30 Nisan 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

6—VAKİT 30 NİSAN (Baş tarafı 1 ncide) ç. Bış gutuk bütün Manasile tr meydan okuma mühiyetin - - de telâkki edilmektedir. Mebusan meelisi retsi Bank . O bond demistir ki: Nutukta sulhüu korumak hu . Busunda az çok bir arzu görülü yorsa da, kapalı tehditlerle do, düdur ve Hitlerin yeni taarruz- “dar hazırladığını ihsas ediyor. “Önümüzdeki aylarda —Avru, pada gulhün iatikrar tulacağı. -gösteren hiçbir unsur mev. ut değildir. — Mobusan harlelye encümenj 8 vekilt Blom da şüyle söy- domiştir: Hitlerin takip LÜĞ üsüller kında dünya hayale kapıla. maz. Bir taraflan hezkesle iyi çinmek Istediğini aüylüyor ve bir dakikâ sonra da Polonyaya “hakikt bir ultlmatom veriyor. Diğer birçok mebuüs da Ame. mın her türlü ihtlrımle kar, tedbirler nlması lâzım geldi. ği mütaleasındadır. Resmi mahafil, hu nutku Rürveltin mesajrna bir cevap k telâkki etmek isteme. İklerinden her türlü tefsirden ' tinap ediyotlar. ÇURÇİLE GÖRE Londra, 20 (ALA.) — Muha. Tazakâr lÜderlerden Çurçll, A. erikada da radyo ile verilen ir nutkuda, Hitlerin nutkunu veymbahsederek demiştir ki: — “Nutuk mahiyet İtibarile ev- yelkilerden çok daha ividir. Bu İyllik Rusveltin mesajından, rupada karşılıklı yardım sis. inin tekrar canlanmıasından ansanın siyas! vaziyetinin vretlenmesinden ve İngilte. in de silAhlanmasından ile. lmiş olacaktır. Amcak şunu söylemek lâzım- ki, filliyat takip etmediği dirde lâflar itimadı temine değildir. — Eğer parlak climleler bir ta, 1 bırakılırsa, Hitlerin mak . di Polonyayı tecrit etmek ol. duğu anlaşılır. Polonya ile Al- mya arasındak! ademi teca. rüz paklının feshi nutkun en 4 tarafını ve yeni bir endi. şe meyzüunu , teşkil etmekte, Ki ta FRANSIZ MATBUATI NE h DİYOR? “Pariş 29 (AA.) — Hillerin nütku Fransız siyasi mahafilinde hayret, ne de öyle derin bir birakmanıştır. Çünkü umu- “ml hatları itibarile bu nutuk Pa> riste beklenildiği gibi çıkmamış- Nutuk, fİngiliz, Amerikan ve Fransız efkârı umumiyesini ko- ak ve müzakerelere kapiyı itibarile bir taraftan &l milletler efkârı umumi- esini hükümetlerinden ayırmak diğer taraftan son Alman dar n birleştirdiği sulhecü dev" arasına ikilik sokmak he- takip edere benzemekte - ce, nütükta yeni hiçbir un- ' yaktur, Fransız mahafilinin ma göre Polonya ile İn- araşında yapılan anlaşma nya - Polonya paktınm fes- icap ettirecek hiçbir hükmü il etmiyordu. Hulâsaten, Parisin kanaati gu- ” ki, Hitlerin nutku ile enter - vaziyet hiçbir suretle #ğişmemiştir. İNGİLTEREYE VERİLEN K MUHTTRA “Berlin, 29 (ALA.) — Dün İn - i bariciye nezaretine tevdi 9 Alman muhtürasında Al « ve İngiliz daonanmaları #çin 100 'e bahri insaat da malümat teatisini der- den 1935 tarihli deniz mua- / btitler yeni ta gilterenin takip ettiği muhasara politikasaının neticesidir. Müahtırada Almanyanın 1935 İmuahedesinin evsafa ait tahtida (tma riayet edeceği ilâve edilmek tedir. Almanya hükümeti, İngil .