15 Mayıs 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 10

TUT N 10 — VAKIT 15 MAYIS 1939 “ İtalyanın Akdenizdeki vaziyetine bir bakış Coğrafi durumu İtaly j ça H Köycülük kol zezi kdenı_e_ ahkm ediyor ö m__t,,gp“ğ’d.yf”o, . Günlün siyasf, coğraft vE askeri mevzularını büyük bir dikkatle tetkik eden Fransız milli müda. faa mecmuaşı, san nüshasinda Avrupadaki gerginlik merkezle . rinden biri olan Akdeniz hakkın. da ehemmiyetli bir yazı yazarak, bilhassa Garbit Akdenizde siyast, askeri ve iktısadi bakımlardan çarpışan menfaatlerin nasıl bir ölçüye tabi olduklarını göster - mektedir: Bugün Akdeniz ve bilhassa garp kısmı kadar tetkike gayan nus ve Libya hudutlarında — ka.. ra kuvvetlerini ve tan Maltaya kadar uzayan ka « sımda da deniz kuvvetlerini tek- Bif ettiler, , Bir harp başladığı takdirde burası, harp vasıtalarını ve za - ruri ekonomik ihtiyaçları temin edecek deniz yollarını elde etmek için şiddetli bir dövüşe sahno o. lacaktır. Fransa için mevzuubahsolan Marsilya, Set, Oran, Cezayir ve 'Tunus yollarile, insan, yiyecek, cak her türlü ihtiyacını Şimali Afrika ve merkesden temin ede bilmektir. Halbuki İtalya için — Afrika. da, Cezayir veya Tunusa karşı bir taarruz merkezi olan Libya kısmı hariç olmak Üüzere — yal- nız Avrupadaki kısmın yaşama. sr için deniz çok daha elzemdir. Filhakika İltalya iktısadi vur . lıklarını artlırmak için serfetti. ği şayanı takdir gayret sayesin . de linyit istihsalâtımı — (380000) tondan 1220000 tona, kömürü 330 bin tondan, 875000 tona, demiri 525000 tondan 1110000 tona, pi. riti 732000 tondan 955000 tona çıkartmıştır. Bu rakamlar 933-38 seneleri zarfındaki İtalyanın ik. tısadi inkişafını gösteremktedir. Fakat bütün bunlara rağmen İtalya coğrafi vaziyeti dolayısile ithalâtının ©6 70 ini teşkil eden et, yağ, kömlür, petrol, kauçuk, demir, bakır, kalay, gibi madde, leri Cebelüttarık ve Süveyş yol. larile temine mecburdur. Balkanlar üzerinde gayri meğ. ru menfaatler aramasma ve Ka. radenize doğru yayılma arzusu - na rağmen, İtalya burada da mihverin küvvetli menfaati ile karşılaşacak ve bu muazrsam yLİ yiel, ona müşkül bir ziyafetin an. | cak artıklarını birakacaktır. Üalyanm iktısadi hayatı deni. | ze mütevcecihtir. Mösyö Mussgo. Tini bunu addit koreler ildân etmişti. Nitekim İtalyanm deniz harp ve ticaret filosunun gayet seri bir şekilde tekâmülü bu se. beple meşru bir hak değil midir? Sonra İtalya hususile Fransa ve İngiltere Için çok sert olacak ilk darbelerini de deniz yoluyla mesafelerde bulunun Cagliari ve 'Trapani düşman hava hücumla. rmt tam zamanında donanmaya bildirebilir. Ne hakiki bir hava üssü ve bomba yuvası olan Mal. j vantajlara sahip olan İtalya coğ. ğ gibi hudutta kullanıla _!rıfî vaziyeti dolayısile tehlikeye Ççizmesi iç vurabilir. Sardoenya, Sicilya ve BPantellaria adalarile Hint yolu Üzerinde çok sık liman ağızlarına maliktirler.. Bu noktalar denix . altı gemileri, torpil atıcı cihaz . lar ve tayyare gibi seri harp va. sıtalarının kullanılacakları yor - lendir. Spezia, Maddelena, Cagliari şimal . garp veya garba doğru, Sardenya, Sicilya zaviyesi cenup veya cenubu garbiye doğru düş. man yollarile, üslerine tocavüz e. decek vaziyettedirler. Sonra İtalya Sardenya — Si . cilya hududu sayesinde donan . mısnım'hnııyen denizi ile Yu.