13 Nisan 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2
2 — VAKIT işaretler : ikinci Refik Saydam hükümeti —i İkinci Refik Saydam hükümeti ; 389 reyle ve ittifakla Millet Mec lisinin itimadırı kazandı. Bu iti- madın altıncı Büyük Millet Mec- lisinin ilk hükümetine gösterdi alâkanın * derecesini ortaya koy. mak itibariyle dikkate lâyıktır. Yeni Meclis milletin efkârıumu- miyesini en taze hüviyeti ile ak settirmekte ve yeni hükümete ye, ni hâdiseler karşısında icra salâ- hiyetini vermektedir. Ikinci Refik Saydam hükümeti | Meelise eski hükümete nazaran! iki yeni mesele ile geldi; 1 — Türkiye Cumhuriyetinin tabii inkişafına tekabül eden teş kilât zaruretiyle.. 2 — Harici meselelerde alınan | tedbirlerle. Refik Saydam bükümeti kabi- neye iki vekillik maker; dahâ il ve ekti, Teşkili Esasiye kanunu. nun bahşettiği salâhiyeti kullanan Başvekil bu hakkı, memleketin in- kişaf temposuna uygun bir teşki, Mt ile tamamlamış bulunmakta. dır. Vücuda getirilen teşkilâttan bi- rincisi Münakalâit ve Muhaberat Vekâletinin ihdasıdır, Münakalât Vekâleti kemmiyet ve keyfi tibariyle Türkiye Cumhuriyetinin nakliye politikasının göslerdiği olgunluğun zarari bir neticesidir. Münakalât Vekâleti imparator. luk devrinde ne kemmiyet ne de keyfiyet itibariyle bir nezaret mev zuu olmiyacak şekilde idi, Çünkü, | ne milli nakil vasıtaalrı, ne de ön- larm tâbi olacaklar; tarifelerde . devletin usgari bir rolü mevcut değildi. Demiryollarını yabancılar ya- ba, 5 etnebi sermaye gurupları elde eder, tarifeleri yine onlar istedikleri gibi tanzim eder- lerdi, Münakalenin şehre mahsus olanları bile yabancı sermayesinin hülenü altında idi, Demiryolların inşası vE işletil. mesi yâbandi ellerde bulunduğu gibi, kemmiyet itibâriyle de mik. “tarı pek mahdut idi. 60. senede imparatorluğun kurduğu demiryolu şebekesi ka- dar yolu Cumhuriyet senede tamamladı. Tarifeler de milli bir mahiyet aldı. Yel işini bir âmme hizmeti addeden devlet bu işini eajlli iktisadın bir parçası telâkki etmeğe mecbur'du. Bunun için kara nakliyatı ile deniz ve ha- va nakliyeciliğini aynı maksada, aynı hedefe yarar bir hale koy. mak, aynı prensiple idare etmek bir zarureti, Esasen deniz nakliyeciliğinde kabotajın yabançılardan Türklere geçmesi, Türk fertlerinden devle- te intikali gibi bir seyr takip et- mişti, Münakale Vekâletinin bu pren. | sipler etrafında inkişafı tabii idi. ! Onun bir vekâlet halini alması bir zarureti, x ekonominin devlet pılan hizmetler İktısat o Vekâleti ile ticaret örganlarmı tanzim ede. | cek cihazların ayri, ayrı vekâlet. ler halini almasını zaruri kılmış. tır. Ticaret Vekâleti milli mahsulle rin satışı, ve iç, dış Türk ticaret | politikasını tanzim edecek bir ci! haz olacaktır. Dünyanm ekono-! mik bubrandan diğer bir behrana düştüğü bir zamanda bu cihazın da müstakil bir devlet mücstesesi olması kâdar tabii bir şey olamaz. Bilhassa ticaret tekniği ve alına- cak kararlar bakım'ndan bu veki. İste ihtiyaç kati idi. Refik Saydam hükümeti iki ve. kileti böyle bir zaruretin ifadesi olarak ihdasa lüzum görmüştür. SADR! ERTEM idaresi on | 13 NISAN 1939 İş