12 Eylül 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9

* Palas oteline gelirken yol üze- p $ <1. | yetli vedevamlı bir dostluk, bir ta- nde ve otel önünde biriken kala- Mİİ Tl kım hissi tezahürler üzerine bina eİ *İik halk kütleleri tarafmdan sü- bilkaker , edilemez, milletleri biribirine bağ- | i iki dost ve komşu devlet arasındaki (Baş tarafı 4 inci sayıfamında) arşmı şalmağa başladı. » aldaris ile Başvekil İsmet) a Hazretlerinin ve iki hükümet | Ş Selinin karşılaşması çok samimi MUŞ ve istasyonun içini dolduran | UM bu karşılamayı sürekli bir “ite alkışlamıştır. Misafirler, istasyondan ayrılır in halk tarafndan cok samimi Zahüratla kraşılanmışlardır. Mi 1 irleri, istasyondan ikametlerine . 18 edilen Ankara Palas oteline «üren otomobillerin birincisinde es) Adam Çaldaris ile İsmet Paşa üİğE Pzretlerinin refikaları Harıme-| 1 di ve M. Çaldaris bulunuyorlar | i si İstasyondan itibaren bütün cad- Dil, “Sr. Yunan ve Türk bayraklariy iki, Süslenmiş ve şehrin methalinde İkİ, ' Milletin milli renkleriyle bezen ö l * büyük bir tak kurulmuştu. Ta- isi “İki tarafında Yunanca ve Türk el * misafirlere “Hoş geldiniz,, di - *n Yazılar vardı. Misafirler, İstasyondan Anka- eki alkıslarla karşılanmışlardır. hayırlı neticeler vereceğine şüphe yoktur.,, Başvekilimiz ve Yunanlı meslektaşlarımız Başvekil İsmet Paşa Hazretleri Yunan gazetecilerine şu beyanatta bulunmuşlardır: “Türk milleti ve Türk cümhu - riyet hükümeti Yunan Beşvekili- ni ve nazırlarını hakiki meserretİe karşılamıştır. M. Çaldaris ve yük- sek arkadaşlarının nüfuzlarımı sa- mimi hislerimizi ve dürüst fikirle- rimizi ihata edecektir. (İki mem- İeket arasında o ciddi, devamlı ve geniş dostluk münasebatına kom - şularımızın atfettikleri kıymeti gör mek © bizim hislerimizin karşı - lığı olmak itibariyle bahti yarlıktır. o Yunanistan ve Türki- ye arasındaki dostluk münasebatı iki memleket için emniyet, huzur ve kuvvet temin etmektedir. — Bu| mühasebat insaniyet için güzel bir nümune ve şarki Avrupa için sul- hun için sağlam temelidir. | | Misafirilerimizin seyahati bey - İ daki dostane anlaşma, de tahtınızın halkı tarafından oz man hakkımızda gösterilmiş olan | hararetli kabule derin bir minnet | hissi duymadan anamıyorum Ve dost memleketin mümtaz zimam- darları tarafından bize karşt yapıl! mış olan sevgi ve samimiyet dolu | Jistikbali daima heyecanla hatırlı» yacağım. Türk—Yunan dostluğu Türkiye ile Yunanistan arasın nir bir gerek sizin realitedir. Bu reg için ve gerek bizim için katiyen de- | st teşkil et gişmez milli bir si Bu, vakayiin her gün! n .İ mumi olmadığını söylemek iste - biraz daha teyidin makta olduğu bir ha nan — Tü ş timizin, hi makta olduğu en den birini teşkil etmektedir. | Sizin de gördüğünüz gibi, taş: | kın bir şevk ile karşıladığımız ziya | retiniz, bu hakikati bizzat takdir etmenize imkân verecektir. Bir vakit şöyle demiştim; “Kuv ilıyan dostluk bağlarındaki sürekli Ziyaretler M, Çaldaris, otelde bir müddet Tİ tirahattan sonra 11.30 da Hari- İfiye Vekilimiz, 12 de de Başveki- *mizi ziyaret etti İ Hariciye Vekili Tevfik Rüştü B., 12.45 te; Başvekil paşa 13.15 te dei ziyaret ettiler. Yunan İktisat nazırı 12,30 da ısat Vekilimizi ziyaret etti. Ya- e saat sonra Celâl Bey iadei zi- Met etti, i İğer vekiller arasında da kart vakmak suretile ziyaretler teati $ *dildi, Ziyafetler | 13,45 te Hariciye Vekilimiz ta - Yafından misafirler şerefine Anka- ta palasta bir öğle ziyafeti verildi, | Gazi Hz.nin kabulü | Reisicümhur Hazretleri bugün ! “at 16 da Yunan başvekili