12 Ocak 1939 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

Abdülmecit devrinde Saray entrikaları Bir Sivri Akıllının... “Macsraları: Yazan : | Rus Çarı e ile arkadaşları Re- vefl Ra Birçekten çok mem . Maç ördüler. Fakat Serim Pa. Ni ilde duyulan havadisin ağ burada öğrenilmiş Bedrazam olmuş değil şe Meclisi hassa memur “ BN ti Evvelce paşayı cumhu. N lığı ile itham ede. İN Plülmecici tahrik eden Se | t Sait Paşa da bu İm azlolunurak Sinoba daş, yi Reşit Paşanm i. Sidaret makamına ge. M üç buçuk ay sonra İN . İda, ağanın ikinci defa olarak ii, Setirilmesi İngiliz siya aş, SÜfuz ve tesiri ile oldu. ; nifuz ve tesir saray 'am ettiği müddetçe N M5 devam etti. Üç bu. Mag, © kadar sadaret koltu. 34 vu asar, ii, İlet zarfinda harlei ga. işi, Diraz başalır gibi oldu. ilde memleketin te. üzerindeki ça- ki hız verdi, Birinci #a. a Mh Maariri Umumiye) 2. AMİ, * heyet teşkil etmişti. Bu aş ari? deşkilâtrmizm ilk nt İstanbulda ye İk * Dir (Darülfünun) kur. A Mi #ndaretinde A- İİ k bir (Encümeni N de getirdi. Fakat bu Daniş içi de yine ba ik belâ açmıştı. Reğit defa başıma sarılan belâ Damat Fethi Asım Us bir gezintide di, İkinci sadaretinden yine 2z. letti. İki gin sonra Meclisi vâlâ rTiyasetine getirdi. Geçmiş bir tecrübeyi tekrar etmek daima nedametle geticelen diği gibi bu defa yine Reşit Pa- şanm sadaretten çekilmesi Üze. rine harici sıkıntılar başladı. Bu sıkıntılara bir müddet mukave. İmet etmek te istedi. Fakat bu Paşaya verdi. Bununla beraber hastalık teda- vi edilmiş olmadı. Rahatsızlığın kaynağı faaliyetinde devem edi. yordu. Damat Fethi Pg. nn Ifiali bir türlü şükrün bulmuyordu, Her gün türlü vasıtalara müracast ©. derek Abdülmecidi tazyik ediyor. du. Bunun üzerine Abdülmecit dev leti her taraftan tehdit eden bü. yük muhataralar içinde kendisi- Ai bizar eden bu şahsi ihtüâftan kurtulınak için Hem. Reşit Paşa. yı, hem de Fethi Paşayı azlede. rek ilk defa olmak üzere sada. İrete Ali Paşayı getirmek kararı. 1 verdi, ... Âli Paşa, saraym yabanetsi değildi, ara sıra Abdülmecit ken- disini çağırır, umumi işler hak. kmde fikir ve mütaleasma mü. racaat ederdi. Abdiilmecidin ken dlsine gösterdiği teveccühe ba . karak fikirlerini açıkça söyle. mekten çekinmezdi. Hatti bir defa yine Sultan Ab- dülmecidin huzurunda şahsına karşı fevkalâde hlirmetine rağ. İmen sadrazam Mustafa Reşit Ps. İşanın bazı hhreketlerini ve muz. melelerini tenkit bile etmişti. Er. - İsesi günü Abdiilmecide Reşit Pa- sayı tenkit yolunda söylediği söZ leri aralarında sıkı dostluk bu. lunan Fuat Paşaya anlatmıştı. Ertesi günü Sultan Abdülme. cit Reşit Paşayı, çağırdı ve Âli Paşanm gözlerini olduğu gibi| kendisine nakletti. Reşit Paşa