Avrupada harp vaziyeti ŞARKTA VAZİYET, kati neticeli bir meydan muharebesine doğru inkişaf etmektedir. VARŞOVA, Almanların, sırf Polonya Vaziyeti hakkında dünya elfkârı üzerine tesir yapmak maksadile işaa ettikleri gibi henüz düşmemiştir. Fakat, bu şehir, tam mu. harebe hattının üzerinde hattâ kısmen de ilerisindedir. Çünkü Po. lonyalılar Vistülün gerisinde bir kat! muharebe kabulüne hazırlanı. yorlar, Varşovi yor. Herhalde, ın büyük bir kısmı ise bu nehrin garbında kalıi- Yarşova, Vistül meydan muharebesinin, sağ cena. hında mühim bir noktası olacaktır. Ahnan en son malümata ve her iki tarafım tebliğlerine göre garptan ilerleyen Alman kuvvetleri Varşova — Deblin hattında, yani hi . ise varmıştır. Ceni hareketi yapmakta oldukları anlaşılıyor. hede Vistüle yanaşmışlardır. Şimalde, Alman sol cena. 'argovanım hemen şimalinde Narev — Bug nehri hattına upta, Almanların Vistülün şarkından büyük bir çevirme Bu çevirmeye memur kuvvetler Jaroslau'dan daha şarka henüz geçmemişlerdir. Polon. yalılarınm Romanya ile irtibatlarını kesmek için LEMBOĞU gşim- diden işgale teşebbüs odeceklerini zannetmiyorum. | Sovyet gemileri Muharip tarafların iste- miyerek yapacakları te- cavüzlerden korunmak ıiçin kararlar verdi Moskova, 10 (ALA,) — Tass Harb vaziyeti dolayisiyle, Sovyet bükümeti, Sovyet gemilerini mur harib tarafların istemiyerek yapar bilecekleri tecavüzlere karşı korur mak için ve soyyet ticaret gemile'| rinin aldiyetinin anlaşılmasını kor laylaştırmak arzusu ile 5 eylülde aşağıdaki kararları ittihaz etmiş" tir 1.— Askeri gemiler ile dahiliye komiserliğine merbut hudud kıta” ları gemileri hariç olmak üzere, Sovyetler birliğine ait bütün ge * milerin aidiyetinin anlaşılması i* Mareşâl Göring- in nutku Muhtelif memleketlerde nasıl karşılandı Amsterd 10 (AA.) tordam'.. gelen hzberlere &göre Mareşal Göring'in nutku, Alman milleti üze m'isalt bir tesir husule getirmemiştir. Bilhassa nutku dinliyenler hal- kın ec “( radyolarını dinleme.| mesi için ileri sürüles sobobi, pek zayıf tulmuşlardır. Diğer cihetten Mareşal, Al. 1 nyandın s---etlerini saydıx- tan sonra halkı bazı takyidatx €svet etmiştir ki, bu da mem'.. k AHeri Bel”> .- 206 ler' iker kuv *l mıştır. klareşalin madenlerde 1 v x maddel ri arasında müh'm bir mevkü -;da tefsirlerde bulunan “Teleg- raf,, gazetesi, Almanyanın Po- lonyayı himayesine almak için hu tlarrmı garka doğru geniş- letmesi jhtimali bulunduğunu yazmaktadır. Göring'in nutkunun Alman, y bıraktığı akislerden bah- seden Nicuwe Rotterdamsche Curan actesi, Marc n İtal- yadan bahsetmeyişinin Berlin- de büyük adikoduları mucip| olduğunu kaydetmektedir. Zürih, 10 (ALA,) — İsviçre radyosu, Mareşsal Göring'in nut- kundaki meselâ “Elr elbise yapmak için messuc.tmız bi Tunmıyacak olursa banyo ma- br . petrolden, Ba Fakat Almanların, kuvvetli bir sağ cenahla Sandomerz — Zamose hattından yeni Polonya merkezi olan Lublin istikametin. de ilerliyeceklerinde güphe yoktur. Bu çevirmeye memur Alman kuvvetleri Vistül üzerinde Sandomerz'i şarka doğru goçmişler. dir, Vistül meydan muharebesi, bu nehrin önünde yalnız bir cop- he muharebesi olmıyacaktır. Almanlar bu cephe taarruzumu, ay. nı 3amanda şimal ve cenuptan kıskaç şeklinde iki cenahtan çe. virme hareketlerile mezcederek bir imhâ meydan muharebesi yap. mak istiyeceklerdir. Alman cenup cenahi en kuvvetli olacaktır. Polonyanın mukadderatı bu büyük muharebenin neticesine bağ. hi olacaktır, | GARPTA, iki tarafın kara ve hava kuvvetleri son bir iki gün içinde daha sıkr temasa gelmişlerdir. Ren — Mozel cephesin- deki muharebeler, Fransızların bâkimiyeti altında ve Alman top- rılıl:ımı_d.