29 Temmuz 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

8 — VAKIT 29 TEMMUZ Maarif — Ankara, 28 (Hususi) — Maa. rif gürası bugün öğleden evvel ve — sonra olmak üzere iki celse ak. | detmiş, plân komisyonu raporu. —mu müzakere etmiştir. Öğleden — sonraki celse çok hararetli ol . muş, bir çok hatipler söz alarak — kültür davamız hakkında dikka, “te şayan beyanlaırda bulunmuş . dardır. Madkdelerin müzakeresine ge. gilmeden evvel söz alan hatipler. — den Tevfik Ararat, orta ökulun /| bütün yüksek okullara açılan bir — kapt olduğunu ve maalesef bura. — da yetişen talebenin her bakım. /— dan çok zayıf bulunduğunu söy. ledi. Verdiği misallerle muhtelif / zamanlarda ve mahallerde açılan — müsabaka imtihanlarında talebe. / nin en basit suallare cevap vere. / müediklerini tebarüz ettirerek: “— Bugün Lehistanm şarkın. da bizimle senelerce uğraşmış bü. — yük bir devlet vardır, Kimdir 0? /|diye sörulan #uale “Macaristan,, / cevabimı aldığını ilâve ederek: — — Bunu söyliyen bir lise tale. / besinin ne dereceye kadar yetiş. türilmiş olduğunu artık siz tak. :dîr edersiniz, dedi, bu münasa. betle İiselerin Üç smıflr olması . “nin şiddetle aleyhinde bulundu. Pu tahsil müddetinin çoğaltılma. Bını ve liseye girecek - talebenin muhakkak surette imtihana tabi tutulmalarımnı istedi. Bundan asonra Gazi Terbiye Enstitüsü muallimlerinden Nuri Böz aldı. Şüranın plân komisyo. hu raporunun müzakeresi sırasın. —da hümanizmaya temas eden ha. tipler hakkında mütalcalar ser . |detmenin doğru olmryacağını ve 25 yıllık bir ömrü olan muallim. lerin insanlık tarihini bu kadar yakından alâkadar eden bir mev. üzerinde beyanatta bulunma. larmın büyük bir insafsızlık ola- cağını söyledi ve şüranın bu me. elenin müzakeresine salâhiyeti bulunmadığını ilâve etti, — —-Maarif Vekili Hasan Âli Yü - cel, mugallim Nurinin ileri sürdü. gü mütalealara şiddetle itirazla her biri senelerce memleketin i. lim ve irfamına hizmet etmiş, in bir heyet bhuzurunda bu gekilde beyanatın doğru olmtya. T söyliyerek: ; — — İçimizde herhangi bir ar. kadağın ve hele muallim mekte . binde hocalik eden bir arkadaşın | şekilde mütalcada bulunması ziyadesile müteessir etmiş . tir. Teessüf ederim. Humanizma, | kelimeyi işittikçe büyük bir i ü yaparak bu mevzu üzerin. “de imali fikir etmiş İnsanları hü. manizmadan bahse salâhiyettar görmemeği bir türlü anlıyama .| € ım..., | —— Ffendim, ben öyle deme .| — Vekil: — Ya ne dediniz? Sözleriniz bu. aynen not halinde duruyor. — Müallim Nuri; — — Beş dakika müsaade edin de tekrar arzedeyim, Vekil: dakika:söyleyin! Biz burada bir hürriyet ve samimiyet vası içinde mlülzakere yapıyo. uz. (Alkışlâr). - Bundan sonra celseye on beş ika fasıla verildi ve üçüncü e açıldığı zaman Üniversite de ve son dakikalarında söz çok tehlikeli olduğunu iyorum. Fakat bazı arkadaş. ırm Üniversitede talebenin sı- nıfta kalmasınm sebepleri üze- inde ileri sürdüğü mütalealara evap vermek istiyorum, Ben 5 senedenberi imtihanları biz. zat takip eder ve neticelerini ederim ve diyebilirim ki, de talebenin muvaffak ol. nisbeti hiç te diğer üniver. 