ı tere arzu ettiği Lakdirde, yeni bir deniz İtilâfınin irozası için müza- ' kereye girişmeğe hazırdır. Muhtırada Almanyanın 1985 tarihli muahedeyi imza etmek su! Iretı'le İngilterenin bahri tefevvu- kunu kendiliğinden tanıdığı ha - tırlatılmaktadır, Almanya, İngiltere hükümeti - nin kendisine karşı dostane bir farzı hareket takip edeceğini ü - mit ettiği için bu suretle hare - ket etmiştir. Almanya, İngilterenin menfaat mıntakalarına ait işlere hiçbir zaman karışmamıştır. Halbuki İngilterenin son haftalar içinde ittihaz ettiği siyasi kararlarla Ingiliz matbuatının tarzı hareke ti İngiliz siyasetinin başlıca dü - şüncesinin Almanyaya fiilf bir harp açmak olduğunu göztermiş- tir. İngilterenin son zamanlarda giriştiği tenhhütler kendisini, Al manyanın (htilâf halinde buluna- |bileceği her mıntakada İngiliz menfaatleri ihlâl edilmemiş olsa bile, Almanyaya karşı harbe gir- mek mecburiyetinde bırakmakta- dır. Böyle bir muhasara siyaseti- takip etmekle İngiltere hükü - meti 1935 tarihli itilâfının csas larını bir taraflı olarak ortadan kaldırmakta ve bu suretle gerek bu itilâfin gerekse onu itmam e- den 17—7—937 tarihli beyanna- menin alkâmını hükümsüz bırak maktadır. - Varşova, 29 (A.A.) — Alman- ya hükümeti, Varşovadaki mas- | lahatgüzarı vasıtasile dün Rayg- | tağın içtimamdan evvel Alman - Teh münasebetlerinin Köyeti mumiyesine dair bir muhtıra tev-. di etmiştir. POLONYAYA VERİLEN $ MUHTRA Berlin, 29 (A.A.) — 1934 ta. rihli Alman — Leh itilâilar.aın feshedildiğine dair — Polonyaya gönderilen Almtan muhtrası, İngi- liz — Alman deriz anlaşmasının feshi için ilerl sürülen sebeplere ıbe:ııiyen delillere istinat etmek- tedir. Muhtrada Polonyanın !ngilterei ile Almanya arasında çıkacak bir ihtilâfta, bu ihtilâfa sebebiyet ve. Ten İngiltere olsa dahi, Almanya- ya karşı müdahale etmeği kabul ettiği bildirilmekte, halbuki 1934 tarihli Alman — Leh itilâflarınız | kuvvet istimalinller sarfmazar e- dilmesini derpiş ettiği hıhrlııd-' maktadır, Yeni İngiliz — Leh itilâfının katf şekli ne olursa olsun, munta. zaman bir ittifak ve daha riyade Iıırıliıılıııcı—ın Almanya aleyhine mü teveccih bir ittifak mahiyetinde (telâkki edilmesi lâzımdır. Böyle bir ittifaka girmekle Polonya ü- :çüa:ü bir devletin yardım vaadini Almanyanın sulh garantisine ter- €ih etmiş oluyor. Bu da Polonya hükümetinin Alman — Leh mege- Jelerini Almanya ile Üostane mü. zakereler yapmak suretile hallet. mekten sarlfınazar ettiğini göster- mektedir, Muhtrada bundan sonra mevcu. diyeti 1934 itilâilarile tanımmış ©- | İ | | | lonyanın İngiliz ittifaklar sistemi. | edilmektedir. Bu sisteme iştirak etmekle Po- | Jonya hükümeti üçüncü bir dev. let tarafından Almanyayı muhasa- Ta etmek için takip elilen bir si. yasete iştirak etmiş olmaktadır. Buna mukabil Almanya, Polonya. ya karşı üzima lostane bir siyaset takip etmiştir. Almanya Polonya: mın menfaatlerini nazarı itibare al m Ş, meceli, müşterek bir Leh — Macar hududunun Mıiımlı kabul i K arruzlar hazırlıyor | 4 bildirilmektedir. Bu karar, İn - jmülâhaza ile iki memleket arasın. da muallâkta kaları yegâne mese- leyi, Dantzig meselesini halletme. ğe çalışmıştır. Almanyanmım Hitle, Tin nutkunda bildirilen teklifleri Vargova tarafından sureti katiye- de reddedilmiştir. Halbuki bu tek.