ı cereyan etmektedir. Fransızlar bu yanaşma hareket- lgnndc ileride yapacakları taarruzu kolaylaştıracak müsait ara. zi parçaları elde etmişlerdir. Bu taarruzlarda henüz. Iki taraf ta, çin, bu gemiler, gerek sancak ge' | olar ya” lan baböctmeyişi naca> rek iskele tarafında güverte uzun' | "" dikkati celbatmiştir. Et me. S ae seı Gna | BelosiİNE “inlayicileri teaelli et- Tuğunca ıbı.îylu zemin üzerine Sov” mek * otağı bi Ü*der yetler birliği devlet bayrağını bul tena bir tesir brrakmıştır. Dün bayrağın altına da siyah harller | aksamdanberi halkm zihninde le harflerini resmedecek | itt>- O abluk.. korkusu artmış. ü d tır. Terdir. Güvürtenle Sseclille Ka | — viğee / gihetten ; T TPOYERIN tan köprüsünün arkasında 3 nu' | ,, trnm vaktinden evvel lDân maralr ambarın kapağına da Sov' | Gditmiş olması, Polonyadaki ilk yet devlet bayrağı ve bayrağın al' | muvaffakiyetlerinin manevt te- tına beyaz harflerle U.S.S.R. harf| sirini azaltmıştır. Esasen Al- leri çizilecektir. man radyoları artık bu m"""'ı den bahsetmemektedir. | Geceleyin, prova direği ucunda Almanyanm plânle” hakkın-i yo'urımıkı giyeriz,, yahut: bunumuz ehi imiyacak olüre> sahaınlanmaksızın yıkanırız,, gi- ** Vâtife yollu sözlerini Iktibars| etmek suretiyle kendicini dinli- yönleri pek siyade eğlendirmiş. tir. İaviçreli dinleyiciler, milletinden daha zi olarak bu naşriyatı dinliyorlar- dr ve Mareşalin ifadesinin pek o kadar ikna eder mahiyette ol- madığıma işaret etmişlerdir. Bu sabalh Zürihte herkes bu. u söylemokta büyük kuvvetler kullanmağa imkân bulamamaktadırlar. T. Bıyıkloğlu Kanada harbe gidiyor Bu karara sebep: Kanadanın büyük Britanya imparatorluğunun eczasın- dan olduğu değil ditlerizmi ezmenin bır zaruret olduğudur Ottava, (Kanada) 10 (A.A,) — Avam kamarası, kralım iftitahi “ nutkuna verilecek vevabi arizeyi tasvip etmiştir. Bu tasvip, Almanyaya karşı harp ilânma muadildir. Esasen bu harp ilânı fazla teehhür ede. mezdi. Kanadanın vermiş oldu . ğu bu karar, dikkate şayan bir tioek kara. Maaâmafih mükellefiyeti ihdas © rint Vermiş değildir. adnn Kunüda, büyük tanya imparatorluğu eczasından olduğu icin değil, Hitlerizmi ex. menin müstacel bir zaruret oldu. Şunu anladığı için harbe girme. de karar vermiştir. Ayandan Meighein göyle de. ittifak ile ittihaz edilmiştir. Fil. miştir: vaki perlâmento, perşembe gü. | Hitlerizm cereyanı, Vistül mu. nü Tweed . Muir tarafmdan te. |harebe mevdanlarında durdurul. lâffuz edilmiş olan nutku, hiç bir muhalif rey vermeksizin tasvip etmiştir. Bu cevap, aynı zaman. da hem nutku, hem de Almanya. va karşı açmış olduğu mücadele. de İngiltere ile sıkı bir teşriki mesai yapılmasını talep eden Baş ıvjekllı'n beyanatmı tasvip etmiş, ir, B. King, bu tasvibin ehemmi . vetini öğleden sonraki celsenin başlangıcında izah etmiştir. Mumalelyh, hükümetin harp halinin resmen ilânı için mukte. tedbirleri ittihaz edeceğimi (- Vâve etmiştir. Maamafih B. King, kamarala. rT tamamile serbest bırakmak i. çin onlardan harp ilân etmeleri. ni talep etmekten çekinmiştir. Parlâmentonun kararı, yalnız iki gün devam eden müzakereler. den sonra ittihaz edilmiştir. Ba, zi muhalifler, kendi şahsi müta. lealarını söylemişlerse de fırka. lart namma idarei kelâm etme. Mişlerdir. —Avam kamarasmın son — celse. sinde adliye nazırı B. Lapointe, Fransız Kanadalılar namına söz söyliyerek heyecanlı - bir nutuk irad etmiş ve Kanada ile İngil. tere arasında mevcıt olan huku. ki rabıtaları ileri sürerek Kana. da dominyonu icir. bitaraf kal manın imkânsızlığından bakset miştir. . B. Lapoine, Kanadanın harte *irmekten başka bir surette ha. reket edemiveceğini. cünkü Ka. "adalıların ve demokratik miies. restelerin hürrivetinin — mevzuu bahsöldeğüne sövlemiştir. Ka . nâda, bitaraf kalacak oluren V. Hitlerin tahrikâtmı teshil etmie olacaktır. Wonadalıların eksgarisi. nin bitaraflığa aleyhtar olduk . Tavr gövlemektedir. B. Lanointe'in kralicenin Ka nadavı ferkederken sövlemis ol. Auğu “Cenabrhak, Kanadavı tak. fis etsin” sörlerini sövlediği za. Man eiddetli bir alkıs tufanı kor Minetpe, Hükümet, muhaliflere de hem. ç Tikir olarak, halihazırda askeri mıyacak olursa bir müddet son. ra Saint . Laurent körfezinde muharebe etmek mecburiyetinde kalacaksımız.., Nevyork, 10 (A.A.) — Nev . | vorktan ve şimali atlantik liman larından Uzak Şarka yapılan nak liyat Ücretleri 18 eylülden itiba. ven yüzde 25 nisbetinde arttırı - lacaktır. Diğer cihetten büyük Okyanos Isahillerindeki gemi müstecirle. |rinden mürekkep bir grup, kah. ve ve Brezilya coevizleri müstes. na olmak üzere şimal istikame. tine nakledilecek olan bütün mal lar için alman Ücretlerin yüzde 50 nisbetinde arttırılacağını bil- dirmiştir, Cenup istikametinde — yapılan naklivyat Ücretlerine ne miktar İzam vapılacağı gelecek halta i. lân edilecektir. Bundan başka şimali atlantik gemi müstecirlerinden bir gru. vun da nakil ücretlerine zam ya. vacağı tahmin edilmektedir. Ayan meclisi ve mebusan mec. lisi, kralm açılış nutkuna veri . Tecek cevabın metnini - ittifakla tasvin etmistir. Maüm olduğu Üzere, Başve - 'til Mackenzle King'in de söyledi. “i eibi, bu cevap metninin ka - Yulü, höm hükümete itimat hem | ie Kanada ile Almanva arasında harp halinin — mevcudiyetinin tasdiki manasımı tasammun eyle. noktedir. ğ Kralm nutkuna cevap metni . nin kabulü üzerine, Başvekâlet, KXanadanm Almanyaya harp ilân “tmesinin bir saat meselesi hali. ae reldiğini bildirmistir. İlânıharp beyannamesi hazırlandı i Ottova, 10 (AA.)— — Kanada İhüküeti Almanyaya ilânı harp be- İyaanamesinin kati metnini hazır - lamıştır. Umumt vafi Lord Tveesmir bu beyannameyi bu akşam imzalıya . caktır. « altalta yeşil, kırmızı, yeşil üç ışık yakılacaktır. 2 — Birinci maddede zikri geçen| gemileri işletmekte olan idareler ve teşekküller, yukardaki işaretle" ri derhal resmetlirmeğe —mecbur edilecektir. 3 — Ririnci maddede yazılı ge“ milerin kaptanları, kıçtaki bayra" ı denizde göce gündüz muhafa: zaya mecbur ettirilecektir. Geceler yin bir harp gemisinin veyahut bir tayyarenin yaklaşması takdi” rinde projektör ile veyahut el fene> Ti ile U.Ş,S.R. murx işareti verile ; eektir, 4 —- Yukadaki işaretleri hamil olmıyan gemilerin Sovyet limanlar rımdan dışarı çıkması menedilecek” tir. Hariciye halk komiserleri, Sov yet ticaret gemilerinin bu işaret> lerini yabancı hükümetlerin ittr lâma arzeylemiştir. Portekizde askeri hazırlıklar Anavatarı filosu kuruluyor Lizbon, 10 (A.A.) — Deniz sa- hasında son senelerde elde edi- len iyi neticeler üzerine bahri. ye nezareti Anavatan için bir filo vi cuda getirmeği k sarlaş- tırmaştır. L'stca, 10 (ALA.) T vrtekiz hükümeti 14 İlkteşrinde niha. yet bulacak olan alelâde talim derresini geçirmek üzere 1936 Deniz harbi Bütün şiddetile devam ediyor. Birçok vapurlar batırıldı Londra, 10 (A.A.) — İstihba - | düşman seyrüsefaininin tamamiyle rat nezaretinin bir tebliğinde kay- | kaldırılması faaliyetince devam e - dedildiğine göre, Norveç sahillerin | dilmektedir. Esasen açık denizde de iki Alman vapuru batırılmıştır. | Alman ticaret gemileri hiç kalma. Bunlar Baldur ve Vegasak ticaret | mıştır. Bunlardan bazıları, İngiliz gemileridir. Biri Hamburg, diğeri | rarp gemileri tarafından müsadere Bremen limanında kayıtlıdır. Ş olunmuştur. çezaalin ÇERE Geni CÜ Batak eli arali mübummn tefbahirlerinin şimdi daha” geniş | “İmak üzere, Almanyanın yaban - bir sahada fanliyette bulunduklacı | © menbalarla olan münasebatı ta. kaydedildikten sonra İngilizlerin | P*miyle kesilmiş - bulunmaktadır. bu, denizaltı gemilerine Uurmadan | — Denizleri kontrol eden devlete taarruzda ve mukabil — taarruzda (karşı tmuhasamata iştirak için, ti - bulundukları ilâve olunmaktadır. | (3 04 Çemileri için iki yol Alman tahtelbahirleri nrıîı.ı; tar. Bu ticaret gemileri, korsan dan — batırilan aagiaz vaparar l a N Dilirler veya aa a yük “Kennebec” vapu- |HUt telsizle korsan gemilerine ve ru, bu vapurun mürettebatı imdat | düşman denizaltı gemilerine haber gemileri tarafından kurtarılmıştır. | ler gönderebilirler. Her iki vazi - *Tyinkleiğh” va .| yette de bitaraf devletlerin, enter. puî;:s.sn!;:" ı:ı:pumvr: n:i%u:zbıu nasyonal hukuk kaidelerine naza- Statendacu — ismindeki Holanda|ran, bu gibi gemileri, kendi kara transatlantiği tarafından kurtarıl - | sularında veyahut Ilmanlarında ise derhal müsadere etmeleri lâzım - dır. Düşman ticaret gemileri kor . san gemilerinin veyahut düşman denizaltı gemilerinin iaşesini te - min için bitaraf limanlardan veya kara sularınidan açıklara da çıka . bilirler. Bu takdirde ise bu gemi - ler, İngiliz harp gemileri tarafın - dan takip olunacaktır. Athenia kazasından kurtulanlar Londra, 10 (A.A.) — Athenia vapuru kazasından kurtulup da sajğ tur, 20,000 tonluk “Varvick” vapu - ru, Bu vapur Union Castle kum . panyasına aittir. Bunlardan maada Moss Hut - ehinson kumpanyasına ait “Chlo . ris” şilebi, dün Alman tahtelbahir- leri tarafından takip elilmiş ise de şilep. cesaretle kendini müdafaa ederek kurtulmağa muvaflak ol » | muştur. j Londra, 10 (A.A.) — İstihba . | rat nezareti, tebliğ ediyor: Alman gemilerinin denizlerden tardı işi devam etmekte