitaplar pahalı! ; ama: € — Evvelce de para pahalıydı! Bugün bir borsa tellâlı fütur . suzluğile, programdan — çıkarıl - muş, eksik formalı kitabı satar, çocuk, yarm, kim temin edebilir ki palto ve şemsiya satmryacak”| Sonra, bu eski kitapların taşı dığı mikroplar aratında, hastalıkların kaç milyon mümes. sili var, Allah bilir. : , Hele biraz yaklaşıp kulak ve - rirsşeniz: — Ben, tarihi okuttum! —— — Ben de gvalın birine eski bir kimya, yeni diye yürüttüm! —— — Sayemizde — sahaflar sineki avlıyorlar be! Gibi sözler de duyarsmız, ki bu, hepsinden acıdır. Tahsil, ter, biye, ahlâk bakımlarından bozuk olan bu işi, bu çocuk yayma: cılığını ortadan kaldıracak çare. yi arayalım. Hakkı Süha GEZGİN Dikili zelzelesinin sebebi İzmir, 8 (ALA.) — Dikili zel zele merkezinde jeolojik tet kikat yapan heyet azasının kâl naatlerine göre aarsıntı bir in hidam neticesidir. Heyet tet kiklerine devam etmektedir. — —— | İzmirdeki tren kazası tahkikatı İzmir, 8 ÇAA.) — Dün De veli ile Cumaovası arasında vu “m“““m":u&'mmm &I sayısı altı olduğu miştir. Kazanın vukuunda suliyeti olanlarm meydana çı karılması için tahkikata de vam edilmektedir. Yolcular a rasında yarası pek hafif ola altı kişi vardır. j Rumen kabinesinde ye ni tadilât olacakmış Bükreş, 8 (A-A.) — Havas Millf Rönesana partisi dışindi. kalan bazı siyaset adamlariy. le son günlerde yapılan görüş meler, kabinenin tadili ve hat tâ bütün tameyüilerin yer ala oağı yeni bir hükdmetin tesk” edileceği Lakirmda gaytala- yel açmaktadır. dasdiy: badar volur v mala: yepı Mf — Zamtlayırı — “