18 Mart 1934 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 6

, — 6—VAKIT 18 MART 1934 YALOVADA TOPLANAN KÖY Yalova, (Hususi) — Şiddetli kar fırtmalarından sonra devam eden yaz gibi sıcak havalardan is- tifade ederek Yalovaya kadar kı- sa bir seyahat yapmak istedim ve çıktım. Vapurda iki yüz kadar yol- cu ve bir çok ta eşya vardı. Bun- lardan bir kısmı o Büyükadaya ve bir kısmı da Bursaya gitmek üzere Yalovaya çıktılar. Vapurda Her gün saat sekizi kırk beş ge- çe köprüden kalkan bir vapur do- kuzu üç geçerek Kadıköyüne ya - naştıktan sonra Heybeli ve Büyük ” o Adaya uğrıyarak (o Yalovaya gel- © mektedir. £ Biz tamam iki buçuk saatte buraya geldik. Hava biraz lodos olduğundan adalara kadar (bir parça sallandık. Büyükadayı dolaşırken sahilden tepelere ka- dar uzanan koyu (yeşil renkteki çam ağaçlarının ( gölgeledikleri kırmızı keremitli beyaz (köşkler, mazinin bin bir maceralarını bize okuyor gibi geliyordu. Senelerden © beri burada yaşamakta olan aşk ve füsun ilâhesi, sabah güneşinin akisleriyle henüz uykudan uyan - mış gibi duruyordu. Biribiri ar- kasından koşarak dantelli etekle- rini öpmeğe uğraşan küçük dal- galarm korkak ve mütereddit du- dakları köpürerek geriye (oçekil- dikçe o, gururundan başımı çevirip te bakmıyor gibi geliyordu. Kim- bilir ne kadar pişkin bir kalp ta- şiyor?, Kimbilir o, ne kadar sevda zedelerin hayallerini yaşıyordu !. Ben, güvertenin parmaklıklarına dayanarak bunları düşünürken va- purun düdüğü beni hakikatle karşı karşıya getirdi. (Vapur iskeleye yanaşmış, herkes biribirini iterek dışarı çıkıyordu. o Bende onlara karışarak kendimi iskelenin üze - rine attım.. Yalovada Ben görmiyeli burası çok değiş- miş ve âdeta güzelleşmiş... İskele meydanına paket taşları (o döşen- miş, geniş bir yaya kaldırımı ya - pılmış... Hükümet konağı başka bir kisveye bürünmüş, bir çok yeni evler inşa edilmiş.. (Velhasıl eski manzaradan hemen (hemen eser kalmamış gibidir. Buraya tayin olunduğu gün: © denberi büyük bir dirayetle kaza- © yı idare eylemekte olan kayma: kam Şefik Bey sarteylediği mesai nisbetinde muvaffakıyetler hasıl olmuş ve memleket halkı kendisi- ne büyük bir sevgi ile bağlanmış- tan, | Yalovada muhtarlar z Kaymakam Şefik Beyin açtığı kursta neler öğreniyorlar ? MUHTARLARINDAN BİR KISIM ( Kenarda X işsretti muhtar Meliha H. 7 Muhtarlara ders Bir mülkün © idaresinde evvelâ , köylerden başlamak ve oralarda i temelleri kurarak yükselmek hik- ! meti, hükümet Kadrköyüne uğrıyan vapurla yola ! iktızasmdandır. Devlet teşkilâtları içinde en ziya» de kıymet ve ehemmiyet verilme- si lâzım gelen bu köylerin seneler- ! denbri ihmal edilmeleri yüzünden | koca bir Osmanlı devleti yıkılmış ve mülkümüzün üçte ikisi elimiz - den çıkmıştır. İşte bu çok acı hakikati anla- mış olan cümhuriyet hükümeti her şeyden evvel köyleri o düşünerek onlar için bir köy kanunu yapmış- tır. Bu güzel kanun, ibtiyar bey- etlerine büyük kudret ve selâhi- yetler verdiği halde bazı taraflar- da muhtarları okur yazar olmakla» rr ve yahut o kanunu tatbik ede- bilecek kabiliyette bulunmamaları yüzünden beklenilen neticeler bi- raz geç elde edilmektedir. Bu kanunun hükümleri iyice anlaşılacak olursa köy ihtiyar hey- etlerinin âdeta birer (omeb'usan meclisi kuvvetinde olduğu görü- lür. Eskiden olduğu gibi muhtarlar, köy heyetlerinin mühürlerini bir ip parçasına bağlı olduğu (halde ceplerinde taşıyarak her hangi bir evraka top yekün basmak gibi ka- | nunsuz hareketlere artık müsaade edilmemek lâzım gelir. Köy muhtarları kendi