olup İm- sınıfı İle geçen sene çağırılma- mis 19385 amıfıinın bir kramını| ve keza bar: ihtiyot se Laylarını, Bilâh altına dave tetmiştir. —— Bulgar gazeteleri sayı- falarını azalttılar iparatorluğun — münakalât yolları artık ciddi bir tehlikeye maruz bulunmaktadır. Açık denize çık. mak cesaretini gösteren Alman gemileri nadirdir. Birçok gemile - ri zaptettik. Ekseriya Almanlar gemilerini terketmeden evvel tah> rip etmektedirler. Herhangi bir kalanlardan 237 kişi. Galvaydan|rupa Giasgova gelmişlerdir. Bunların arasında 13 Amerikalı, 29 Kana - dalı ve birçok Polonyalı, Çek ve Alman vardır, Hepsi de bir otele yerleştirilmişlerdi Gazeteler, üç genç Amerikalr kadınla görüşmüş- lerdir. Bunlar, Kund Velson tara. VAKIT Y1 EYLÜL 1939 İngiliz tayyaraleri Belçika üzerinden uçan tayyarelerden ikisi inme- ğe mecbur edildi Brüksı A.) — Üç cc . nebi tayyaresinin Belçika üzerin 'de uçmuş olduğu haber verilmek - tedir. Bunlardan ikisinin hüviye tayin edilmiştir. Bunlar $ bombardıman tayyareleri olup çika tayyareleri tarafından takip ledilmiştir. İngiliz tayyarelerinden biri de hal yere inmiştir. İçinde b $ İngiliz tayyareci Herhal tevki edilmiştir. Bu tayyare büyük çap- ita bir bombardıman tayyaresi o . lup Almanyada atılacak olan Paganda kâğıtlarını hâmil bul: İmaktaydı. İkinci İngiliz tayyaresi, Belçil hlarınavcı tayyareleri Fransa - Belçika hududuna 6 kilo metrede kâin Maubeuge yakının da yakalanmıştır. Belçika tayyareleri, İngiliz tay yaresini yere inmeğe mecbur et mek için ışık veren öbüsler atmığa lardır. İngiliz tayyaresi, taarruza u dığini zannederek ve tayyarelerin Belçika tayyareleri — olduğunun farkına varmıyarak ateş açmız Belçika tayyarelerinin birini dü - sürmüştür. İki Belçikalı pilot, raşütlerle atlıyarak — kendile; kurtarmışlardır. Bunlartlar bi bafifçe yaralıdır. Üçüncü İngiliz tayyaresi, Ma | ubeuge istikametinde gözden kay- bolmuştur. Bu hâdise, Belçikada büyük galeyan tevlit etmiştir. Ma: efkâr: umümiye, Belçika hava vetlerinin enerjik hareketlerind ve İngiltere hükümetinin bu yan . lrşirğı derhal ve kenldiliğinden ka bul ve teslim ederek Brüksel ge| rini Belçika hükümetine — tarzih ve bu nevi hâdiselerin istikbalda tekerrür etmemesi içi tedbirlerin alınaca, nat jtattna memur etmesinden ( layr memnundur. İngiliz sefiri Robert Cliye, Belçikalı tayyareci . lerin yaralanmasından dolayı de rin teessürlerini bildirmiş ve hü - kümeti namrmma bütün masarifi t diye teklifinde bulunmuştur. ... Roma, 10 (ALA.) — Glo: D'ltalia garetesi Holankda toprak - larının üzerinden yapılan uçuşla rın, Esbjerge atıları baların, Belçika toprakları üzerinde İngil tere ve Belçika tayyareleri ! da yapılan müsademenin münh; İstran bir hesap yanlışına atfedil miyeceğini ve stratejik faydalar gösteren bazı bitaraf memlecktle rin suitefehhümlerle vaziye Bozmıya da istihdaf edebileceğir yazıyor. Bulgar hükümeti Milletine beyannamel, dağıtıldı Sofya, (Hususi) — Bulgar hü. kümeti bütün Bulgaristanda da - ğıtılan bir beyanname neşı tir. Bu , tanım sulh ve bitaraflık siy takip edeceği bildirilmekte, At E bıd. lbıglı_vın harbin kı arbi olup, uzun süreceği y dıktan sonra, bütün Bulg Kral Borizin otrafında lı: istenmektedir. ynr zamanda Bulgar gazete lerinde basılan bu bey d Bulgar hükümetinin hâd tara! r; . fından kurtarılıp alınmadan evvel|SOğukkanlılıkla, korkusuz, dai » (Hususi) — Bulgar Alman gemisi battığı zaman mü . hlys:[=ugm Lı:ebi u,mı::_ nnehışınnı şurıırıldığı görül - yırlar meclisinin kararile, Bul -j mektedir. Halihazırda Alman ge . “ar gazetelerinin sahifeleri bu. günden itibaren azaltılacaktır. Sabah gazeteleri altışar, öğleyin ve akgam üzeri çıkan gazeteler dörder sahife basılacaktır. Uşak Ticaret odasındaki toplantı Uşak, 10 (ALA.) — Dün Ticaret Odasında kaymakamın riyasetinde bütün — tüccarlarımızın iştirakile bir toplantı yapılmıştır. Bu toplantıda, ithalât ve ihracat tacirlerimizin mütaldaları dinlene- rek hariçten gelen esya fiyatları- nn yükselmesi ve dahilde yetişen eşyanm aşağıya düsmesi gibi hu . susların önüne geçilmesi kararlaş. tırılmıstır. Bu işlerin normal şekilde deva- mt İçin de ticaret odası şimdiden icabeden tedbirleri almış bulun -|hiçbir ciddi endişe karşısında bu - | ve *unmamakla beraber, denizlerden İdir; maktadır. milerinin ekserisi bitaraf limanla - va iltica etmişlerdir. Vigo limanında 54 Alman gemi Bi vardır. Japon limanları ile gi - mali ve cenubi Amerika limanla - randa da birçok Alman gemileri bulunmaktadır. Bu gemiler, bu li- | manları terkettikleri taktüirde ya . kalanıp zaptedileceklerini bilmek. tedirler. Alman gemilerinin mü - sellâh olması veyahut - cihazlarını tahtelbahirlere mesaj göndermek icin kullandıkları takdirde bitaraf devlet bu gemileri derhal tevkif etmek mecburivetimdedir. Baltık müstesna olmak Üzere Almanya - nn İase mevadım ve mühimmatını tedarik edehileceği menabi ile o - lan temas bilkuvve katedilmiş bu. lunmaktadır. Londra, 10 (A,A,) — İstihbarat nezareti tebliğ ediyor : İmparatorluk münakale yolları ll M d Hi AĞ r tahlisiye sandalının i- oşlardı Bunlardan birisi göyle demii in daha berbat olduğu - nu zannediyordum. Maamafih ka. radan kurtulmuş olanlardan bazı - Jarının uğramış oldukları felâket daha zivade erici olmuştur. Bil . hassa 12 yaşında bir Poflonyalı kızın, fâclanım vukuu — esnaşında gemide kendisile beraber bulunan annesinden ve üç erkek kardesin -| den malümat alamaslığından dola- v derin bir hitkinlik isinde oldu. ğu misal olarak zikredilmektedir. Berlin, 10 (A — Almanya- mın ticaret gemilerine karsı kayıt. sız ve şartsız bir deniraltı harbi (Ustaşi teşk d vapılmasını emretçiğin: dair İngi- |ve bu teşkilâtın veisi Doktor liz ietihbarat nezaretinin verdiği bir habere cevan olarak Alman do. nanma kumandanlığı Alman harp #emilerinin beynelmilel muahe - delere katlyen — riavet — ettiklerin! ve edeceklerini tebliğ eylemekte - ma. sulh hakkaniyet üzere sulh isi İ ma hazır bulunmak tavsiye mektedir. Yugoslavyada — Affedilen eski parti liderleri Belgrat, (Hususi) — Genç kı lm yıldönümü münasebetile um! mi bir af ilân edilmiştir. A lenler arasında bir çok Hırvat liderleri vardır. Hırvatistanda b ihtilâ! hareketi hazırlamış ol lütt mensup :Ğ'ıvnl(i]ç ile, onun muavini P vardır. Sırp çiftçi partisi deri doktor Dragalup İvanov ve eski başvekil doktor St noviçi öldürmeğe teşebbüs © lerle eski Sirp voayvodalarınd İTirbiç vardır.