Günün m Milli müdafaada çuvalın rolü Rusyadan gelen fen heyeti, Ti- re, Ödemiş ve Baymdır tarafların da yapılacak bir çuval fabrikası ile bu fabrikada kullanılacak ke- neviri yetiştirmek için bu üç kaza- da tetkikat yapmaktadır. Bu tet- kikat müsait netice verdiği takdir de yakın bir zaman sonra çuval fabrikasının tesisine başlanacak | tır. Bu fabrika için icap eden ma- kineler getirilerek kurulacaktır. Bu çuval fabrikası yapmak te- şebbüsünü belki ehemmiyetsiz bir şey gibi görenler vardır. Eğer var sa kat'iyyen bu telâkkinin yanlış olduğunu söylemek lâzımdır. Tür kiye için çuval fabrikası ne de - mek olduğunu anlatmak için umu mi harbe dair küçük bir hatıramız dan bahsedelim: O vakit Suriye cephesinde hiz- | met etmiş olan münevver bir zat bize demişti ki: “Büyük harpte krt'ası elimizden çıkmıya » caktır, eğer o vakit memleketimiz- de bir çuval fabrikası olsaydı. Filhakika bir orduyu beslemek i- çin yalnız memlekette bel buğ - day bulunması kâfi gelmiyor. Bu | buğdayları icap eden yerlere sev- İ ketmek.. Bunun için de çuval bu- lunması icap ediyor. Fakat umu- mi harp uzun sürdüğü için mem- leketteki çuvallar kullanılmış, es- kimiş, bitmişti. Hariçten getirmek de mümkün değildi. Onun için bir gün geldi ki, Suriye cephesin- deki ordumuza buğday gönder - mek için çuval bulunamadı. Ve sırf bunun için cephelerden kuv- vetlerimiz geriye çekildi. Bu su - retle memleketteki çuvalsızlık Su riyenin tahliyesine sebep oldu., Bu misal şunu gösterir ki cu - val işi memleket için zahiren gö- ründüğü gibi alelâde bir iktısadi mesele değildir. Bir gün gelir ki, bu iş bir milli müdafaa meselesi şeklini bile alabilir, Suriye . . Bir mevki LA nini (Baş tarafı 1 inci sayfada) mevki kâfi değildir. Fakat şir- ketin bu ciheti düşündüğü yok- tur, Bu arabaların halkın zararına tezyidi yüzündendir ki geçen sene, &vvelki senelere nisbeten ikinci mevkie binenler bir senede ? milyon azalmış, fakat birinci mevki müşterileri 3 milyon art- mıştır, Sonra acaba tramvay şirketi mevzuu bahis teşebbüsü nasıl bir maksat ile düşünüyor ? Bu | teşebbüsten maksat halka kolay- | ık olsun diye midir, yoksa her | iki sınıf yolcuları topliyarak va- | yati üzerinden yeni bir bilet pa- | yası tayin etmekle fazla kâr ge- tirmek maksadı mı takip edile | cektir? Küçük bir para farkı için tramvaylarda halkı iki sınıfa ayırmak demokrasi usullerine muvafık olmamakla beraber halk arasında müsavat yapmak gibi güzel bir pirensip tatbiki baha- nesile balkın zararına yeni bir bilet parası kabul edilebilir. Onun için bu meselede biraz ihtiyatlı hareket icap etmektedir. i i i Çangırıda zelzele Çankırı, 5 (A.A) — Bu gece sart 22'yi 20 zeçe şimalden şar- «7 doğru oldukça şiddetli bir baeketiarz olmuştur. Hasar ve | sayıst, yoktur. — VAKIT Telgrai “Haberleri Âlnnuyanın ilin sr kere daha uyusabildiler mi ? Londra, S(A.A) — İngiltere hariciye nezaretinde teyit edil- diğine göre, askeri musavalı hakkında Almanya ta- rafından serdedilen melalebatın ortaya atmış olduğu meselelerin halli için 5 devlet mümessillerin- den mürekkep bir konferansın içtimea davet imkân, İpgiltere bükümetince tetkik olunmakta» dır. Paristen bildirildiğine göre Heriot * John Simon mulakatı, bir buçuk saat devam etmiştir. Sir John Simon, Fransa hari- ciye nezaretinden ayrılrke, he- men tayyare ile Londraya git- mekte olduğunu söylemekle ik- tifa etmişti Alınanyada statülerin ne istiyor? Bolşevikleri ve düşmanları yıkip atmak Roma, 5 (A.A) — Bir gaze- tenin mubabiri, Hitler ile görüş- meğe muvaffak olmuş ve Hitler kendisine âtideki beyanatta