11 Eylül 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
2—VAKIT 11 EYLOL 1939 Niîîiınmba yerine beyanname atıyorlar ? Almanya ile İngiltere ve Fransa arasında harp başlı. yalı bir hafta oldu. Bu bir hafta içinde İngiliz tayyareleri Alman topraklarma tahrip bombaları değil milyonlarca beyanname attılar. Kâğıdı zehirli gaza, fikri bombaya tercih sebebi ma. lâmdur. İngiliz Başvekilinin daha ilk dakikalarda söyle- diği nutuklarda harbin Alman milletine değil otarşik esas. lara dayanan nazi rejimine karşıdır. 'Tayyarelerin sabaha karşı Alman gehirlerini, cadde. lerini, sokaklarmı kâğıt sağanağına tutmuları demokrat. ların kendi kâğıtlarının ve bu kâğıtlara geçen fikirlerinin zebirli gazdan, bombadan daha mücssir olduğuna inanmış olduklarmı göstermektedir. Bu inan İçin müsbet, ciddi e- saslar bulunmak Jâzımdır. Ciddi, müsbet esaslar bulunmasaydı bu beyanname. lerin tesiri aksi surette görünürdü. Millf vahdeti temin e- derdi. Halbuki İngiliz iaztihbarat nezare! yatlı bir surette yaptığı neşriyat arasında Alman askerleri arasın. da maneviyat bozukluğu mühim bir mesele teşkil et. mektedir. Bu haberle, Almanyaya beya: me taşıyan tayyare, lerin faaliyeti yanyana getirildiği zamnn harbin aldığı bu şekli izah daha kolay olur. Almanya üzerinde propaganda yoluyla tesir yapmak, kati neticeyi elde etmek için daha bazı imkânların da mev. cut bulunduğunu yine bir takım hâdiselerin delâletile öğ. reniyoruz. Açlık, hürriyetsizlik, dövizsizlik gibi hâdiseleri bir tarafa bıraksak bile son senelerde Alman coğrafyası. nm milli çerçeveden çıkmiş olması vaziyetini müğşkülleş- tirmektedir. Son iki sene içinde Almanya nüfusuna 21 milyon ka. dar yen! İnsan ve 224.185 kilometre murabbat toprak ilâve etti. Buğün do hâlâ Polonya arazisinin ta ortasında bulun. maktadır. Belki de kati neticeleri verecek olan garp cep. hesi muharebelerinin devamı sırasında 386.643 kilometre arazi ve 30 milyon nüfus da hudutları arasında buluna. caktır. Haddizatında 63 milyon kadar bir nüfusa eklenmiş o. lan bu miktar öğer Polonya da hesaba katılacak olursa Al. manyada bir Alman vatandaşına karşı aşağı yukarı bir yabancı ve gşüpheli insan bulunacak demektir. Cephede harp eden bir ordunun böyle mütecanla ol- muyan bir geriye sahip olması işini kolaylaştırmaz. Vükra emperyalizm hareketine vaktile geçmiş. hesap- larmı ona göre yapmış olan devletler Almanyayı müs. temleke kuvvetleri İle parçalamaya çalıştıkları - samanda Almanya Avrupada elde ettiği milatemlekelerden ancak hıyanet görebilir. Cephe gerisinin gitgide yüzde elli nis. betinde gayrimütecaniz kütlelerle dolması hariçten gele. cek propagandalara kargı en müsait sahaların ancak bu. ralar olabileceğini ilham edebilir. Meselâ Almanyanın Hin. distanda, veya Hindiçinide bir hareket uyardırmasına im, kân olmadığı halde Avusturyada, Çekoslovakyada cephe. de hasıl olacak en kücük panikte