9 Kasım 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

Inkılâp Türkiyesinin En Büyük Derdi; SEVİYE ..y düşüklüğü (Başmal emir di diem) mış bir haldedir. Bu dar, bu bir kümesten daha dar muhitter, ar- tık, iyilik, güzellik, doğruluk mefhumlarının yeri tır. Daha, dün ortaya atılmış o - lan Vatan, Millet, gibi kelimeler bile apokaliptik kitaplardaki ya - van rümuzlar kadar manasını ve canlılığını kaybetmiştir, Köylüye göre Vatan'ın eğer bir manası varsa o da kendi kar- nırı doyuran toprak parçasından başka bir şey olmamak lâzım ge - lir. Münevverin kalbindeki Mil - Jet ise, ona şahsi refah ve menfa- at temini imkânlarını veren bir kalabalıktan başka nedir? Mektepten henüz çıkıp hayata atılmak üzre olan genç “Kaç pa- ra kazanacağım?,, diye soruyor. Bir dakika da “Ne olacağım?,, demiyor. Hele memleketime ken- dimden ne verebilirim? suali hiç aklından bile geçmiyor. Havada dolaşan sözler, mat- buat sahasındaki yazılar, şurada burada verilen konferanslar; z0- raki fikir ve meslek tecemmula » rındaki münakaşalar v. 8. v. 8. i- ginde yaşadığımız içtimai atmos- feri her türlü asil ve medeni ra - şeden mahrum bir aşalık unsur haline sokmuştur. Bunun içinde, ancak rakı kokuları, sarhoş na - raları, öpüşüp sevişmeyi sinema filmlerinden öğrenen delikanlı « larla genç kızların dudak şapırtır “; ve üçer günlük vurguncu zenginlerin otomobil patırtıları, ve csniyen ve durmaksızın esni - yen halk tabakalarının geyirtileri barmabiliyor. Bundan yedi sekiz yıl evvel inkılâbı, büyük Türk inkılâbını, fıraklı, danslr, şampanyalı eğlen- celerden ibaret zannedenler pek çoktu. Hele karısını dekolte bir fistanla baloya getirebilenlere a- 'deta bir inkılâp kahramanı naza- rile bakılırdı. O zamanlardaki müsamereler- 'den birinde eski hoca efendiler - den biri bana şöyle demişti; — Vallahi; elimizden geldiği kadar inkılâba uymıya çalışıyo » ruz. Ben, kendi hesabıma rakı, şarap içerim, Silindir şapka ve fırak giyerim, hatta, becerebilir - sem dans da ederim. Fakat, $u, karımı baloya çıplak getirmek yok mu? doğrusu bunu yapa * mam. Ve hoca efendi, inkılâp şere - fine henüz traş ettiği suratını nef- retten, taassuptan değil (fakat, aczi ifade eder bir yeisle ekşiti - yordu. İnkılâp telâkkisine başka bir misal; Gene beş altı yıl evvel. Beyoğ- lunda, levantenlerin parası ve le- © vantenlerin teşebbüsleriyle milli Re 1) bir müsamere veriliyordu. O ki da bir de muhalefet cere - oyanı mı vardı nedir, pek iyi hatır- lamıyorum, Şişlili tanıdıklardan biri yanrma geldi: — Azizim, sen söyle allah aş- Kma, ben bu rejime nasıl muha - lif olabilirim? Bu rejim bana, bütün gençlik idealimi (?) tahak- huk ettirdi. Şu dans kasırgasına bak. Şu cazbandı dinle. Şu giyi- pi içişler.. Ben unları rüyam kalmamış. | ı biri İ Londra, 8 (A.A) — Amerika- daki Riyaseticümbur intihabatı, efkârı umumiyeyi fevkalâde alâ- kadar etmektedir. İngiliz o efkâr (O umumiyes'ne göre, mesele kurularla yaşların mücadelesinden ibaret değildir, Mubafazakârlar, bu mücadelede 3 mühim nokta görmektedirler. 