ihtilâfı nizam namesi ! Mümessiller mayıs ayı sonuna kadar seçilmiş olacak İşçilerle iş sahipleri arasında| çıkacak ihtilâfların halli için ha. rlanan “İş ihtilâfr nizamname, si, nin tatbikatına ait izahname dün Ankaradan İstanbul Yerli kumaş! hile yapan i | i İ Alâkadarlar mühim bir mese - İş böl - | tenin tetkikiyle me gesi âmirliğine bili imiştir. Mesel İzahnamede ihtilâflarım balli - çalişacak olan ve bütün iş| yerlerinde bulunması lâzım ge . İlen mümessillerin mayıs ayı s0. a kadar muhak çok kimseler İktisat Vekâletine ve diğer bazı slükadarlara bazı sikâyetlerde bulunmuşlar, piya. $ âmirliği bütün iş 3 bu.yolda tebliğat » lanmaktadır, Buralarda rierine irak mübim bir hilenin yapıldığı 1. muğu hazır. |nı bildirmişlerdir. Tik tahkikatta ta hemen bütün kümaş mağuzâlarının ve bilhas- lardan sonra sa hem kumaş satan, hem dö el. ler işçilerle iş sahipleri arasıtida | İbise diken tüccar tersilerin yer. kaçak herhangi bir ihtilâfı bita. İn i kumaşlı ral bir surette halle çalışacaklar. | mmelek n damgalarını vura. dır. Bunların halline muvaffak İrak sattıkları anlaşılmıştır. 7: Joldmadıkları yetler. | kikat & rinleştirilince kumaş ya. de kurulacak komisyonlara ve 0. | pan bazı yerli fabrikaların da bu Tüdai da Ankaraya sevkedile jiste önayak oldukları görülmüş. | jeektir. tür, Kumaş tüccu ın yaptik İları siparişler üzerine bu fa kalar meselâ bir İngiliz fabrika. sının markasmı aynen maşlara dikmekte, da bu kumaşlar İng satılarak halk —— Bir hasta otomobil içinde öldü Cağaloğlunda Musahipzade 80. kağında oturan Hasan oğlu HU. seyin dün gece birdenbire fena. laşmıg, Gülhane hastanesine git. mek üzere bir otomobile bizmiş- tir, Fakat şoför hastane kapısma gelip srabanm kapısını açınca, Hasan oğlu Hüseyinin öldüğünü | görmüş, zabıtayı haberdar etmiş, tir. , Müayene sonunda Hüseyinin | kapısı önünde bıçakla böynun kalp durmasindan öldüğü anlaşı. | Vurup öldüren Arap Hasan larak defnine rufisat Verilmiştir. emin hakkındaki karır dü 9 gir ceza mahkemesinde verildi. Şi Miz malı diye Suadiyedeki cinayet Arap Hasan 7 sene, 4 aya mahküm oldu 3. 9. 988 günü ge si Enveri, Susdiyedeki evlerinin dan Mahlüt çay satan Mahkemenin tesbit ettiğine gö. Balıkpaz. a çaycılık ya .| re, Hasan Yasemin çok sarhoş ari Fâlmanın; çaylarının mehlüt! bir halde kahvede ötekine beri. /olduğu anlaşılmış, birinci sulh ce kine sataşın ağabeysini dışarı za mahkemesine verilmişti. çıkarmış, buna kızan Enyer de! Mâhkeme, dün çaycı Falmayı Hasandan evvel eve gelerek ka- |1 ay hapse, 1 ay dükkânmın ka. | pr önündeki çmar ağacının arka. İpanmiasma ve 1 lira da para Ce. sma saklanmıştır. Biraz sonra 2as1 ödemeğe mahküm etmiştir. | Hasan Yasemin gelmiş, eve gire. —— İceği srada Enver kafasına bir Yeni bir müze İtaş atarak üstüne atılmış, kar. Maarif Vekâleti İzmit vilâye - | deşini altma alıp dövmeğe baş . tinde yeniden bir Türk İslâm e. | lamıştır. gerleri müzesi açmaya karar ver. | “Bir ara fenalışanHasan Yase. mig, hazırlıklara başlamıştır. Mü| min cebinden çakısını çıkararak zeye konacak eserler tesbit edi! | rastgele sallamış, akabında En - mek