5 Ağustos 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

— 4 — VAKIT 5 Ağustos 1933 Çatalca sarayı Köylü ülerle başbaşa Şosenin bozukluğu - — — Yapılmıya, yeni başlanan mektepler — Halkın görüşü A 3 (Hususi) — Bu mek- tubumu Saray kasabasından yazı- yorum.. Bu kasaba İstanbula 122,430 kilometre mesafededir. Fakat bu yazımda Çatalcadan çı- kıpta Kabakçaya geldikten sonra Saraya kadar olan müşahedeleri - mi sayacağım. Kabakça istasyonu Buraya civar köylülerle yaplı- Zım temasta hepsinin umumi va- ziyetlerini iyi buldum. Burada| geçen seneye nisbetle berekette yüzde yirmi, yirmi beş derecesin- de bir tezayüt vardır. Köylü mah- sulün, memulün fevkinde tezayü- dünden çok memnundur... İstan - buldan Saraya kadar olan vasi sa hada geçen yılların fevkinde bir bereket mevcut olduğunu bütün köylü beyanda mütlehitti. Meselâ toprağın kuyvei inbati- yesine göre bire 6 derecesinde| mahâwl veren araziden bu yıl bire 16 mahsul ahumıştır. Bazı mıvtakalarda bu tereffü nisbeti daha ziyadedir. Yalnız köylünün gayri memnun | olduğu cihet fiatlarda görülen te-| nakustur.. Gayet tabii olan bu hali köylü her nedense hazmede- miyor.. Filvaki harbi umumi ve onu müteakip senelerde gayri ta -. bii olarak vaki olan yüksek fiatlar ' git gide hali tabiiye dönünce köy- lünün ademi memnuniyetine vesi le oluyor... O hâlâ o gayri tabii vaziyetin devamı arzusunda. Bununla be - raber köylünün paraya olan ihti- yacı da muhtekirlere bir az fırsat vermektedir... Bu suretle buğday üç kuruşa kadar satılmaktadır. Hükümet geçen seneki gibi Ziraat bankaları vasıtasiyle ve bu sıra » larda mübayaat yaptırmak $efka - tinde bulunursa köylünün eline bir parça daha bolca para girmesi te- min edilmiş olacak, Bu çiftçiler içinde piyasanın düşüklüğünden bihakkın mütees - sir olanlar da yok değildir. Bun-| lar harmanı makine ile yaplıran - lardır ki gaz, ve mazot sarfiyatı, bu meyvadın pahalıya mal olması yüzünden, mahsulün hemen he - men okka başında bir kuruşa mu- adil bir masrafı istilzam etmekte dir.. Ziraat Vekâletinin gelecek yıl için olsa dahi bu hususta bir ted- bir alması çok şayanı temennidir. ve çok isabetli bir harekettir, Kabakçada bayat pahalılığı, | eğer istasyon büfesindeki yemek fiatlarmdan kıyas edilirse, ateş| gibidir,. Büfede bir öğle yemeği! yeyeciktim.. Bir parça soğuk et istedim.. Sigara kâğıdı cesame 1 tinde üç parçadan ibaret olan bu etin sikleti on dirhemi tecavüz et- miyordu.. Bundan başka bir de vişne hoşafı — güya komposto — ve su ile tam altmış dokuz kuruş ödemeğe mecbur kaldım ve gene karnımı doyurmuş olmadım.. Çerkesköy 500 haneli, Saray kazasına bağ- lı güzel bir nahiyedir.. Çalışkan halkı hem renglişr, bem de tüccar. Pınarhisar, Viğe, Saray ve daho bazı mekallerin ihraç ve transit merkezi olduğu için ayrıca bir & ll baiz.. Mahsulât bura» da da her yıldan yüzde 15 — 20 bir tezayüt Bil - hassa pancar ekenlerin memnu - niyetleri payansız. Burada “Aya bakan,, mahalli tabirince “Gün döndü,, çiçeği 2e- arzetmektedir. I riyatı da mühim bir kıymeti haiz- | | dir.. Vasi tarlalar bu çiçeklerle be- | * zenmiş, manzarasına doyum olmu yor.. Burada zeytin yağı yerine bu çiçeğin yağını yiyorlar. Bu yağ | istihsali