17 Haziran 1933 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

—zZ - VAKIT 17 Haziran 1933 - .. ki” ae e Bir mütevelli tipi (Bası 1 inci Sayıfada) bir şey yoktur.. Salâhattin Mol - lanın iddiasına göre büyük baba - sının babası Mehmet Raşit Efendi Kevakibi ahfadından Hacı Ahmet Efendi ile Ayaz paşa ahfadından Ayşe Hanımın izdivacından doğ - muştur. Ayaz paşa vakıflarmn tevliyet şartı erkek evlâttan erkek evlâda geçtiğine göre Ayaz paşa ahfadından tevliyet hakkını haiz olmıyan bir kadın nasıl olur da bu hakkı Kevakibi ailesine verebilir? Vaziyet böyle olunca Kevakibi £ başlıyacaktır. Bu kısımda bulunacak sözler şun - ailesine mensup olup bu sıfatla Kevakibi vakıflarına mütevelli o- aynı zamanda Ayaz paşa ahfadın- dan olduğunu, binaenaleyh bu sı fatla Ayaz paşa vakıflarına müte- velli olması lâzım geldiğini iddia ederek evkaf idaresine müracaat ettiği vakit alâkadar makamlar bu mühim noktayı nazarı dikkate al- 5 malı idi. Bir adamın aynı zaman da hem Kevakibi zadenin, hem de Ayaz paşa zadenin erkek ev - lâdı olamıyacağına göre reddet - meli idi. Acaba bu çok esaslı cihet nasıl olmuş ta düşünülmemiş?.. Ya - hut düşünülmüş ise neden dolayı bu cihete ehemmiyet verilmiyerek | Salâhattin Mollaya Ayaz paşa va- kıfları mütevelliliği verilmiştir?. Görülüyor ki her hangi taraf- tan bakılırsa bakılsın Kevakibi zade Salahattin Mollanın Ayaz paşa vakıflarına mütevelli tayin e- dilmesi tamamen haksız ve usul - süzdür. Bütün bu malümata bakılınca bu tayin işi insanın gözüne adeta bir muamma gibi görünüyor. Italyan tayyareleri pazara hareket edecek Ortabello, 16 (A.A.) — Cene -' ral Balbonun idaresi altnda Ame rikaya gidecek olan 24 deniz tay- yaresinin hareketi esas itibarile pazar gününe kalmıştır. Bununla beraber hava şaraiti| müsait olursa, tayyarelerin yarın hareket etmeleri de ihtimal hari- cinde değildir. ——e——— İngiltere borç vermiyecek Londra, 16 (A.A.) — Maliye nazırı M. Neville Chamberlain, | &cnebi milletlere uzun vade ile pa- ra ikraz etmekten çekinmelerini para ve esham borsasından ısrarla rica etmiştir. M. Chamberlain, İngilterenin şimdi ecnebi memleketlerde uzun vade ile külliyetli miktarda para yatıracak vaziyette olmadığı fik - rindedir. —— İşsizler azalıyor ! Roma, 16 (A.A.) — 30 nisan- da sayısı 1.025.000 i bulan işsizle- rin miktarından geçen mayıs için- de 25.000 kişi raddesinde bir azal- Lr e Cemiyet pek yakında anketin lardır: lan zarflar, Aya ap £ yişler. £ ğunu belirli karşılığı, olmadığı, ay ye 10-5 1 — Amma, lâkin, binaenaleyh, lan Salâhattin Molla kendisinin £ leleri biribirine bağlamıya yarayan sözler , 2 — Esâsen, ekseriya, külliyen gibi çok kullanı- > Anketin bu kısmından beklenen en değerli neti- â ce yeni listelerde ortaya konacak ve karşılıkları 5 aranacak sözlerin de kılâvuzda yer tutmasıdır. > Bunlar dilimizde pek çok kullanıldığı için bir ço - yahut varsada j kullanılmadığı için yazımızı her zaman biraz ört - gg yy a Lg | l 7 Dil Anketi 2inci Kısmı — Karşılığı aranacak kelimeler ve i “bundan beklenen neticeler .. i ANKARA, 16 (A.A) — T.D. T. Cemiyetinden: | | mektedir. Bugünkü yazı dilinden bugünkü arapça $ ve farsça kelime ve terkipler kaldırılacak yerlerine Türkçe karşılıkları ağır bir perde kalkmış olacağını umuyoruz. Anke- tin bu ikinci kısmında da şimdiye kadar gidilen #| yoldan ayrılmıyacaktır. Ankete girecek sözler liste liste neşredilecek ve her birine cevaplar bek - $| ikinci kısmına hattâ gibi cüm- lenecektir. 