— 2—vVAKIT 7 4 MART 193 SON HABERLER : TELGRAF - TELEFON - RADYO Venizelos Balkan misa- İntihap kını niçin beğenmiyor? Fırka, namzetlerini “Italya Yugoslavyaya hücum ederse, Yunanistan Yu-| goslavyaya yardıma mecburdur. Fakat bu takdirde.. ,, | Atina, 6 (Hususi) — En büyük muhalefet fırkasının lideri olan M. Venizelos, Belgradda çıkan Politi- ka gazetesinin Balkan mişakı me- selesindeki hattı hareketini tenkit için yazmış olduğu makaleye ce- vap vermiştir. M. Venizelos, bu cevabında di. | yor ki: - “Bugünkü siyaset harbi umu- miden evel takip edilen siyasetten pek farklı olmalıdır. Yunanista- nın arişk komşularının toprakları üzerinde hiç gözü yoktur. Bunun en bariz delili Türk — Yunan dostluğu ve misakıdır. Ak denizde bir mahreç istiyen Bulga- ristan istisna edilirse, diğer dey- letlerin de Yunan toprakları üze- rinde hiç bir iddiası mevcut değil- di>. o Maamafih Yunanistan, Bul garistanm her hangi bir hüçumu- nu defetmiye kadirdir. Bu itibarla Yunanistan herkeş- le dost olmalı ve hiç bir kimsenin düşmanı olmamalıdır.,, Müteakiben M. Venizelos Bal» kan misakından bahsederek bu- nun hedefi Balkanlara mahsus bir mahiyeti haiz olmadığı gibi Bal- kariTdövletletinini anlaşmasını te- min “&ğdetiiyeteğini ve Londrada imzalanan mutaarrızın tarifi pro- tokolunun Bulgaristanın Balkan misakına iştirakini imkânsız bir şekle soktuğunu yazmakta ve ma- kalesine şöyle devam etmektedir: İtalyanm, Arnavutluk tarikiyle Yugoslavyaya bücum ettiği farze- dilse, Yunanistan Balkan © misakı ahkâmı mucibince Yugoslavyaya yardıma mecburdur. Fakat bu tâkdirde İtalya Yunanistana (bir ültimatom vererek seferberliğini durdurmasını istiyecek, tabii ka- bul edilmezse Korfo adasını işgal edecek, Selânik ve Atinayı ablo- ka altına alacıktır. Görülüyor ki, Yunanistan yapamıyacağı bir ta- kım * teahhütler altına girmiş olu- yor. ? M, Venizelos, makalesinin 80- nunda 1914 senesinde, Sırbistana hücum ettiği takdirde Yunanista- na Manastır şehrinin verileceğini vadeden Atinadaki Alman sefiri- ne, Yunanistının böyle büyük bir ! namussuzluk irtikâp etmiyeceği csvabını yermiş olduğunu eylemektedir. Çaldaris'in sözleri Atina, 6 (A.A.) — Başvekil M, Çaldaris, matbuat mümessillerine yaptığı beyanatta, siyasi şefler kon feransı müzakeratı hakkında ha- yali haberler neşreden bazı gaze teleri müzhaze ederek demiştir ki: — “Bu müzakereler gizli idi. Muntazaman 7 ere Zabıtları tutuldu. Bunun için orada söyle- nen şeylerin tağyiri mümkün de- ğildir. Gazetelerde intişar eden yanlış hâvadislerin konferansa iş- tirak edenlerden çıkmadığını ümit «derim.,, Başvekil bundan sunra parla- ilâve | rür eden şekilden farklı i değişiklik yapmıyacıktır. * meutoda yapılacak beyanıt hak-| kındaki suale cevap olarak ta de- | miştir ki: N İ ği “Mecliste yapılacak olan beya- natın metnini şimdiden tebliğ mümkün değildir. Siyasi reisler bu metni biliyorlar. Millet te mü- teakiben öğrenecektir. Her hal de bu beyanat konferansta tekar- olmiya- caktır. Keza bu beyanat, Yunanistanın imzasını taşıyan misakta hiç (bir Böyle bir değişiklik hükümetin — halen devleti namına üzerine aldığı ta- ahhütlerini yapmamak demek © lur. Böyle bir şey hiç bir münase- betle yapılamaz. Başvekil sözlerini bitirirken ha- riciye nazırı M. Maksimosun mem- leket harici işleri maharet ve ince- likle idere etmesinden dolayı pek ziyade memnun olduğunu söyle- miştir, Atina, 6 (Atina ajansı) — Ka- timerini- gazetesi, Yugoslavya hı- riciye nazırı M. Yevtiçin mezkür gazete tarafından Belgrada gön“! derilen hususi muhabire © yaptığı beyanatı neşretmektedir. M. Yevtiş Balkan anlaşma mi- sakının harp için değil sulh — için yapılmış olduğunu ehemmiyetle kaydederek Balkan misakının B2l- kanlar harici için bir taahhüdü ta- zammun etmediğini ( söylemiştir. Mumaileyh M. Venizelosun Bal- kan misakı aleyhindeki mücadele- sini gayri dostane bir tarzda yap makta olmasına karşı, (o hayretini beyan etmiş ve demiştir ki: — “M, Venizelos misakı tasvip edecek ilk zat olmalı idi. Acaba mumaileyh Balkanlardaki haki kat mefhumunu gaip mi etti?. Ellinikon gazetesi, M. Venize- losu hiyaneti vataniye ile itham etmektedir. Mezkür gazete ile Akrepolis gazetesi diğer taraftan muhalefeti Balkan misakı aleyhin- deki hattı hareketlerinden dolayı it bam ederek yeni intihabat yapıl- ma ihtimalinden bahsetmektedir- ler, Atina, 6 (Atina ajansı): Siyasi fırka reisleri konferansında veri» len karar o mucibince hükümetin yapacağı tefsiri beyanatın metni M. Çaldaris, Maksimos, Kondilis ve Metaksas arasında bilitilâf ha” zırlanmış bulunmaktadır. met, Atinada imzalanan misakın ruh ve müeddasına muvafık olan bu beyanat metinini muhalefet rü- esasının kabul edeceklerini zan » netmektedir. Müthiş bir facia Batan bir vapurda 500 kişi boğuldu Kanton, 6 (A.A.) — Kanton liman methalinde batan bir va-| purda 500 den fazla kimsenin boğulduğu zannedilmektedir. Şimdiye kadar 350 ceset çıka! rılmiş ve yola dizilmiştir. Bir çok kadınlar cesetlerin (o önünde akrabalarını teşhise çalışmakta dur. | Hükü. | . ilân ediyor Ankara, 6 (A.A.) —C.H. Fır- İ kasından: Boş olan meb'usluklar- dan Konyaya (o ©ski Darülfünun müderrislerinden Muzaffer, Kas- tamonuya Vaşinşton sefiri Muhtar tamonuya Vaşington sefiri Muhtar Kütahyaya o Hâkimiyeti Milliye gazetesi tahrir müdürü Naşit Hak» kı, Orduya Maarif umumi müfet- tişlerinden Ali Canip, o Yozgada eski Madrit sefiri Yahya Kemal Beyefendileri C. H, Fırkası umu» mi reislik divani © fırka namzedi olarak tesbit etmiştir, Dahiliyenin tebligatı Ankara, 6 (Hususi) — Dahiliye vekâleti meb'us intihabatı hak- kında, münhsl mebusluk bulu" nan vilâyetlere tebliğat yapılmış tr, Ticaretanlaşmaları Ankara, 6 (Hususi) — Holan- da ve Çekoslovakya © ile yapılan ticaret anlaşmalarına ait tatbikat / esasları hakkında gümrüklere teb- | liğat yapılmıştır. i Ankara, 6 (Hususi) — Hükü metirdizle © ticaret müzakereleri yapmağa memur Alman murah- hasları buraya gelmişler, bugün! saat on altıda Hariciye vekâletin- | Ue ilk içtima yapılmıştır... Japon murahbasları ile müza- kereye devam olunmaktadır. ——— Macaristandaki casus şebekesi Budapeşte, 6 (Hususi) — Son | günlerde keşfolunan