M. Çal | 'âris ile hariciye nazırı M. Mak Wimos ve iktisat nazırı M. Pasma- “oğlunu kabul © buyurmuşlardır . Hariciye Vekili Tevfik - Rüştü Yle Yunanistan (Ankara ve| b yenin Atina — elçileri hazır lunuyorlardı. Kabul iki saatten sürmüştür. Kabul resminden ( sonra reisi *| t mhur Hazretleri tarafından Yu- | anl: misafirlere 60 kişilik bir çay Yafeti verilmiştir. Çayda Başve- İsmet Paşa Hazretleri vekiller, Y H. Fırkası idare heyeti âzaları Unânlı ve Türk gazeteciler bulun lardır, Ziyafet saat 19.30 a dar devam etmiştir. | , Reisicimhur Hazretleri kendile | N* takdim olunan Yunan gaze -1 kagrine şu beyanatta bulunmuş- | kay arşmızda dost milletin EE İ tey Sını teneffüs ediyorum. Av- | hak ade bizim, Yunan z milleti İğ, <mdaki dostluk hissiyatımızı ifade edeceğinizden emi- diy, e Türk gazetecileri de reisicüm - Ri #zretlerinin etrafını almış pl a bunlara da Gazi Hazretleri şu | zleri söylemiştir: ki devlet ricaliyle sam katlarda — bulundum. *1 imi| İfir etmekle bahtiyar olduğumuz Çok | Ankara, 11 (A.A.) — Başvekil | jik ve sağlamlığın yegâne kefili, | İsmet Paşa Hazretleri ve refikala- | rı Hanımefendi tarafından bu ge-| ce 20,30 da Ankara Palasta misa- firler şerefine bir akşam yemeği verilmiştir. Yemekte Heyeti Ve| kile azaları ile C, H, Fırkası Kâti- bi umumisi Recep, Atina elçimiz Enis Beyler, B, M, Meclisi hariciye encümeni azaları, devlet şürası re- isleri, büyük erkânı harbiye ikin. ci reisi Asım ve umum jandarma kumandanı Kâzım Paşalar, muhte lit mübadele komisyonu Yunan heyeti reisi M. Fokas ve Türk heye ti reisi Madrit elçimiz Şevki Bey- lerle Yunan sefareti erkânı ve ha- riciye vekâleti erkânı hazır bulun- muşlardır. Yemeği bir resmi kabul takip etmiştir. Başvekilimizin nutku © | Ziyafetin sonlarına doğru Başve- kil İsmet Paşa Hazretleri şu nutku irat buyurmuşlardır: Başvekil Hazretleri, Gerek zatı devletlerine ve ge rek Yunan hariciye ve milli iktısat nazırları hazeratına hükümet mer- kezimizde samimi surette hoş gel- diniz derken yalnız şahsi duygu- mu ve yahut cümhuriyet hüküme- tinin duygularını ifade etmiyorum, fakat ayni zamanda sizin bu se- vimli ziyaretinizden dolayı bugün kendisini bahtiyar addeden bütün Türk milletinin en derin sevincine tercüman ölüyorum. Sözlerimin başlangıcında Yuna- nistan ve Türkiye zimamlarlarının biribirlerini karşılıklı ziyaret etme lerinin mesut ve sitayişe değer bir anane halini almış olduğunu ve bu ananeye istikbalde de hürmet ve devam etmekte pek büyük bir men faat bulunduğunu tebarüz ettir- mek benim için büyük bir zevktir. Filvaki Ankara, necip Yunan mil letinin hükümet reisini mümtaz ar- kadaşlariyle beraber ikinci defa ©- larak kabul ve istikbal etmekle €-| vinç duymaktadır. Başvekil Hazretleri, sizi misa- bugünde, bizzat Atinada geçirmiş olduğum, hatırası hiç bir zaman silinmiyecek, tatlı günleri anıyo-| h, i tanum ve mütehassis oldüm İlâkatimizin iki millet için çok ” . İ rum. Sizin güzel ve kadim payi-| iyıl geçmiştir. iki tarafın başlıca menfaatlerinde ve karşılıklı ihtiyaçlarındaki ayni- yettir.,, Evet, bu böyledir. Kaldı ki isabeti yalnız iki tarafın esaslı men faatlerinin ayni olmasından coğrafi vaziyetlerinden ileri gel meyip ayni zamanda iki milletin samimi duygularına tekabül eden ve bu bakımdan da iki tarafça kar şılıklı özlenen, istenen ve bir dostluktaki selâbetin göz önüne getirilsin. Efendiler, bugün iki komşu mil leti biribirine bağlıyan kırılmaz bağların mümeyyiz vasfı işte bu- dur. Yunanistan ile Türkiyenin hali ! hazırda takip etmekte oldukları ve ona her