19389 Şürası 2 ağustosta İzmire müdürüne, hocalara ve hattâ gelîyor ilk mektep muallimlerine ale-| — tomir, 28 (Hususi) — Malaya ııen (q_ekkf" ederim. Bugun İngiliz zırhlısı 2 Ağuştosla ge- üniversitenin noksan tarafları| ) coktir. İngiliz bahriyelilerini| yok değildir. Fakaa şunu ka-|yartak sürette iştixbal için proz- ::.)::de ıo_vlıyel':ıhrım .kı.'_b_ugun- ram hazırlanmaktadır. Gem!l h::ğğ*ğg:;:;î:îkmeî futbol takımı Tsmirde İki dost-) cek bir haldedir.,, Saim Ali Dilemre, orta ted. risat meaelesi mevzuu bahsol. duğu ' zaman temas edilen hu- manizmanın sadece garpta te- kevvün ettiği sadedinde müta- leada bulunan Cevat Dursun. oğluna cevap verdi. Çin huma. nizmasının hiçbir zaman garpe tan aşağı olmadığını, farazi| Nu hakeme yumruk savurm mukayese kabul etmiyecek de.|nın mazereti derccesinc göl vecede ileri devirler yaşadığımı| enler doğrusu o yum itade etti. kak kazanırlar. Profesör Noymark demiştir, Bununla horaber, gpor - mu- ki: harrirlerino ders veren bu Ba- Bir ecnebi profesörün Türk|bacana, bir spor miuharriri .ol- çocuklarına ders vermesinin o|mıyan bu satırların muhbarriri kadar kolay bir şey olmıyaca- | şunları sormak istiyor: ğını, ecnebi profesörün ders| —1) Sporun bu kadar kual'i, verdiği memleketin her bakım.| beynelmilel kaideleri vardır da dan her türlü hal ve hareketini|neden şu vo Şu Şartlar altında katiyen bilmesi lâzım geldiğini| karşılaşımış takım veya klüpler- söyledi ve şüra müzakereletin.| den falan şampiyondur diyip den âzami istifade ettiğini ilâve| hükmeden olmadı? Bu kadar aderek: şatafatlı Ünvanlar, hu kadar yıl- — Altı senedenberi bu meme|lık spor oedebiyatı tayla oyunla- lekette derş okutuyorum. Düne| rında olduğu kadar olsun bir yanın her tarafında olduğu gi-|büküm akliselimi tesis edeme- bi burada da kuvvetli ve zayıf| miş? talebe vardır. Türk üniversite-| — Boden terbiyesi yüksek teşek- sinde çok kuvvetli, fevkalâde| külü bir temyiz teşekkülü de- kabiliyetli talebelerle karşılaş. | mektir, Ona “hele bir kere da- tım, Üniversitenin — randımanı| ha dGövüşün de görelim” demek üzerinde sözler söylendi. Rane|değil, geçen vaziyetleri tesbit drman iktısadi bir kelimedir.| ederek hüküm vermek düşerdi. Üniversite diploma, sertifika| — Vazıh meyzuatı olmasa bile, tevzi eden bir fabrika değildir. 'mademki futbol beynelmilel bir Hukuk ve iktısat fakültelerinde|oyundur, vazifesi beynelmilel birçok talebeler memurdurlar. | kaidenin tetvasını alıp hükmü Dersleri takip edemezler. İmti. vyermekten ibaretti. Halâ da hana bir hafta kala daireden|onâan ve hiç sıkllmayıp. mana- Jük maçı yapacaktır. Dün gece radyoda - konuşan spor muharririne eDaşlarajı 1 incide/; organızasyonu (Başlarafı 7 inetler Alp dağlarına, İsviçrenin bita- raflığıma, Sigfrit hattma