büyük hareketler yap- mak mümkündür,. Nitekim Çekler için Polonyada olsun, Fransada olsun, büyük propaganda kıymeti olan teşekküller vücüude geti. rilmiştir. Çek lejyonları bu hareketin bir mukâaddimesidir. Avusturyadan kaçanların anlattıkları, Alman şehir. lerinden geçip gelenlerin anlattıkları hâdiseler Almanya. da harbin propaganda bakımmmdan daha enteresan netice. ler verebileceği hükmünü vermektedir. Almanyadan yeni gelen bir zat göyle bir hâdiseden bahsetti: Bir gece Berlinde ışıklar söndürüldü. Tayyare hücu- mu tecrübesi yapıldı. Tehlike geçtikten sonra elektrikler açıldı. Bir de ne görülsün! Duvarlarda nazilik aleyhine yapıştırılmış bey ler. Bu m'sal de bugünkü Alman bünyesinin vaziy göstermektedir. Tayyareler galiba bunun için bomba yo. rine beyannamıc taşıyorlar, BSadri Ertem PPP EPLE GA AA e Çorumda parazıt | Radyo dinliyenlerin Be İzmire uğrayacak vapurlar İzmir, 10 (ALA.) — Garetele . lediye Reisinden bir ricaları var Çorum ( Hususi ) — yegâne meydanı olan| (Saathane meydanı) nn bir tara: | fında Halkevi, diğer taraflart şeh- rin biricik oturulacak bahçeli, ha. | Şehrin rin haber verdiklerine göre, Ame- rika ve Holanda vapur kumpanya. lariyle ihracatcılarımız — arasında ihraç marldelerimizin nakli için bir anlaşmaya varılm » Anlaş « maya nazaran bu kumpanyalar li manımıza haftada dört vapur tah 1 ktedir. vuzlu ve radyolu kahvesi — vardır. ŞETEE ü—i güee Bu kahveden başka hicbir kabve. |bir hücumla kalanıza savlet eder, de te radyo yoktur. Halkevirin |Bu meydan aynı Zamanda şehrin meydana nazır kısmındaki büyük | buğday pazarı vazifesini görmek - höparlörle bu kahvenin hoparlı te olduğundan bu araba ve kom . şabsan radyo alamıyan vatandaş - | yon sesleri bir dakika eksilmez. ların . ihtiyacını — karsıladığından| — Hiç olmazsa âjans nesrivatı de. bilhassa düönya hâdisatının cök ger | vam ettiği müddetce, 5 dakika bu Bin olduğu su günlerte, ajans sa- | Darazit rürültüyü menetmek im - atleri şehirli ve b yüzlerce | udur? Evinde radyosu balk bu mevdanı dalturmaktadır. | olan bittabi burava gelmez, gelen> Fakat gtinlerdenberi devam eden|ler İse medent ihtivartarının tat aet bir hakikat vardır bi, tam a -| mini fein kamtvorlar, Bn beş da - fame cersumda Gtemmobil. kamyon | tikalık müdahalenin hirbir vetan . Hemerterheri ve vök ardbalarının dİaea sarar vermiveceği meydan - mür'ie seslesi elensin en — ruhlu />dır. Pedbir alınmasını sevmm be- yerini, sanki hesanlamıs ribi zı:rllrdivr başkanın”an ric> ederim. ve kulakların zarını patlatırcasına N. KÖKDEMİR Maden kümrü tiyatları yükseldi Maden kömürü ve sömikok fi denbire fırlamıştır. Belediye İs - tanbul hudutları içinde sömikokun 19 lira 70 kuruştan satılması için narb koyduğu halde, bazı kömür. cüler fatura vermeden depoda 21 Hraya, eve teslimde de 24 liraya satış yapmaktadırlar. Alâkadarlar, bu vaziyet kargı . sında tedbir almıştır. Dün