gün daha ziyade kuvvet ve vüsat vermeğe azmetmiş bulun. dukları bu ahenk ve teşriki mesai siyaseti için hareket noktası teşkil etmiş olan dostluk, hakem ve uz- laşma misakını imza etmeleri ta- rihinden bugüne kadar ancak üç Bununla beraber bu kısa zaman zarfında iki taraf diplomatlarının biribirlerine dai- ma karşılıklı yardımda bulunmak la fevkalâde bir haz duydukları ahval pek çok olmuştur. Söyleme ğe hacet var mıdır ki, bu müşterek hareketin hedefi, muhafazası he- pimizin ilk vazifesi olmak lâzım gelen sulhun tarsinidir. Bu müşterek hareket, milletler cemiyeti içinde kendisine yeni bir faaliyet sahası bulmaktadır. Ma- amafih Türk—Yunan teşriki me saisinin yalnız umumi siyaset sa- hasında tatbik edilmekte olduğu nu zannetmek hatadır. Bu teşriki mesai, bilhassa iki kardeş cümhu- riyetin Balkanlarda ve ayni büyük | menfaatlere sahip oldukları şarki! Akdeniz havzasında beraberce sar fetmekte oldukları sulhperverane gayretlerle kendini hissettirmekte- dir. Esasen bu samimi teşriki me- sai, katiyen dar bir hodbinlikten mülhem olmayıp bilâkis, esasını teşkil eden müşterek menfaatler, hakikat halde Avrupanın en acı e iktisadi buhran Eski dünyamızda hüküm sür - mekte olan müthiş iktisa !i buh - ran, maatteessüf, sona ermeğe yaklaşmış görünmüyor. Istırap u - mumidir. : Çünkü sefalet her yer de hüküm sürmektedir. & Büyük küçük bütün devletler, buna ma - ruz kalmışlardır. o Bununla bera ber ıstırap çekmekte olan ve fakat henüz kâfi derecede aklı başıma gelmiş bulunan beşeriyet, muhtaç olduğu müessir ilâcı bulmak kabi- Şim i diki ahval ve vaziyete bir nihayet vermek hususundaki arzunun u - i liyetini gösterememektedir. miyorum. Müteaddit defalar fe- lâketin umumi bir tesanüt çerçe - vesi içinde tetkikine teşebbüs edil- mitşir, Fakat bütün teşebbüs - İ ler, maalesef, boşa gitmiştir. o ba- zıları tarafından istilzam olunan ! çareleri diğer bazıları kabul etme- mişler, reddetmişlerdir. Zira yapılan teklifler, bütün a- lâkadarların müsavi surette hak - larını ve menfaatlerini nazarı iti- bare alacak yerde şu veya bu mem- lekete has olan menfaatlerden mül hem bulunuyordu. Bu şerait altında iktisadi konferanslar ken- dilerinden beklemekte haklı oldu- ğumuz muvaffakıyeti elde edemi- yorlardı. Bundan dolayıdır ki şimdi daha mahdut çerçeveler içinde ve mem leket, memleket itilâflar yapmak suretiyle musibeti yenmek değilse lerini azaltabilecek çareleri araş- tırmak zarureti hasıl olmuştur . Esasen şimdiki vaziyette bu yol gidilecek en kat'i yol değil midir? İki memleket arasında yapılacak anlaşmalar, bilâhare bir araya ge- tirilmek suretiyle, (o yavaş, yavaş mıntakavi itilâflar şeklini alabile- cek, bunlar da ergeç ve biraz hüs- nüniyetle, iktisat konferanslarının bir türlü tahakkuk ettiremedikleri tır. Akdeniz (o kıyıları (o arasındaki *opraklarda, maruz oldukları müş- külâtın sebepleri biribirinin ayni olan ve bugün ayni ihtiyaçları du- yan memleketler uzayıp gitmekte- dir. Vaktiyle o kadar o zengin veo kadar müreffeh olan o bu memle- ketlerin nihayet aralarında anlaşa cakları ve kendilerini her taraftan bir mengene gibi sıkan ve boğan eşsiz bir o buhrandan mak maksadiyle dağnık gayretle - rini hemahenk kılacakları ve bir leştirecekleri tahmin olunabilir . Meğer ki beşeriyetin akıl ve iz'a - nından tamamiyle ümit kesilsin.. Türkiye ile Yunanistan, son za- i manda aktetmiş oldukları iktısadi itilâfname ile komşularına güzel bir misal göstermişlerdir. . Ve ben orta ve cenubu şarki Avrupa İnm umumi kalkınması eserinde bi- ribirine itimat esasma