| lifler mübalâğat telepler ihtifa | etmemekte idi. Muhtrada netice olarak şöyle denilmektedir; 1 — Polonya hükâümeti Dantzig meselesi hakkında adilâne bir iti- Vâfa varılması ve Leh hudutları. Bin kati sürette Almanya tarafın. dan garanti edilmesi için eline çen fırsattan istifade etmemiş, bi. lâkis bu hususta Berlinin yaptığı teklifleri teddetmiştir. 2 — Palonya hükümeti, üçün- «ü bir 'devletle 1934 tarihli itilâf. ların ruhuna uymiyan — siyasi bir teahhüde girişmiş ve bunu yap. | makla bu itilâfları bir taraflı ve keyfi olarak hükümsüz bırakmış- | tır. ;yasak edilmişlir. İ denizaltı ve diğer küçük gemi.| Letonyadaki manlar hakkında yeni kararlar verildi Riza, 29 (A.A.) — Resami ga. zetede asayişin muhafasası için yeni bir emirname çıkmıştır. Bu emirnamenin bazı maddole rl açıkça Letonvadaki Alminla vın askori teşekkilller karumu nE Meni olmak hususucu iİstih daf etmektedir. Maddelerden hiri her — türlü husust teşekkülleri Aaskeri ta. lim ve terbiyelerden menetizek tedir. Diğer bir madde de hususl teşekküllerin üniforma giyrıc. leri veya işaretler taş:maları | —a ge marnn —— ler yapmak suretile büyük rüc hanise temin eyliyelhi'eceğini | #shemmiyotla kaydatmektedir. Danrziz, 29 (A.A.) — Danzig ahalisi Hitlerin —antkundan, |Danzigo taallük eden kısımları 8 — Almanya hükümeti, bunun la bergber Alhan — Leh münase. betlerine kargı tarzı hareketini ssaslı bir şekilde tadil etmek ta- savvurunda değildir ve Polonya ile yeni bir itilâf akdine, bu itilâ. fin her iki taraf için de sarih ve mecburi bir teahhüde istinat et. mesi şartile, hazırdır. Londra, 29 (AA.) — İngiliz matbuatı, Hitlerin nutkunda görü len zahirr itidalin yeni bir taarruz hareketine mukavemet etmeğe az- metmiş olan —memleğetlerde bir gevşeme hüsüle getirmemesi li. zimgeldiğini kaydetmektedir. Gazeteler, bundan sonra Hitle- rin göstereceği faaliyete göre hü.| küm vececeklerini yazmakta ve bilhassa Polanyayı tehdit eden tehlikelere işaret etmektedirler. Times, nutku tahlil etmekte ve letlerin haklarımnı ihlâl etmediğin dair ileri sürdüğü iddiayı reddey- Jemektedir. Times diyor ki: *“Almanya İle samimi. bir teşri.