3 — Mümkün mertebe, alelümum, farzımahal i gibi birleşik sözler ve ayrı bir mâna anlatan söyle- Türk Dili Tetkik Cemiyeti bu listeleri de Ana - doluAjansı, Ankara ve İstanbul radyoları ve bütün Türk gazete ve mecmualarla neşrettirecektir. Anketlere pek büyük bir gayretle çalışmış olan Ajans, radyo ve matbuatımızın bu işte de özlü ve değerli yardımlarını esirgemeyeceklerinden emi - niz, Halkımızın da gene istekli bir yolda bu söz « lere karşılıklar arayacaklarına inanımız vardır. ay yy yy yg A gr Londra Cihan Konferansınd konunca yazımzın üstünden Artık nutuklar dinlenmiyecek ; az söz, çok iş tavsiyesi o Tevfik Rüştü Beyin konferansta söylediği nutuk Londra, 16 (A.A.) — Dün iktı. sat konferansında bir nutuk söyle- miş olan Türkiye Hariciye Vekili Dr. Tevfik Rüştü Bey, Türk hükü- metinin harpten sonra Türkiyede vaziyeti ıslah etmeği vazifesi cüm lesinden bulunduğunu hissetmiş olduğunu söyledikten sonra demiş- tir ki: “Bu vazifeyi ifa ederken gayet vahim bir cihan buhranı karşısın- ! da bulunduk. Dahili piyasamız pek o kadar inkişaf etmiş değildi. Bin- İ netice vukuatı almış olduğu isti» kametlerden pek ziyade müteessir olduk. Ve bütçemizin varidat mem baları olmak üzere büyük bir nis - bet dahilinde gümrüklerimize isti- nat etmek mecburiyetinde kaldık. Harpten sonra, harbin neticesi olarak muhtelif matalebatı düzelt- mek ve bunları yerine (getirmek mecburiyetinde kaldık . Bunlar bizim için birer ağır yük teşkil etti. Bu sebepten dolayı gü“ yet ciddi bütçe müşkülâtı karşısın- da bulunduk. Harici ticaretimiz inhitat görüldü. Beynelmilel teşri- ki mesaiye hususi bir ehemmiyet atfederiz. Fatat böyle bir tesriki mesaiyi nazarı itibare alınca her memle - kette hüküm sürmekte olan muh- telif ahval ve şeraiti hesaba kat - ma görülmüştür. mile Silâhlar konferansı tesiri Vaşington, 16 (A.A.) — İtalyan elçisi harp borçları (o hakkında M. yük Faşist meclisinin kararlarını kısaca bildiren bir muhtırayı bu - gün hariciye nezaretine vermiştir. PE Harp borçları ve İtalya Londra, 16 (A.A.) — Gaze- telerin verdikleri haberlere göre silâhları azaltma konferansı tehir edilecek ve dörtler misakının im- zasmdan sonra Romada toplana - caktır. mak lâzımdır. Her memleketin ih- tiyaçlarını müsavat esasına müste- niden tetkik etmek gerektir. Buhran dolayısiyle her memle - ket kendi menfaatleri namma bir takım tedbirler almışlardır.. Bina- enaleyh bunları ilga edebilmesi i - çin çok ihtimamlı mali ve iktisadi tetkikat icrası zaruridir. Biz daha şimdiden tahdidatın tedrici suret- İ te ilgasına matuf tedbirler alıyo - i ruz. Biz beynelmilel teşriki mesai İ zaruretine kaniiz. Ittihaz edilmiş (tedbirleri ayni zamanda tediyatın muvazenesini i temin edecek diğer tedbirler al - İmksnnn ilga etmek faydasız ola* caktır. Zira bu suretle hareket ö - nümüzdeki müşkülleri arttırmak - tan başka bir netice vermiyecek - tir. Yeni bir takım ihtilâflara mey- dan vermeden buhran ve inhitata çare olmak üzere saruri bir takım tedbirler ittihaz etmek her mem - leketin vazifesidir. Borçlar hakkında memnuniyete şayan itilâflar yaptık, Alacaklıla- rımizım anlayış ve kavrayış zih - niyetini çok takdir ediyoruz. Müş- küllere azimkârane göğüs geriyo- ruz... Ve icap eden fedakârlıklar» da bulunuyoruz. Türkiyenin . vaziyeti ve Türk milletinin halini ıslah etmek için bir takım nafia işlerine (o teşebbüs ettik. İhraç edemediğimiz pamuk ve ipeği kullanmak mecburiyetin- deyiz. Binaenaleyh, bu maddeler sanayiinin inkişafına çalışıyor - ruz, Fakat, bunu yaparken “kendi kendine kâfi gelmek, (âlemden müstağni olmak,, siyasetini istih - daf etmiyoruz. İktisadi ademi te - cavüz misakı projesine taraftarız.,, Londra, 16 (A.A.) — Cihan iktisat konferansına memur Yu - nan murahhas heyeti gümrük mü» tarekesine Yunanistanın bazı şart- larla, bilhassa mütarekeyi lüzüm göreceği her hangi bir zamanda feshedebilmek şartiyle iştirak et - tiğini konferansa bildirmiştir. Vakitten istifade Londra, 16 (A.A.) — Londra konferansının malı komisyonunun bu sabahki açılış celsesinde M. Cox, mümkün olduğu kadar çok çalışılmasını ve imkân görüldüğü derecede az söz söylenilmesini tav siye etmiştir. M. Cox, vakitten istifade husu- sunda sabrın büyük bir ehemimi - yeti olduğunu, mali vaziyetlerin kavranılmasının