daya. narak müdafaa vaziyeti alacak olan Almanlar ile İtalyanlar-bü- tün kuvvetleri ile şark cephesi üzerine yürüyecekler ve bu cepheyi dağıtmağa çalışacak. lardır. Bazı zaif noktaları olan bu uzun cephe üzerinde müş. terek müdafaa hareketi yang- cak olan kuvvetlerin harekel lerini âhenklar kılmak işini harbin ilânından sonraya bırak. mak basiretsizlik olur. İran Veliahtinin düğün me. rasiminde — bulunduktan sonra 1-|Belgrada, Ankaraya, Bükreşe “,uğrayarak parlak bir muvaffa. kiyet kazanmış olan ve şarka gönderilmesi çok muhtemel bu. lunan General Weygand bu se. yahat esnasında bu vazifenin ne suretle ila edileceği hakkın. da şüphesiz tam bir kansat edinmiştir. Bu kısa izahat İngiltere -! Fransa - Türkiye anlaşmasınm Yakın Şarktaki ehemmiyetini ve stratejik kıymetini tebarüz ettirmeğe kâfidir. İngiltere ve Fransa bir taraftan Anadolu şimendiferleri ile Suriye ve Mı- vır, diğer taraftan Boğazlar va. sıtasiyle Romanya ve Lehistan yollarını kendilerine açıyorlar, fakat bilâkis bu yolları düş. manlara kapamış oluyorlar, Al. manlar Romanya ile aktettikle- ri ticaret muahedesinden sonra Karadenize ayak basar gibi gö- rünüyorlardı. İtalya Arnavut. luğu işgal etmekle İslâm hâmi. liği propagandası sayesinde u. zun Zzam: i kazandıkla. Jrmnı ve hatlâ daha fazlasını bir hamlede, bir anda kaybetmiş. tir. Türkler İtalyanların Oniki B"î ılır' ı]r:;lnbhı:ı: gim(rleı. sız prestij masclesi yapmayıp/âadada kurdukları taarruz üs. olayısiy! tal zayıl O« (oya dönmekten iarettir. &&ı dola; ürler ve lur. Bana öyle geliyor ki, ortâ) 3) Şu tatihten şü tartha kı- vüymfm. p mektebin müstakil olarak de- gil, lisenin ilk kısmını teşkil et. mesi lâzımdır. Eğer orta mek. tep başka DBir gaye takip et. mezse bu takdirde randıman dediğimiz şeyi, talebenin sevi. yesi yükseltir, dedi. Muallim Nuri tekrar kürsüye gelerek bir suitefehhüm hasıl olduğunu anlatı ve şöyle dedi: — Dilim dolaştı. Bazı anlat . |mak istediğim şeyleri yanlış söy. ledim. Benim demek istediğim şey lâtince ve grekçenin liselerde okutulması meselesi Üzerinde ar. kadaslar buraya hazırlıklı olarak gelmemişlerdir. Yoksa şüra bu meseleyi görüşemez, salâhyeti ha ricindedir, yolunda bir #ey anla. gıldıysa sizden özür dileyorum. Halil Vodat Frratlır — Umanı. zana mevzuu Üüzerinde azalarm söylediği sözlerle güranın yüksek ve değerli müzakere dakikalarını başardığınt tobarüz ettirdi. — Gaye olan şey İnsan yetiş. tirmektir. Liselerimiz ve maale. sef bugün Türk insan yetiştir. mek imkânlarından mahrumdur. Üniversite bir talebe yetiştirebi. lir. Fakat eğer o talebe tabil bir insan olarak yetişmişse muvaf , faek olmuş sayabiliriz. İnsan! te. fekkür sadece grekçe ve lâtince. ye verilen kıymetle ölçülmez. Biz kendi tarihimize, mazimize bir bakalım, Divan edebiyatmın en büyük şairi Baki bu Türk . İn. sanı yaranacak ne yapmıştır! Bi. ze bıraktığı şey dört mısra, Ean büyük divan galri Füzuli bu mev, zu üzerinde neler