bu- lunmuştur : “ Nazilerin obaşlıca (gayesi marksizme karşı mücadeledir. Bizim hareketimiz, batta zaif hükümetlere bile marksizm ile mücadele etmek ve siyah - Kızıl koalisyonunu devirmek imkânını bahşetmiştir. Biz, bunun neticelerini gördük.,, Gazete muhabiri, Italyada Al- man Nazilerinin bir hükümet darbesi yapmalarma intizar edil- mekte olduğunu söylemiştir. Hitler, şu cevabı vermiştir: “İtalyanın 1922 senesindeki vaziyetile Almanyanın şimdiki vaziyeti yekdiğerinin aynı değil- dir. Bu suretle bir cebir hareke- tine İtalyada lüzum vardır. Fakat, Almanyada kanun da- iresinde hareket daha kolay ©- lacaktır. Bu sebepten dolayı da ha yükseklere erişebilmek için aşağıdan başladık. Cebir ve şid- dete müstenit hareketler, bizim için zararlıdır, Hitler, önümüzdeki intihabata ait programı hakkında şöyle de- miştir : Vatanın düşmanlarını. katiyen merhamet etmeksizin koğacağım, Alman vatanının azameti için benim bayrağım altında çalışmı- ya amade bulunanlara, evvelce bana karşı mücadele etmiş ol- duklarını (o düşünmiyerek elimi uzatacağım, kendilerine iş bulun- ması lâzım gelen 7 milyon işsi- zimiz var. İ bir a Sl Ep m maa Fransız Başvekili M, Meriyo Bir kaç dakika sonra odasın- çıkan M. Herriot'ya bir çok ga- zeteciler tarafından pek çok su aller sorulmuşsa da “Mülâkatımız | EL Reisicümbur Hazretleri dün dil kurultayının dağılmasından sonra Sakarya motörile Boğazda gezinti yapmışlar ve saat 20 de saraya avdet buyurmuş- lardır. 'üksek bir iltifat İstanbul, 5S (A.A) — Reisi cümbur Hazretleri dil kurulta- yında T. D. T. C, Umumi mer- kez heyeti azalığına seçilmiş olan zevatı bu akşam yemeğine davet ve taltif buyurmuşlardır. ağ Yen yy yy ya Y unani tanda Kralcılar Cümhuriy iyetikabuledinc e askeri cemiyet kalkıyor ——— A yg yy yg taraftarlarının Cümhuriyeti ka» bul etmeleri üzerine askeri fırkanın feshine karar veril- miştir, Fırkalar zabitlerin siyasetle uğraşmalarından dolayı taki- bata uğramalarından vaz ge çilmesini istiyorlar. Reisicüm- hur milli bir temerküz kabi- nesi teşkiline (çalışmaktadır. Bu kabineye bütün siyasi fır- kâlar reisleri iştirak edecek” lerdir. Memleketin selâmeti namına bundan başka çare bulunamamaktadır. Kafandaris ise muhtelit bir kabine teşkili fikrindedir. a Eyy yy rg lere malik bulunuyoruz. Hükü- meti idare etmiye gerek ablâken ve gerek kanunen hakkımız var» dır. Alman milletinin iyiliği için ve Cenabıhak namına kuvvetle değil, milletin müttefikan izhar ettiği arzuya istinaden hükümeti idare edecoğimiz zaman, pek 3 ğ ğ 10 San ziyade yaklaşmıştır. Italya ile Almanyanın müşte- rek düşmanları vardır. Her iki- Almanyayı idare et- sinin de vazifesi, medeniyet da- İ mek için bütün maddi kuvvet- | vası için beraberce çalışmaktır.,, | Atina, 5 (Hususi) — Kral ğ| yy dostane, samimi ve ihlöskârane oldu.,, demekten başka bir şey söylememiştir. Berlin, ; (A A) — Hukuk mü- savatı meselesini tetkik için Lon- drada aktedilmek istenilen kon- | feransın içtima ptojesi Üzerine nim resmi bir takım mütalealar serdedilmiştir. İ Alman hükümt mehafili, no - tai nazar teatileri vaziyetini o | derece vahim görmüştür ki Al manya, hukuk müsâvalına dair | olarak icra edilecek o'an mükâ- lemelerde Fransız ve Alman no- | talarında ifade edilmiş olan no- taların esas ittihaz edilmiyeceği bakkında teminat almadan kon- feransa iştirak etmemek iztira- rındadır. kei t Sükılacak bir rakam Bir Alman kütüp- hanesinin büyük zenginliği Leiprig, $ (A.A) — | Kanunu- sani İ9İ3 taribindenberi gerek Almanvada ve gerek &cbebi memleket'erde Alpan lisanı ile intişar eden