|tanbulu çaşit çeşit tecavüzleri, n kurtarmak istediler, Hamal- man denizi arasındaki harekâtı.'azgın ve taşkın =_MÜ"-M!H HDM—M Yarımadaya 270 ve 140 mil ta,ne Bizerta ne de Tulon bu me. ziyete malik değildirler. Taarruz huzusunda büyük « . maruzdur, Bütün İtalyan liman. ları düşmanm deniz ve bava ta. arruzuna açıktır. Parlak su açık havalarda fevkalâde güzel gö . rünmektedir. İtalyan donanmazından bah sederken: Bt lâzımdır, coğrafi vaziyet İtal. yan donanmasımı merkezi İtalya- doğru | ya hapsetmiştir.,, demek olur. Diğer taraftan vaziyet rakip- | leri için çok daha elverişlidir. Mu hakkak ki Tulon — Berre — Sent Refael, Ajacclo — Azperto ve Bizerta da Spezla'ya kadar açık hedeftirler. Fakat buradaki de. niz kuvvetleri mahpus kalmağa mecbur değildirler, Bilâkis açı . larak Akdenizin iki ucuna, gark. ta Portsait ve Hayfaya, garpta Cebellittarık ve Mersel.-Kebir'e kadar yayılmağa, boşlukları ka- patmağa ve Habeşistan ve Lih, ya yollarını gerek İtalyayı ablu. kaya almağa muktedirdir. Cebe. lüttarıkı, Cagliari'den 720 mil, mükemmel ve en iyi teçbiz edil. miş tayyarelerin tesir sahasın . dan da hariçtedir. Son harbin zayiatı e yapılan mukayese ne olursa olsun yine Malta, Bizerta, Aspretto, Ajac - cio'ya denizaltı ve tayyare gibi | hafif fakat tesirli silâhlar koyu. | lacak ve Malta İtalyanın Libya ve Arnavutluk ile yapacağı mü . nasebat için muazzam bir tehlike olacaktır. Bir harp vukuunda Marsilya ' MISIR Karısının elinde bir cinayet işleniyor, bir ailenin arzına, namusuna tecavüz edili-| dan, baldırı çıplaklardan bi yor, yeniçeri ocağının korkunç | kaç kişi datın ağrmma sığınmış caniler, müteca- | Balıkpatarı esnafı, mutat feryü- wizler, ekseriya cozasız kalıyor- | dı bastı: 'lıılun idaresi kaymakam Os- “İtalyan dounııuı“ hapsolunmuştur, bu. | radan çıkabilmek için de şarki | ve garbi Akdenizde kendisini hır. | palayacak donanmalarla çarpma | Habığllden saz ve nokaro sas, Orari'de 480 mil ayırdığı için en | Timaumdan istfade edilemiyecek, buna mukabi! Fransa nakliyatı-| ni Oran ve Set vasıtâsile temin. edecektir. Fransarja Garbi Akdenizdeki fanliyet sahaşt çok mükemmel bir şekilde tahkim edilmiş olan Cebelüttarık, Oran, Mers,el-Ke . bir mıntakası olacaktır. Atlantik yoluyla münasebat temini biraz müşkl! olacaktır. Çünkü Frausa ile Fes arasındaki bu uzun mesafede lapaoya sahil, lerine yerleşen düşman deniael, *ti gemileri büyük tahribat yapa, bileceklerdir. Fakat anlant dev. Jetleri şimali Afrika ve Pasta mu- azzam bir müdafaa ve taarroz aautakası vücude getirmektedir. ler. Bu vaziyetlere göre coğrafi vaziyetlerinin mahküm ettiği İ. talyadan Akdeniz Üzerindeki id . dlalarından — vazgeçmesi kendi menfanti leabr olarak beklesir.. Danisa, (Hususl) — Vilâyeti. miz Halkeri her alanda — verimli çalışmalarına devam etmektedir. Başkan Azmi Önakın Eve karşı Meraklı Tarih Sayfaları 1255 de zabıta vakaları küöylü yurttaşlarımız her alanda irgat ve tenvir edilmektedir. yaptığı gezi çök iyi geçmiştir. Bu geziye iştirak edenlerin adedi yet. miş kadar vardı. Köyde yaptığım incelemede e. gitmen kursundan geçen yıl me. zsun olan İbrahim Hüâmidin çalış- ması nazarı dikaktimi çekti. Oku- la uğradım. Yavrular yeknesak ve temiz giyinmişlerdi. Güzel bir ta- Hm ve terbiye dairesinde çalıştık. oyuncak olan paşa Yazan: Reşat Ekrem Hlcri 1225; Yeniçerilerin İs.,lara yalvarmak suretiyle kadı- | hareketleriyle | lay israr edizce halk birdenbire Istanbulda hemen her gün|davrandılar. Kendileri gibi İşsiz gürühun. Haülkevi zeman kursu verimli çalışmalarına — devam etmektedir. 