Kadıkö- yünde bu yüzden müşteri ile kö - mürcü arasında (l f Çıkmıs, iş kaymakamlığa aksetmiş ve müşte ri narh Üzerinden parasını öde - miştir. şişirdi Dün, üyey annesini döverek ya. talıyan 13 yaşında bir çocuk adli. yeye teslim edilmistir Vefada oturan ve hamal Alinin oğlu olaân İsmail, babasının sekiz ay kâadar evvel evlendiği Yani kı- üvey annesi ile hiç bağdaşama makta ve &ık gık kavga etmekte - dir. Nihayet dün akşam kardeslle beraber kahveden getirdiği bir deste iskambille oynamağa baş - lyan İsmall, Fatmanın iskambil oynamanmım iyi bir şey olmallığını söylemesine hiddetlenmiş ve an. nesinin sol gözüne müthiş bir yumruük savurmuştür. Yumruk Fatmanın gözünü mo. rartmış, ve bir yumurta kadar şi- şirmiştir, Kaçtıktan bir müddet sonra yakâlanan İsmail, cürmü - meşhut mahkemesine verilmiştir. — Vinç altında kalan hamal Devlet Demiryolları hamalla rından Haydarpaşa istasyonunda çalışan Mustafa dün, bir mavna - dan yük boşaltırken, vinçten kur. tulan bir balya altırıda kalmıştır. Mustafa vücudunun birçok yerle. rtinden ve ayağından yaralanmış, Nümune haştanesine kaldırılmış - tır, K a Yetmişlik bir kadın kuyuda boğuldu Kartalda Cumhuriyet mahalle - İsinde Rahmetler mevkünde otu . |ran”Abdülgafur admda birisinin 19 numaralı evinde kiracı olan "Gazhane mahallesinden Hamdinin 70 yaşındaki annesi Ayşe, bah . cedeki kuyuya düşmüş, kurta lmcaya kadar boğulmuş, ölmüştlr. — Tan şilebi geldi Cezairde bulunurken siyasi va ziyetin karışması Üzerine geri ça- ğırılan “Tan,, şilebi lmanımıza gelmiştir. Yalnız “Bakır"” şilebi Akdenizde kalmıştır. aei Ekmek fiyatı inecek Buğday fiyatları son ay zar- fında 40 paraya yakım bir dü- şüklük göstermiştir. Fakat, top rak mahsülleri ofisi plyasaya kâfji miktarda buğday çıkardı. |ğından firsat düşkünü muhte. kirlerin fiyatları yükseltmesine imkân verilmemektedir. Bugün belediye ekmek ve Şeriyee fi N * yenlden bit edecektir. Narhın daha az olması mühtemeldir. — Harice çıkarılmıyacak maddelerin fiyatı Hükümet'n harice gönderil- |mesini —menettiği 1Inaddelerin fiyatlarını düşürmek — üzere pi İyasada bazı hareketler olması ihtimaline karşı tedbirler alın. maktadır. Hükümet harice sevkedilmi yecek maddelerin — (iyatlarını müstahalle — zarar vermiyecek bir hadde tutacaktır. — Otomobil çarptı Fatihte oturan Mehmet 664 numaralı dün — Veznecilerden giderken, karşıdan karşıya geçen 60 yaş Tarında İstepana çarpmış, yara Tamretır. Mehmet vakalanmış, tedavi altına ahumuştır. yaralı yatları sön iki üç gün içinde bir- | Üvey annesinin gözünü!