casusluk şe- bekesiriin fevkalâde geniş olduğu görülmüştür. Budapeştenin Yük - sek sosyetesine mensup bAZI müs him şahsiyetler" ve ordudan iki miralay ve dört yüz baş! tevkif o- İunmuştur, ——— | inhisar memurları | hakkında - Ankara, 6 (Hususi) — İnhisar memurlarının tayin, terfi ve teczi» yeleriyle maaş hallerini gösteren talimatname gümrükler vekâle- tince tetkik olunmaktadır . ——. Hariciyede tayinler Ankara, 6 (Hususi) — Midilli İ ve Kudüs kançelarhkları lâğvedil. miş, Pire konsolosluğuna Kâmil Mümtaz Bey tayin olunmuştur, —— Sovyetlerin kredisi Ankara , 6 (Hususi) — Sovyet hükümetinin vereceği sekiz mil- yonluk krediye müteallik itilaf. Reşit Galip merhum dün toprağa verildi (Baş tarafı $ mel sayıfımızda) azalarile kendisini tanıyan ve se- venlerle beraber çok kalabalık bir halk tabutu takip etmiş, cenize merasimine asker, polis, muzıka iştirak eylemiştir Hacıbayram öamiinde namazi müteakip Ankarı halkevi namma Mecdi Bey bir hitabede bulunmuş ve B, M,M,, Türk dili tetkik ce- miyeti, Türk tarihi tetkik cemiye- tü, Ankara belediyesi, hilâlinh- mer, himayeietfal, idman cemi- yetleri ittifakı, halkevi, Ankara ilk mektepleri mualimleri, maarif arkadaşları, İzmir lisesi mezunla- rı, C, H. F. Keçiören nahiyesi, | ziraat enstitüsü, Ankara mıntaka- sı etibba odası nımma çelenkleri takip eden al bayrağa sarılmış ta- but hariciye vekâleti önüne kadar el üzetinde taşmmıştı. Aynı he- yet kıymetli ölüyü mezarma kadar teşyi etmiştir. Cenaze Cebeciden geçerken İlk- tekin mektebi talebeleri yol kena- rma dizilmişler, aziz ölüyü selâm- lamışlardır. Mezarı başında T. D. T; cemi- yeti namma kâtibi umumisi İbra- him Necmi, bir mektep muallimi ve bir genç tarafından (nutuklar söylenmiştir. ibrahim Meçmi Beyin hitabesi; 5... İbrahim Necmi Bey; göyikunda. şunları söylemiştir: “Bugün tabutunun önünde bü- tün memleketi ağlatan Reşit Ga- liple, Türk dili tetkik cemiyeti, yalnız kurultayının bir reis vekil'- ni, merkezinin bir eski reisini de- ğil, dil davasınm dinç, mert, ha- raretli ve heyecanlı bir öncüsünü de kara topraklara teslim etmiş ©- luyor. Reşit Galip, resmi sıfatla” rının dışmda da milli tarih ve dil ülkülerinin fedayisi idi. O kadar ki, bü davanın heyecanları yüre- ğinin tellerini sarstığı zaman, res- mi sıfatlarını unutur, serbest (bir i mak isterdi, On beş ay evvel burada Samih j Rıfatın, cemiyetin kurulur kurul maz kaybettiği reisinin mezarı ö- nünde biz diyordu, büyük bir in- | san, büyük bir zekâ, büyük bir ar- | kadaş, büyük bir enerji kaybettik, ne yazık ki bugün de aynı sözleri kendi tabutu önünde tekrarlımak mecburiyetindeyiz, büyük bir in- san, büyük bir zekâ, büyük bir ar- kadaş, büyük bir enerji (odaha kaybettik. Türklük, Türkçülükleri onun ruhunun iç sermayesi olmuştu. Da- ha Tıbbiyer'bn çıktığı gün kendi- ne bol müşteri getirecek bir mua” yenehane açacak yerde (köylere namenin tasdikine dair lâyiha B. | Millet Meclisine verilmiştir, Vatandaşlığımızdan çıkarıldı gitmeği düşünmüş, bir kaç arka- daşile bu bayalini tahakkuk ettir. mişti. Sevimli (o gülümsemesiyle köyde