6 Eylül 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 9
| Gayrimübadiller ce N miyeti ” idare heyetini değiştirdi w 2 EE ikide Halkevinde aktedilmiş Jehi idare heyeti seçilmiştir. , ünkü kongre çok Yer, Köngreyi cemiyet reisi Xa zu xa 3 ii, mebusu Celâl Nuri Bey, kâ- “re Muhsin ve Şefik Beyler mişlerdir. Bundan sonra Fuat dare heyeti raporunu okumuş I, : dare heyeti raporunda ezcümle işi Vardı; “İ Zmirde bir bucuk milyon lira | iy, <tinde 1170 pi mektum âki bulunmuştur. W liralığı gayri Mİİ kararlaştırılmışt * Adana, Mersin, Balıkesir, Bur- > Ütabzon, Tekirdağı, nde de mühim miktardi | emlâk mevcut olduğundan bu a da tarama ameli; iye Vekâletinin muv x 91.000 Tireli bülünmuüş Bühün Şimdiye kadar mübadiller istih “Karına karşılık olarak, 1908 par * emlâk bulunmuştur. Bunun y üzayedededir. ş netide- vi mü 'Y' | kaşalardan ziyade hükümetten ne » Mürakün mertebe olması "e komisyondaki mümessiller R İmistir.. fi, “Porda bundan sonra şunlar b ekte idiz lan «ll p, Yeki ğını vaat kendilerine vaa * Zamanı gelmiş l Nihat Bey kürsüye gelerek o- « “Taporun gayri mübadil cemi lag İr şeytemin etmediğini, ig i Ye bu mevzu üzerinde İz- ç İntişar eden Yeni Asır gaze- iş taş Muharririnin yazdığı bir Makaleyi okudu. Bu makale- Yri mübadillerin bir çiftlik Da edildiğ. 100 Iradan Ya kadar hakkı huzurlar a- *» halbuki hak sahiplerinin İ İsmail Müştak Bey T APor okunduktan sonra Tsal| dıkları yazılmakta idi. . İ Bundan #onra birçok gayri mü- | VE uzun münakaşalar yapıl | re heyetinin icraatını tenkit etmiş- | badiller aç kalmıştır. E ler ve idare heyetinin biç bir hesap dığı söylenmişti. Bu arada Şevket Bey ayağa kalkmış ve: — Biz kendi paramızla bizi is- tismar edenleri değil, bu işte fah | İriyen çalışacak vatandaşlar isti- "yoruz. Bu iş ancak bu suretle yü- | rür! diye bağırmış ve hazır bulu- nanların bir çoğu kendisini alkış lamıştır. Avukat Kadri Bey kerçi eski idare heyetinin okunan raporunda | İbir fayda temin edildiği yoksa da davenin gayri mübadiller cemiye- | tini kurtarmak gayesiyle çalıştığı- nı söylemiş, fakat birçok kimseler, eski heyeti idare lehinde söz söyli- yenleri dinlemek © istemediklerini söylemişlerdir. Bundan sonra kürsüye Tahir Kevkep Bey gelmiş ve demistir ki: — Ben idare heyetinden istifa ! etmemekle beraber birçok içtima- | larında bulunamadım. Bunun se- bebi içtimaların birkaç kişiyle ha- bersizce yapılması idi. Tahir Kevkep Bey komisyonun Ankaraya gitmesinin doğru olma- dığını söylemiş ve idare heyetinin gayri mübadilleri memnun edecek icraat yapmadığını ilâve etmiştir. Bundan sonra İsmail Müştak B. kürsüye gelerek söylenen sözlere cevap vermiş, gayri mübadillerin faaliyatını hükümet nezdinde mü- dafaa ettiğini, bono tevziatı için yaptığı teşebbüsatta Maliye Vekâ- letinden vaat aldığını ve vadin za- manı hulül etmekte olduğunu bu- günkü toplantıda da bu gibi müna | İ gibi isteklerde bulunmaları icap | ettiğini görüşmeleri lâzım geldiği- ni, bu arada iştirak vesikası mı yok | sa bono tevziatı mı istenildiğinin tesbiti lâzım geldiğini söyledi. Yeni Asır gazetesinin baştan ba- şa yanlış haber yazdığını, idare he yetinde bulunanlardan kimsenin İ aylık almadığını, yalnız bir hak- kı huzur mevcut olduğunu söyle- iş ve demiştir ki: bez Bugün hakkı huzur: ndileri de hu hakkı h İzmire giden ko- Ve denler ker vu almışlardı. iyi yna 150 lira aylık verdi bu komisyon bize 1,5 wilyon lira: | lik mektum mal temin eği. r Kev- yin sualine de cev& söylemiştir. Ismail M | kep Beyin komisyon hakkında kul İ landığı “Encümeni has,, tabirini | reddetmiş ve üzerine aldığı vazife- yi fahri olarak ve şeref için yapt- ğını söylemiştir. Bundan sonra sabık müstantik | Hikmet Bey kürsüye gelmiş ve şun ları söylemiştir: | — Buraya gayri mübadil sıfatiy le elim ve acı duymu$ naciz bir kardeşiniz olarak çıkıyorum. İda- | Kev-| ski idare heyeti aleyhinde hemen hemen ittifak görülüyordu Gayri mübadiller kongresi dün sıkıntılar ve buhran içinde kıvran- | re heyetinin raporu bizi tatmin € decek rapor değildir, İzmirde em- lâk çıkarılmış, Ankarada teşebbü- hararetli | badiller kürsüye gelerek eski ida- | satta bulunulmuş, fakat gayri mü- Ilerindeki bonoları 3,5 liraya Karaköyde ya İsmail | vermediği, yapılan işlerle gayri mü | hudiye kırdırmıştır. dare heyeti | , “ k Bey açmış, ve riyasete Te- | badillere tek bir yardım yapılma- | bunun önüne geçememiştir, geç- meliydi. Idare heyeti teşebbüsatını hak» kiyle yapmamıştır, Maliye Vekâ- letine mübadillerin halleri arzedil- memiştir, Maliye Vekili Bey gayri müba- dillerinin elemli hallerini duymuş, bilmiş olsaydı alâkadar olmama - larına imkân yoktu, Bu esnada dinliyenler arasın- dan: dir. Elbetteki hakkımızı müdafaa ederdi. Diye bağırmışlardır. Hikmet Bey sözüne devam et- miş: — Teşebbüsatında muvaffak 0- lamıyarak dönen idare heyeti isti- fa etmeliydi. Heyeti idare kendi noktai nazarınca vazifesini ; yap- mış olabilir, bu bizi tatmin etmez. Şimdi yeni idare heyeti intihap etmek vaziyeti karşısındayız. Bu idare heyeti hakkı aramayı insanlardan mürekkep olmalıdır. Aksi takdirde aylar geçecek, gayri mübadiller ıstırap ve elem altında inliyecekler kadit halinde mezara gideceklerdir.,, demiştir. Bundan sonra Ali, Kadri, Ah- met, Ata ve Cevat Beyler söz söy- lemişlerdir. Bu arada Hüsnü Bey namında bir gayri mübadil İsmail Müştak Beye cevap verdi: — Tarama ameliyesinin heyeti tarafından gayri mübadiller lehine yapılmış olmadığını, bunun daha evel düşünülmüş olduğunu, ve 18 heyetin bu işi dört ay zarfın- da bitirecek iken heyeti idarenin idaresizliği yüzünden bu komisyo- nun temin edilemediğini ve tarama ameliyesinin ikmal edilmediğini söylemiştir. idare Münakaşa gittikçe uzamıs ve | hiç bir karar verilmemiş, bu arada idare heyetinin intihap