kesfetmiştir? Hiç bir gşey, Elbetteki” Şekspir, Göte, Rasin büyük adamlardır. Çünkü insanım tekâmülüne, in . sanlık mefhumunun terakki ve tealisine hizmet etmislerdir. Bi. zim için gaye olan şey bu İnsanı yetiştirmektir. Bundan sonra plân komisyonu raporu maddelerinin müzakere - sine geçildi. Bu arada söz alan Saim Ali, Üniversitede talebenin eski harflerle not tuttuğumu, ve ders! anlamak için not tutmanın mecbur? olacağına göre Jiselerde dar maç yoktur, n bir mer-/ler. kez karar ve t ( var mıdır,| — İtalyanın Tarablus - ordusu yok mudur? Varsa bw karara| — ki Afrikada en büyük tay. rağmen velev bir gamplyonluk|Yyare filosuna maliktir — Tu. olsun, aynı merkez nasıl bir maç|Nus tarafında büyük bir muka. müsaadesi verebilir? yemete maruz kalacığını hesap Spor tetkilâlımız ektiğini bi-ederek bu cepheden taarruz giyor, Tarafgirliği bir kere bu|fikrini terketmiş gibidir; buna teşkilâtın başından atmalıdır. mukabil ya Nil Deltası, Kahi. Gağöte sütunlarını o vakit daha|”e, Süveyş Kanalı, yahut Vadi. babüca, daha sakin bir zihinle Halfa ve 0ı=mNil d:.ıkı-ıfııdın okumak; gazelelerin mamtıipa Dir _h.ım. pi tal _' etmeği davet eden yazılarının takkını| düşünmektedir. Her iki ihtimal vermek mümkün olur. de de İtalyanın Tarablus ordu. Z — ” — su Habeş ordusu ile irtibat te. Bir İngiliz ıktisat heyeti | sisine gel ve a sedu- 5 ühimmat vesaire ihti. İzmire gaıGMk yaçlarını temine — mecburiyet İzmir, 28 (AA.) — Yeni|hissedecektir. İngiltere ile bir. kuruüzüm ve incir mahsulleri leşenk Lzhyıyı giden yolları yavaş yavaş piyasaya gelmek- müdafaa için hazırlanmak olan te devam ediyor. İngiliz istih-| Masır İtalyan ordusuna karşı lâk kooperatifleri müdür ve|tedbir almak endişesi içindedir. müessislerinden mürekkep 4| Mosır hariciye nazırı da son za. kişilik bir heyetin Ağustos son-|Manlarda Ankaraya, Bükreşe, 'larma doğru 20 gün kadar kal.|Ve Sofyaya gitmiştir. 30 hazi- |mak üzere şehrimize gelecek.|ran ""hlnd' Ankarada imza leri ve piyasayı tetkik edecek. edilen Tüfk - Fı:ınıı_x ınlıqını. leri bildirilmektedir. sının tatbikatı üzerinde istical -——ı—-——— !ıl_e çkı.h.!:'ıı:k icabeder. Ingiliz . Fransadan İspanyaya |Tür şmasına müvazi ola. 'teslim edilen altınlar (T 3Rlm cn hu anlaşma| eslim edilen altınlar |5lmasaydı Alman - İtalyan isti. Bayonne, 28 (A.A.) — |lâsmın şark cephesinde önüne Mont-de-Marsanda Fransa ban ECS'DE_!( kolay deiıldı Siyasi ve kasına yatırılmış olan 1.500 “"“!_'k ehemmiyeti malüm O milyon İspanyol altmını hâmil|!an Lübnanda başlayan tahki. Ibq zırhlı-kamyecn muhafaza al.|Mtatı ve Beyruttaki müdafaa tında bu akşam hududa varmış hatlarmnı "i_"(k bitirmek lâzım ve İrun'da yanında müteaddit olduğu İ'b'_ T"h]“’ Şam'da - polis komiseri bulunan Bidas.