13 Kasım 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

— i— VAKİT Yeni kelimeler vE (Başmakaleden devam) (arı Buğday) tabiri (hâlis buğ - | day) manasına gelir. Buna göre (temizlemek) kelimesi ile ayni manada telâkki edilen (arıtmak) kelimesi (tasfiye) nin (hakiki karşılığı demek olur. Dil inkılâbının Türk kültürü » ne getirmekte olduğu kelimeler uydurma şeyler değildir. Bunla - | rın bazıları Türkçe yazılmış es - ki kitaplardan, bazıları Anado - lu halkının dilinden alınmış söz- lerdir. İhtimal ki, bazıları ilk gün- lerde bize yabancı gibi gelse bi- le kullanıldıkça yavaş yavaş duy- | ğularımız ısımacaktır. Şimdi bi - ze yabancı gibi gelen kelimelerin bile ne kadar tatlı, ne kadar ca- na yakın olduğu o zaman anlaşı- Tacaktır. Daha şimdiden bazı terkipler var ki, bize Osmanlıca şekillerin- den daha canlı ve daha manalı geliyor. Meselâ (sulhperver) ke- limesile (barışsever) kelimesi bir- | birine kıyas edilebilir mi? Ba « | rış, barışık, barışıklık, barışmak, | barışbozan, barışçı, barıştırıcı, barıştırıcılık gibi şekiller (o alan "ayni kelimenin Osmanlca (sulh) kelimesi ile ondan çıkan diğer kelime şekillerine bin defa mü - raccah değil midir? Osmanlıca (hayat ve memat mücadelesi) diyecek yerde (ö - lüm ve dirim savaşı) demek duy. #umuza ve zevkimize elbette da- | ha yakın değil midir? Mehmet ASIM Ayyy yg yy GÖRÜŞLER : Ecnebi işçiler Fransa bile böyle düşünürse .. Fransa ecnebiler için en çok kolaylık gösteren bir memleket diye tanınmıştır. Böyle iken ora- da bir ecnebi için iş bulmak son derecede zordur. Fransız mesai nezaretinden ayrıca bir müsaade alınmadıkça hiç bir ecnebi her hangi bir müesseseye kabul edil. mez. Bu müsaade ise ancak yüz- İ de on nisbetinde verilir. Son zamanlarda Fransada iş- | sizlik buhranı çoğaldığı için bu | suretle bir kısım ecnebilere veri- | len çalışmak müsaadesi çok gö - | rülmeğe ( başlamıştır. £ Bundan dolayı (Matin) gazetesi yazdığı bir fıkrada Fransız mesai neza - retini şiddetle tenkit ediyor ve &cnebilere verilen çalışmak mü- saadesinin derhal kesilmesi lü - 12 Teşrinisani 1934 Tortulu su satanlar cezalandırılacak Piyasada satılan menba sula- rının tortulu olduğu görülmüş ve bunların kapların temizlenme - mesinden ileri geldiği (o anlaşıl- mıştır, Bundan sonra (o bu kaplarm menba suyu ile yıkattırıldıktan sonra doldurulmasına dikkat e - dilmesi alâkadar memurlardan bildirilmiştir. Bundan başka bu gibi tortulu su satan sucular da cezalandırılacaktır. Otuz bin lira Gayri müba- dillere dağıtılacak mı? Muhtelit mübadele komisyo - nundan gayri mübadiller hesa - bına maliyeye devredilmiş olan otuz bin İngiliz lirasının O gayri mübadillere dağıtılması düşü - nülmektedir. Gayri (omübadiller cemiyeti buna dair Maliye Vekâ- letine müracaat etmiştir. Henüz | kati bir karar yoktur. Diğer bir habere göre, dağı - tılmanın nihayet bir aya kadar başlıyacağı umulmaktadır. Belediye bütçesi Belediyenin 935 senesi bütçe- sinin hazırlanmasına başlanmış « tır. Bu münasebetle belediye re- isliğince bütün şubelere bir ta - mim gönderilmiştir. bulundurularak yeni tekliflerin nihayet bu ayın yirmi beşine kadar belediyeye gönde - rilmesi bildirilmiştir. Cebelittarık