8 Ekim 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

| 9) iç z — 4 — VAKIT 8 B. teşrin 1933 Devlet ve Meclis” AYA > yi GA Muharriri: Celâl Nuri MM. 13 İngiliz müstemlekesi, İngiliz, Tekrar edelim: İngiliz devleti |, ahali ile meskün oldukları halde,| başka mütalcalarla başladı, niha- I artık siyasi, iktisadi, mali, içtimai | yet kıralın vücuduna rağmen mil. || esarete katlanmıyorlardı.Belki hal İ li hâkimiyete vardı... kın üçte ikisi, Amerikada, milli | 5 z Bizde, pek az evvel, milletin i - bir mevcuiliyet hissediyorlar. İ raptan mahalli yoktu. Çılgın Sul - Bunlar (İngiltereden müstakil) | tan İbrahim ahdine kadar gitmi - || bir devlet tesisini (o düşünüyorlar. | yelim. İkinci Abdülhamit devrin - Düşünüşleri o kadar ciddi ve kuv- | de bile Osmanlı devleti, Duguit'-! vetli ki bunun için silâha sarılıyor | nin tarifine masadak bir heyeti. İngiltere mağlüp, asiler galip olu-| be geri bıraktığı, ürküttüğü Tür - yorlar. İntihapla bir heyet, bir mer | kiyede bile derce derece intibah | kez teşekkül ediyor. Sorarım: böy | hâsıl oldu. Tam müslebit olan Os. | le bir heyetin de hâkimiyeti yok; manlı devleti, Koca Reğit Paşa ile, mudur? Amerikada devlet, milleti | mutlak bir devlet haline munka - temsil etmiyor mu? lip olmuştu. Yani o zamana kadar Menşei yeni ve belli olan bütün | padişah, kendi isdar ettiği kanuna İ r lar. Uzun müddet harbediyorlar.| Lâkin hükümdarlarının bu merte- 7 TAKVİM: Pazar T.evel 17 Cema.ahir Mülâkatlardan sonu Haşmakateden Hevam Türkiye Yunanistan, yahut Türkiye ile Yugoslavya, nihayet Türkiye ile Romanya aralarındaki | dostluk'arın, yaklaşmaların Bul - Vazarlesi 9 Tevel 18 Cemaahir s0 ile in doğuşu "01 "aus ci Sabah oğmazı İle samsazı kind namazı Nişan , İmsak namazi sı namaz laşılacaktır. İ İlâve edelim ki, nasıl bir kısım j, Balkanlılar arasında mevcut olan, | gittikçe yeni inkişaf eserleri gös - diğer Bal- Yola geçen gürüet Yılın katar İteren münasebetlerin kan devletlerine karşı herhangi bir şekilde aleyhtar bir manası | yoksa Balkanlar haricinde bulu - | 10-10 Seri Mi - nanların da devletlere karşı hiçbir gerenk mayi, Halin bey, ve arkadaşı, SE ERİ | ie ve hedefi olamaz. Nete « | Balkle Kanım. — 205) — 1130 Tanburi Re Ak Bey ve arkadasları . 313822 örame | kim yeni Türk - Yunan misakının 12 den itibaren Ardels ağası, bor - | imzasından sonra bazı İtalyan g&- İzeteleri İtalyanın üç sene evvel ' i Türkiye ile Yunanistanı biribirine ISTANBUL 18—19 Gramelon. tos, <a haberleri, saat ayarı » VİYANA: âli m — medeni heyetlerde bu tekârülü| bile riayetle mükellef değildi. İra- ! 