9 Ekim 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 3

O yarak Beyoğlu Zükür hastane - leemerasmiesnemeniesdz myageg imi i Şehirciliğimiz Şehir deyince insanın aklına çok belediye memurları gelir. Sonra arabalarını hatırlarsınız. | Gürültülü caddeler.. Satıcılar, be - İye zabıtası bu hatıralar arasında » birer geçit resmi yapar. Fakat şehirciliğin (bu bakımdan bir görünüşü daha vardır: İlim ünden! Şehrin ilim bakımından (o tetkiki hiç yapılmamış idir. İstanbul belediye mecmuasın- çıkan bir kaç Yazı ve bir iki tercü- b kitap istisma edilecek olursa şehir nda otüde tesadüf edilemez. He- iddi bir surette kendi şehirlerimizi bir tetkik mevzuu yapan eserler çarpmaz. Son zamanlarda küçük bir eser, Halilin Şehi sayıfa içinde bir çok fikirleri yen risalesi bir Türk şehrini ilimi mikroskop altında bir kimya mev- gibi tetkika çalışmaktadır. : » 4 # Neşetin kitabında iki prensip birbi. anlaşmış, Jehimlenmiş bir halde. derecesi Haşaş kuru alınarak satılacak Şimdiye kadar afyon almır ve- ya satılırken iki taraf aralarında bir lâboratuvari hüküm olarak ka- rarlaştırıyor ve afyonün morfin derecesi bu lâboratuvarda tayin ediliyordu. âdeta hemen Milletler cemiyeti afyon komi» tesine Amerika tarafından yapı» lan müracaat üzerine bu usul ye - rine budunlar arası bir tahlil u - sulünün kullanılmasını istemiş - tir. Türk — Yugoslav uyuşturu - cu maddeler inhisarı o bu teklifi tetkik etmişler ve hazırlanan tah- lil usulünü İâboratuvarlara gön- dermişlerdir. Lâboraluvarlardan bugünlerde bir cevap gelecektir. Şimdiye kadar kullanılan | tahlil tarzları her memleketin kendisi - ne göre kabul ettiğine göre idi ve bu usullere nazaran afyonun mor- fin derecesi değişiyordu. Tek bir tahlil usulü konulduğu takdirde bu değişme kalkacaktır, Yeni kabul edilecek afyon tahlil usulü hiç şüphesiz afyon piyasa - sında tesir gösterecektir, | — Şehrin ilim usulleriyle görül- NI — Şehrin milli bakımdan tetki. ili noktanın tebarüz etmesidir küçük eseri hacminin zıddına kıymetlendiriyor. Şehrin tarifi, şehirlinin mukayeseli şekilde izahı, modern şehir, mil - Bhir, istismarcı şehir (o hakkındaki Mncelerin bir dizi halinde toplan- bizim fikir hayatımızın mikya - yeni bir köşedir. Şehircilik modern dünya hayatın - Mizerinde binlerce mütehassıs ça » n, binlerce âlime yeni ve oriji - söz söylemeğe imkân bırakan bir dur. Üniversitelerde şehirlile - i vardır. İnhisarın Kartel ile olan müna- sebatlı devam etmektedir. İnhi sar kurulduğu vakit #alış serbest olduğundan Türkiye çok O afyon ihraç etmiş ve Kartel bunları ala » rak büyük afyon stoku elde et « mişti. Müzakerenin ağır yürüme « sini bu stoka atfedenle i bizde ancak Üniversite bir mizde yer tutabiliyor, Bu şartlar İM vardır Fakat .stok bittikten sonra va * ziyetin değişeceği o muhakkaktır. Esasen inhisar idaresi satış husu - sunda acele etmemketedir. Afyon satışımız Kartel haricinde olduk - ça iyidir. İnhisar tarafından Ja - ponyaya takas suretiyle gönderi « lecek olan bin sandık © afyonün yarısı satılmıştır, İdare afyon tüccarları ile af - yon tahlili, rutubet, alım mese » lesi üzerinde de konuşmaktaydı. Rutubet ve alım meselesi halle- dilmek üzeredir. Bundan evvel inhisâr idaresi morfin derecesine göre Fiat veriyordu. Fakat tüccar haşaşı yaş alıp kuru satarak de receden kazanıyordu. İdare bu- na mani olmak için kuru usülünü