Londra sefaretinde iken kendisi, ne müsteşar yaparak âdeta siya. 41 hayatta hocalık ettiği ve niha- , İyet Hariciye Nezaretine de kendi hu Manda, < belde Fethi Pa. in lha a, istisna odilmesi : Mdrazan O günden Maş araları bo « . den hududu için. P detace, i ©. Bahaş «© ehemmiyeti 0. da ikee bi maslahat dai- ei Devlet iş. inde mü. ala Nibayet Sino. e Sait Paşa “e A Sultan Ah. linea ket, a Mn ve Resit Paşaya, di. İlmatlık dola; Na yisile hş 3 sai Fethi Pa. i Paşaya zir olda m İhtilâftanı il Ta etmeğe ek elile getirdiği Ali Paşadan böyle bir hareket vukuunu hiç bekle. meğdi, Fena halde canı sikildi. Abdilmecidin huzurundan çi - kar çıkmaz doğruca Babıdliye İgöldi, Derhal vükeli meclisini İtopladı. O zaman Al! Paşa Hari, ciye Narırı olduğu gibi Fuat Pa. şa da Meclisi vilkelâya memur olarak müzakerelere iştirak edi: İnfalin tezahür. | yordu. | Reşit Paşa hal ve tavrı ile si. kıntısmı bir türlü gizliyemiyor. du. Ara sira kinayeli sözler sar. fediyordu. Ali Pasa Reşit Pasa. nm bu halinden işi anlamıştı. Bir kâğıt parçası üzerine Süleyman Çelebinin (Mevlüt) andaki Şu: Bi hurufü ldfzu sari ol padişâh Austafaya söyledi bi iştidak Beytini yazıp karşısında oturan Fuat Pazaya uzatmıştı. Böyle za- rif bir kinaye ile Sultan Abdül. meeldin' sözlerini Mustafa Resit Bir Casus Kadın Hapishanede Yaralandı enova hapisanesinde ya . tan bir casus kadın, ge- çen gün bir firar teşebbüsünde İ bulunmuş ve bu esnâda bir per. İcerenin kırılan tamları bilekle. rini keserek hayatı tehlikeye gir- miştir. Virginia Kapt eski bir dansöz. dür. Umumi Harpte dansöz rolü ile Avrupanın bir çok büyük ge. İhirlerinde casusluk etmiş. sonra İtalyada tevkif olunarak hapse İmahküm edilmişti. Casus kadm, de açlık grevleri yapmış, hetten de bir kaç kere haya. İtmı tehlikeye koymuştu. Bu son teşebbüsünde de, bu. İlunduğu bücrenin yüksek bir pen şırken cam $ol elinin bileğini ker miştir. Casma kadınm bundan sonra, artık kaçamadığı, fakat yine se- sini çıkarmıyarak, imdadma kim İgeyi çağırmadığı anlaşılıyor. Vir. giniz kolundan, kan kây'bâtmiş bir halde bulun . suş ve hastaneye kaldırılmıştı. iFakat vaziyetinin pek tehlikede olmadığı görülmüştür. Paşa. 16.000 Sene Evvel ölsem Lİ lanan bir sofra önünde Mısırda hafriyat yapan bir İn- giliz Alimi ve arkadaşları, eski Me sıf Piravunlarından İkinci sülâle- ye ni: bir mezar buluyorlar. Bura daki mumya milâttan dört bin, dört bin beş yüz sene evvel yaşa- mış bir Firavunun mumyasıdır. Mumyaalrın asırlarca, ayni va. ziyette durdukları malüm. Fakat âlimleri hayrette bırakan şey Fi- ravunun önünde, dört, beş kap ye mek bulmalarıdır. Bunlar, Mruriların âdetince, Firavun mumyalanıp mezara ya tarıldığı zaman