989 Piâkin konser — 1 doh, Seb. Bahm bulabiliriz. Belçikada, Yunanistan | dei seniye, kanundu. Kanun hüku- | başlıca piyano ve organın eserleri — 18 Or » yaklaştırmak için yaptığı tavassu- tu hatırlatmışlar, bu suret'e yeni da böyle olmadı mı? Cihan harbin | ki olduğu gibi, gayri hukukt da o- | den sonra şekil bulan devletler de | labilirdi, Gülhane Hattı hümayu - | böyle değil mi? | mu ile padişah devletin rejimini | Birinci kısım misalleri bir tara. | bir dereceye kadar ıslah etti. Nite | fa bırakalım. Teşekkülleri tarihi, | kim Rusyada da bu tekâmülü gö -| lâkin rejimlerinin değişmesi yeni | rüyoruz. olan heyetlerde de ayni hali mü - 1293 kanunu esasisi ilân edildi. | şahede edebiliriz. Vaktile Fransa | Bu kanun ciddi değildi. Bir daha| da müstebit ve mutlakıyetperver - | söyliyelim ki idarei maslahat ka - | bir hükümet mevcuttu, Hattâ Lou- | nunu idi. Halk onu muhafaza ede- | is XIV ye; “Devlet benim,, sözü - | cek derecede reşit olamamıştı. Sul nü İsnat ederler. O zaman Fransa | tan Hamit yalnız mutlakıyeti de * | ülkeşinin sahibi bu kıraldı. Icraa-| gil, hattâ istipdadı ide etti ve böy | tından dolayı kimseye hesap ver - | İece bir sülüs asır geçti. Felâketle- | miye meçbur değildi.Irz, namus kı | re uğradık. Memleket düşmana | ralmdı.“Kıralın kanı kirletmez,, di | kaldı. Gazi istihlâşı, Gazi inkılâbı | ye çirkin bir darbımesel bile dil -| oldu. Şekil ve şekilden evvel zih - | lerde dolaşırdı. Maksadımız Fran-| niyet değişti. Cümhuriyet ilân e - İ kestra konasri — 17 Oda musikisi — üi Türk - Yunan misakını yakın şark i ta İtalya tarafından takip edilen sulh siyasetinin bir eseri gibi telâk | ki etmek istemişlerdir. Bu müta - lealar İtalyan efkârı umumiyesi - nin de iyi takdirine bir delil sa - yılabilir. 35.45 Cazbant. | İşte Balkan'ardaki siyasi şart- BÜKNEŞ Mm, — j arın bu yeni inkişaflarıdır ki 15 Pllkin senfonik een 24 ME 8 Türkiyenin Balkan birliğini istib- | daf eden sulh ülküsünü kuvvet - 9 2 SU A amal Şimdiye kadar bir | hayal olarak görülen bu ülkünün Musiki — 40 olinser — “1 omer — * Dans plâkları, BUDAPEŞTE: 19 Macar şarkıları — 70,30 Piyana konse » 5505 m — rl — *3l0 Spor — 3,35 Franta Deharın “Min vi Mazurka,, #perası, Sonra caz havaları — Konser — İİ,İ5 Konserin devamı — 20 Mu - yor — 21 radyo orkestrası, VARŞOVA: MAZ m, — 14,15 Musiki — 1538 Şarkalar — MESİ 7 EM bilmesi imkân'arını göstermekte - | ir. Köy huvaları — 17 Çecuk sanli — 18 Kadın | #aati — 19/40 Mari ronskanm şarkısı — 21 Matit komser, Mehmet Asım MELGRAM: Alm — : sa istibdadını tarif ve tasvir değil- dir. Aziz karilerimizi bu cihetleri biliyorlar farzederiz. Lâkin Fran - sada eski rejim çürüdü, 1789 in -| kılâbe oldu. Bu inkılâbı irticalar | yük bir bata olur. Mütaleamı açık | ver 00 mak — SANMA erik. velyetti. Bugünkü Fransız Cümhu- riyeti üçüncü cümhuriyettir. Ve - lev halkın büyük kısmı cahil veya hut lâkayit olsun. Zamanımızda ! bir fransız ferdi, hükümeti Louis ler devrindeki gözle mi görüyor? Demek ki Fransada bir tekâmül! hâsıl olmuştur. | Cümhuri olmıyan bir memleke - ti tetkik edelim: Büyük Britanya. Orada bir kıral tahtınm üstünde oturuyor, Muhterem, muazzaz bir | zattır. Payesi pek yüksektir. Bu -| nunla beraber millet o derece bâ- kimiyetini istirdat etmiştir ki bu! hükümdar, halkın arzusu hilâfına | hazineden bir lira bile | sarfede .