| zı Fatma adında Rumdan dönme | FND SD Harp dolayısiyla bir müddet, inkitaa uğrayan Semplon eks: prost İlk defa olarat dün saban Paristen gelmiştir. Fransa, İcviçre ve İtalya bu. tları açılmış olduğundan eks. trenleri artık muntazamez yebilecoktir. nplon ekspresinin şimalde ilk istaşgyonu Kaledir. — Ingllis yolcuları bu yoldan geçerek a gelebiliyorlar. n Londra sefareti as&ke- ri ataşesi miralay Hâmit dün bahki tren yolecyları arasılıda: dır. Türkçeyi ana dili gibi konu- şan bu ateça dost ve kardeş memlekotin taninmış askeri er. kânındandır, Hükümetiyle temas etmek Ü. zere bugünlerde Bağdada gide- |ecektir. Miralâay Hümit Nusret, | Avrupada yapılmakta olan harp ler hakkında şunları söylemiş- tir: — Polonyalıların geri çekil- meleri muntazam bir plân dahi- linde yapılıyor. Bundan müte, essir olmak doğru değildir, Bi. lâkis memnun olmak lâzımdır. Çünkü Polonyalıların düşmanla çarpışacakları saha daralıp; or- dularının sağ sol cenahları kurtularak müstakl! kalıyorlar, Fransızlar ve İngilizler bü- İLün kuvvetleriyle Almanların garp cephesinda taarruzlarına devam ediyorlar, İlk hareketler daha ziyade istikşaf mahiyetin- dedir. Birçok İngiliz kıtaları ge- eeleri Fransaya geçirilmiştir. Zaten bütün harekât, düşman gözüne görünmemesi için gece. leri yapılıyor. Bu cephede harbin uzun sür- mesi 2arurldir. Çünkü Çok esmz- W istihkâmlar vardır. gayet kuvvetli toplar yerli miştir. Umumi harpteki istih- kâmlar kum torbaları ye siper: lerden ibaret olduğu halde biri: birlerine yakın düşman kuvvet. leri uzun müddet çarpışmak moecburiyetindea kalmıslardı. Tabiatiyle bugünkü beton ve modern tertibatlı muazzam iş. tihkâmlarda i; daha ziyade u- zayacaklır. Fakat neticede hâr bi Almanların kaybedecekleri- ne eminim. Almanyada şimdi- den açlık hüküm sürüyor. Bun. dan başka davalarının haklı ol. maması da kuyvvel müneviyole- rİ üzerinde müessir ölacaktır. Bitaraflardan bile aklı başın- yesi tecavüzlere ecoktir. Fransıy İlk lokomotifin Erzuru- ma girişi münasebetiyle | Nahıa Vekilinin ihtisasları Hk lokometifin Erzuruma girişi münasebetile ihtisaslarını soran gazetecilere Nafıa Vekili Ali Fu - Cebesoy şunları söylemiştir : “— Bu âyın beşinde ve saat 18,30 da Poz treni Erzurum istas yonuna girmiştir. Bundan bu hattın takviye edilmemiş olan pek cüzi kıstım; kalır ki, bu da ni, hayet bu ay sonuna kadar bitecek. tir. Birinciteşrinin 16 sından son- ra ve Cumhuriyet bayramından ev vel bu hattın açılma törenini ya- kadınları d erkek. sonra Bir müddet inkıtaa uğrayan Bunlara| "Semplon ekspresi dün sabah Paristen geldi leri gibi şevklk. askerl vaziler re koşuyorlar. Bunların d tihkâmlarda — vazife alanlar yapdır. Ingiliz kadınları da aydı x 'ku askerlikte ka: kı mevcut dödildir. Bence bu İsünkü muhurebe, gaz, tayyan ve tahtelbahir harbidir. Hlarj bu — vasıtalarla — neticelendirile cektir. Bu itibarla vazıyet | harplerden çok farklıdır. İngiltere ve Fransada herker vaziyetin Inkişafını Itlıkla ve sağlam bLir kuvvef mü neviye İla takip ediyor ve hiçbi. cecskür alâmeti görülmüyor. Çünkü harbin, hak ve adale tin zaferiyle netlceleneceğinae: şüphe etmiyorlar. Paris sık sık düşman tayya. velerinin hücumlarısa uğruyor fakat bunlar neticesiz kaltyor Halk tehlike