konulmuştur. Pa- kat, yemekler bundan 6000 sene evvelki hallerini o kadar iyi muha faza etmişlerdir ki ne yemeği ci- duğunu bugün bile öğrenmek ka İ bildir. Meselâ, kaptakilerden b İ balık, biri seğir eti, biri av etidir; ayrıca bir de çörek vardır. Hattâ, eski eser mütehassısları biraz boğazlarına düşkün olsalar. muş 6000 sene evvel hazırlanmış olan bu sofranın başına geçip afi- yetle yemek yiyebileceklermiş. Fa kat onlar bu yemekleri midelerin- den ziyade müzelere götürmeyi tercih ederler, di ALEMDAR SİNEMASI İKİ FİLM 1 — Manella 2—Lorel- Hardi: (İş arıyor) YAKINDA «bi (İnsan Möbut) ima emk mek TURAN TİYATROSU V Caz Kral Greğor,” Brez Tomas, « Sunaihâr Naşit, Cemal Sahir Fransiz yıldırı Elviya may, İKİ YÖZLÜ KADIN (3P.. “ ERTUĞRUL SADİ * TEK TİYATROSU HİSSER ŞAYİA Voduli 3 perde ceresinden kaçmak istelniğ ve ca- | v mr kırmıştır. Kırılan kısımdan; i. Tekrar sadareti Reşit), Tozla miktarda | Zenci şanlörül. Fotoğraf 100 Yaşında per günü Pariste Sor , bon Üniversitesinde, fo * ğraf makinesinin icadını 100 Üncü yıldönlimü kutlandı. Potoğraf makinesi ilk defa ola - rak bundan yüz sene evel, 7 kânu- musani 1839 da ilim akademisine getirilmiş ve tecrübesi yapılarak mucidine beratı verilmişti. O za- man Niselor (ONiyeps ismindeki Farnsız mühendisinin bu icadı, i söphesiz ki, sadece bir adese ve j karanlık kutudan ibaretti. Yüz se, Se sonra bugün, fotoğraf esası ile, televizyona varılmış ve 5000 ki . lometreye kadar resim nakline başlanmıştır. Elektrikli ! deme Diş Fırçası Elektrik bugün Her şeye tatbik ediliyor ve insan elinin, birçok iş leri yapmak için, sadece bir düğ- meye basmaktan başka vazifesi kalmıyor, d Büyük âletlerin hepsini elektrik le işlettikten sonra artık şıra kü- güklere geldi. Bu arada, tıraş be. çakları elektrikleşti, Bugün Ame- rikada bemen herkes elektrikle iş- liyen tıraş makineleri kullaniyor- lar, Sabahleyin kalkınca, elektrik traş makinesini elinize almak ve yüzünüzü sabunladıktan sonra, bir düğmeye basmak kâfidir. Ts Taş makinesini yüzünüzde gezdi- receksiniz, Bir dakika içinde gü- zeleg tıraş olursunuz. Şimdi, ayni makine dış fırçası: na tatbik edilmiştir, Bu, diş macu İma ve fırçası bir arada bir âlettir. Elektrik fişine taktıktan sonra, diş macununun kutu gibi kısım dan tutup, fırça kısmını dişlerini. #e götüreceksiniz. Fırçayı elenir. le harekete getirmeye lüzum yok. O, kendi kendine işliyeçektir. Ayni şekilde, ayakkabı boyayan ve parlatan makineler de vardır. Eğelenceli köşe: SOLDAN SAĞA DOĞRU: 1 — Çok garip (pek acaip). 2 — Yaslı, 2 — Yelsii, 3 — Bir nevi kömür, kapal an. Istma. 4 — Beygir, bizi doğuran. 