| mer. Millet, son derece serbest o - larak vekillerini seçer. Bunlar, şu senelerde, üç fırkaya ayrılmışlar - dır: Muhafazakâr, hürriyetsever, amele, Hangi fırka sayıca üstün i- se onun reisi başvekildir. Kıral, bu | zattan başkasını hükümete getir - mek iktidarını asla haiz değildir. Evet, itiraf ederiz, İngiltere dev leti teşekkül ederken böyle düşü - nülmemişti. Mülk kıralındı. Kıral, belki zalimdi. Lâkin tarihi inkişaf lar neticesinde kırala yalnız san ve şeref kaldı; millet ise hukuku- nu istirdat etti, İmdi, tekzip olunmaktan kork «| mıyarak iddia edebiliriz ki İngil «| terede hâkimiyet milletindir. Dev. let, milletin hukuki ifadesidir. Bu- nunla #eraber, İngiliz müdevve -| natına nazaran hâkimiyet kıral hazretlerinindir. Kıral: o “Benim dildi. Bizde de devlet telâkkisi, o- | 12 Pik — 1230 MUM melediler — 1305 tuz sene evveline nisbetle külliyen | Prhk — 1356 MN melediler — 18 Kenser — değişti. Şeklin tebeddülünü sün'i | 18 Mans pihkleremz Se Ak — 38 Merart Yükseklerde (Bay tarafı 1 inci sayıfamızda) İon Sevyet malzemesi ve kızıl or- addetmek cinayet derecesinde bü. | kemeri < 21,30 #unımuns melodiler ve şarkı- | du mühendisleri tarafından imal but Serez'de, şa söyliyeyim: Fikirler hazırlan » madan evvel, meselâ 1255 te bu - gün muvaffakıyetle © yaptığımız tecrübeler olamazdı. 1900 senesinde, Yozgat'ta, ya - yahut Havranda, yahut Kerbelâda birine sorunuz: — Bu mülk kimindir? — Padişahın. —Mülkü padişah mı idare eder, millet mi? — Padişah. — Nasıl idare eder? Bildiği, di- lediği gibi mi? — Hay hay. ği — Padişah bir vilâyeti Moskofa verebilir mi? — Verirse iyi etmez. Lâkin ve - rebilir. Nitekim vermiştir. — Padişah on kişiyi idam etse, sebep göstermese.. — Buna kimse bir şey demez. — Çöpçü Mehmet Ağayı sada - rele getirse? — Kendisine memleketin başe- fendisi demeğe mecburuz. — Pek âlâ! Bu mülkü padişah değil de sen, ben idare etsek? — Nasıl olur? Memleket ona de delerinden kalmıştır. Şu amiyane #ualleri tekrar edi » niz. Göreceksiniz ki © zamanlar halk arasında devlet telâkkişi büs bütün başka idi. Padişah kuvveti - ni tarihten ve muhitinin o cehlin - den alıyordu. Ayni sualleri, şimdi, İzmir köylerinden birinde. Erzu - rum nahiyelerinden birinde, İstan | bulda avamdan bir kaç kişiye $0 - lon, kumandan Prokofieff'in ida- Moskova aerodromunu terketmiştir. | Balon 14,40 ta, 19,000 kilomet- İ Roma: sss m — 1330 Konser — 14.30 Konser — 18 Genelik | resinde İ sali — 1815 Komner — 248 Operetler — Sohpat — 24 Haberler, PARİS: NM MAk — 13,15 “Çin şapkası, kemadi — 4X5 a imi bir | ilmi neticeler elde edilmiştir. Bir kaç gün sonra, Leningratta inşa edilen ikinci bir balon da İstratosfere yükselecektir. Konser — 25,30 Som bm «| Derler, İRTİHAL i o Beykoz eşrafından Tahsin Bey merhumun haremi ve Ahmet Muh tar ve Hüseyin Hüsnü Beylerin i validesi Dr. Tevfik Salim Paşanın kayin validesi hanım dün irtihal İ etmiş ve cenazesi Beykozda ailesi | kabristanma defnedilmiştir, Mev» | ilâ rahmet eyliye. (8341) Bir