tercih etmiştir. Alım © meselesi hakkında verilen kararlar inhisar meclisinden geçtikten sonra kat'i bir şekil alacaktır. şa Poliste tebeddül İstanbul emniyet müdürlüğü teşkilâtında yeniden bazı değişik- likler olmuştur. On yedi üğüncü komiser, “altı ikinci komiser İs - tanbul kadrosundan diğer vilâ - — kadrolarına nakledilmiş - f erdir. Buna il vilâyetler e vefat eylediği kemali tees - isinin ei hi haber alınmıştır, Mumaileyh İ de İstanbul kadrosuna getirilmiş- , daşları arasında çalışkanlığı | tir, Yüz etmiş ve muhitine ken» | i sevdirmiş bir zat idi. #adece mücetrit bir mefhum helin- rakmayan şehirciliği, sosyoloji i- İğraşanler için güzel bir örnektir. p alınız kütüphanelerinde çalışan - ie değil, con kayniyan bir ha» wemzet olan bir memlel bir tarla bereketi ile sre 8 hazırlıyan şehirlerin tanzimi, ? id! - , si, yeniden kurulması ile uğra y da bundan istifade edecekler » Neşet Halil, © bir üstü en ye bendemi üs J bebrike eni kpa Sadri Etem b Çin heyeti Bir haftadanberi memleketi - ide bulunan altı kişiden mü - ep Çin askeri beyeti dün An- tadan dönmüşlerdir, Çin askeri heyeti bugün vapur- i enderiyeye hareket edecek - ir. İRTİHA L İstanbul belediyesi Beyoğlu ebecisi Gani Beyin dün du- olduğu sahtalıktan kurtula- Ayrıca bazı sivil memurların ğ a resmi zabıta kismma nakilleri mezesi Yarm saat onda Bey- kararlaştırılmıştır. Zükür hastanesinden kaldırı- Kasrmpaşaya geçirilecek ve dan sureti mahsusada temin n Haliç vapurlarından birile İzmir nafra başmühendisi Nu- nakledilecektir. Cânaze ri Beyin İstanbul nafıa başmühen- milli Istanbul Mafıa baş mühendisliği | e Eyüpte kılmacaktır, Mer- | disliğine,. İzmir nafıa başmuhen- y ailesine ve kendisini tanı- İ disliğine de Samsun başmühendi- Hara samimi taziyetlerimizi | si Mehmet Beyin tayin edildikleri İ iririz , h k il ) di : | | le faydalı ve kanunları Meclis Reisi Kâzım Paşa Hz.nin beyanatı Büyük Millet Meclisi Reisi Kâ- zım Paşa Hazretleri gazetecilere şu beyanatta bulunmuştur: “— Meclisin mutat içtima se- nesinin bidayeti olan bir teşrinisa- nide açılacaktır. B. M. Meclsinin müzakere ve tetkikine arzedilmiş bir hayli ka- nun: Jâyihası vardır. Bunların içinde mühim olarak iş kanunu, orman ve maadin kanunu ile di- ğer bazı adli lâyihalar vardır ki, bu devrede bukanunların müza- kerelerinin ikmal edileceğini ümit ediyorum. Büyük Millet Meclisi azasının hemen kâffesi tatil devresinden istifade ederek intihap dairelerini ziüaret etmişler, mahalli ihtiyaç- larla alâkadar olmuşlardır. Bu tetkikat heyeti umumiyesi itibari- müsbettir. Fakat daha henüz intihap dairelerinden dönen mebusların hepsiyle görüş” medim. Vefat eden Sıvas mebusu Rah- mi, Samsun mebusu Emin, Balı - | kesir mebusu Ali Şuuri Beylerle ikinci umumi müfettişliğe tayin & dilen İbrahim Tali Beyden inhilâl etmiş dört mebusluk vardır. Mil - let Meclisince bu münhallere res- men ıitla (Opeyda edilmemiştir. Halk Fırkasi tarafından da bu münballere namzetler henüz tes- t edilmemiştir. Meclisin mevzuu bahsolacak ve Zamanın - da yeni mebüslar seçilecektir. Tasarruf Cemiyetinin mesai - inden çok büyük istifadeler edil - mekte olduğu her gün muhtelif vesilelerle görmekteyiz. Ankarada yal sergi binası Tasarruf Cemiy: olmuş teşebbüslerinden biridir. Bu sergi mühim bir ihtiyacı kar- şılamaktadır. Sergi Cumhuriyet bayramında açılacaktır.,, Türkiye