1 — Borçlar meselesi, 2ira bu husustaki teşebbüs Ameri- kadan gelecektir. Malüm olduğu veçhile bu me- selede M. Roosevelt, rakibinden daba itilâfkirizdir. 2 — Tes'ibatın tahdidi mese- lesi. Bu bususta şu noktayı ha- tırlamak icap ederki İngiltere kara teslihatının tahdidi mevzuu babis olduğu zaman biç bir itiraz serdetmediği halde deniz teslis hatının tahdidinden bahsedildiği zaman hiçde itilâfa yanaşma- maktadır. —3— Tarifeler meselesi, Ingil- teredeki himaye hareketinin A. merika tarafından O vazedilmiş olan tarifeler yüzünden baş gös- termiş olduğu söylenilebilir. Umumiyetle ümit edildiğine göre Amerika, cihan iktisat kenferansına iştira eylediği tak- tirde müfrit himaye usulünün aleyhtarları yanımda mevki ala- caktır, Hatta Amerikanın böyle bir. teşebbüste bulunmasınm mukad- dimesini teşkil edeceğide ümit olunmaktadır. Ikinci rakip Newyork, 8 (A.A. ) — Dün Nevada steplerinde kâin bir şe- hir olan Elokoda M. Hoover, maden amelesi ile çiftçilere hi- taben bir nutuk söylemiştir. Müşarönileyhin telsizle neşro- lunan nutkundan evvel bir nu- tuk söylemiş olan sabık reisicüm- bur M. Coolidge'de bir nutuk irat ederek M. Hoeverin intiha- bını iltizam etmiş ve müşarün- ileyhi “ Amerikanın başındaki ARE rr TAA AMAC da görürdüm, ka hocadan inkılâp telâkkisinde zerre kadar farkı var mı? Ayni sathi görüş; ayni sathi ve kaba anlayış... Ve bu, hâlâ, bugüne ka- dar böylece devam edip durmak» tadır. Türk inkilâbımın bu gü - lünçce tefsirleri içinde bir nesil yetişti ve diğer bir nesil yetişmek üzeredir. Onun için, mektepten çıkar, çıkmaz “Kaç para kazanaca - ğım?,, diyen gencin bu kupkuru egoismasın& şaşmıyalım. Biz ona öyle bir cemiyet hazırladık ki, burada ber muvaffakıyet para ile satın alınır. Gerçi bu cemiyet çok dar ve düzdür ama, hep tekellüf- ten, hep merasimden, hep göste - tiş ve sefahatten ibaret olduğu i- İ çin şartları ağır ve pahalıdır. Ne yapmalı? Büyük elem, Dü- yük ıstırap! Ve bütün edebiyat, romanlar, şiirler, resimler, tiyat - rolar bunu anlatıyor, bunu tasvir ediyor. Bir takım monden hayal lerle, rümuzlarla bunu avutmağa galebe Alman felâket ve musibetlere en çare bulabilecek adam diye tav- sif eylemiştir. ,, M. Roosovoit, Nevyorkta son putkunu irat eylemiştir, 47 milyon erkek ve kadın, bu gön reylerini vereceklerdir. Ecnebilerin başlıca unsurlarına gelince, bunların: yatısının M. Hover'e diğer yarısının da M. Roosevelt'e rey verecekleri zan- no'unmaktadır. Küçük cemaatlerden Çeklerin bemen bemen müttefisan M. Roosevelt'e İsveç, Norveç ve Fenlandiyaların oekserisinin M. Hoover'e rey verecekleri zânno- lunuyor. Bütün memleket halkı, netice- yi anlamak için sabaha kadar uyumıyacaklardır. Nevyorkun dans salonlarile ka- bareleri saat beşe kadar açık kalacaktır. Kara ve bava münakalâtı kum- panyaları seyahatte bulunan yol- culara neticeyi te'sizle bildire- eeklerdir, Bulunan bomba Az kaldı büyü bir facıa olacaktı San Francisco, 8 (A. A.) — | M. Hoover'i Paloalto'ya götüren bususi tren, Nevada hükümetin- de Vinne Nucca evarınba bir iyi | Dünyanın mühim iki hadisesinden intihabı Şimdi de Amerika Reisicümhur intihabinın neticesi, 44 milyonun