5 — Fuhdan, 6 — Bir ırk, Lâtmaktan emir. 7 — Telefon nidası, edat. Ankara radyosu DALGA UZUNLUĞU: | 1639 m. 183 Kes/120 Kw. 19/74 m. 15195 Kes/20 Kw 31,70 m. 0469 Kes./20 Kw, 12.1.1939 PERŞEMBE 12,30 Müzik (Bir virtüorun plâkle- rı). 13 Saat, ajans haberleri ve mete-| or Ankara. 13,10 Türk möziki (pi), 13,40 - 14 Müzik (uvertörler - pl). 18,30 Müzik (dans plâkları). 18,55 Konuşma (Ziraat saati), 19,15 Saat, ajans haberleri, meteoroloji ve ziraat « 19,25 Türk müziği: Hüseyni. o 20 Temsil iyüik söz söylememe . de Croisset, tercüme ©- den Bedia Ştatser. 20,30 Türk müx- &i: Muhtelif şarkılar. Okuyan Tahsin Karakuş. Çalanlar Hakkı Derman, Eş- ref Kadri, Hasan Gür, Hamdi Tokay, Basri Üfler, 21 Konuşma, 31,15 Saat, esham, tabvilât, kambiyo » aukut bor sası (fiyat), 21,30 Türk müziği: Yeni şarkılardan seçilmiş parçalar. Oku- ses. Çalanlar: Cevdet Çağla, Refik! 22 Müzik (Küçük orkestra): 1 — Vi- yana sülüz | - Küçük geçit resmi; 3 « Operada balet müziği; 3 » Graben yanlar; Radife Neydik, Sadi Hoş- Zersan, Fahire Fersan, Eşref Kadri. T.A.O, TAB İ de gezinti; 4 - Prnterde atlı karınca. ! 3 — Ren kıyılarında ben evimdeyim . melodi (G. Fri.) Op. 275.3 — Leji- yoner maker - vala - (P, Frigs) R. Ro- land. 4 — Berlin ve Viyann » vals - (Adolf Grunov) Op. 125. 5 — Mai elbiseli hemşireler operetinden . Ma, berleri ve yarınki proğram. Ar. Fina, 4 — Kelebek avı - balet müsiği (Keler Bela). 23 Müzik (0- pera parçaları » pl). 23,20 Müzik (caz band - pi). 23,45 - 24 Son ajans ha- Ankara radyosunun yarınki programı 13-1-939 CUMA 12,30 Türk müziği (pl). 13 Saat, ajans haberleri ve meteor Ankara. 13,10 « 14 Müzik (Karışık program - 30 Müzik (Eğlenceli plâkler). it, ajans haberleri, meteoro- borsası (fiya). 19,5 Türk müziği: Saz eserleri ve şarkı. tar ve türküler: 1 — Peşrev, 2 — Saz semaisi şarkılar. Okuyan: Mahmut Karındaş. 3 — Saz semaisi, 4 — Udi Ahmet « Yeter çoşmanınla sayd ey- ledin. ö — Şehane gözler (türkü). © — Karanfil oylüm oylum (türkü). O- kuyanlar: Mahmut Karındaş, Safiye Tukay. Türk müziği çalanlar: Refik Fersan, Fahire Fersan, Kemal Niya. zi Seyhun, E. Kadri, 20 Konuşma: (Haftalık spor saati). 20,15 Türk mü- ziği: İncesaz faslı: Karcığar. Oku. yan: Tahsin Kirakuş, Çalanlar: Hak. kı Derman, Eşref Kadri, Hasan Gür, Hamdi Tokay, Basri Üfler. 21 Soal, esham, tahvilât, kambiyo - nukut bor sasi (fyat). 21.15 Konuşma. 21,50 Müzik (Riyasetieumbur flarmonik or- kestir). Şef: Praetoriux. 1 » 4 üncü senfoni (Orijinal metni) - (A. Bruc. 8 — Su, gocuk. 9 — Nihayet, bağışlamak. YUKARIDAN AŞAĞIYA DOĞRU: 1 Bİ çırpma. 4 — Gül (fransızca), 3 — Çikolata yapılan madde. 4 -— Tersi vücudumuzun bir azası, vücuttan sızan, su, 5 — Bir İsim, eskiden mürekkebi kuruturlardı, 6 — Bir isim. 7- Sonra alınmak üzere birakılan. $ — Vilâyet, kör, bahanın yarısı. 