bâş papası ingilizlerle tanıştırıldı Şehrimizde İngiliz kolonisinin yapacağı dini âyini idare etmek için hususi surette (Cebelitarık başpapazı, dün İngiliz elçiliğin - de şehrimizdeki İngiliz kolonisi. | ne tanıştırılmış, bü münasebetle | bir çay ziyafeti verilmiştir. | İngiliz, Fransız, Belçika anlaşması BE (Baş tara 1 İnci sayfada) ve Fransız büyük erkânı harbiye reisi Ceneral Veygand ta İngilte- reye seyahati sırasında ötesini ta- mamlamıştır.,, Pari - Midi gazetesi şunu ilâve etmektedir. “M. Baldvin İngiltere hudutları" nm Ren'de olduğunu söylemişti. Bu anlaşmalarla İngiliz hudutları filen Ren'e nakledilmiş olmakta - dır.,, zumuma işaret ederek şöyle di - yor: “Fransız toprağı yalnız Fran- sızlar içindir. e Ecnebilerin bu memlekette para kazanarak ye- yip içmeğe aslâ hakkı yoktur. Binaenaleyh bir tek Fransız yurt- taşı işsiz oldukça bir tek ecnebi - ye Fransada çalışmak ve para kazanmak Oo müsaadesi verile - mez, Ecnebiler için büyük sempa- | tisi olan Fransızlar böyle olursa başka memleketlerin hali kolay- ca anlaşılabilir. Hal böyle iken iki sene evvel Büyük Millet Mec- lisinin küçük sanatlar hakkmda kabul ettiği kanunun hâlâ şura- da, burada bir takım şikâyetler ile karşılanması çok garip değil midir? | lâkki edilmektedir. Türk - Yunan ti- caret mukavelesi o (Baş tarafı : inci sayfada) Atina, 12 (Hususi) — Türki - ye ile Yunanistan arasında yeni ticaret mukavelesinin akteltiği İ haberi Atinada büyük bir mem - nuniyetle selâmlanmıştır. Bilhassa yeni ticaret mukave- lesinin yapılmasında hâkim olan geniş zihniyet, iki komşu ve dost memleketin ticari ve iktisadi mü- nasebetlerini ilerletmek için açı- lan ufuklar, takdire ve memnu - niyete lâyik görülmektedir. Ticaret mukavelesi müzake - ratmn bu kadar azbir zâman zarfında neticelenmesi, iki taraf. ta hüküm süren (samimiyet ve hüsnüniyete bir işaret olarak te- — Hanım beraet etmiştir. Mak emilir ürdüncü Vakıf hanı Belediye hanın arsasını istiyor İki sene kadar evvel beledi - yenin Evkaf idaresi aleyhinde açtığı bir davanın yenilenmesine dün Hukuk mahkemesinde baş- lanmıştır. Bu davada belediye ev- kaftan dördüncü Vakıf hanının bulunduğu yeri istemekte - dir. Verilen istidada “Haliyen anişşevağil” tabiri kullanılarak Dördüncü vakıf hanının yerin - den kaldırılarak arsanın beledi. yeye verilmesi isteniyor. Beledi - ye bu sahayı Kubeizemin saya - rak, bu noktadan istifade ile dördüncü Vakıf hanı yıktırıp ar- sayı, bırakması lâzım geldiğini ileri sürmektedir. İstidada, mah- keme masrafı ile vekâlet ücreti - nin de evkaf idaresince ödenme - si icap ettiği bildirilmektedir. Arsanın Kubeizemin arsası olup olmadığının tahkiki için mü. zeden kuleizemin haritası getir - tilmiştir. Ayrıca tapu oidaresin - den keşfi yapılması istenmiştir. Muhakeme, bu cihetler için baş- ka bir güne bırakıldı. Bunda, bütçenin darlığı göz. | Çatalca civarında soygun- İ önünde culuk yapanların muhakemesi çatalca civarmda soyğuncu - luk yapmaktan suçlu Pomak Hü - seyn, Yaşar ve İbrahimin mu- hakemelerine dün ağır ceza mah. kemesinde devam edilmiştir. Dün- kü celsede dinlenen bir şahitten sonra dava neticelenmiş, evrak okunmak için iddia makamına