da çok değerli bir şey olduğunu kaydetmiştir. Komisyon bu sabahki toplantı- sında lüzum gördüğü tali komis - yonları tetkik ettikten sonra içti « manı paraztesi gününe bırakmış» tr, Komisyonun bügünkü toplantı- sı çok sürmemiştir. Nutuklar, nutuklar .. Londra, 16 (A.A.) — Cihan iktısat konferansının iktisat ko » misyonunun açılış celsesinde reis M. Coljin, umumi mahiyeti haiz hiç bir nutuk söylenmemesini tek- lif etmiş ve demiştir ki: “- Umumi mahiyetteki nutuk ları konferansın heyeti umumiye içtimamda ve umumi müzakere es nasında dinledik. Artık bu kabil nutuklardan kendimizi muaf saya biliriz. (Alkışlar). Bu sözlerden sonra M, Coljin' ileri sürülen muhtelif teklifler na- zara almarak eksiksiz bir ruzna *| me hazırlanabilmesi ve bu ruzna- menin ya; urahhaslara dağı - tılması İç en ancak bir top - lantı yapılmasını teklif etmiştir. M. Coljin, bu suretle hareket edildiği takdirde gelecek pazarte- si günü asıl meseleye temas imkâ- nı hasıl olacağını söylemiştir. Ko misyon müzakerelerini pazartesi gününe bırakmıştır. Konferanstaki İsveç murahhası M. Chamberlainin söylediği nut -| kun müzakereye esas tutulması- nı teklif etmiştir. Para kıymetleri Londra, 16 (A.A.) — Reuter a- jJansının edindiği malümata göre, İngiliz, Fransız ve Amerikan mü- tehassısları arasında para kıymet- lerinin tesbiti meselesi hakkında hiç bir anlaşma husule gelmemiş- tir. İngiliz, Fransız ve Amerikan merkez bankaları ve maliye neza- retlerinin mümessilleri iki üç gü- ne kadar bir anlaşma elde etmeğe çalışmak için bugün yeniden top- lanacaklardır. Para işlerinde bir çıkmaz Londra, 16 (A.A.) — Para iş- vğ : Altı Balkan memleketi Sofyadaki içtimalar deva” ediyor, murahhasımız teklifte bulundu Sofya, 16 (A.A.) — Bulgar jansı bildiriyor: i o Mimarlar ve mühendisler dunun büyük salonunda altı * kan memleketi murahhaslar" sefirler ve bir çok kimseler b duğu halde Bulgar milli grup” “isi sabık nazırlardan M. Sakir münakalât, tayyarecilik vi Balkan konferansının mi açmıştır, Mumaileyh murahhaslaf# * | geldiniz dedikten sonra ei” İnin muvaffakiyetle meticelen ' temennisini izhar etmiştir. d Demiryolları müdürü W08y mühendis M. Bozkof, müsli, | nazırı namına murahhaaları #4 i lamış ve Balkan memleketlefi sında demiryolu ve hava üni” lâtr ile turizmin inkişaf Mi olmasının ehemmiyetinden #.. miş ve bu sayede Balkan gili a lerinin birbirlerini mütekabil nıyacaklarını ve aralarmda renet hasıl olacağını söylemi Yunan murahhası M. pe Romanya murahhası Prens Gi” enzene ve Yugoslavya mun M. Chiarchitchevitch birbiri8i # teakip söz almışlar, Sofyadf | dükleri iyi kabulden dolayi ei kür etmişler ve konferans vi sinin mutat ehemmiyetindef seylemişlerdir. p Türk murahhası Ruşen “ Beyin teklifi üzerine bumtur#” vanı teşkil edilmiş, ği ne M. Bojkof ve ikinci re şi Türk, Arnavutluk, Yunan 4 manya ve Yugoslavya heyetle” isleri getirilmiştir. “ Konferans bundan sonf# misyonlarını tayin etmiştir. kalüt komisyonu reisliğine Mf kof, tayyarecilik komisyo” y liğine Ceneral Lasvarakis “© rizm komisyonu reisliğine Saffet Bey intihap edilmişti” Murahhaslar öğleden 4001” ri gezecekler ve bu akşar grup tarafından şereflerit€ 7 lecek ziyafette hazır bulun lardır. Yarın komisyonlar raples » leri komisyonunda Frans# < merikan murahhasları a aym “li sıkmazla karşılaşmast mubi iğ ajansının aldığı lerinin tebii hakkında Bİ iz iter. ma elde etmek maksadiyl€ ka murahhas heyetinin di yak tığı teşebbüsü Amerikan tinin tasvip emtemesi gelmektedir. yali | M. Hull, Yasim gelmesini sabırsızlıkla Bu vaziyet ei el ş söylemiştir. ji mahafillerini endişey9 tedir. Bu mahafillerde' | intibaa göre, Amerika | de i metlerinin tesbiti babeti çün le uyandırdığı 0 ticelendirmemektedir. ; igin” Fransızlar para kay biti hakkında Arerik* şeb" tince kati bir hareket Ve iç bir te bulunmadıkça hiç 9. mıyacağını iddia emektir” İÇ sk