9 — Kirli, kenar, Dünkü bilmecemizin halledilmiş şekli Soldan sağa doğru: Sümerbank, aş, Ali, tümsek, ma, im, İska, şe, ilim, ki, uleme, mum, ena, şelile, iL Yukarıdan aşağı doğru: Satış, teş, Gşürek, ne, imal, eksir, es, üm, buk- kal, ye, al, alem, nim, cin, ahmak. Deli e Ye si billa e, DE kner), Hureketii, Andante, Seherzo, Final » hareketli. 22,30 Müsik (Kü. çük orkestra): 1 — Tatil günleri süit 1 İşte dağlar. 3. Beklenilmeyen hir tesadüf. $ - Suların süküneti, 4 - Ay. det (E. Fişer). 2 — Pifreler . marb (P. Dietrich « Op. 20) 1. W. Eninger tertibi. 3 — La Paloma şarkısı üzeri, ne fantezi (Pepi Müller). 4 — Köy e- vinde ışıklar vats (E, Sorge) E. Ar, Nawndor! tertibi, 5 — İlk bahar « me lodi * (R. Becker . Op. 3; No. 3), 0 — Güzel sanatlar töreni - &vertür — (W. Czernik). o 23,30 Müzik (Hafi* piâklar). 23,45 - 24 Son ajans haber. leri ve yarınki program. ; Yabancı Radyolardan Seçilmiş Parçalar Programdaki vakitler Türkiye saa- ti üzerine ve öğleden sonraki saat olarak verilm.ştir: Opere ve senfoni konserleri; 9.10 0.0 Kolonya: Duorjak, Çaykovaki, İstokholm: “Üstat şarkıcılar” (Wagner) 3 nci perde, Hilversum 1: "Güzel Eleni” (Offenbah), Roma: Frank, Vivaldi, Turino: “İl Candellere” (Ka- rabella), Varşova: Leh rmusikisi, 10 1 10 12.5 Oda musikisi ve konserler: 3.20 Londra (R); 7 Brüksel 2; 5.30 Kolonya; 8.15 Brüksel 1; 9 Ey- fel kulesi; 5 Oslo (Fin musikisi); 10. 15 Prag 2; 11,30 Lelpnig; 12.40 Hİ. versum 2. Hafif musiki ve opereller: 4 Kalundbore; 5 Berlin (uzun d.); 5.5 Paris PTT; 7 Berlin; 7.10 Milver- sum 2; $ Varşova; 8.40 Beromünster; 9.15 Frankfurt; 9.30 Sottens; 10.10 Prag 1; 10.30 Eyfel kulesi; 11.18 İs- tokholm; 11.80 Lil; 11.30 Birçok AK man İstasyonları; 12.10 Budapeşte (Özan musikisi). Dans musikisi; 9.10 Berlin; 14.30 Napoli; 1140 Prağ 2; 12 Kalundborg; 12.15 Roma; 12.50 Hilversam 2. Kabare ve varyeteler; Piyes, konferans ve konuşmalar; 10 Ştutgart: Piyes; 10.30 Paris P, T.T.: Musikili piyes; 10.30 Londra “The Pacific”. Macar Halk Musikisi Eminönü Halkevinden: Bugün saat 17,30 da Evimizin Ca- daloğlundaki merkez salonunda Ma- İ car Profesörü Jan Bann tarafından Macar halk musikisi bakkında bir konferans verilerek ve bunu Bayan Hüför'ün vereceği bir şan konseri takip edecektir. Davetiye yoktur. Arza edenler gelebilirler. . .. Eminönü Holkevinden: 1 *- 12 Ikincikânün perşembe, 13 Isincikânun cuma ve 14 İkincikânun cumartesi akşumları saat (20.30) da Evimizin Cağaloğlundaki merkez 82- İonunda gösterit şubemiz: (Vazife) piyesini temsil edecektir. ? — Her üç gece İçin davetiyeler Evimiz bürosundan alınabilir. RAN VAKIT'a abone olunuz eğ. » adi gi —