'Talebeler bir metod dahilinde ça- lıştırılmakta ve gittikçe ilerlemek. tedirler, 23 Nisan çocuk haltasın- da halkevi salonunda bir konser — Müşlüman yok mu!!,.. werilmiş ve büyük takdir kazanıl- Bu scfer balk da, elline ne go-|mıştır. çerse, taş, sopa ve kepenk sırığı| Gönderdiğim — fotoğrafın en ö- He hamallara hüçüm etti. Ha -İnünde duran küçük yavru Ergun mnından ve malından emin değli. | malları kaçırttı ve kadınt kur-|Saydam altı yaşında olduğu hal. di Bür taraftan da- İRtusya İle| tardı. de fevkalâde bir kabiliyet ve isti. cenk soluyordu. | Fakat mesole burada bitme-|dat göstermektedir. Yavrudan âti Sadrasam ordü İle beraber | di, Palıkpazarı osnafı İle Misir|için büyük muvaffakiyetler ümit Rumelinde, cephede İdi. İstan-| çazşısı osnafı toplandılar. Bıçak Jolunuyor. kemiklerine dayanmıştı; sesler b » yükselimeğe başladı: Bereketli Yağmurlar Havalar sön güne kadar pek gahneye girdi. lardı. Kahvehaneler ve hamam- lar birer batakhane olmuştu. frz ehli hatunlarla çocuklar sor ikağa çıkamazlardı. Esnaf ca- an paşanın elinde İdi. İşte böyle bir nazik zamanda kaymakam Osman paşanın zev- cesi de bir çengi karı İle gayet Bamimi dost olmuş, geceleri, — Bü he demektir! Birtakım| hamal makuleleri geri şerifin kurak gitmiştir. Ekilmiş mahsu. hilâtına fahişelerle alenen reza-|lün bazıları kurumak - tehlikesine Jet ve habasot etsinir, halkımn 'dahi düşmüştür. Son yağan yağ- mallarına ve eşyasına uınu'mumr bu tehlikeyi izale etmiş ve ve hiyanet etsinler vorilen ıuıı'l'ymi bir hayat bahşetmiştir. Yağ- dinlememek yetişmiyormuş gi-|mura elân şiddetle ihtiyaç vardır. bi evyelce 20 paraya kaldırdık-| Yağan yağmurlar üzerine hemen ları yükü şimdi üç kuruş veril- diğt! halde kanaat etmesinleri |ti temini için İkinci Mahmut Sonra ei isiâmın övlât ve Aya-|Sİddetli bir ferman kaleme ah yıtlarından uzak yaşayan birİjine taarruz İfe herkesin kanı arttı. Bu fermanın teksir edl. çengiyi Babılliden uzuklaştıre | pahast ulun rrzini payimal etsin-İlen nüshaları İstanbulun her eak yerde zeycesinin İsrarr İleiyer, Gözlerimiz önünde her guu'nmune dağıtılarak mahalle - çengi karzıya emlâk ve akar # (ginkardeşlerimizin Ve ı.nqıpu:mmlın ve mahkemeler tara, İryor, irat tanzim ediyordu. reayâsımnın rrz ehi kadınlarını ftadan halka okundu, tobliğ e- Bu bal nihayet padişahın kü-İçe oğullarını çebron ve kasten 'Gildi. Halkın ayaklanması, Ye- lağrna kadar gitti. İkinci Mah-İhanlara ve odzlara sokuyorlar.|Diçorileri bir müddet içia sin- mut Osman paşayı Limniye, ka- n.rrzt gittikten sonra yaşa- dirdi. Hemen o gün hamallar- leriyle etünbüş gürütüleri etraf- tan işltiliyordu. Osman paşa, karısını çok severdi, Onun elin- de oyuncak halino gelmiş kılı, bık bir adamdı. Her türlü iffet ve namüs ka- rızını Bursaya stirdü. Çengi ka-|m nelâzım! Bizim ııemıııldan beş on kişi tululup Idam e- rı da İdam olundu. bizmetkârlarımız — olan — İp -|dildi. Bir kısını da vilâyetlerine Osman paşa sevgil! karısının İsiz hamal maküleleri . eşki. kaçtılar. ya niçin eezalandırılmasın! Fakat hu sükünet de çok sür- Bsnaf ve tüccar vesair çarşı medi, Nirkaç gün sonra İstan we pazar halkı müşavereyo Daşı bulda batçka bir vaka, balkı ge- İlayıp içlerinden Kalabalık bir we heyecana verdi! hasrotino