esnaşınua çok mul tazam bir eçkilde- sığınakları çekiliyor. İstasyonlarda eşyamı. gı mektepli İsci çocuklar w genç kızlar — tağım. ve hiçbl ücret de almanışlardır. Çünkü bütün hamallar aske- re alınmışlır.,. DİĞER YOLCULAR Bir müddettenborni vişide le davide bulunan İstanbul ticare odası reisi M.tat Nemli de dü: sabah gelmiştir. Mithat Nemli Fransanın çok sakin bir haldı olduğunu söylemiştir. Dün sabahki trenin — birçok yolcuları, tren yolu intizama gi rinceye kadar muhtelif istasyoz | larda beklemeğe mecbur olmuş lar ve bu yüzden seyahatleri al. togünden fazlu sürmüştür. Memleketimize dönmekte ©- |izu İraklılardan Basra günirük müdürü A. Elname, subay Ne cati, İrakın Paris elçisinin oğ- | lu Adnan da Luraya gelmişler- | dir. Konvansiyonelle 30 İraklı 10 Türk talebe, muharrir Ercü. mont Ekrem, Hindistanın tanın maş profesörlerinden Mecusi ku raletli Pencepli Tarasing v dört Hindli doktor, 'Bulgar mek tebi müdür! Keterenski ve Ma Giko* gelmişlerdir. Bulgar profesörieri, Türk Bulgar dostlufundan hararetlı bahsederek memleketlerinin ta mamiyle sükünet içinde sonun kadar bitaraflığını muhalaza deceğini söylemişlerdir. Yolenli Izabhatına — göre harpten o0 çok telâşa düşen bi. da hiçbir. kimsenli Almanlar| taraf memloket İsviçredir. Mü tavkalide anlarrla cenhe gerisi tarafını tetmasına imkân yok-| temadiyen beyannameler neşre | >etlerinin en kudsilerinden tur, Bütün dünya efkârı umumi-! dilerek halkı teskin için çalışılı-| slan haststakreslıği Türk kadınlA” karşı birleşe,| yor; hudutlardan — giren ve Ci | syen ü li kan ecnebiler çok gilktı koöntrol: (tAbi tutuluyor. | İtalyanların aldıkla: maddeler İzmir, 10 (A.A.) — Harb vi İgortasının yükselmesi üzerine, ih. Jracat mallarımızın maliyet fiyat . Jarı artmıştır. İtalyadaki alıcılar |ma! talebinden çok ileri gitmeğe | İhattâ kendi istihsal ettikleri bazı |»vaddeleri de hariçten almağa baş- | lamışlardır. |Kadın çöpçüler alınacak 'Temizlik işleri kadrosunda | vukubulacak münhallerin ka- |d çöpçülerle doldurulması ka, : rarlaştılmıştır. rtimizden Erzuruma het gün saat 9.35 de hareket eden tren gide , cektir. Bu tren, ertesi günü akşa- kilde çalışıyorlar. Art: buğgüL | erkek Yfar | esk | soğukkan | husust — ötomobiliyle| pacağız. Bu münasebetle bu hat mı: 18,25 de Erzincana varmakta - Üzerinde çalışmakta olan kıymetli İdır. Saatlar, henüz kati olarak mübendis ve fen memurlarımızla |tesbit edilgmemiş olmakla beraber işçilerimizin muvaflakıyetli mesa- | -rtesi günü saat beçe doğru Krzu isini bir dâha tekrar ederim, İruma gidecektir. Böylelikle, E: - Şimendiler raylarımızın Erzu - <urumla Ankara arası, 40 . 