selâhiyet- lerinin ne olduğunu bilmediklerin- den dolayı en küçük davalar için dahi köylüler kaza merkezlerine kadar gelmektedirler. Sonra her hangi bir karakol ku- mandanınm lüzumsuz yere köy muhtarlarını kasaba ve şehirlere kadar celbederek (o onları divana çekmesi ve bu celp (o keyfiyetinin haftada bir kaç kere yapılması gi- bi yorucu ve işten alıyoyan hare- ketler hep muhtarların köy kanu- nu ahkâmına vakıf olmamaları yü- zündendir. Muhtarların köylerde oturacak birer odaları ve ihtiyar heyetleri- nin de içtima edecek gün ve saat- leri olacak ve köy halkı kendileri için buralarını makam olarak ta- nıyacaklar ve her iş için kaza mahkemelerine koşmıyacaklardır. Bir köylü bu heyete müracast ey- lediğine dair elinde kâğıt olma - dıkça kaza merkezinde onun işine kulak asılmıyarak tekrar ihtiyar heyetine gönderilmelidir. Köyler, şehirlerin birer hayat kaynağı ol- duğundan oralarda oturan insan- lar ,ne kadar yükselmiş olurlarsa Bigada bir kız ateşe düşerek yandı Bigada Filibeliler çiftliği hal - kından bozacı Mehmedin üvey kı- zı 28 yaşlarındaki Haticenin evde kimse bulunmadığı oObir sırada i sar'ası tutmuş ve yanmakta bulu- | nan ocağın içine düşüp cayır ca- yır yanmış ve ölmüştür. Çorluda sıtma İ Tekirdağında Çorlu - kazasında s6 İ nelerdenberi yapılan pirinc ziraatinin sıtma hastalığına sebebiyet © verdiği | görülmüştür. Bu mühim işin lâyik olduğu ehemmiyetle tetkik © edilerek esaslı bir | surette halli için bir heyet ayrılmıştır. Bu heyet bu hafta içinde bu sene Çorlunun Kara Ahmet, Paşaköy ve Kara Sinit çiftliğinde yapılmak iste- nen çeltikleri tetkik için mahallerine gidecektir. Samsunda bir cinayet Samsun, 16 (Hususi) — Evelki gün bir gencin ölümü ile neticelenen bir vaka oldu. Feci olduğu kadar ga- rip olan bu hadise şöyle cereyan etmiş- tir. Fener sahasındaki lik maçlarını seyretmek için civardaki tepelere çıkan Vezirköprülü Yirmi bir yaşında Hakkı oğlu Ahmet ismindeki gencin yanına bir ora üç kişi sokularak tecavüzatı li- saniyede ( bulunmuşlardır. Bu halden sinirlenen Ahmet oturduğu (yerden kalkmış ve aşağı doğru inmeğe başla. muştar. İşte bu sırada O mütecavizler Ahmedin üzerine atılmışlar ve cebren tarlelara doğru sürüklemeğe başlamış- lardır. Bir ara şerirlerin elinden kur- tulup koşarak kaçan Ahmet kendisini (Sırt Ustü) denilen yardan aşağı atmış ve sukut neticesi nezfi dimağiden vo» fat etmiştir, Mütecavizlerden Çorum- lu Sadi ve hemşerisi oAhmet yaka. lanmıştır. Polis diğer maznunun izi üzerindedir. şehirler halkı da o derecelerde yükselmiş olurlar. İşte bu mühim noktaları göz ö- nüne alan kaymakam (Şefik Bey burada bir kurs açarak 32 köy muhtarını toplamış ve on gün on - lara H. Fırka binası salonlarında köy kanununu öğretmiştir - Muh tarlar büyük bir şevk ile derslere | devam ederek köy kanununun tef- sire muhtaç m&Ödeleri hakkında notlar tutmuşlardır. İçlerinde Bacık köyünün muhtarı olan Meliha Hanımın da bulundu” ğu bu faziletli muhtarların yara” dılışlarndaki (o kabiliyet ve zekâ bu derslerle bir kat daha parlamış ve bu sayede kendi benliklerini anlamaktan mütevellit büyük bir neş'e dalgası gözlerinden fışkırdı” ğı halde köylerine avdet eylemiş - lerdir. Bu muhterem muhtarlarımız, Yalovada bulundukları müddetçe başta kaymakam bey olmak üzere jandarma kumandanı asyişten, mal müdürü vergilerden, hususi muhasebe memuru mükellefiyet - ten, doktorlar sıhhat işlerinden, ziraat ve baytar memurları ekin den ve hayvanlardan, nüfus me » muru doğum, ölüm vak'alariyle nüfusa nasıl kaydolacaklarından tapu memuru