üzeredir. ver bayılarak yanına uzanmıştır. miki Doğruca eve girerek uyuyan Çocuk Bayramı Hasan Yasemin sabahleyin kal, programı kınca kapı önünde şiryanı kesil. İmiş bir halde ağabeysinin ölüsü Hülkimiyetimiliye bayramı ve | gt air ann Salulmarak ad İL a te, > (ile karşılaşmış, 3 ak ad. Çocük Haftası programm tes - | veye telimi edilmiştir. bit etmek üzere “dün vilâyette va. li muavini Hüdai Karatabanın başkanlığı altında bir toplantı ya | İpilmiştır. Toplantı geç vakte ka- dar devam etmiştir. çunu 449 uncu maddeye uyar bü. larak kendisini 22 sene ağır hap- se mahküm etmiş, ancak azaltı. | cı sebepleri göz önünde tutarak | cezayı 7 sene 4 aya İndi miştir, Halkevinde Konferans Şehremini ialkevinden: 18/4/1939 cumartesi günü akşamı saat 20,90 da evimitde Bay Emin Ali Yasin tarafından (Adabı müaşefet) isdhı bir konferans verilecektir. Bi enin erlere. | dünkü konferansı | arafından hazırlanış olan nie Bayan Pittard da bu- yan ölü) ve (Mahcuplar) adl: piyes. | İler temsil edilecektir. Davetiyeler gün bir konferans veriyor ve ev sektelerliğinden tedârik edilir. Konferans vermek üzere şehri. mize gelen Cenevre üniversitesi profesörlerinden Bay Pittard i. kinci konferansını dün akşam sa at 18,30 da Üniversite konferans salonunda vermiştir. Mevzuu “Merkezi Avrupüda ci. lâlı taş devri,, dir. Bugün de saat 16,30 da E Pittard kız. öğretmen okulunda “Jan Jak Ruso, mevzuu etrafın. | | z— Perşemb.' Cuma Vakitler | Yasal İE sani | asa | | i 2(İrza HIA'A 1200/1847 1s0j0aa js) 912) 38) 84 ferans iki kısma ayrılmış oldu - ayni saatte devam edecektir, A 2 üz ün Kİİ ba 1 alin ağn Han mn Şe arımı, Üzerlerine ec: nebi | ti ku. Jarda ' aklatlmaktadır. ! si, ağabey.! Mahkeme Hasan Yaseminin sü. | Profesör Pittard'ın ar üzerinde lar mı var Zabıta bu mühim işin tahkikatı ile meşgul Bir çok seniii İngili BUŞtIR.. Bu yolda en fazla halki alda İtanların tüces İ pon geklinde gösterdikleri kumaşları İngiliz kuma sürmekte ve 30 lis elbiseyi 60—70 tedirler, Esasen bugün hemen her di kânda bütün kumaşların Avrupa mai edilmesi de bu) i göste yeri dive| 4 çık ki liraya dikmek - | in kati surette önline geçmek n Ankaradan emir almış bu. apılacak tetkik oldukları halde üzer. İlerinde ecnebi markalar yazılı ku | maşlar müsadere edilecek ve sa. | hipleri hakkımda da kanuni ta- kibat yaptlacaktır, | işçilerin sigortası Mütehassıs çalışmalarını bitirip Amerikaya gitti ; ıdeki mümessiller ; 4 patronların ahbapların. den ve onların adamları adan, ol. mıyacaktır. İktrsat Vekâleti tarafından ha, | z n İşçi sigortası kanun pro. İjesi ilzerinde tetkikler yapmak i üzere davet edilen Milletler Ce miyeti mesai bürosu müdürü Oz. jvald Ştayn Ankaradaki galışma. | larinı tamamlamış ve gehrimiz | yoluyla Amerikaya gitmiştir. Mütehassıs tarafından veriler rapor Vekâletçe tetkik edilmek. tedir. Yakında bütün işçilerin si. gorta edilmelerini edecek olan kanun projesi kati şeklini a. | lacak ve Meclise sevkedilecektir. | m Ayasofyadaki tarihi levhalar Ayasofya camiinde bulunan beş büyük levhanm cami mize olurken bulundukları yerden a. şağıya indirilmiş oldukları ya. zılmış