kimi intihap ettiği bekleniyor .. idi köprüyü bekliven memurun ver- diği işaret üzerine durmuştur. Bu memurun vücudünde ve ya- pindaki arkadaşının cesedinde | birkaç bıçak yarası bu'unduğu görülmüştür. Tren 20 dakika durduktan sonra yoluna devam etmiştir. Bu facia esrarla örtülü kalmıştır. Çünkü trenin üstünden ceçeceği köprüye hiç ilişilmemiştir. San Frans sko, 8 (A.A) — M. Hooveri götüren trenin geçeceği köprüden biraz uzakta yol üs- tünde içi dibamit dolu bir paket bulunduğu : şimdi baber alınmış” tır. Yakındaki çalılıklardan bi- rinde böyle bir paket daha ele geçirilmiştir. Birinci telgrafta verilen bir haber bilâfına olarak hiçbir me- mur öldürülmüş değildir. Civarda bazı araştırmalar yapılmaktadır. Çamur yağmuru! Giresun, 8 (Hu, Mu.) — Bir haftadan beri devam eden yağ «| mur dün fasıla verdi. Bu sabah İ yağmurla karışık çamur yağdı. Bu acaip yağmur 12 dakika sürdü. Hadisenin bir siklon ne - ticesi olduğu anlaşıldı. Ziva ME KL ALS GB A 0 GA KEY Armin Yeni Yunan Başvekili” siyasetini Atina, 8 (A.A) — Başvekil M. Çaldaris, gazetecileri kabul ede- rek şunları söylemiştir: Yunanistanda parlamentoya is- Alafranga ahbabımın, alatur - | tinat eden rejimin muntazaman işliyebilmesi noktai nazarından hükümetimin teşekküllü çok mü- | Azasını muhalefetin 3 | himdir. fırkası arasından seçmiş olan bü- kümetim, en tabii şartlar içinde iktidar mevkiine gelmiştir. Bu bütün fırka reislerinin tahakku- na hizmet ettikleri bir neticedir. Bu neticede şahsanamil o oldu- ğumdan dolayı çok memnunum. Çünkü rejim meselesinin balline teşebbüs (© etmek suretiyle şimdiye kadar bütün fırkaların beraber . çalışmasına mani olan engelleri (Oortadan (o kaldırmış oldum. Yunanistanın siyasi tekâmülün- de bunun fevkalâde bir ehemmi- miyeti vardır. Diğer fırkaların hükümetin mesaisini sekteye uğ- ratacak her şeyden içtinap ede- cekleri ve uzlaşma yolundaki battı obareketlerile hükümetin leskin siyasetini takdir etmekte olduklarını ispat edecekleri ümi- dindeyim, Maliye ve iktısat: Mesele- sine gelince: Hükümet liberal | fırkasının esaslarına itiraz etmeksizin ko- layea tahakkuk ettirilmiyeceği mütaleasında bulunduğu bir si- yaset takip edecektir. Bütçe masraflarının o azami derecede azaltılması, yalnız memleket ik- tısadiyatının düzelmesi için bir hareket noktası olarak kalmıya- cak aynı zamanda alacaklı dev- letlere de müracaat ettiğini gös- dep. gökçek Hükümetim şu tadır ki, taahhütlerin ye- İ'kârlar rı da bulunmuşlardır... anlatıyor rine getirilmesi yalnız beynelmi- lel bir ahlâk meselesi değil, fa- | kat aynı zamanda Yumanistanın menfaatleri iktizasındandir. naenaleyh, Yunanistan mali ta- ahbütlerinin iktısat bubranından mütevellit yeni şartlara uydurul- |(# masını alacaklılarından isteme- den evvel masraflardâ son bir kere daha zaruridir. Eu suretle alacaklıla- ımız, Yunanistana kolaylıklar gö:lerilmesinin zaruri olduğuna daha yakından kanaat getirip. olacaklardır.,, Harici siyaset Hakkında M. Çaldaris demiştir k” Hükümet bütün devletlerle ve bilhassa komşularile olan yak- | laşma siyasetine hararetle devam