| kimesai arzuya şayandır. Fakat Jenkel'de böyle ble şeyin İmkânı * yöktur. İngiltere, silâhlanmağa durmadan devam edecek ve girlş- tiği teabithleri ila edebilecek bir hale gelecektir. İngiliz devlet a. Gamları müzakere yolunda hüsnü. niyete, hüsnüniyetle mukabele et- meğe hazırdırlar, Daily telegraf> gazetesi, Hen- derson'un nuütüukta mevzuu bakhso- lan ademi tecavüz paktları lıık.l kında Almanya hükümetinden taf/ silât istiyeceğini bildirmektedir Almanyanım — muhasara korku- sundan kurtulması için Franaz ; Amerika ve Polonya ile istişarekle bulunduktan sonra İngiltere kenl disine bu şekilde bir pakt teklif edebilir. Daily Ekspres, şöyle diyor: “Hitlerin nutku, müzakere ka. | pılarını açmıştır.,, Raoma, 29 (A.A.) — İtalyan matbuatı Hitlerin nutkunu çok azimkâr bulmakla boraber ma. kul tosviye tarzları İmkânları - aa kapıyı açık tuttuğu mütale secadı.dırlar, yanın Polonyaya yaptığı teklir Deri şok mutedil gör'lyor. Popolo di Roma diyor ki: Gerek Danziğg gerek Kolri. Fakar Mitlerin teklifteri redde. Ja üpki vaktile her şeyi redde. den © ket etmiştir. Londra, 26 (ALA,) — Eve, ning Nevs gâtetesinin deniz muharriri, Atmün , İnzilix de, niz anlasnısamın fasti münrateo betlle yazdı*ı. biz makslede İn! gilterenin - karada ve - bavada uzun alkışlarla karşılamışlır. , Buranın nasyonal sesvalist mühitlerindeki kanaat Densi- gin Almanyaya avdetinin niha, |yet bir zaman meselesi — uldu. ğudur. Forstor emari altımda — bulu. nan 8 bin kişiden mürekkep s, a. ve s. $. kılaatına — hitaben neşrettiği bir tebliğde vaziye - Min inkisafmma sakin bir şekilde jintizar edilmesin! aöylemiştir. Fransıs gazetelerinin miltalâaları || Paris, 29 (ALA.) — Fransız matbuatı Hitlerin nutkunu heye. canla tefsir etmekte ve Hitlerin, Polonyayı teczit etmek maksadile sulheu devletlerin arasını açmak ve aynı zamanda kendi efkârrumu miyesini de töskin ctmeye çalış. makla ittiham etmektedir, Figaro, diyor ki; da naşıl mütniş bir akiş yaptığını, enlamak için Hitlerin nutkundan daba iyi bir ölçü olamaz, Diğer taraftan Hitler, Londra, Paris ve Vargova urasımda aktedi. len Üçler ittifakını bozmaya çalı- şıyor. Bu, boş bir ümittir. Hitle. rin bu bozma arzuşu bilâkiş alâ. kadar hükümetler Üzerinde bir münebbih tesiri yapacak ve muka vemet siyasetlerinde daha ziyade sebat göstermeye sevkedecektir. Ekselsiyor gazetesi de, AL man — Polozya ademl tecavüiz paktının feshinden bahisle diyor ki: İngiltereye takip ettiği usulün ne kaklar yerinde olduğunu isbat ve Polonyanın vatanperverliğini tahrik ve Moskova ile anlaşmaya sevk için bundan daha mükemmel bir vasıta bulunamazdı. Hitlerin Ruzvelt mesajına ver- diği cevaba gelince, bitaraflık ka, nununun tadili lehindeki Ameri. KUR Solo Smit dikkatle dinliyordu. Leroy kısaca güldükten sonra sö. züne devam etti: — Hayır. Smit. Hayır, Biz, ye- ni bir vaziyet karşısında bulunu- yoruz, Selbinin nezdinde bulunan kurukafayı almak istiyen, yalnız Dr. Mort değildir. Kim olduğunu bilmediğimiz bir ikinci şahıs daha var ki, Luiz'i kaçırmak suretile Trevor Selbi'den — kurukafayı al. mak istiyordu. Fakat bp arada, baberi olmaksızın öteki adam gel. di. Ve Trevaor Selbi'yi öldürdü. Ve sonumla kurukafayı da aldı. Daha doğrusu, sen araya girme. seydin alacaktı, Leroy