senevi 30 — 40 bin okka Küsbesi | süt hayvanatına kuvvelli bir gıda | arasmda tehalüf ediyor. imiş.. Hattâ bu küzbeleri Avru - paya bile ihraç ettikleri vaki olu- yormuş. çük bir de fabrikaları mevcuttur . Köyün temizliği, imtizamı, na- biye müdürü böyin faaliyet ve me- İ saisine çok dikkat ettiğini ve ehem miyet verdiğini gösteriyor.. Halk- jta da bu çalışkan müdüre karşı i derin bir hürmet var.. Bu güzel nahiyenin tek bir der- di yar. Oda mektep. Nüfusu nisbetinde çok çocuğu olan bu köy. de halk okumanın kıymetini çok yakından anlamıştır. Bunun için çocuklarına iyi bir tahsil yermek azmindedirler. Ha- li hazır mektebi talebeyi istiap et- mediği için bu ihtiyacı temin mak- sadiyle çocuklarına cümhuriyetin ber asil nürünu tem verebilecek (9) dershaneli bir mektebin inşa- | sına başlamışlar, hükümetin de bu mektep üzerinde büyük bir yar dımı olmuştur.. Fakat inşaatın hitamı yaklaştığı halde ne yazık ki elde para da kalmamıştır. Bu mek- tebin ikmali mümkün olursa Çer- kes köy halkı için bir bayram ola- caktır. Tekirdağı valisi beyefen- dinin bilhassa bu güzel mektebin bir an evvel ikmaline himmet bu- yurmaları Tâzımdır. Buranın muallimlerinden Meb- raet Rüştü Dündar Bey isminde bir rouallimi bir senedenberi kaybol - mauştur.. Rivayete göre bu mual- lim İstanbuldan ayrılacağı gece geç vakit Beyoğlunda Gül bahçesi gazinosunda fazlaca sarhoş ve ci- var masalardakilerle ağız patırdı- sı yaparken görülmüş ve ondan sonra bayat ve mematından haber alınamamıştır. Çerkes köyünün içinden geçe- rek at Kırklar eline kadar imtidat eden şose heyeti umumiyesi itiba- i riyle geçilemiyecek kadar bozuk ve berbat.. Hele Çerkesköye ya” kın ve şose üzerindeki Kavak dere köprüsü an bean inhidam teblike- sinde.. Feci bir kazaya meydan vermemek için köprünün tamirin- den başka çare yoktur. Büyük Manika köyü Çerkes köyünden Saraya gelir- ken yol uğrağı olan köylerden tah- minen 400 haneli bir köy olan Bü- yük Manikayı tetkika şayan bul - dum,. Bu köyde 929 senesinde! köylü tarafından yapılmış büyük ve belon arme bir mektep binası var ki Trakyanın bir çok köy ve hattâ kaza merkezlerinde benze - rini bulmak müşküldür.. Köylü « nün mekteplere karşı merbutiyet- leri çok kuvvetlidir.. Halkın ma- arife verdikleri kıymet ve ehem - Bu yağı istihsal için kü-, Va am | | | .| hindi mamazı .| TAKVİM Cumartesi 5 Ağuslos 13 Reblahır Gü 6 ARMA 14 Rebi.ahır a doğuşu Sabah namazı namaz Yılın göç ew günler kalan, HAVA — Yeşilköy aker ras eşilköy aske merkebinden verilen RADYO VİYANA: SİRİ me — 12,40 plâkla Alp dağlam havaları — 13 konser — 14.10 devamı — 15— 1510 Ayas turya yüzme şanipiyonlukları. 17,30 mandetin Konseri — 18 md. 20.90 Avusturya yöz - sin şampiyonlukları — 23.15 Avusturya yüz- me şampiyonlukları — 23.20 konser. RUDAPEŞTE: o 506m. — 13.03 salon mnlkisi.— 14.80 şarkilar — Vi masal — 18.80 Koro o halinde tegunni — 19.89 plik — 22 çiçan havaları — 38 epera İ oskerstrası, BÜKREŞ: SML2M — 13 haberler, pik — 13.40 marsi, 18 muhtelif besteler — sik — 21 teganni rkek sesi, piklin hafif 2020 mu tende — 2120 konser. 