ve Maarif Vekâleti de lev- haların niçin indirildiğini tahkik | İetmek üzere genel müfettişlerini göndermişti, Tahkikat evvelki! gün tamamlanmış, levhuların tek rar yerlerine konmasına karar verilmiştir. Yalnız kararın tat. biki Nevyork sergisine-giden mü | 3 müdürünün avdetinden sonra. ya bırakılmıştır. e — Neşriyat Kongresine gidecek tabiler Neşriyat kongresine 1: deoek olan tâbileri seçmek üzere dün akşam saat 17,5 ta derleme | direkt inde bir toplantı | pılmıştır. Toplantı neticesinde; | | Elyas Yay muallim Ahmet | | Halit Yaşaroğlu, Remzi, Semih İ Lütfi Ereiyaş ve Hilmi Çığıraçan | seçilmişlerdir. Maarif müdürlüğü de orta ted. jJrisat iüesseselerinden giğacek üç öğretmenle birlik tedrisat mü fettiş ve öğretmenini bugün se-| gece Meşesi Türk el işlemeleri Güzel Sanatlar Akademisi Ma- | arif Vekâleti ile temasta buluna. | İı bir eser bazırlamağa karar ver. ğundan fkinet kısmı cuma günü | miştir. Eseri Bayan Melek Ce .|nım rahatsızlığı do lâl vücüde getirecektir. l , İve muhabere Vekâleti ta İve deniz ticaret müdür! İ gemi kurtarma, Yalova İmumimu z —A (Denizbank ve tica- ret müdürlüğü Her iki daire de yeni teşkilâta göre lâğvediliyor De: isbank iie Deniz Ticaret ieleri mış bulunmaktadır. Ha. mıza göte, hsr iki Deniz yolları umum müdürlüğ n Müdürlüğü is. mum müdürlük ünvan re yapılmak umura müdürlü müdürlüğü deniz islerile n- İlâkadar olduklarından merkez rika, havuzlar, liman işletmesi, idaresi gibi müştakll müdürlüklerden mürekkep olücâktır. Deniz yolla. rı umum müdürlüğüyle ger müdürlüklere kimlerin tayin 6- dilecekleri heniz malüm değ zl Az resimle gümrükten mal kaçıranlar Fort fabrikasından aldıkları yeni malarlı eski ve hurda gibi göstererek az resimle gümrük. ten geçirmek suretile kaçakçılık yapan iki tilocar hakkındaki tah. kikat bitirilmek üzeredir. Şim . diki vaziyete göre dahi kaçakçı. lığın büyük mahiyette olduğu an İlaşılmışıtır İki tüccar uzun za mandanberi ayni işe devâm et. mektedirler. Hazinenin zararları dan, temasta oldukları kimseler. | pinlerce lirayı geçtiği tesbit o. amı müteallik funmuştur. Gümrükler idaresi İ çehtede miukitelt mitlsssesdlere #a. tılan ve yerleştiren malldemi mü. saderesine başlamıştır. Ayni za. | manda bu suretle gümrükten ka- -İ çak olarak geçirilen malların tes. biti için de çalışılmaktadır. Kaçırılan eşya örasmde bir otomobile lâzım olan bütün ye - dek parçalarla, otomobil lâstik - deri ve motörler vardır. Trak geldi Trilye sahilinde karaya otu - rarak — kurtarılan Denizbankın İ|'Trak vapuru limanımıza getiril, miş, dün sabâh Halide sokularak; Kasrmpaşa fabrika havuzlarına; çekilmiştir. Bir tahkikat üzerine Yedi Zabıta memuruna iş:en el çektirildi Haber aldığımıza İdeiümumilik mühim bir tahki- el koymuştur. Emniyet 1- şube iknci kısım memur- 8, müd ki larından yedi kişinin bazı hursiz”| İlari himaye ettikleti yolundaki İlddinlar.