|zün menzilli toplar yerleştir. soa kumandanı Albay Sanza-|mek iktiza eder. gero tarafından karşılanmıştır. Şarkta İtalyan propagandası - — İfiyasko vermiştir. re ve steno dersini tedi, Yeni harflerle not tutulamaz de. di. |lıdırlar. Plân komisyonu raporunun mü| — Nihayet harp halinde en zi. | İ rım 9.5 ta müzakerelerine devam (Rusyanm hayirhah bitaraflığı- edecektir. nı temin etmelidirler. Tecavüz- Malaya zırhlısı Şark cephesinin] Yunanistanda 4 ağustos - için hazır- lıklar var Atina, 28 (A.A.) — Atina Ajansı bildiriyor: Gazeteler 4 Ağustos 1936 tarihinin yıldönümünü tesit i- çin yapılmakta olan halk hazır. mekte ve bu şevk ve heyeca. nen sebebini üç senedenberi bü. tün sahalarda metodla, kiyaset ve imanla başarılmakta oulan iktisadi ve sosyal siyaset pro- gramı hakkında bu yıldönümü münasebetiyle neşredilen Ta. |kamlarda bulmaktadır. Matbuat — ezcümle zikretmektedir: İhracatm artması, devlet de- miryolları varidatının çoğalma. sı, Kifisya demiryolunun elek. triklenmesi, ziraat mahsulleri: nin inkişafı ve maden satışının ,artması, 46 meteoroloji istasyo. /nunun tesisini, sulama ve ku.- rutma işlerinde yüz model çift. |ik kurulması, 12 bin hektar a. razinin teşciri, 16 milyon 500 bin ağaç dikilmesi, Devlet kendisine ait bulunan ormanlardan 1938 - 39 bütçe yılt sonunda yüz bin metre mi. kâbı kereste ve 20 milyon kilo odun kömürü elde edecektir. Bu istatistikler yeni Yuna.- nistanın büyük artizant olan Metaksasa karşı umumt itimat |ve minnettarlığı mütemadiyen artırmaktadır. Ön günlxk - tenzilâtlı satış |münasebetiyle Atina, Pire ve |ve eivarlarındaki mağazaların hali Noel ve yılbaşmı — andır. |maktadır. Mağazaların saat 9 a kadar açık kalmasına müsaade edilmek zaruret hasıl olmuştur. Romanya kralı - «İzmirde, .. şunları İzmir, 28 (Hususf) — İtoman- ya Kralı Karol ve Veliahtı ha- mil bulunan yat bugün geldi. Kral ve Veliaht karaya çıktılar, Kendilerini Vali ile Belediye Relsi istikbal etti. Şehir gazinosunda islirahat ettiler. Geceyi yatta geçirceek- edeceklerdir. Thetis'ın yüzdürül- mesi meselesi Londra, 28" (I_LA.) — Thetis tahtelbahirinin su yüzüne çıka- rilması harekâtını Jera edecek nılacağı haber verilmektedir. Harekâta başlanıncaya ka « dir. Askerlik işleri muadili okullarla daha yükse okullardan mezun olup da tam ehliyetnameli olanlardan tah - Billerine devamı etmiyeceklerin 1 BEylül 930 da hazırlık kıtasına ti haiz gübemize mensup tam ehliyotnamelilerin 1 Eylül 938 da hazırlık krtasmda — bulüuna- bilmeleri için 1 Eylül 939 dan 15 Eylül 939 gününe kadar Bo- şiktaş askorli kşubesinde teşek- kül edecek askerlik meclisinde Konulmalasını is. |Fransa sıkı surette teşriki me-| Müayeneleri yaptırılmak üzere| v 44 5ç bişikletçinin ) saj ederek ocnebi entrikalarını tüfus cüzdanları, ehîire'ınıımr bu gabah yapılar: TürkiYe üN — Not tutmayan talebe olur. jve Arap âleminde müfrit nas.İve mektep vesikalariyle birlikte|)).t sürat birincilikleri bastir | , yanalist tahrikâtını kıııılııın.'