2815 devamı . VANŞOYA: izm — 18, 05 Halekonser — 1555 plik — 1645 plâk — 17 konser — 1815 çifte piy : Konser — 20.40 edebiyat — 2140 koro halin- de teganni — 22.50 Bepen dans havaları BELGRAD: 4$im — 12 pisik — 1809 eomser — 1935 konser — 20 radyo orkestrasının konseri — 2345 dans | havaları. ş ROMA MAZ am — 21 haherler., plâik — 7150 Poziyali tarafından tegunni — YLA5 askeri bando — 21.30 komedi. 24 konserin devamı — 28.55 haberler PABIS: 4382 m. — 20 plak, haberler —3i plik — 2125 odin mwüsilisi — 2210 dans msi smusildsi — 28 | Vera Nadya umum müfusunun yüzde altmışını mütecaviz kısmının okuma yazma» ları vardır, Halk çok uyanık ve iktisadi gö- rüşleri itibariyle şayanı takdir ev- safa maliktir. Cümhuriyet pren - | siplerini tamamen kavramış, şuur- lu bir kütledir.. Bu köyde bilâfasıla beş senc muallimlik yapan Halit Bey ve ar- kadaşlarının teşvik ve teşebbüşle- riyle üç sene evvel “Büyük Manika mustahsil ve müstehlikler koope - ratifi,, atlı bir kooperatif tesis et- mişlerdir ki 300 lira sermaye ile teşkil edilen bu kooperatife ekseri köylüler âzâ olmuşlar ve bugün sermayesini 2500 liraya çıkarmış- lardır. 90 1 mütecaviz ortağı olan bu kooperatifin Manikaya bir saat mesafede Bahçeağıl köyünde iki senedenberi faaliyette bulunan bir şubesi vardır. Saray kazasına tahvili memu - riyet eden muallim Halit Bey Sa- rayda da bir şube açılması için te- şebbüslerde bulunmaktadır. Manikz tütünleri Bu köyün başlıca mahsulâtı a- nü olarak tanınan mahsulü vardır. . Tütün hasılatından her yıl köye 30 — 40 bin lira girmektedir. Pek eski bir tütüncü olan bu halk son senelerde piyasanın sukutundan | dolayı yavaş yavaş bu ziraati ih - mal etmeğe başlamışlardır. Pelvanoğlu Ekrem İ | © (hepsinden . tedbir az çok belli olmalıdır. Buh- Ar baibimeldiz ki kadin presi i rasında Trakyanın en güzel tütü- ; | betmişlerdir. Acaba konferans muvaffak ola- len içinde toplananlarda mıdır? Şüphesiz hayır.. Bir İ muayyen, uzlaşma arzusu açık, ve mühimmi uzlaştırıcı Londra konferansı biti. Biyngi Buna, milletlerin liderlerine konferans devri bitti, demek belki | fe, ötekilerden daha daha doğru olur. Çünkü bütün ef-| ğırdır. kârı #mumiyeler bir arada pi! nan politika adamlarından büyük | kafa ile muhakeme işler tedbirler beklemek öümüdini kay- | sır itikatlarına hapso' ! kelimeleri bilir miydi? Kusur, yalnız bir &as| çare yoktur. konferans | cat tedbirleri devrine muvaffak olabilmek için mevzü | Bu harekette ilk malzem ran, küre gibi, o kadar büyük, yu- varlak, içine her şey sığabilir bir ' kelimedir. Buhrana çare bulmak is çin toplanmak demek, biraz “da dür“ 5 Her şeyden evvel Y' ia lerin, yeni davalar iç kalmamıştır” 1 İ serbest kafadan başka #* | lir? a Roosevelt'in bir k J de, bazan, sözüme di ; 19 uncu asrın bütün ikts” timai mesleklerinin bep den damgası vardır. Kopya tedbirleri © dünyayı düzeltmeğe kalkışmak de ha 1914 te her içtimai İmektir. Nitekim Londra'da iktıs nazariye, adeta bir İ sadi ve mali konferans iki komis » | programının esası idi İ yona, sonra komitelere ayrıldık. | tan sonra, bizzat mevzuu da par - tün siyasi, içtimai, iktısadi ve fik- ri davalarına temas etti, Güçlüğün başı bu idi. Bundan başka Londra'ya gelen herkesin emeli orada kendi derdine deva | aramaktır ve herkesin davası, baş- kasının fedakârlığına bağlı