edilmesi iler sürülmüştür. İsmail Müştak Bey buna itiraz etmiş, ruznamede raporun kıraatini müteakip hükü- met nezdinde yapılacak teşebbüs- ler etrafımda görüşülmesi icap et- tiğini, idare heyeti intihabının en nihayete bırakılmasını söylemiştir. Reis Celâl Nuri B. intihap teklifi ni reye koymuş ve ekseriyetle inti- habın yapılmasına kârar verilmiş- tir. İntihap çok gürültülü olmuş, iş- tirak eden gayri mübadiller iki ta- raf olmuşlar, reis güç halle süküta davet edebilmiştir. İntibap için,evelden hazırlanan iki renk kâğıt vardı. Bunlar, kon- greye gelenlere kapıdan verilmişti. Kâğıtlardan kırmızı renkli eski idare heyeti azasımdan biri ta- rafından dağıtılmış, diğeri idare heyetinden olmıyanlar tarafından hazırlanmıştı. İntihabın hafi reyle yapılması kararlaştıktan sonra reyler toplan- mağa başlanmışlır. Kongreye iş- 9 — VAKIT 6 Eylül 1933 Irakta çok mühim | t i Kral Faysal Irakın ebeddüller bekleniyor mufrit milliyetper- , verlerine iltihak edecek olursa, anla- . şılan tahtını fedaya mecbur olacak! | | | Asurilerin katliam edildikleri- i ne dair yapılmakta olan propagan i dalar devam etmektedir. Bilhassa İ Deyli Meyl gazetesi bu mevzua da lir uzun tafsilât neşrediyor ve 300 | Asurinin Simelde Irak ordusunun İ makinelitüfek kolu tarafından öl- dürüldüğünü anlatıyor. Deyli Meylin verdiği mütem - mim malümata göre kral Faysal i Avrupadan Bağdada döndi | man vaziyeti son derece vahim bir | mahiyette bulmuştur. o Araplar, İngilizlerin Asurileri tahrik ettik- | leri kanaatindedir. Kral Faysal, ye ni seyahatinden avdetini mütea - | kip müfrit araplarla teşriki mesai- | büsbütün değişecektir. | Iraktaki vaziyet değişmediği takdirde kral Faysal İngiltere a - | leyhinde dönecek ve onun aleyhin İde çalışacaktır. | Arapların çoğu kralın İngiliz süngülerine güvenerek döneceği - ni söylüyorlar, Kral Faysal bu biribirine zıt unsurlardan müteşekkil memleke » | ti idare edebilecek yegâne şahsi - bilen yet gibidir. Fakat Irak maliye na- | zırı. Yasin Haşimi Paşa. kralın I- İ taktan İsviçreye gitmesine mebni veliaht Emir Gazinin saltanat na- ibi olmasından istifade ederek da- ha ileri gitmek emelindedir. Ya - sin, daima müfrit bir milliyetper. verdi. Onun için kral Feysalı taşıyan trak edemiyenler vekâletnamele- rini akrabalarına göndermişlerdi. İdare heyetinden birkaç zat, ve- kâletnameye itiraz etmiş, herkesin bizzat rey vermesi icap ettiğini söy lemiştir. Bu da uzun münakaşala- İ ra zemin olmuş neticede reye ko: narak, ekseriyetle herkesin bir ve- kâletname verebileceğine karar ve- rilmiştir. | Eski idare heyeti bunu kabul et- memiş, İsmail Müştak Bey salonu terketmiş, arkasından idare heyeti- ne mensup olanların bir kısmı da ! çıkmışlardır. İntihabatı beyaz liste kazanmış dağ mebusu Faik Bey 118, Derviş Bey 118, Epirden Tekirdağ mebu- İ su Celâl Nuri Bey 118, Hüsnü Bey 118, Adalardan Hasan Vafi Bey | 121, Ali Azmi Bey 118, Tsalyadan Tahir Kevkep Bey 119, Şrhap Tay- fur Bey 116, Makedonyadan Halil ! Paşa 113, Mustafa o Arif Bey 118, Cafer Tayyar Bey 121 ve Saadet Sadık Hanım 114 rey almışlar, es- ki idare heyeti düşürülmüştür. Bunlardan başka Suphi Bey 3, Cevat Merduş Bey 3, Hamdi Bey 3, Ahmet Muhtar Bey 3, Kavalalı | Hamdi Bey 15, Nüzhet Bey 3, İs- dır. İ İntihaptan sonra Gazi Hazret- Vekâletine tazim telgrafları çekil- mesine karar verilerek (O kongreye nihayet verilmiştir. za-| neticede, Garbi Trakyadan Tekir- | mail Müştak Bey, 3 rey almışlar. | lerine, Başvekil Ismet Paşa Hazret | İlerine, Meclis Reisine ve Maliye | Bir Londra gazetesi Kral Faysalın dört kere meslek değiştirdiğini anlatıyor tayyare ufukta kaybolduktan son j ra kral Faysalı seçen miralay Lâv. İrens tarafından yapılan daslanın nihayet bulduğu kanaati hâsıl ol « | muştur. İ o Kral Faysal 13 Fransızlar tarafından Şamdan teb it olunmuştu. Bugünse vaziyet şu merkezde- sene (o eyvel dir. Kral Faysal İngiltere düşmanı olan Irakın başına dönecek olursa | kendisi 20 sene içinde dört defa | meslek değiştirmiş bir prens ola - | caktır, İ Kral Faysal 1914-1915 Türk düşmanı oldu ve miralay te Vekilimiz taş yürekli değil: | ye mecbur kalacak yahut vaziyet | Lâvrensle birlikte hareket ederek | Türklerle harbeden arap kuvvet - lerine kumanda etti. Daha sonra | ihtiyar babasını bertaraf © ederek | kendisine bir devlet kurmak ve bir tahta oturmak istedi. Kral | Fayasl daha sonra Şamda krallı « ğını ilân ederek 1920 İngiltereye karşı kıyam eden Fırat araplarına yardım etmek istedi. Halbuki ken- i disi Samda ikamet ettiği sırada İ da İngiltere tarafından mali yar » İ dım görüyordu. Acaba kral Faysalın bugünkü hareketi dördüncü dönüşü mü?. Kral Faysal bu son esnasında tahtına oturduktan beri ilk defa olarak mütenekkiren se- yahat ediyor ve Cafer paşa ismi. ni kullanıyor, Kendisine hariciye nazırı Nuri Sait paşa refakat et - mektedir. seyahati Hindistanda ; İşitilmemiş bir taşma ve Amerikada kasırga HAYDARABAT, (Hindistan) SCALA.) — İncusun şimdiye ka- dar görülmemiş bir derecede taş - | ması neticesinde milyonlarca İngi- liz lirası zarar olmustur, Sular şimdiden Hukhari ve Manzapore mıntakalarını basmıştır. Başka mıntakalar da tehlike altındadır. Yüzlerce adam açıkta kalmıtşır. VAŞINGTON, 5 (A, A) — Antil adalarını altüst eden bir ka- sırga, Florid, Teksas harap etmektedir. sahillerini Jaksonvilden alınan haberlere göre Sebring ve Freeport gibi bir. çok şehirlerle muhabere imkân; kalmamıştır. İnsanca zayiat hakkında bir haber verilmiyor. HUSTON, “Teksas, dan bil - dirildiğine göre, kasırga (saatte 100 mil süratle yaklaşmaktadır. Karyoladan ölüme .. ' Mardin vilâyeti mahkeme baş kâtibi | Sait Efendi dün gece S rkecide bulunan Karaköy öte- linde karyo'asından düşmüş, has- talanmış ve taşındığı Sen Jorj hastanesinde dün ölmüştür,