bütün kitap ve mecmüaların koleksiyonunu yap- makta olan Devtete Bueherei Bibliotheğüe, senede vasati ola- rak kütüphaneye gelen nüsha- ların 87 bini geçmekte olduğunu haber vermektedir. Eu kütüphane dünyadaki mili kütüphanelerin en mükemmelidir. Ihracat ofisinin tebliği | Istanbul, 5 (A.A) — Ihracat | | ofisinden tebliğ edilmiştir : “İspanya'nın Türkiye ithalâtına İ karşı memnuniyet vaz'ettiği ve yapılmış olan muamelelerin ke- | enlemyekün addedildiği yolunda piyasamızda işitilen rivayet doğru i değildir. Türkiye'den Ispanya'ya mal itbali serbesttir. Yalnız, it İ bal edilen mal wukabilinde dö- viz ihracına müsaade edilmiyor. Takyidat, bundan ibarettir. ,, omza Irak - Filistin telefonu Bağdat, (Hususi) — (Bağdat Tâymis) in neşrettiği resmi bir tebliğe gir gelecek sene Bağ- dat ile Filistin arasında telefon muhaber gi teessüs etmiş ola- caktır. Önümüzdeki Teşrinisani- de inşaat başlıyacak, telefon hatları çöl boyunca uzatılacaktır. i Telefon hattı, petrol borularını takip edecektir. l —o— iYeni bir ortamektep Inegöl, 5 'Hususi) — Bu yıl, tesis edilen ortamektebin açılma İ merasimi bugün yapıldı. Mera- İ simde başta vali ve Maarif mü- dürü Beylerle kalabalık bir balk İ kitlesi hazır bulundu. Açılma * merasiminden sonra derslere başlandı. İ huriyete sadakat teminat! İ nizelos fırkasına iltihak İ mektir. Bu iltihak Venizel İ cak (102) meb'us | liberal fırkanın kuvvetini 6 Tesrinievsel? Venizelosul muvaffakıylğ iü mik nedai cümhuriyete sadakatini miştir. ves ' s yük bir siyasi m etmiştir. Zira Çaldarisin batta aldığı reyler sırf oni cılığına verilmiştir. Çald İ Itiraf etmek lâzımdır ki İ neticesinde kat'i ekseriyeti karşısında İngiltere - Fransa bir | İğı bu teminat mektubu Mi mıyan Venizelos Çaldari ; ul aslan ten sonra bu reyler tama, z tihabatta kaybettiği rey leri sile tazmin ve telâfi ede Bi Netekim Atinadan gel yı haberlere göre Venizelos “iy, nın meb'usan meclisini İni ilkbaharda yeni bir m sevkedeceğinden bile b mektedir. b Şayet böyle yeni bir uğ z bat yapılacak olursa bu d çıkarmı in İi arttıracağına şüphe eti diril lâzım gelir. Bu itibarla Ve: esi son siyasi mücadelelerden b; tam bir muvaffakıyetle çı! Jiyes yılabilir, ie Mehmet Al İı s ———— İstanbulun bay . mi 1 (Bâş tarafı 1 inci sayili olunca belediye tarafından “5. deye büyük bir çelenk koni. Harbiye mektebi muzikası ” lâl marşını çalacak ve r hir meclisi azalarsmılan «5 48 ve müteakiben Darülfünü bir müderris ve mekteplef mına bir genç nutuklar sö ceklerdir. Nutuklardan son! çit resmine başlanacaktır. Evvelâ askeri mektepler, Şen alar, geçecek bunları sivil t İ tepler, cemiyetler takip edi tir, On altıda vali ve beleğ reisinin riyasetinde şehir m azasından ve cemiyetler mü sillerinden seçilecek bir kolordu merkezine giderek! lordu kumandanına halkın iğ ran bislerini bildirecektir. Akşam 20de de Perap kahraman ordu zakitanı şe 250 kişilik bir ziyafet veril pl tir. Geceleyin her taraf ele! e lerle süslenecek, havai fişe atılacak, muhtelif yerlerde zikalar çalacaktır. Bugünkü (program 3 üncü sayıfamızdadır. Tütün — Dokuzuncu ihtisas mahk*u Çarşıiçinde kaçak çakmak, satmaktan mazmun Cemal k ve yanında kaçak tütün maktanmaznun Ortaköyde il Tabsin Ef. yi altışer ay mabküm etmiştir. Ayrci cezası alınmasıda karari” Ömirl mıştır. e pes Gebze ve civa” eşkıyası Gebze, Darıca ve se adam öldürmekten mas?" ra Ali ve arkadaşlarının kemesine, bugün öğlede İstanbul ağır ceza ma b de yeniden başlanılacak lik muhakeme sonund”. nunlardan bazıları ma muş, bazıları beraet etmit: | temyiz mahkemesi, kaf muştur.