42 ga. |ruma kadar döşenmesi ve bunu | ste inecektir. Bu cihete hic demir jmüteakip ilk dJokometilimizin Er. —-olı vanılmıdan Ankara ile Erzu- zurum İstasyonuna girişinin asıl | -um arsamdaki yolun müsalt mev” manası şudur; On üç, ön dört se. |simlerde aseari vyirmi günde alın- nedenberi büylk bir irada ve azim |dığı hatırlatılmaktadır. İle tatbik edilen muhterem Reisi -| — Demiryollarımızda busün tat -| zumhurumuzun şimendifer siya -|bik edilmekte olan fiyatlar, kilo . zeti, en mühim hedeflerinden biri- 'metreler arttıkca ucuzlatığından ne vasıl olmuş demektir.,, VErzuruma kadar alımacak bilet Üc- Diğer taraftan haber aldığımıza | retleri, cok ucuz olacaktır. Dev * t Kızılay bayrağı altında / Hasta bakıcı Ordusu Yazan: Hikmet Münir emleketin her vaziyette men” VÜÜU fantini düşünerek bundan ây kadar evvel bir* defik hafta önce de tekrar - ehem miyetle temas gim bir mevzik "Kızılay,, muhitinde esaran met- zet bulunan kanaata zamanı İtatbik sahası açmış bulunuyor & “Kadın hasta bulse; — ordusu,, SÜ meydana getirmek üzere, “Kızılk 3Y gönüllü kursları açıyor. Dün bir refikimizin — “İstanbul hastabakıcı mektebi,, ne — yaptığ! siyaretten aldığı çok iyi intibar Tarı da okurken, bence pek âzif >İan bu mevzuun kadınlarımızdat da lâyik olduğu alâkaya erdiğil TÖrerek avrren mü'shassie aldum! Her gün kafile kafile Türk ber van'arının mektebe müracaat ede” vek “Gönüllü hastabakıcı,, hklarırı öğreniver”z. » “Kuzlay cemiveti,, bu önüllüleri vetiştimmek üzere Ü avlık bir tahsile tAhi tutacak VE bövlece kendilerini harbde — olsut gulhta ilsun, daima fayda vermele yen hâli kalmıvacak olan / insati bir kültörle teehir edecektir. Hastabakıcı mektebi öğretmen * 'erinden Fatma Eren, yazılmal? zelsa gönüllü kafilelerinin tâbi bolacakları şartlar hakkımda şu i8f” hatı veriyor: — Hemşireliğe talip olanları Ö* nümüzdeki — teşrinlevvelin — il |günü, mektepte bir toplantıya dâe vet ettik. Gönüllü hastal kursları Üç ay sürecektir. Bu öç ay içinde bavanlar, mektepte & * mell ve nazari olarak gu dersle . görecekler: ITarp yaralatı: Kur şun, bomba, şarapnel, kılıç, S0f gü Haro yaralarının ehemmiyet sebebi.mikron, nesiçlerin zehirler” mesi, enfeksiyon. İlk yardımlar, aşılar, seromlar: ('etanos, gazli ganrren, kanamalar, traumatik şok, kırıklâf ve envar, hastabakıcı, harpte İtanılacak cerrahi malzeme, zehifli saslerin nevilerine göre ürazı, Sim salvoın hastalıklar ve atmacak sAkirler, Tabii ahvalde umumi sıhhat V€ b ik elleri ve merhametli bi en veteyi »lâkayla başarabi” serk varadılıstadır. A Şimdi bu hizmetin — teşmili Yam teskilâtlı bir “Türl kadıtf “astabakıcı ordmu,, n mevcut — kursları 'ver mıntakada bir tane açmak mü” yasin olur kanaatindeyir. Bilhassa Halkevleri, bu milli vâ- ifenin takakle:kena en emini teskil edebilir. VvAKITa abone olunuz ——t Pazartesi! — Salı 11 Evlül İ12 Eylül z > x < 8 recep hizir. 180 recep — b 198 akıtlar |fvnsarı Güne Öğle Tkimdi Aktam Yatı vöre Münakalit Vekâleti de Dev -|let Demiryolları bu hat Üzerinde let Demiryollarına hattın İşletme |fiyatların tesbitinde esas | olacak | hazırlıklarını yaptırmaktadır. Şeh. 'âmilleri hazırlamaktatdır.