bir lâhza sustu. Solo Smit gözlerini dikmiş Löreye ba- kıyordu. Sonra birdenbire: — Acaba ikinci adam kimdir? |Diye sordu. Leroy sükünetle cevap verdi: — İşte biz de bunu bulmağa ça BORSA —— Ankara29-4-939 — Hizalarında yıldır işaren olan. lar, üzerinde muamele gürenler- dir. Rakamlar saat 12 de kapanış salış fiyatlarıdır. ÇEKLER —— Londra 5.83 Xevyork 503 Paris 1286875 Milana 3.3550 Cenevre Amsterdam 28185 Berlin Brüksel Allna lstikrazlar —— Ergani 19.— Sivas - Erzurum l 19475 Türk borcu I peşin Saadabad Paktı konseyi toplandı Tahran, 29 ÇA.A.) — Anadolu Ajansının husust muhabiri bildi- riyor; Saadabad Paktı Konseyinin iç. tümamda İrakı temsil edecek olan | heyet harbiye veziri Reşit Elhace | riyasetinde Tahrana gelmiştir. | Konsey bu sabah saat 10 da ye- Heyecanlı Zabıta Romanı »e UKAFALARIN ESRARI Ingilizceden Çeviren : H. MÜNIR -— 20 — lşıyoruz. Pakat şuna katiyen emi nim ki, o ikinci adam Luiz Selbi- yi kaçırmış olmakla kalmıyor, ay- at zamarıda şimdi Dr, Mort'u da öldürmek istiyor.. (Bir sigara ya. karak) Eğer nazariyem doğru ise, sana bir şey daha ilşa edeceğlen... Sen Trevor Selbinin işten el çek. miş bir tacir olduğunu söylemiş- tin, değil mi? — Evet, Kızından öyle işitmiş- tim, Fakat açıkça bir şey 'ıüylı- mc: . — Bana kalırsa, kızı, babasını pek az görüyordu. Solo Smit hatırına bir şey gel. miş gibi: — Evet, diye haykırdı. Haklı. sın, Kız, babatını pek az görüyor- du, Doğrusunu istersen işin aslı şöyle: Luiz Selbi denen kız, mek- vepteyken babası da iş dolayısiyle sık sık dişarıya gidiyordu. Luiz mektepten çıkınca, babasr onun hesabına bankaya para koymaya başlamış. Luiz'in annesi ölmüş- für. Ve Luiz tamamen serbest!... Fakat mektepten çıktıktan sonra aradan çok zaman geçmeden Ame |rikalı bir arkadaşiyle birlikte A. merikaya gönderiliyor... Luiz A. merikadan üç sene evvel yani ba- bas; henüz işten çekilmeden evvel dönmüştür. Zannıma kalırsa, kızı- n& bu kadar düşklür olmasının se- ,bebi, böyle ekseriya birbirlerinden ayrı bir hayat geçirmelerindendir. Bu sözleri sükünetle dinliyen Leroy, sigarasından çektiği du. manları halka halka üfledikten «6625 (YONmat — Belki, dedi, Belki tahminin 67.6550 | doğrudur. Kızmıma olan muhabbeti 308250 |e kadar derin olursa olsun — be. 214750 |Sim kanaatim şu ki; — Trevor H VeR İsetbi namvekâr bir adam değildi. Varşova 14035 Solo Smit yerinden yarı katka- Budapeşle 239025 İrak: ::,..':d 7';_::;: — Ne? nedi. Ne demek istiyor- Yokohama 24025 |sun? Stokholm 2482 Leroy masanm üzerinden ona Moskova 80.5550 | doğru uzanarak: —— Anlatayım, dedi. Sana ne de. mek istediğimi anlatayım: Trevor Selbi öldürülen Ermeninin dahil olduğu bir çetenin âzasındandı. Tizen kazaları tertip eden bir çe. te..... Bence hem Selbi, hem de öl. dürülen Ezmeni, gervetlerini böy- le tren kazaları tayesinde yapmış- lardır. Onlar, asgart yüz kişinin ölümiyle neticelenen büyük tzen kazas'ının