idi. Herkes başkasının fedakârlığına muhtaç ve hiç kimse fedakârlık edebilir halde değil: İşte çıkmaz! Fakat hakikaten insaniyet böy- le bir çıkmaz içinde çırpına çırp ikinci na da hemen, hayır cevabını vere» biliriz. Dünya mihver değiştiriyor: İş- te meselenin ruhu! Bir müddet yacak, güneş başka türlü doğa cak, rüzgâr başka türlü esecek! Yaşıyan insanlar bunun #misalini hayatlarmda okumuşlardır. Büyük değişiklikler, ölüm gibi, hem mu» kadderdir; hem de insana rağmen olur, Yeniden konferanslar olacak- sa, bunların da oynıyacağı rol, ni- hayet, Londra konferansı gibi, ara yerde kendiliğinden olmuş olanı tasdik, yeni imkânsızlıkları, itilâf ve ihtilâfları tebarüz ettirmekten ibaret kalacaktır. Her gün su da- ha iyi anlaşılacaktır: Beynelmilel çarelerden evvel milli çareler! Mill çareler bazı milletlerin refah ve kazanç seviyesini indire- cek, bazılarınmkini o arttıracak, müspet ve menfi münhanileri oy» nıya oynıya, çalışmıyan ve smuval- fak olmıyanlarla çalışıp muvaffak İ olanlar arasında yeni bir o servet ve refah müvazenesi o olacaktır. Beynelmilel demek, milli büyük kuvvetlerin müvazenesi demek- Beynelmileli insani veya şiir | ki manasma almak doğru il dir: Uyuyanı uyandırmak, © turanı kaldırmak, çalışmıyanı ka» zandırmak kimsenin aklından geç- mez. Belki böyle büyük değişiklikler zamanında, her za mandan daha tehlilkededirler : iz refahı ve kazancı ahlâk ve zayıflatıyor. , borsa kıymet- düşüyor. tir. bunlar in nsanların / fazilet ! Manevi kıyı hislerini de ) “leriyle berabe Milte'ler içinde sınıf tezatları- sonra başka türlü dönmeğebaşlı - | çalana parçalana, zamanımızın bü» | Dünya buhranının il£ i itirdiği sınıf, paftaları kafasını bir felsefeye, bi ğe, bir nazariyeye sapl8i | zayiyesini ona göre sa, o, şimdi her münaf“ çinde; — Dehşet! diye bağır” Her şey gibi, nazari?" kaynağı hayat, her günkü İtir. Saatte 250 kilometi* na fakirleşip gidecek midir? Bu - | 188 saatte dünyayı döner ır hayatını, bir nazar! sinin sekiz kelimesi üsk durmak istiyen adam, se si ile kartal avına çıkan w. bi, o kadar gülünç ve teh. Davalar, iktısadi siY' | mai davalar, birdenbir# gl iyi m görmüş, fikir ır, hiç bir a p kalebentlik cezası çekmi! | seviyelerin a yabileceği, terkip ve ta8.. leceği kadar karışmıştı” 7 demokrasi müessesel€ mı İura mı oyununa 9 istimzaçları devri bil müessese gibi o da tı İ cek, ve bugün örnek v£ nolunan şekiller mü lacağı yeni şekiller, muta benzediği kadar tir, Değişmiyen bir 4€7 al! Halkçılık ideali! bizim ferkamızın yaln!* bütün davalarında tasıdır. çalif' KISA HABE Yıldız sarayın” 4 Beynelmilel kente ! grelere tahsis edi İ sarayının tamirine bitmiş, keşif plânler” i İ ve Hasan Beyin ri! tai | neticesinde | tamir komisyonu yari dik edilmiştir. Sarayın tamirim© dar başlanacaktır Usulsüz ri eyi Belediye mmüstahi yi | riyeti idarehan er gık" e ; p trola tabi am l Li ve Beyoğlu cil me nın ve siyasi içtimai buhranlara | demin er” sebep olan diğer tezatların orte- dan kalkabileceği görünüyor. Bir İtezat vardır ki o kalacaktır: Geri | ve ileri millet tezadı! Dünya kar < gaşalığının önüne geçmekte, geri | vak çalıştığı anl rehanelerden m çi verilmekte **€ hizmetçilerden bulmaktadır. ikiye