ile Macaristan arasında yeni bir nakliyat yolu Tuna nakliyatı şimdiye kadar Galas veya Braylada yoluyla ve deniz vapurundan Tuna vapuruna aktarma suretile (o yapılmaktaidi. Bu aktarma ise masarif, zaman zayiata ve çok defa eşyanın zarar- larmı mucip oluyordu. Bir Macar şirketi asri mötörlü bir gemi yap - tırmış, ve bu gemi ile Türkiye ve Macaristan arasında ve doğrudan doğruya bir servis ifa etmiye karar vermiştir. “Budapest, ismindeki motörlü gemi ilk defa olarak tam hamule ile bu ayın 12 — sinde İstanbula gelecektir. Eşyayı tahliye ettikten | sorira Beyrut, Hayfa ve İskenderi- yeye uğramak üzere yoluna de - vam edecektir. Dönüşte gemi İz - mir ve İstanbulda Tunaya mahsus emtiayı alacaktır. Hasan Bey Ankarada Sehrimizde beynelmilel parlâ- mentolar konferansşna riyaset e- den Büyük Millet Meclisi birinci reis vekili Trabzon mebusu Hasan Bey Ankaray» dösmürtür. | “Fi iliş, orman ve maden bu ! içtima devresinde bu münhaller | gişiklikler yapıldığı, yeniden iki muavinlik ihdas edildiğini yaz - muvaffak | aktarmasız | caret odasında Dün muhtelif meseleler etrafında konuşuldu İstanbul Ticaret ve Sanayi oda meclisi ikinci reis Habip zade Zi- ya beyin riyasetinde dün toplan» mıştır. 1935 yılı başında yapıla» cak olan oda meclisi azalığı seçi» mi için yapılan hazırlıklar, mües- sesclerin ve cemiyetlerin göster- diği mümessillerin İistesi (okun muştur. Bundan başka kanunda kazanç vergisi miktarı tayin edil- miyen esnaf zümreleri için idâre heyeti tarafından verilen kararlar müzakere edilmiştir. Bu arada aktar ve takunyacılara gösterilen kazanç vergisinin miktarının çok olduğu, dans mekteplerinden yüz- de yirmi ve içki satılan dans mek» teplerinin de gazinolar gibi sayı- larak yüzde doksan kazanç ver- gisi alımması işaret edilmiştir. Toplantıda umumi kâtip Vehbi Beyin istifası üzerine iktisat ve » kâletinin cevabı okunmuştur. İ - İ kinci reis (o Habip zade Ziya bey İ Vehbi beyin hizmetlerini anlat- | mıştır, de Mithat, Sadettin, Hacı Recep, Habip zade Ziya ve Gani beyler- den mürekkep bir komisyon seçil miştir. — almama — | Istanbul gümrüklerinde işleri kolaylaştırmak için İstanbul gümrüklerinde, işleri mıştık. Bütün gümrük teşkilâtma yeni verilecek şekil için hazırlanmak - ta olan kanun lâyihasının esasları tamamiyle tespit edilmiş bulun - maktadır. Bu esaslar, Başvekâlete gönderilmiştir. Diğer taraftan, gümrük mua - melelerinin daha süratli yapılma * sını temin için idari tedbirler de alınmak üzeredir. Bilhassa, ko - misyoncularla gümrük memurla - rının teması azaltılacak; beyan - name takibi için her komi nun evrakı bizzat dolaştırmasına meydan verilmiyecektir. Alınacak tedbirlerle muamele: ye konacak evrak azami süratle neticelendirilecektir. Bu hususta alımacak karar, yakında tatbik edilecektir. —e—— Adliye ıstılahlarınıTürkçe- leştirmek için Adliye istılahlarını türkçeleş - tirmek için avukatlardan mürek » kep bir komisyon teşekkül etmiş- ti, yoncu - Komisyon ilk toplantısını ya - parak, istilah Jisteleri (o üzerinde tetkik grupları teşkil etmek sure - i tile mesaiyi kolaylaştırmağa ka - rar vermiştir. Komisyon Oo bugün tekrar toplanarak bu grupları se- çecektir, Ülkemi Inhisarlar Vekili Şehrimizde bulunan inbisarlar vekili Rana bey, inhisar dairele - rinde meşgul olmaktadır. Dün, inhisarlar umum müdür - binasında öğleye kadar kal - mıştır. Kendisiyle görüşen obir muharririmize, vekil bey: “Mutat işlerimizle uğraşıyoruz. Yeni bir şey yoktur.,, demiştir. Yeni seçim işi için de Nemli za: ! kolaylaştırmak için idari bazı de- ! I KONUŞUMLAK i Tiyatrocuk değil, tiyatro lâzım — Söyle yavrum, yalan olsa ina « rm! Ben de, son zamanlarda, kalemle « rin ucundan tiyatro sözünün dökül - düğünü gördükçe seviniyorum, “Bize İ bir tiyatro lâzim mıdır, değil midir?” Tereddüdün ortadan kalkmak üzere olduğuna inanıyorum. Bir Türk tiyat- rosunun elzem olduğuna kanaat ge - örilmiştir hükmünü besleyip kıvanç duyuyorum. Dün de, Yunus Nadi Bey: Hâlâ o iş: Tiyatro mektebi ve sahne hayatı başlığı ile, şümullü surette varlığını duyamadığımız — bu güzel meseleye dokundu. Raşit Riza ve arkadaşları İstanbul Şehir Tiyatrosundan ayrıldıktan son. ra, ikinci bir sahnenin izleri belirme- si üzerine akla ilk gelen şey şu oldu: Raşit Riza, Ankarada bir Şehir Tiyat- rosu kursun. İşte “Cümhuriyet baş « müharriri de, bu mevzu üzerinde ko- nüşuyor ve ilk nazarda hakk görüle « cek bir mütalea yürütüyor. Diyor kiz Raşit Riza Beyin ayrı bir trup teş. kil edeceği veya hattâ ettiği anlaştir » yor. Ankara şehri bu yeni trupu pek- âlâ kendisine bağlıyabilir. O da gider, Ankara şehrini teşkil eder, Bu sahnenin yanıbaşma ilâve edile » cek bir DERSHANECİK ve Tiyatro mektebimiz olur... Evet, bu temenni bir bakıma doğ « rudur. Fakat tiyatroyu gönülden bes nimsiyenleri bu temenninin kuvveden file çıkması, tatmin edemez. “Hiç yok tan iyidir” in doğru bir söz olduğuna arbk (kani değilim. “Yahep, ya hiç” devrinde (yaşadığımıza, ve “bep” i başardığımıza kailim. Bunun için Ankara sahnesinin (mahdut bir bütçe ile, dar bir kadro ile kurulma - sina taraftar olmamak lâzımdır. Raşit Riza ve arkadaşları, pekâlâ — meselâ İzmir gibi — büyük şehir- lerimizden birinin sahnesini kurabilir. Bu sahnenin yanıbaşına bir de dersha- necik ilâve olunabilir. e Fakat devlet merkezimizde böyle bir çerden çöpten- liğe kanaat etmek — Yunus Nadi Bey de takdir ederler zannederim — belki Raşit Riza ve arkadaşları için'bir ni - met olar, fakat Ankara için hiç bir tey olmaz ve olacağı da (daha fazla sürüncemede bırakmak © tehlikesine maruz biraktırır. Ankaranın ihtiyacı bir Şehir Tiyat. rosu, bir tiyatro dershaneciği değildir. Ankarada bir devlet tiyatrosunun kü- rulmasını istiyoruz. Muhtaç olduğu - muz şey tiyatrocuk — ve dershanecik değildir: Tiyatro ve tiyatro mektebi « dir. Selâmi izzet Regaip gecesi İstanbul müftülüğünden! NI - Teşrinievvel - 934 Perşemb& günü Recebin iptidası olmakla akşamı — Cuma geçesi — (Leylei regaip) olduğu ilân olunur, pm Yabancılardan fazla parâ alan oteller Sayfiye yerlerinde bulunan bir kaç otelin yabancı müşterilerden fazla para aldıkları belediyeye şi- kâyet edilmiştir. Bu şikâyetler ehemmiyetle tet- kik olunmuş, otellerden birinin hakikaten fazla para aldığı tesbit edilmiştir. Fazla para otelciden a lmarak şikâyetçiye verilmiştir. ilime Gelen seyyahlar gittiler İ Dün sabah Homerik vapuru ile şehrimize gelen 450 kadar İngiliz ve Alman seyyahı şehrimizin gö- rülmeğe değer bütün yerlerini gezmişlerdir. Seyyahlar, gruplar | halinde muhtelif yerli acentalar ve ecnebi acenta şubeleri tarafın- dan şezdirilmiştir. Dün “Vagon Li kumpanyası,, kendi grubuna Perapalas otelin « de bir çaylı dans vermi y pur bu sabah hareket etmiştir, ie