önce nasıl zorlar, şüpheler» le karşılandıklarımı, sonra yavaş yavaş köylünün ruhuna girerek na mücadeleci gibi münakaşaya atıl | . Ankara, 6 (Hususi) — Milli sa: | şıl emniyetini kazandıklarmı an vaşta Türkiye haricine kaçan Düz | latışı hâlâ gözümün önü ir. celi Ahmet Hüsrev oğlu Çerkes Reşit Galip, köyde Türk ve İzzet Türk vatandaşlığından çıka» | Türklüğü sevdiği gibi, bütün öm- s#ılmıştır. ründe de hep bu sevgiye doğru &- i Emir oğlu Celâl isminde birisi | teşle koştu, tarihte de, dilde de, de vatandaşlığımıza kabul edil | halkevinde de hep Türklük 1 öştür, Türkçülük ülküleri için uğraştı. ve Ne yazık ki onu ömrünün en ol gun, en çok meyva verecek günür de kaybettik. Onun tetkiklerinden O çıkaca yeni ışıkları beklerken, önümüz bu kara toprağın karanlık ağzı çık tr. Şimdi artık onakarşı ne söyliye biliriz. Tek bir vazifemiz kalmış tır. O da büyük mürşidin, mem leket büyüklerinin irşadı, himaye si, delâleti altında onun da katıl ! dığı büyük bilgi ve kültür davasın da sonuna kadar onun gibi çalış mıya, onun mezarı önüne bir ke re daha ant içmektir. Zannede rim ki, bu ona en büyük tesliye ve en büyük rahmettir.,, Halkevi namına nutuk Ankara halkevi namına idarı heyeti azasından Mecdi Sadreddir Beyin hitabesi de şudur: “Reşit Galibi kaybettik. Gen: ihtilâlci kırk yaşma doymadan 8 ramızdan ayrıldı. Keçiörenin mü' tevazi bir bağ evinde çok sev iğ kitaplarınm arasında güzel gözle rini hayata kapadı. Artıkbiz o nunla inkılâbın heyecan duyğu- geçmiş yapraklırını açamıyacağız. | Artık biz onunla her gün biraz dar ha süslenen bü yürdu ve yakın yas rinm daha güneşli © günlerinden bahsedemiyeceğiz. Geniş ve «.il alpını, devamlı şimşekleri ölgede bırakan bakışlarını ecel, bizden kaçırdı. Milli davanm emrettiği her hiz mette gösterdiği hassaslık, sadelik, feragat, memleket ve vazife se gisi onu Türk gençlerine numunel bir vatandaş yaptı. Reşit Galibe, onu saran al bayrağın önünde s0: vazifemizi yapmıyoruz. Ankara gençliği ons sondan bi evvelki vazifesini yapıyor. Son va zifemiz onu hürmet ve sevgi ilef kafalarimızda ve gönüllerimizdi asla yese düşmeden ebediyen ya #stmak olacaktır . İnkılâbın kö leşmesi ve yeni Türk kültürünün ola i kuruluşu yolundan açılmış seferberliğin, bugün maddesi göç müş fakat ruhu bizimle berabe ilerliyecek olan aziz ve değerli ferine selâm.,, Kütahyada teessür Kütahya, 6 (A,A.) — Mücal dei milliyenin ilk senelerinde Kü tahya ve havalisinde çalışıp köri disini muhite çok sevdirmiş ol Reşit Galip Beyin vefatı burad) pek büyük teessür uyandırmıştır. Aydında teessür Aydın, 6 (A.A.) — Meb'usu muz doktor Reşit Galip Beyin lümü yüzünden Aydın mate içindedir. C. H. Fırkası vilâye! idare heyeti bu sabah namı 14 ziz için toplandı. Taziyet telgraf çekti. Üniversitede Dün fen fakültesi birinci sıp! fında nebatat (o profesörlerin Her Heilbron derse başlamad: evvel, Reşit Galip Beyin ölümün duyduğunu ve çok müteessir oldu ğunu söylemiş ve Türk gençli nin kültürünü yükseltmek için bşan Reşit Galip Beyin hatırası” »ziz için bir dakika süküt edil. mesini rica etmiştir.