23 Ekim 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

VAKIT Ermeniler arasında | yeni hareketler var Ermeniler Türk vatanının ve inkılâbının icaplarına kendilerini uuydürabilecekler mi ? (Dr. V. Kasapyan) imzasile bir makale aldık, Tahkikatımıza göre Türk Ermeniler ik partisi şefi o - lan bu imza sahibi makalesinde Tür- kiyede bulunan ermenilerin bundan sonrası İçin nasıl bir hattı hareket #akip etmeleri lâzım geldiği hakkın - , da çok şeyanı dikkat fikirler yazı - yor. Bu yarılar şimdiye kadar (VA- KIT) ın takip eltiği neşriyatın isa- betini de tasdik eder mahiyettedir. Bu ilibarla mevzu bahis makaleyi aynen aşağıya dercediyoruz: Türkiye haricindeki Ermeni - leri, Türkler ve Ermeniler arasin- da teşriki mesaiyi iyi gözle görü- yorlar. Türkiyede birliği başlığı altında © ermenice “Nor lur,, gazetesinde “Orşam,, imzalı bir başmakale evvelsi ak - şam gözümüze ilişti. Dil kurultayında Efendiye gösterilen, resmi maka- mat ve neşriyat tarafından, ilti - fattan cesaret alarak “Zanneder - sem, artık münevverlerin, Türk ve Ermenilerin teşriki mesai et - meleri için, tasavvurlarının vakti geldi diyor, Yirmi sene evvel Kâmil paşa- nın, vatanm menfaati için, Türk- | ler, Rum, Ermeni ve Museviler » le, müsavi hukukla çalışmaların- da fayda görerek, bu yolda hare- kete gireceği bir anda, ittihatçı - ların gelmesile, bu mukarenetin akim kaldığını söylüyor, ve bazı münevverlerin bu hususta büyük hizmet edebileceklerini zannedi « yor. Muhterem yazı sahibi, Kâmil paşanın 20 sene evvelki teşebbü - sünün, ittihatçıların meydana çık masile akim kaldığını hatırlıyor- da, neden 5 — 6 sene ( evvelki Türk » Ermeni teali cemiyetinin teşekkülünü, ve idare heyeti 2 ci reisi Dr, Jahubyan Stenoinin An-. karaya seyahatini, oradaki bü - yük makamattan aldıkları vait - leri ve İstanbula avdetinde Erme- ni meclis azalarma müracaatının akim kalmasını hatırlamıyor? O vakitte Türk münevverleri idi bu işe teşebbüs edenler, ve o vaki - tin hükümeti ise, bu teşebbüsü pek memnuniyetle karşılamış ve muavenet edeceğini vadetmişken, bu gayet faydalı teşebbüsün niçin ve ne sebeple akim kaldığını, ve buna kimlerin sebep ( olduğunu Arşam efendi niçin hatırlıyamı - yor? İttihatçıların, Kâmil Paşanın gayri müslimlerle anlaşma prog - ramının, “belirsiz,, bir müddetle geri bıraktıklarını, zira (zahiren uyuşmak, bakın esasen, gayri müslimlerle - anlaşmak istemiyor- lardı diyor. Fakat taşnaklarla it- tihatçıların, bir müddet O öpüşüp seviştikten sonra - biribirlerinden niçin nefretle ayrıldıklarının se - bebini biliyorum? Arşam Efendi başlığında “Türklerle arasında teşriki mesai sırasının geldiğinden bahsederken, kiye Ermenilerinin hâlâ Türk olmadıklarını - zannediyor. - ki, bizce tamamen hakikate muga - yirdir, ve bu zanrın çok fena te- sirleri de aşikârdır. Türkiyede doğan, büyüyen her fert, tabiatile Türktür. Mukare - net ve saireden bahisten evvel, bu “Dela Palisse,, hakikatini imanla makalesinin münevverler | Martayan | İ Türkiyede bir ecnebi Ermeniler | Tür - | kabul etmek şarttır. O vakit her | hangi bir vatandaş, “ vazifelerini bihakkin yapacak olursa, mevkii iktidarda olan her hangi bir bü - i kümetin emniyet ve teveccühünü kazanmış olur. Vatan uçurumdan kurtarılmış, her şey hiçten meydana geti - rilmiş, bütün Türklük, yeni kuy - İ vet ve metanetle tükenmez azim- le, cesim bir tank gibi önüne çı - | kan engelleri ezip geçerek, önle- rine düşmüş, o parlak yıldızın ar- İ kasından, yeni, serbest, (hayırlı | hayatı yaşamıya doğru gidiyor - | lar. Bu uğurda çalışmak azminde olan her sınıf efrada vatanın ih - tiyacı vardır. Vatan bu uğurda bizmet etmiye koşanları nuniyetle kabul | Deniliyor ki, biz de çalışmıya hazırız, dâkin bize yüz veren yok, Bize karşı soğuk (muamele yapılıyor. Bizim ve o müslüman Türklerinin arasında büyük bir emniyet,sizlik . olduğunu görmek İ zor bir şey değildir. Bunun tesi - rini hepimiz, bu gün, 'teessüfle hissetmiyor muyuz? Maalesef e - vet, Hastalık malüm, tedavisi ne - dir? Tedavisi ortada olan emniyet- sizliği kaldırmak ve Türk islâm vatandaşlarımızın, samimiyetle u zamak arzu ettikleri elleri, sa - mimi ellerle sıkmak cesaretini içi- mizde hissetmektir. : Bu ne ile olur? Evvelâ, bu vatanı her cihetçe, hiçten var eden şeflerin, vatanm saadeti, inkişafı ve yaşaması için kabul etmiş oldukları (o “prensip ve metotları,; seve seve kabul e- dip yapmak — yani kendimizi gibi değil bir Türk vatandaşı, ve bu vatanm hakkile cansiperane çalışan öz evlât ve sahibleri gibi görmeliyiz. İ Şayet o vakit de müsavat yap * mazlarsa, o vakit serzenişte bu - lunmıya hakkımız olur. Zannediyorum ki, . Türk Er - menilerinin hepsinde, - bu husu - siyet mevcuttur. Fakat bir çoklarınımn korkusu hudut haricindekilerin bu hareke- ti ne yolda telâkki edecekleri en- dişesi, ve bazı hayırsız grupların da hüsnü niyet gösterenlere haini millet diyeceklerinden çekindik - leri içindir ki, meydana çıkamı - yorlar, Menfaati şahsiyesini gözete - rek, yahut büyüklük © sevdasile, bazan bile m bazan becerik - « mem - Adana, 21 (A.A) — “Geçik- İ miştir, Suriye fevkalâde komi- seri M. Ponsot, dün ekspresle şehrimize gelmiştir. Fevkalâde komiser, kendisile görüşen Türksözü gazetesi mu- barrirlerinden birisinin İstanbul- da cereyan etmekte olan Suriye- liler ile Türklerin emlâklerinin tasaruf meselesi ve Adana-Mey- danekber şimendifer hattının iş- letme umurunun Türkiye intikali etmiye hazırdır. | sizlikten, bazan da namertlikten, doğru yolu, hak yolunu görüp, ©- nu takip etmiyen ve milletin ba - sında durmakta inat eden, kimse- | lere hakkile millet haini demek | | gerektir. Yüz binlerce, bigünah insan - ların istikbalile oynıyarak, onla » rı tedrici tedrici sefalete sevket- mek asıl hainliğin büyüğüdür. Eski harap olmuş, ahşap bir bina, yeni olur mu? Senelerden - beri, iliklerine kadar işlemiş, eski ve küflü fikirli adamlardan ha - yır beklenir mi? Milleti felâket - ten felâkete