üzerine emniyet , mus idürlüğü tarafından tahkikat İve dün de bir eürmü meşhut ya- İpumışuır. Bu hâdisede Başkomiser Ö; İmer, Komiser Emin, Muavin| Burhan, Memur İsmail Halim ile Viyi ve Cemal isminde yedi İzabıta memuru methaldar gö- rüldüğü söylenmektedir. Para alirken görülenler Ulvi ile Cemaldir. Keyfiyot müddek umumiliğe bildirilmiş, müddelu- nlerinden Reşaj İşe etmiştir. sale Konferans tehiri Beyoğlu halkevinden: 13.4 perşembe günü #aat 13.30 da evimizde Bayan Mefha. ret Bi tarafından verileöeği İ- İlân edilmiş olan “Çocuklara rüş. yazlye konferansçı şle tehir! zuundaki konferai edilmiştir. iii kilisesi baş piskopisi şehrimizde geldi Amerikanm meşhur zengi den milyarder Morgen Ki isimli yatiyle, içinde İngiliz Kİİ Yiçesinin kardeşi ve imi Anglikan kilisesi bas piskop Morgen ve iki lord olduğu heli dün Pireden limanımıza gelmifi Seyyahlar tamamen hus mahiyette gezmektedirler. Şehrimizde bir kaç gün kals eaklar, müzeleri, camileri ve sr görülecek yerleri ziyaret tikten sonra Akdeniz Ilmanlaj dece z klerdi yeni Sga edilmiştir. Yat Dol bahçe açıklarında demirlidir. Belediye ve zabıta tedbir alıyor Sehrin temiz tutulması etfi tında yeniden esaslı tedbiri alınmak üzeredir. Bu münal ““İbetle dün akşam vilâyette Vi Doktor Lütfi Kırdarın reisli; ide kaymakamlarla emniyet 19" İdürü, temizlik müdürü ve dü alâkadarlatın iştirakile bir lantı yapılmıştır. İki saatti tazla süren toplantıda şebrif zliği meselesi görüştlmü tür. . Vali ve Belediye: Relst dü şube müdürlerine mühim bir “İmim göndermiştir. “Yazın görülen tifo ve ems Il hastalıkların şimdiden öf tedbirli İrin gözönüne almması icap © İmektedir. Sebzeler ve meyvalarla kanmadan ve pişmeden ve K J bukları soyulmadan yeneci .| sıda maddeleri bu hastalıklsi İsebop olduklarından halkın si hatiyle alâkadar bu işte kont vazifesinin ve mücadele si ete J önde gelen b“ il *nin tesisi prensiptir. Emniyet teşkilâtının nazari İdikkati celbedilerek şebrin © | her yerlerindeki merkez, 'rakol ve mevkiler şimdiden 290 liyete geçirilmiştir. Bu iş Seli emniyet müdürlüğüyle temas € İ ölerek © faaliyet — esasların” programlaştırılması ve neti nin bildirilmesi,” Bundan buşka emniyet müdi rü Sadrettin Aka da merkezli İre bir yayım neşretmiş, kor görlörle zabıta memurların!f sabahları beşten itibaren soka$| ları kontrole çıkıp ttikürenleri'ğ İkiristenleri, kaplarının önleri” İne ağı açık çöp tenekesi koya) larla dükkân süprüntülerini K# pi önlerine bırakanların derbi cezalandırılmaşını bildirmiştir” | "Bundan başka emniyet mudf| İlüğü merkezindeki şube müdüf” İleri ile muavinler! de zabıta tef | J en : İ kiliti kontrole memur edi miştir. | Halkevinde Konferan# | Halkevlerin çocuk bakımı dersleri Eminönü halkevinden: Sosyal yardım yubemiz tar& İ fından beş hafta devam etm üzere her çarşamba evimizin Cf” ğaloğlundaki salonunda ( ibakımı) dersleri açılacaktır. Bi İdersleri Dr. Naci Somtersan ve! cek ve göcük haftasma rastlı 26 nisan 939 çarşamba günü # at 14 te başlıyacak ve diğer hi talar derslere sant 11 de başla? caktır. İ Bu derslere muntazam devi edenlere birer vesika ve münt İda bir konferans verecektir. Ecn | İtak “Eski Türk el işlemeleri,, ad.| vet ve mükâfat verntiyelim,, mev |sip birer hediye verilecektir. D vam etmek isteyenlerin evizim rosuna müracaatla kayıtlar” yaptırmaları rica olunur. nm sl ğa İN MİM