etmek arzusundadır. Milli birlik kabinesi azası sıfatile ve daha sonra eski hükümetin siyasetini tavsip etmiştim. Halk Firkası ötedenberi Yu- nanistanın komşularına karşı uz- laşma siyasetini iltizam etmiş olmakla büyük bir iftihar duyar. Ne kadar parlak gözükürse gö- züksün, her türlü sergüzeşt heve- si ortadan kaldırılmalıdır. Bütün | dünyanın içinde bucaladığı ikti- sat zorlukları ancak böyle bir siyasetin mümkün ve iyi olacağı bususundaki kanaatimizi takviye | temektedir. Frugi han şerefine ziyafet Belediye reisi tarafından dün gece saat 1 de Frugi Han şerefine (Parkotelde bir supe verilmiştir. | bata muharriri Ziyaettin !$ reket cetvelleri hükümetçe'X Bi- (8 tenkibat yapılması (5 Muhittin Bey | | Supede Darülbedayi san'at * E dimi nl 9 Teşinisıni vw Yeni encümenl€ t Dün reis, mazba muharriri ve kâtiplerini seçti! ANKARA, 8 (Telefon) is, mazbata muharriri ve rini intihap etmiyen muhteli cümen azaları bu gün ay" toplanarak intihaplarını yal vel lardır. Bu süretle arzuhal ©! menine: Reis Atıf (isek bul), Nuri (Muğla), bara E Dahiliye encümenine: R muh mil (Tekirdağı), mazbata m riri Faik (Tekirdağı), Abdül dir (Malatya) kâtip beyler. gt Kütüphane encümenine: * Besim Atalay (Aksaray), my ta muharriri (İsmail), kâtip kı beyler. j Meclis hesapların tetkik e menine: Reis, Hakkı (Van)ı” | j bata muharriri Refet ( yili Mazhar Müfit (Denizli), beyler. Müdafaai milliye encümebi” Reis İhsan paşa (Giresun), #5 bata muharriri Fahrettin #4 (Kars), kâtip Kâzım paşa mişlerdir. ğ Ea şe di eşi Sİ Inhilâl eden meb'i” luklara ait tezkef Ankara, 8 (Telefonla) a | fa ve vefat suretile inhilâl meb'usluklara ait tezkere mi sinin perşembe günkü içti okunacaktır. RAE EL Vapurculuk kanunu 4 ezrmama... 5 (Baş tarafi 4 dal sâyMetiz Tarifeler ve vapurların Vi E talimatname ile tesbit edile tir. / * o Tarife've hareket arif, i hem Seyrisefain © vapurla”! il hem de hususi vapurlar için” ni olacaktır, i Dünkü toplantıda bu ti # ire müzakereler €€ yan etmiş ve Refik Şevket Ç İİ ise), Ahmet İhsan (O 4 Salâhattin (Kocaeli), M ğ Müfit (Denizli) beyler sö lemişlerdir. Neticede teklif € Ü iibarile kabul edilerek bu Sİ i lara göre bir kanun lâyihast bu gün Büyük millet meci” E verilmesi ka rarlaştalzailiğ Lâyihanın mecliste kab” ig den sonra artık hususi rın hükümetçe mim alınms” lüzum kalmıyacaktır. ç ğ Yeni kanun hususi ayal #i ların da deniz postacılığ i malarına imkân vermi # ber Seyrisefain idaresi # hususi vapurlar vw ü devletin kontrol kl 4 min edecek şekil ve mah # olduğu için mucibi mi 1 Cümhuriyet # grupu Reis Vekili Cemi riyaseti altında toplandı" | kiye, iskele ve limanlar! > da posta seferleri bi iy devlet idaresine alınma#* # kındaki 2068 numarâ aral t # vapurlarının hüküme' önün ii dan satın alınmasına por Hi hülemün tadili ile beri i vapurlarının hüküt Te Kizi A edilecek seyrüsefer, are ye i rinde muayyen bir t a 10 $ olarak ve kendi aralar” ei i kil eğerki > şi Ve ii de çalışmaları ü bakkınlaki hükümeti ar fi müzakere ve esas iki bul edilerek bu Ge eza kümet tarafınd a eeisine # yihasının karl şt iri ee İİ