sürükliyen sebepler » den birisi de bu zihniyettir. Umumun saadeti için, artık bu zihniyet sayıfalarını, millet işle- rinden atılmaları lâzımdır. Tuma canyan Efendinin dediği gibi | vaktile Ermenilerin (“Çıkmaza girmeleri,, kendi ellerinde değil - di, lâkin, şimdi o çıkmazdan çık- mak için çalışmak onların elinde- dir. Uyumak devri çoktan geç - mistir, iş görmek devrinde yaşa - dğırmızı görmiye çalışalım. Hükümetin kendisi için kabul ettiği prensipleri alalım, ve lâik teşkilât yapalım. Ruhaniler, cemaatlerinin re - fah ve'saadetlerini temin edecek olan bu prensiplerin tatbikımı ko- Taylaştırmak için, gönül arzu eder ki, kendiliklerinden, yalnız dini | olan asıl vazifelerine avdet et - sinler. Hali bazırdaki.cismani heyet- ! ler de, ön ayak olmaktan çekin - niyorlarsa, yerlerini, memleketi benimsemiş ve günün prensipleri» ni hazım ve kabul etmiş zevata terketmeleri icap eder. Aksi tak- dirde, bu gidişle, istikbalde, “Va- | ktile Türkiyede de refah içinde | yaşıyan servet sahibi (Ermeniler varmış!,, diyecekler gibi görünü - yor. Evet, bizim en zayıf tarafı »- mız siyaset ilminde beceriksizli - | ğimizdir. İçimizde siyaset (o hastalığına müptelâ olanlar varsa, bunlar Türk islâm © vatandaşlarımızdan bu ilmi, yavaş yavaş öğrenmele - ri lâzımdır. O da lüzumunda ge- ne Türkiye için hizmet maksadile olmalıdır. Zira şeflerimizin saye - sinde, bir hakiki Türk vatandaşı için bundan böyle, meydan açık, istikbal parlak, vatan büyük, kuv- vetli ve şereflidir. Bunu bilmemiz elzemdir. Dr. V. Kasapyın sız iszerisenm yn MRER En SEEEEİA AKER ANE EEEERNE Türkiye ve Suriye Fransa ile aramizdaki müzakerelerden sonra esaslı bir anlaşma ihtimali hakkındaki mözakerata dair su- aline cevaben demiştir ki: “Müzakerat devam ediyor, bu iki meselenin de birkaç güne kader kat'i bir neticeye varaca- ğını kuvvetle #mit ediyorum.,, Muharririn Suriye meclisi ve Suriye - Fransız muahedesi hak- — Bütün şehir halkı GLORYA'DA Kemali muvalfakiyetle gösterilmekte olan Mary Dugan'ın davası Fransızca sözlü filminden başka hiç bir şev bahsedilmiyor Huguette Duflos - Charles Boyer tarafından Istanbul Belediyesi: Darülbedayi Şehir Tiyatrosu Temsilleri : 23 - 10 - 932 PAZAR günü Suvare saat 21,30 da Mucize Komedi 3 per- de 2 tablo Yazam R. de Flers İM e Croisset Tercüme E ; | cez 6.0. LAN Halk gecesi BORSA 22 T.ewvel 1932 o Hin ML bi Bi 10 £. Fransız (7? İ * Şilin Av. 1 Stertin 720 | 1 Peneta 1yDolar -/- a0a,-), 3 Merk 20 Liret 2ıs— | ! sab : BE 20 1, Bel ». çika 0 20 Lay 30 Drahmi | 20 Di 20 İwwiçre © G3— 0 1 Çervoneç 20 Lava Mİ v Altin 1 Flerin 85— 1 Mecidiye 20 Kuron Çek ;94— | 1 Banknot Çek fiatları (kap. sa. 16) Paris 12.0 Londra 715.50 Ne York 0,4780 Milâno Brkasl Atina Cenevre Boty terdam Prağ m E-rkos *X70İ Çimento Ar. 485 | Ünyen Dey. 1450 | Şark Dey. 50, — | Italya 129 | Şark ws. ceza 9350 | Telefon Tahviller Kiektrik * Tankam 2190 . Heyriye 250 Tramvay UY. Sigorta “manti istikrezlar İs. dahi w Şark