dayanmış , i sarsılmaz bir (o dostlukla birleşen ! Yunanistan ile Türkiyenin, günün birinde uhtelerine düşebilecek şe- refli vazifeyi liyakatle ifaedecek - lerine kaniim. Elele vermekle Tarihe vakıf olan ve ondan fay- dalı dersler çıkarmasını bilen kim- seler için Yunanlılarla Türklerin de biç olmazsa onun zararlı tesir» ! umumi bir itilâfa müncer olacak - | Karpatlarla Eğe denizi ve | kurtul -/ 12 Eylül 1933 — AKIT nutuklar temayüz etmiş iki millet olduğu bedihi bir vakıadır. Eğer bu iki millet elele vermesi" ini ve komşuları ile birlikte bera- * berce hali hazırın müşküllerine karşı koymasını bilirlerse, daha ne / mucizeler yaratmak kabiliyetini i göstermezler?. Başvekil hazretleri, sözümü bi- tirmeden evevi Ankarayı ziyareti- i nizde size refakat (Oetmekle bizi şereflendirmiş ve son derece mem nun etmiş olan oMadam Çaldaris ile Madam Pesmezoğluya yürek - ten teşekkür etmek isterim. Refikam ve ben, necip Yunanis- tanım mümtaz mümessillerini an- latılması gayri kabil bir sevinç İ- çinde ağırlamakta olduğumuz bu #uvarenin şaşa'asını arttırmak İüt- fünde bulunduklarından dolayı kendilerine karşı namütenahi bir şükran duymaktayız. Kadehimi, büyük vatanperver ve Yunanistan reisicümhuru M. Zaimis'in, zarif davetlilerimizin , zatı devletlerinizin ve M. Maksi - mos ile M. Pesmezoğlu'un şerefle- rine kaldırıyorum. i Hakkında en samimi temenni « lerde bulunmakta olduğum Yu - nan milleti ile devamlı Yunan — Türk dostluğu şerefine içiyorum.,, M. Çaldaris'in nutku İ Yunan başvekili M. Çaldariz İsmet Paşanın nutkuna cevaben İ şu nutku söylemiştir: Başvekil Hazretleri, İ o Söylediğiniz güzel ve muhab. betkâr sözler bana şu emniyeti ve- İ riyor ki, asil memleketinize seya- hatimiz beyhude bir hareket değil, fakat, milletlerimizin mukaddera- rının meşbu oldukları samimi ve dürüst bir dostluk zihniyetine cüman olmaktadır. Bundan iy şahsım namına olduğu kadar ' hükümetim ve milletim namma da İ size hararetle teşekkür etmekliği- rimizin sağlam ve sıkı teşriki mesa i bu seyahatten daha kuvvetlen- | miş olarak çıkacaktır. Çünkü yap © İmiş olduğumuz işteki sağlanlığın en esaslı teminatı hukuki formül- lerden ziyade mesul hükümetleri- mizin mütehassis oldukları işte bu zihniyette mündemiçtir.. İki memleket arasında tesis et- tiğimiz bağların Yunanistandaki bütün siyasi mahafilin ve bütün milletin en derin emellerine teka- İ bül ettiğini bir kere daha zatı âli- lerine beyan edebilmekle bahtiya- rım. Dostluk temelleri Bundan üç sene evel, sizin gay- retimiz ve hükümetteki seleflerimi zin gayretleri sayesinde anlaşma- mıza mâni olan müşkülâtı berta- raf etmek suretiyle, öyle bir dost- luğun temellerini kurduk ki, hadi- selerin imtihanları o zamandanbe- İri bu dostluğu mütemadiyen kuv « vetlendirmiş ve sıkılaştırmıştır. Bu hatırası silinmez eser, sebatkâr ve isabetli fikir gayretlerine olduğu kadar tabiat eşyanın o zaru- retlerine ve hatta diyebilirim ki ha ! diselerin mantıkına tekabül ettiği içindir ki bu kadar sn tahak- kuk ettirilebilmiştir.. Bunu hatırla makla bu eserin ehemmiyetini a- i zaltmış olmıyacağıma eminim. Bi- zi ekseriyetle biribirimizden ayır- / mış olan göjen asırların en haileli bir surette ıstırap çekmiş olan bu | daima tükenmek bilmez bir haya- mücadeleleri esnasında bazı mü- kısmında oturan bütün milletlerin | tiyet ile ve ayni zamanda münaka- | nevyer fikir menfaatlerinin aynidir. şa kabul etmez bir dinamizm ile bugün nihayet ta- | — liler sayıfayı çeviriniz) tından mesul olan devlet adamla» al . m Ti Li me müsaade buyurunuz. Millele o