?uheya müracaatları İlân Olu-İna kadar çok çetin ve he ,|seçme mi'sanbakalcıi nur, zakeresi bitmediğinden vaktin de yade tehlikeye maruz olan şark|lere karşı daima ilk safta bulu-|han birinci, Kocaeli bölg” bir hayli gecikmesinden dolayı cephesini takviye etmek için'nacağını söyliyen bir devletten Ibrahim Bozdağ ikinci, HU celseye nihayet verildi. Şüra ya . (garp devletleri hiç olmazsabunu istemek fazla bir şey mi-/hirden Salib Avgın üçüncü 7 dir? RENE PİNON lıklarını ehemmiyetle takip et.| | ler yarın da harabeleri ziyaret büyük )ıâd.iıeyi kürtla olan Zelo vapurundaki alât vely yar bütün “vesaitten. İ olhazların takviyesini mütcakıp.(ederek Aşkaleye gitmek'i derhal mezkür tahtelbahirin su|Tam saalinde vali, komt! yüzüne çıkarılması işine başla-| memurlar ve mühendisle? dar Iki, üç hafta beklemek lâ . KH zımzeleceğl tahmin edilmekte - dr_lf:yi kesti, V. Fatih askerlik — şubesinden:|önüne - ve Cumhuri, 938 - 939 ders yılında lise veya| Meline karşı gösterdiği x| ve bağlılık sesleri arasın? gimetre kalmıştır. Ray f eee Bi Başvekil Bu akşam Anki gidiyor — Başvekil Refik BSaydilişi Floryaya giderek deni$ r. geğmiştir. Refik K & Ve şam Ankaraya dönecci 'A, #üren » « e i A ingiliz - Jap0lğs a anlaşması - fesi S« dilecek mi kiğe: (Baştarağı DFİRİN yi sebtlerinin istikbali hak$lli ön v yilk bir nikbinlik göstertt) Boj, | Japonyanm Amerikad& alınır ziyanı, Almanyada fazlı$' i Ü edebileceğini Isbat Mat dir, Bu akgam çıkan a yazıda mukavelerin JaP" iraza edileceği bildiriliyot Şöter çi | — Londra, 28 (AA.) — TP b ajansı bildiriyor: $ üta Malümdur ki, İngilter€ “Pri W y& ile 1911 senesinde bil ” muahedesi akdötmişti. aytı tarihte Japonya ile 3i ticaret muahedesini * mekle pek tabil olarak mahfillerini de uzak İngiliz menfaatlerini için aynı usulü tatbikte *? Tup olmiyacağını tetkike " Pti miştir. D Bununla beraber, Tiyent selesinin halli için cetf mekte olan İngiliz — JaPf zakerelerinin seyrine xaf moek mevzuu bahis değili? kat uzak doğudaki İngili faatlerinin himayesi için © kanın haltı hareketine betj hattı hareketin lüzumlu sabit oluraa, böyle bir mütaleası müstabat d Tren dün Aşkalfı ee girdi. M » Ix Erzurum, 28 (A AĞ Büğün tren Etzurum Biz nin. yeni Dir kaza merkö ğ Bt Aşkaleye girdi ve büyük! sim yapıldı. Trenin Ef vilâyeti hududuna girdi aylık bir zamandanberi / geldiği her köy halkı yül ki yüze kadar koyun «© ve bayram yapmak sureti! l Aşkalede dündenberi larla donatılmış civar köylerden ve kazalard lerce halk akım akın gel dir. Dündenheri Aşkaledi ” len kurban miktarı 300 #'Şfüyj miştır. 4 Sabahtan ilibaren DÇi kalede bulundular, İ b İstiklâl Marşmı mütcaktf (, âşim İşcan, bir mutukl! Yüf c tren daki? ca süren alkış tufanı Üj ve binlerce halkın kışları ve Büyük Mi N N tasyona girdi. Halk neşe ve sevinç yram heyecanı yıışn—n#m er yerde milli oyunlar © Z4 sevkleri mukarrerdir. Bu şeral- narak eğlenilmektedir. 'ren ma elli altf | hararetle devam etmektCAİ Türkiye bisiklet birit” likleri yapıldı İstanbul, 28 ÇAA.) — İ tından neticede Ankara bölgesindi, radan Nuri Kuş dördüncü ©© Tardır, ai