verilmiştir. Dün dinlenen şahitler, erzak ! yüklü arabaları İbrahim, Yaşar ve Hüseyinin çevirdiklerini söy » lemiştir. Kaçakçılıktan mahkümiyet İhsan, Hasan reis, Arap Ali, Artin ve Osep isminde altı şahıs, arabada rakı içerlerken polis ta- rafından yakalanmışlar ve üzer - lerinde elli bir defter siğara kâ - | ğıdı bulunarak otuzuncu ihtisas mahkemesine verilmişlerdir. Dün bu suçluların duruşma - ları bitmiş ve sigara kâğıtları - nın İhsana ait olduğu sabit oldu. ğundan, İhsan altı ay hapse, altı ! ay Kastamonide sürgün cezası - i na, allı ay umumi emniyet neza- retinde bulundurulmasına, 50 li- ra da para cezasina mahküm ol - muştur. İzmire gönderilecek İzmirde bir saatçı dükkânını soyarak İstanbula kaçan Kâmil, burada yakalanmış, Sultanahmet ikinci sulh ceza (o mahkemesine götürülmüştür. Kâmil hakkında tevkif tezke- resi kesilmiş olduğundan kendi - si, mevcuden İzmire gönderile - cektir, Esrar içmekten suçlu Esrar içmekten suçlu Bedri - nin duruşması bitmiş, altı ay has- tahanede (kalmasına, bundan başka sekiz ay hapsine ve ayrı - ca yüz küsür lira para cezası ver- mesine karar verilmiştir. Suç or- tağı olduğu söylenen karısı Fani Kısa | mam Şehir mumun flaberleri $ADA ÇAMLARI — İstanbul orman müdürlüğü, Ada çamlarıyla alâ- İ kadar olmağa karar vermiştir. Ada çamları bakımsızlık yüzünden mahvol - mak tehlikesinde bulunduğundan or - man müdürlüğü hem şimdiki ağaçları korumak, hem de yeniden ağaç yetiş- tirmek istemektedir. $ KISKANÇLIĞIN SEBEP OL- DUĞU CİNAYET — Kemal ve Mus- tafa isimlerinde iki delikanlı, Ziba ma- hallesinde Eleni isminde bir kadmla ta- nışmışlardır. Kemal, bir zaman sonra Mustafayı kıskanmağa başlamıştır. Ele niye, Mustafayı eve almaması hususun- daki müteaddit tembihlerniin tutulmadı- ğını gören Kemal, kafayı tütsülediği bir gecede, Mustafa ile evde karşılaş - mış ve onu iki yerinden bıçaklamıştır. Mustafa ölüm halinde hastaneye kaldı. rılmış, Kemal yakalanmıştır. $ ANKARA — ISTANBUL TAY- YARE POSTALARI — Ankara — İs- tanbul tayyare postaları çok rağbet görmektedir. Son yapılan seferlerde tayyarelerde hiç boş yer kalmamakta - dır. $ GİZLİ RANDEVU EVLERİ — Polis ahlâki zabıta memurları, Beyoğ- İunda bazı semtlerde yapılan sıkı bir a- raştırmada yedi evde gizli randevu ya- pılmakta olduğunu meydana çıkarmış- lardır. Evler kapatılmış, çinde bulu- nan münasebetsiz kadınlar muayeneye $ HAZİNEYİ ZARARA UĞRAT. TIKLARI İDDİASİLE — Ağır ceza | mahkemesi, umumi harp yıllarında te- İ kâlifi harbiye mazbatalarını tahrif ede- rek hazinenin 28 bin lirasi zararlan- dırmaktan suçlu olarak Ahmet, Hamdi, Galip, Nevzat, Raşit, İsmail Hakkı, Hilmi ve Osman Beyleri muhâkeme et- mektedir. Davanın son celsesinde suç» Tular, işde mürurü zaman bulunduğunu ve suçlarının af kantınuna dahil oldu. ğunu iddin etmişlerdir. Mahkeme bu iddiayı tetkika karar vermiştir. $ MAÇKA TRAMVAY HATTI — Maça tramvay hattının Maçka mezar - lığına kadar uzatılmasına tramvay şir « keti muvafakat etmiştir. $ BELEDİYE BROŞÜRLER BAS. TIRACAK — Belediye, bu sene şehri- mize gelecek seyyahlar karşılamak, gezdirmek için tedbirler alacak, muhte- lif dillerde broşürler bastırarak seyahat acentalarına verecektir. $ ECZA FİATLARINDA NARH — Ecza ve ilâç fiatlarının narh işile meşgul olacak komisyon önümüzdeki cumartesi günü nkarada ilk toplantısı- nı yapacaktır. Farmakologlar birliği, bumünasebetle Balkan memleketlerin - deki ecza fiatlarını, eczâne masraf ve satışlarını, bugünkü vaziyeti etrafiyle tesbit eden bir rapor hazırlamıştır. Ra- por, komisyonun faaliyeti arasında gö- rüşülecektir. $ TÜRK — YUGASLAV AFYON MUKAVELESİ — Afyon inbisarı u- mumi müdürü Ali Sami Beyin riyase- tindeki bir heyet ayın 25 inde Belgra- da gelecektir. Belgratta, müddeti uza. tlan Türk — Yugoslav afyon muka- velesinin tatbikinde rastlanan güçlükler dolayısiyle bazı maddelerin değiştiril « $ TİCARET ODASINDA — Dün öğleden evvel İstanbul ticaret ve &a- nayi odası idare heyeti toplanarak bazı meseleleri müzakere etmiş ve komis - yonlara aza seçmiştir. e ga | 15 Yıl Evvelki VAKIT 152 nci Teşrin 1920 ilson Amerika riyaseti cumhuriyetine a- hiren Harding'in intihap olunduğu ma- lümdur. Maamafih o Amerika kanunu esasisi mucibince eski reisi cumhurlar martın 4 üncü gününe kadar mevkile- mevkiinden çekilmiş değildir. Bunun- la beraber Şikagodan çekilen bir telsiz telgraf demokrat ayandan Mister Bro- | geliri beş bin Tir cyanım, Vilsona hilaben bir açık mek- tup neşrederek kendisini derhal riya. i setten istifaya davet ettiği bildiriliyor. | der. iğ ME Amerikada yapılan *©” | Günün Siye Amerikadayf intihap , hapta Cumhur reisi 7 | kahir bir ekseriyet kazani 2 | Sebebi gayet sarihtir” veltin cumhur reisliğin* Amerika halkı buhran a karanlık günler geçiriyOf “4 günler geçirmek endi gi du. Mister Ruzvelt iş sonra halkın ümidini “, muvaffak oldu ve için yeni bir savaşa giriş 4 Gerçi Mister Ruzvelti” p Da, ni savaş her bakımdan ak dı. Onun mali siyaseö ” La öildi. Hattâ bu siyaset tenakuzlar da görenler : onun sanayi hayatıma © : ve münasip fırsatları j den küçük müstahsilleri cılar hesabına zarara sürülüyor. Bununla Ruzvelt, buhran içinde Fİ ran halkı yeniden hareket” / peşine takarak et j tu, bu savaş yolunda r) fakiyetler kazandı. Amer reisin seciye kudretini kuvvetine inanarak onuf rümeğe karar verdi. /E ' Mister Ruzveht, riyasfi ii X aşağı yukarı yarısına A yor. Onun tam bu sırada kımın bu şekilde itimad” bütün halkın onunla , ve başlanılan savaşı azminde bulunduğunu iy hu 0, ri Lütfi Fikri —anmine “Emlâkinden bir hayırlı işlere *” Pariste kanser h davisi sırasında ölen mebusu Lütfi Fikri D# namesi açılmıştır. 4 tarihinde Beyoğlu dö # terliğinde tanzim eo” fi Fikri Beyin yeğen ridun Fikri Byein y dördüncü hukuk ma" fından açılan bu ve#” | merhumun emlâkini" İ bir kısmını hayirli | görülmüştür. d Lütfi mülklerinin ve eşyasi” 7 varislerinin kanuni * tıktan sonra, İl rektörü ile İstanbul mahkemelerinin biri 3 * den mürekkep üç kii te bırakmıştır. Bu heyet, merh” emlâkin gelirinde cesaret, aile bağ i zerinde en iyi eser ” © ra verecektir. BU ““y müsabaka açılacak” bu müsabaka ç Bundan başka her if rinde en çok ii ş umumun saygısı kime biner fira v9 y riye kalacak gelirle J | versiteden veya | ale” yelişen bir veya iki çi lerini bitirmek içi” ” derilecektir. # Latfi Fileri Beyi”. E iki erkek mülkler içinde büyük bir apart”