dayanamadı. Bir müd det sonra aklını oynattı. - Geli- boluya getirlldi ve orada Öl- dü. 1228 yılımın Rebiülevvel âyı- (heyeti Babılliye günderdiler ve nit ön birinci günü tstatıbulda |bir protesto dayadılar: (hamamer Hafız adında bir a Balikpazarında birkaç hamal--| —— Her gün bir türlü rezalet dam işletiyordu. Bir gün dört ki hamallar da yeniçeri ocağına |yapılıyar. Yeniçeri tayfası, İt- tane zorba hamuma gelerek ha- |kayıtir Idi — bir 1ez ehli kadını |Jerinde olan şakileri zapt ve (eT mamer Hafızdan tehdit tle para tutup cebren ve kasten beklür o-|biyo eylesinler, yoksa buüdan koparmak letdeller, Hafır fer dalarımna götürmek istediler. İsonra biz o makuleleri hemoü yarlı bastı: Kadın feryada buşladı. (İlvır-;ıer_di elimizle katleyleriz! —Ümmeti! Muhammet yok da bulunun esnaf manzaranın| — Dediler ve yavaş yavaş dük- mu??. Dünkü gün ferman okun- feonatluden fevkalâde mütees.İkân ve mabzenlerine silâh Ve du. Bu ne haldir!?-.. &l oldular. Yeniçerilerin şerrin- |cophüne yıkmağa başladıları den de korkarak evvelâ hamals bütün gençliği ısındırmış ve Evin|çen gün Horez köye gid her kolunu faal bir hale koymuş. | da tetkiklerde bulunmuştüf tur, Haftanın tatil günlerinde köy- | Refik halka kendisini lere geziler tertip edilerek köylü-| ve herkesin — müracaatini #ğEM lerle sikı temaslar yapılmakta ve bir sekilde kolaylaştırmıştıf! Geçenlerde Evin köycülük ko- | lunun (Çerkez Tevfikiye) köyüne | | h W tütün diklmine başlanmıştifii VALİ VEKİLİ KÖY! GEZDİ tibay vekili Refik Mo İ yımızm yakında asaletinin TP8 edileceği ümit edilmektedi” | | ADLİYE SARAYI BİN” (& IHALE EDİLDİ Yeni yaprlacak adliye birinci kısmı 39 bin küsüf müteahhide iltale edilmiştir- nın inşasına başlanmıştır. — Adanada Spor Bay'” na hazırlık | Adana, (Hususi) — 19 gençlik ve spor bayramı rimizde hazırlıklara başi güü N ük vey hatırasını taziz gibi y mahiyet âlan bu bayramın V AÇ nekinden daha çok canlı V? olması için çalışılmaktadı. Evvelisi gön vali ve psf) katırmız Ali Rıza Çevik'in lığında ve parti binasınd> Hİi lantı yapılmış, toplantıya güzide bayanlarımız da işti” miştir. Konuşmalar neticesif) mayısta bir de gi mesi kararlaştırılmış ve eğlencesinin güzelliğini, geçmesini temin için muht miteler — ayrılmıştır. Atatürk parkında v hu ga k Oakiüderdaki büyük hamamı, | Yer değiştirme 1$') Adana, (Hususi) — PN dahilinde yapılan — yer değfi muamelelerinde nüfus süratle muamele görmesi tüklere yer değiştirme m nin muhakkık işaret edild zamu Vekâletten nüfus ti na bildirilmiştir. yük hamama koğştu. dan ikisi heomen orada Ü dü. Diğer ikisi Atpazarı ne kaçmağa başladılar vt bir bostana girerok tüfek banca ile müdafaaya b Zorblardan biri de bo fek ile vurulup öldüreld Güncüsünü de diri yak Usküdar kulluğuna tesli ter. Sonra, ölülerin ayı 1p takıp hakaretlerle t0 tiler. Sürüklediler, iskeli danına. götürüp salir — €#”| Hbret olann diye bıraktı D N Ki he Şti Diri tutulan zorbaya Efiç yediği yamruk ve tekmet Pli, müddet yarı ölü dereced f Juk Enünde yattı. Sonrt j bul tarafına geçirilerek pısına götürüldü, ahrrdt Jarkk idam olundu. Gere 1225 yılı İçinde meydanında bir zenci e$! tı aylık gebe olan hanrmif) Üe öldürdü. Tophane el diğer bir zenci carjye G? Ahali, sopa, balta, kazma, &| mını öldürdü. Her ikisi Bünun üzerinü, zapt ve röp'line me*geçerse kavrıyarak bü”İmak surettyle'idam edi! li ' “ İ R il, v