mesulüdürler, Karzanım tafsilâtı, ele geçirdiğim — gazete parçalarında olduğu gibi yazılı. yor. Ne demek istediğimi şimdi anladın mı? — Fakat kurukafaların mânası ne? — İşte bence de esrar halinde kân efkârrumumiyesini hayli kuv-'ni hariciye veziri binasında topla. dulunan bir şey varsa bu kuruka. vetlendirecektir, Budapeşte, 29 (A.A.) — Ma. car ajansı tebliğ ediyor. Hitlerin nutku mrazzam hl!" eserdir. Çok azimkâr nlmııııı berabar sulh için bütün ııpılı-. Fi açık brrakıyor. Nut (K Maı-ı.l İnacaktır. tran hükümetinin Saa. dabad Paktı devletleri mümessil- ş leri şereline vereceği öğle riyafe- tini mütcakip ikinci bir toplantı yapılacak ve pek muhtemel olarak bu toplantıya ait tebliğ bugün mat buata verilecektir. Gece de Tah- falardır. Fakat şurası muhakkak ki, bu kurukafaların, tren kazala. riyle çalırımış servetin bir alâkası yoktur. Esas itibariyle bu paranın bir krsmr gitmiştir. Zira öldürülen iki kişi, bütün hayatları müdde- tince bu paraları yeyip duruyor- lardı. Hayır Smit! Bu kurukafa- ristanda çok Iyi bir tesir yap-|fân Türk büyük elçiliğinde bir |Jar, tamamen başka bir mâna ifa. Ble. sapero gazetesi. Alman -| mıştır. Muahedelerin yıratlığı |süvare verilecektir. karışık ve haksız $artların dü. zeltilmesi için Almanyanın sar. fettiği gayretler Mi da görüşlerine tamamile uygun dan Fransız — Leh ittifakı ile Po.ldm' zevselesi - halleti!melidir. |Sur. Macaristan da Almanya gib! ne iştiraki arasındaki farka işaret Ülldi ve Polonya bun" yapmak Vilsonan on dör prerribine kur S!Z provons zırhlisi, ördla Ber, bırak ban gitmiş ve silâbları İ nr intaç etmiştir, Amerika ilş İnsilteronin kol, lektif emniyeti kurmak nyrzt_t lert çizdikleri çerçeve iç'nde ta: hakkuk edemer, Macaristanın haxlimün bilhassa Macaristanın Çölras) — Cebelüttarığa gelen Fransız gemileri Cibralter, 29 (ALA.) — Fran tan Srüvazörü ve İn tamtah'e, Slovakya glbı hare. 'mıştır. Bu, onüa parçılınması Malin, Trumphant *t orpitoları buraya gelmişlerdir. Ispanya Fransa hu- dudunu kapadı Ferpignan, 29 (AAV - İs. Almanyaya yetiçmek ıçin mü- vakya mesolesinin Kti ballin |PADYa hükümeti, hedüz Belli tizam gayro'ler sarfelmesi 1â . de öyaadıtt role Enir çlAW ha. olmıyan stbeplerdeı Alman. raretli sö: #ni, halhaki zleri hususi Dla dücka dolayı Perthus de dün hudutları kapa de ediyor. Ve bu mânaftın ne ol. duğunu bulmak bize düşüyor. Araya bir müddet sükünet da- ha girdi. Nihayet Smit konuştu; — Luize, babasının öldürüldü- ğünü aslâ haber vermemeliyiz. Fe- na halde müteessir olur. Leroy cevap vermedi. Onun Jü şündüğü şu idi: “Acaba Luiz'i bir datıa görebilecek miyiz?,, Karşilıklı sigara içmekte devam sütiler. Her biri kendi düşüncesi. ne dalmıştı, Arada bir duvarlara tk tık vüran saate bakıyorlardı. Saatin akrep ve yolkoayanı gayet yavaş pidiyor gibi icdi, Saat altı oldu. Yedi oldu. Yedi buçuk L d a Saat tam on olmuştu ti, bîrdenı. bire fon ğ]dı, | İ î | |