Amerika zengini Amerikanın sayılı zenginlerin den Mr. Vanderbilet hususi yatile Burada bir | kaç gün kaldıktan sonra Yunanis- tana gidecektir. İ şehrimize gelmiştir. İ Üzüm haftası Gelen haberlere göre Bulgaris tan Bulgar üzümlerinin sarfiyatı- nı çoğaltmak için bir üzüm hafta - si yapmıştır. ; Bu hafta içinde memlekette yalnız üzüm sarfedilmiştir. l —— m — Eroin kaçakcıları | İhtisas o mahkemesinde dün Kalyoncu kulluğunda bir mahalde eroin kaçakçılığı yapmakla maz - | i mun Marko Ef. ve arkadaş'arına ait muhakeme vardı. Heyeti hâ- kime bu davaya ait bazı meseleler hakkında malümat almak © üzere muhakemenin talikma karar ver - | miştir, arif hususunda son derece geri kal | mamiza rağmen okur yazarlarımı. zin adedi, 1932de resmi hesaba gö sav esen senn pap BANANA EE EAA .. garistana karşı ne bugün, ne ya -ş İl rm bir tehdit ifade etmediği an - B | İ edilmişti. Sabahleyin 8.40 te ba - (| İ reyi aşmıştır. Bu yükselişten çok | Ajans müdürlerine j teki evinde bir çay vermiştir. GCümhuriyetin 10 uncu Yıldönümü için Tenvirat Elektrik Şirketi, resmi daireler ve muhterem ahali tarafın" dan yapılacak tenvirata ait tesisatın, runsatlı tesisat mütea$” hitlerine yaptırılması icap ettiğini bu vesile ile hatırlatır. Bu tesisat her ne kadar muvakkat ise de muaddit kudr#” tini tecavüz eltiği takdirde bir ibbarnameye tâbi tutulmali" Ny dır. Aksi takdirde tesisat ya tağdiye edilemeyecek yahut tem fi) viralın heyeti umumiyesi üzerinde teşevvüşatı mucip Ol tehlikesine sebebiyet verebilecektir. İbbarnamelerin birinci Teşrinin 14 ünden evvel Elektr şirketine gönderilmesi rica olunur. Istanbul, 1 Teşrinievvel 1933 ISTANBUL BELEDİYE Darülbedayi Temsili Bu akşam saat 21 de Pergünt S5 PERDE 28 İsiinbel Balesi ŞehirTiyafrsi rn 1 ürbçe yere MN ehiha Halk Gecesi BORSA (Hizalarında w lerinde Herrik İbsen ke en doz işateti otanlar Gi ? Lei teşrin muamele olanifiği dır) Rakamlar kapanış Gyatlarını gösif Nukut (Satış) * Londra » Viyana —İ s Madrtr » Berlin ava ' | * Metidiye | e Reminer 348 ——— Çekler (kap. sa 16) * Stukho m az “P ss ros İ yakın bir istikbalde hakikat ola - li. hs » Anadolu Reji Sir. Üsyan Dey Sark DEK, Bava dark Hayriye 1S (3,10 11,40 pr Tramvax m, teze Velefon tahviller ? TU Sizorta iy Bomonti istikrazlar Uramvay Ergani tahzum Sirk D.ye 4 D.Muvah Gümrükler 1998 Mü A. Bağda Anadolu » Anadoin Ni Mümessit Atinadaki ajanslar konfera' na iştirak etmiş olan mul kt! memleketimizi ziyaret etmek i a müdürleri EE re İstanbula gelmiş'erdi. Kendi rini memleket matbuatı ile tat tırabilmek üzere dün Anadele jansı müdürü Muvaffak B. Beb N | : | : N :İ | i hükümetim,, der. Lâkin hakikatte | runuz. Emin olunuz ki alacağınız Kıral ancak canlı bir bayrak, nefes | cevaplar pek başkadır. Eski rejim alır bir armadır; hasılı devlet ve | unutulmuştur. Padişah mefhumu göilletin timsalidir. gittikçe çürüyor, Binaenaleyh ma- ire yüzde 8, 16 dı. Bizde de telâk -| ki tebeddül etmiştir. i (Devamı var) Müdiriyet