D.yolları $ DMuvahhide 567) Gümrükler 5,10 | Suydi mahı © 420) “nadoluz Bağdat 4,50| Anadolu 11 Askeriye — İ A. Mümesetii Rıbtim 22 Cema.ahir 23 Cema.ahir Gün doğuşu 64n 841 Gün batışı (7,16 Sabah namaz 641 Öğe namazı 11,28 1455 1719 1851 “2 v Nİ lâhiyeti yalnız bende o'saydı, si- ze bir cevap vermek kolaydı. Fakat bu bususta fikir ve söz- leri ehemmiyetli olan başkaları da vardır. Maamafi bu meseleti mecliste mevzuu bahsedeceğim. cevabını vermiştir. Muharririn son söz olarak şim- deye kadar muallâk kalan me- seleler balledildikten Türkiye ile Fransa arasında bir yaklaşmanın mümkün olup olamıyacağına da- ir sorduğu suale, fevkalâde ko- kındaki sualine de: “Suriye meclisi aym 25 inde toplanacaktır. Babsettiğiniz mu- ade hakkında söz söylemek sa- | miştir m © miser; Fransanın bunu çok arzu ettiğini ve böyle bir yaklaşmanın çok mümkün olduğunu söyle- Ş 23 Teyrinieyveliğ Almar yâ Yeni intihabr# ler kazandilii Berlin, 22 (A.A) “© ajansı muhabirinden : Almanya'da siyaset önümüzdeki 6 teşrinisani ” batı ile son derece m* maktadır. Almanya küküseti, if rane bir hilti haraket etmiş olup inlibabata #it rüat “kabilinden bir taki birlerden başka bir şeyle" olmamakta, mubalefet ise şimdiki rejime karşi larmı şiddetlendirmektediti i Muhtelif fırkalar, büy” faaliyet sarfetmekte ve * kombinezonlar tasavvur ey” tedirler. Birçox şayialar deveri” mektedir. Bilhassa «093 cher ile M. Brüning 4' bir mülâkat vukuu şayiası” Bu son şayianm esıl vE yoktur. Fakat von Sehlef diğer bir takım siyaset ad rile görüşmüş olduğu kaktır. Teferruattan kat'ı nazsf | lecek olursa manzarası şudur : intihabat ticesi hakkında toplan bif” minde bulunmak mümkün Hitler fırkası maksus bik vaffakıyetsizliğe uğrıyacaf takriben 50 kadar azalı$ bedecektir. Yeni Reicbsii Nazi Merkez. koalisyonu mıyacaktır. Yeni . Relehslagda fi büyük olacak olan Hugen” müzahereti olmadıkça sağ * bın ekseriyet toplıyabilme” kân ve ihtimali yoktur. ! Bir sol cenah hükümeti (ği imkân dairesi dabilinde dâ Mamafih şimdiki vaziyeti yıp gitmesi şüphelidir. Mubtelif mabafil, mille bıtası olmıyan bir hüküseöğl savvuru imkânsız olduğu sürmektedir. Diğer taraftan Hindenb normal şeraite avdet elm zusunda bulunduğu söyle! Iktısadi plânların kısmet mete uğramış olması, bü tin “parlâmento esasına nit,, olması mazariyesinin ve taraltar. bulunmasın! etmiştir. ij Bidayette hayali telâkki” miş olan. bir. “Sendikalar nesi;, ne şimdi muhtemel vazizelin | rile bakılmaktadır. Böyle bir kabinede N merkezciler ve sosyalist kalistler bulunacaklır. | EBununlaberaber, böyle P bif je kısmen hayalidir, ancak mehafilin hühümet ile mil sındaki ayrılığın hitam arzusunda © bulunduğun! eylemektedir. i Bir konlisyon kabinesi müşkil görünmektedir. ,# Hihayet, fırkaların nib# n verecek olan Hinden9” hesaba katmaları icap © dir. > Mütbiş bir yana Londra, 22 (A:A) — ay! dan Reutere bildiriliyor” bah erkenden KomaâtsU lesinde bir yangın çaki lerce evin yanmış © korkuluyor.