da araziye müteallik meselelerden çok faydalı dersler vermişlerdir. Muhterem muhtarlarımız, Ya- lovada bulundukları (o müddetçe istirahatları temin edilmiş ve halk fırkasiyle belediye tarafından zi- yafetler verilerek izaz ve ikram edilmişler ve hükümetimizin ken- dilerine verdiği ehemmiyetten çok memnun olarak kıymetli bilgili ve yüksek sevinçler içinde köyleri- ne dönmüşlerdir. İbunden birkaç gün evel ölen İile bütün dünya bilgi ve kültür mahfel-İmanda iyileştirilmesi lâzım geldiği tasdik Türk - Sovyet bilgi | araştırmaları Sovyet akademisinde âzadan ve diğer i âlimlerden mürekkep hususi bir komite teşkil edildi Savyetler bilgi ve kültür (o âleminejzararlar © vermiştir. mensup şahsiyetlerin dahil bulundukları kongreleri seyrekleşmiş ve | sistemden “Pan - Unyonist,, birliğinin ( fikirlerinilmahrum kalmıştır. Bilgi sahası (asgari neşreden “Bilgi ve Kültür, gazetesinin |İhaddine indirilmiştir. Halbuki, beynel- son sayısında, Sovyetlerin en (o yüksek/milel siyasi münasebetlerin çokluğu ve bilgi ve kültür şahsiyetlerinden © Olup (karışıklığı yüzünden âlimler yalnız başla ve ölümü|rma, gayri twbii olduğu ve kısa bir za“ Beynelmilel bilgi lerini çok müteessir eden profesör Ol-İedilen bu vaziyeti değiştirmek | için bir denburg'un Türkiye — Sovyetler siyasi|şey yapamazlardı. Bunun için Sovyetler ve kültür yakmlaşması hakkında bir ma-|âlimlerinin Türkiyeye daveti umumü bir kalesini neşretmektedir. Bugün büyüklalâka uyandırmış oldu; zira, birçok bil ölüler, daha doğrusu ölmez büyüklerİgi meselelerinin tetkiki ve Sovyetlerde Arasına karışan profesör bu mühim ma-lelde edilen bilgi muvaffakıyetleri hakkın» kalesinde diyor ki: da izahat verilmesi mevzuu bahis bulu- , , “Türkiye ve Sovyetler ittihadr gibi|muyordu. iki büyük devlet arasmdaki . siyasi ya-| (o Türkiye bilgi mahfelleri tabii kuvvete kımlaşma yalnız siyaset görüşü noktasın-İlerin verimi işine ait ve günden güne zi- dan ehemmiyeti haiz olmakla kalmamış | yadeleşen büyük araştırmalara çok bü- ve son zamanlarda kültür inkişafına da yük bir ehemmiyet vermektedirler. Çün- tesir yapmakta — bulunmuştar. Bununlkü Türkiyede de, fevkalâde bir iktısadi için Türkiye ile Sovyetler arasındaki ya: İshemmiyeti haiz olan bu araştırmalar hü» kınlaşma işinde kültür ve belgi meselele-| suçunda teşebbüsler yapılacaktır. Sov« ri de müstesna bir mevki (o almışlardır. yetlerin yaptıkları bu araştırmalar sohum» Türkiye hükümetinin daveti üzerine aka-İda yeni bir bilgi organizasyonu şekli vü» demi szasından Marr ve Samoyloviç'in'cude getirilmiştir. Sovyetler bilgiler a« Türkiyede yaptıkları seyahat bunun en|kademisi yeni şubeler ve esaslar yapmış» iyi misalidir. tır ki, bunlardan Kafkasya ve orta As Bilgi işleriyle yakından uğraşanlar bi-| yadakiler, vücude getirdikleri eserlerin lirler ki, emperyalist dünya harbinden|birçok görüş noktasından Türk âlimleri» sonra milletler arasında bilgi münasebet-İnin eserlerine benzeyişi yüzünden, Tür- leri zayıflamıştır. Bir memleket âlimleri|kiye bilgi mahfellerini bilhassa alâkadar diğer bir memlekette ilim sahasında olanİetmektedir. Bu da bilgi organizasyonu bitenlerden pek az malümat alabilmekte-| görüş noktasından Türklere faydak nü- dirler. Bu da bilgilerin inkişafına büyük İmuneler verecektir. ev 0 8 vee ör BA Se eman EE bene Adanada beş tevkif. ADANA, 15 — Failleri meç“ hul kalmış bir cinayet hakkında cüm- huriyet müddelumumiliğine vuku bu- lan bir ihbar üzerine evelki gün dokuz erkek ve üç kadının nezaret altıma alı” narak istintak hakimliği © tarafından sorguya çekilmişlerdir. Evelki gece Jandarma nezarethane- sinde bırakılan bu on iki kişi dün tek- rar edliyeye getirilmiş ve akşam geç vakit sorguya © çekilmiş, müteaddit kereler muvacehe edilmiş ve tahkika- Mehmet oğlu Temail, Zeki oğlu Niya- zi ve Mehmet oğlu Kadirin gayri mev- kuf olarak haklarında tahkikatın yar pılan Karar verilmiş ve beş suçla Vukubulan ihbarm mahiyeti Kara: | isalı Mehmet adında birinin bundan bir müddet evvel Perişanın evine götü- rüldüğü ve o geceden sonra hayat ve- ya ölümü hakkmda hiç bir malümat a- İanamadığı gibi bu adamın üzerinde © gece külliyetli miktarda da para bu. lunduğu bildirilmiştir. İşte adliye şimdi bu adam ne ol. duğunu, öldürülmüş İse cesedinin ne. reye gömüldüğünü araştırmaktadır. Kumar yüzünde bir kavga .. MERZİFON, 15 — Alı Mart salı akşamı saat 8 buçukta Gürcü Kâ- milin kahvesinde kumar oynamakta 0- lan Marmca köyünden Karaman oğlu Feyzullah ile kahve sahibi Kâmil, ara» larda 20 kuruş yüzünden o kavgsya tutuşmuşlar, Feyzullah ağız kalabalı" ği yapınca Kâmil dayanamamış, masa» nin üstünden aldığı bıçakla Feyzullahı böğründen ağır surette yaralamıştır. Kümil O kaçmış, yaralı dispansere kaldırılmış, orada fazla kan zayi ettiği rm AĞLA gi kun eke Elle dilek) Türk bilgisi ve Türk âlimleriyle ya kınlaşma işine yardım isteğiyle (o Sovyet v Meninin, nizi i ve dığcı alimlerden Tüürekkep hususi bir komite teşkil etmiştir. Bu komitenin va» zifesi, müşterek Sovyet — Türk bilgi araştırmalarını ve bilgi araştırmaları işin- de karşılıklı tanışma hususunu müker mel bir surette organize etmektir. Sov- yetler ittihad bilgi kuvvetlerini araştır. ma müessesesi, Savyetler bilgi müesses selerinin, bilgi hizmetlerine dair (olan basılmış malümat ve izahatını Türkiyeye göndermiştir. Bu mücsseselerin vücude getirdikleri eserler Türk âlimlerini alâ- kadar etmektedir. Bilgi çalışması işinde fevkalâde lüzumlu olan bu gibi malâma- tn Türkiyede dahi basılacağından kati yen şüphe olunamaz. Kır evleri hakkın- da fotoğrafileri muhtevi bulunan ve yâ“ Ikında Türkiyeye hediye olarak gönderi- lecek olan bir albüm kabının nefaseti iti- bariyle Sovyetlerdeki (o güzel sanatlar bilgisi hususunda güzel bir misal teşkil edecektir. Sovyetler bilgi akademisi azası Türki- yede bulundukları günlerde, Türkiye ve Rusyada toplanan Türklüğe ve saireye «- fit zengin yazma kitapların teatisi husu- sunda teşkilât yapılması için konuşmalar. da bulunmuşlardır. Sovyetlerdeki zen- gin vesikalar henüz kâfi derecede tesbit edilmemiş olduğundan Türk ve Sovyet âlimlerinin çalışma birliği yapmaları lü- zumu daha ziyade barizdir. Bilgi adamları kadrosu meselesi hem Savyetler, - hem Türkiye için fevkalâde ehemmiyeti haiz bulunmaktadır. Bunun için Türkiye ile Sovyetlerin © biribirine karşılıklı genç âlimler göndermeleri lâ- Zamdır. Türk ve Sovyetler büyük (bilgi işleri hakkında biraberce kararlar verilecektir. Bu büyük bilgi çalışmaları birlikte teşeb- büslerin kuvvet ve ehemmiyetini göste- recektir. Eski Sardlar araştırmaları hak- kında konuşmalar başlamış iki memleket arasında karşılıklı munta- zam bir bilgi haberleşmesi hizmeti teşkil olunmaktadır. Sovyet ve Türk âlimleri bu haberleşmenin mümkün mertebe iyi olmasını temin için elden geleni yapacak- lardır. Sovyet ve Türk âlimlerinin beraberce bilgi işlerinde çalışmalarımın bu başlan- İgıcı, bilginin iyi ve çobuk inkişafı saha- sında ilk teşebbüsü ifade etmektedir ki, bilginin çabuk bir surette inkişafı temin edilmeden yeni bir yaşama organizasyo- nu yapmak kabil değildir.