26 Temmuz 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 7

ihracatı ithalâtından İanir denizi kıyılarına yaslanan arihin her devrinde büyük » ve büyük vakar ifadesi ol Wi tar. İzmir kadim tarihin an: “3i bir servet menbaıdır, İz a yolları deniz yollarma . en şarktan gelen kervan > vam müntebhasını teşkil edir İş Onun icin Garbi Anado: Şi ve Çin kervanlarının ni- €odiği sahalarda faik bir ette bulunuyordu. “NİZ yollarnzın emniyetle ka Yollarına hâkim olduğu devir- © İzmir refahın, çalışmanın ad, zancın bir membaı halin te) Mir |. hakimi, aye Yazıy Nea e : in same, Lidyanın tarihin di- ni garp Anadolusunun ta- da “İğ hazinelerin bolluğun- Sarbı Anadolu iklim şartları, a Arayin ovaları yamaçlarına ap sahile inmesi itibarile bi İ İstihsal için en ehemmiyetli Sabayı teşkil etmektedir. bir türlü düşüremediği | Güzel izmirden bir manzara : Bahribaba parkı Bu sahada nufus kesafeti öte- | iktısadi müesseselerin çokluğunu denberi oldukça yüksek bir se- iye göstermekte idi, Bugün de garp anadolusu aynı vasıflarla tebarüz eder. İzmir bu g*niş sahanın en tabii ihraç limanıdır. İzmirin bu hususiyeti oradaki demir yollarının bolluğunu,mali ve temin etmiştir. Bu vasıflarile Izmir Türk va- tanının en mühim ibraç sabasım teşkil etmektedir, Yolların vâzi- yeti, iktisadi bareketler, ziraat kabiliyeti, nüfusun kesafeti garbi Anadoluyu Izmir limanına sımsıkı bir surette bağlamaktadır. Bazi izmirin yıllarca beklediği bir idealdir! ikir ve hüriyet mücadelesi yolunda zmirin hizmeti mürden başka bir manzara . Hükümet İzmi tey Mirde fikir ve hürriyet ce- avı başla Sultan Hamidin cülüsile Yeti r. Memleketin coğrafi vazi- doly Ve hinterlând itibarile Ana- Ye Mun Garp cephesile irtibatı Müyg, Pa ile daimi ve ticari v 8ebeti ve fikri alâkası nur et tecellilerinde bariz in- ara vesile olan âmillerdendi. , < muhaceret yüzünden Ru- te © münevverlerininde iltihakı | e mide biriken hurriyet- verler artmıya başlamıştı. Re, oralılardan Meneğşeli Emin eki Eskolâstik devrinin karan- gi iy yırtan mansuri zadeler İag,, Malar ilmen ve amelen kr kârlarını gösteren sima- aa ve Yenişehirli Hacı Ah- di, *fendi gibi meb'uslar Rum- €n gelen mütefekkirlerdendi. tan Ahsiyetlerin çömezleri içinde Miş zevata tesadüf edilebilir. tek, a teceddüt ve fikir ba- halk, €rinde yerli ve Hinterlânt tiyeğ an yetişenlerden ve bür- fik çYabalarından avukat Tev- Ziya Svzat, Uşşakı zade Halit ve » ©*Ydi şehirli Mahmut Esat Yapi Bületibba geçen gün 83 Beyi, â vefat eden Mustafa Enver ii eri gelen simalardandı. ha, , 'Sselerin uhrevi kanaatla- kardı, !san rüşdiyede ilk mezun- “a e içinde Darülfünun- ing, yat fakültesi müderris- di, ç | (9mail Hekkı, Tukadi Şekip, Kireson meb'usu | meydani Münir Beyler gibi zevat sayıla bilir. Ve bu mezunlardan başka yetişenler, bir çok meçhul bürri- kyet Kahramanları da vardır. İdadi mektebi açıldığı zaman yukarıda isimleri geçen zevattan bilhassa Tevfik Nevzat fikir ha- reketlerini idare edenlerin pişu- varlarındandır. Mahmut Esat ile Halit Ziya Beyler garp ve şark zihniyetlerinin çarpışmasında gar- ba temayülü artıran şahsi ava- milden madüttur. Bugün İzmirde serbest düşünceyi yaratan ve mü- tezayit bir rakamla mütefekkirleri artıran bu zevatın içinde yalnız Doktor Mustafa Enver Beyin püs- tü memleket hastanesinde rekze- dilmiştir. Bu gün İzmirde bütün bürriyet- perverlerin başları üstünde ma- nevi bir sütunu nurani şeklinde canlı, şanlı, anlı olarak en bö- yük bürriyelperver ve yüksek kahraman balâskârın © fezalara kadar yükselen statosu vardır. Bu gün eski hürriyetperverle- rin yarattığı mütefekkirler ve minnet ve şükran duyan inkilâpçı halk Gazinin heykelini meydana getirmekle bahtiyar oluyorlar. Izmirdeki inkilâpçıların düşü- nüş uc görüş tarzlarını gösteren en son bir muhavereyi buraya işaret etmek yaratıcı ve kurta. ncı Gazimize olan alâka ve aşk ve sevdanın en güzide bir misa lini teşkil eder. r İzmirli geçenlerde Anka- rada Kara oğlan caddesinde Ma- arif kütüphanesi önünden geçer- ken camekânda “Hitlerizm,, ki- tabını görmüştü. Yanındaki di- ger bir İzmirliye dediki: Faşizimi aldım işte sağ cebim- de, okuyorum. Bu yeni çıkan “Hitlerizm,,i de bilmek lâzım, onu alıp okumak istiyorum. Bu- na mukabil öteki İzmirli şu ce- vabı verdi; Pek alâ, al oku, tetkik et Faşizim sağ cepte, Hitlerizm sol cepte.. Fakat Kemalizimi daima başımızda taşımak lâzımdır.. Bi- İ rinci İzmirli arkadaşına cevap verdi : — Kemalizim başımızda oldu- ğu içindirki diğerlerini cepleri- mizde taşıyoruz | Izmir mütefekkirleri için Mus- tafa Kemal bir idealdir, ve Gazi mesleği ise bir hayal değil, bu gün bir hakikat, bir timsaldir. Eğenin pırlanlası olan İzmirde gençlik ve necip halk Gaziyi koca bir vatan telâkki ediyor, beykelini de Cümburiyet meyda- nında daima pârlak bir abide şeklinde fıkirden tunca ve taşa nakş” ettiriyor. Ancak Izmir mütefekkirlerine göre Mustafa Kemal bütün dü- şünenlerin başının üzerinde"Mec- lâyı mücellâ,, gibi senbolize edik miş bir varlık ebedi bir mevcu- diy ttir. Bu başlarımızın içinde ve üs- tündeki heykel ne Kripelin, ne Kanonikanın esdri gibi değildir, Halâskârın “Baş üzre yeri,, bu- lunan heykeli tam ve kâmil aksi mürtesimidir. İzmirin yetiştirdiği inkılâpçılar eski, yeni mütefekkirler, bütün varlık ve gevçlik bütün kavga” larının çırpınma'arının, didinme- lerinin zaterini, neşvesini, saade- tini ancak bu idealde buluyor. İ Onun içindir ki: ibtimamlı bir “ kıskançlık ile onu Kripele, Ka- Bu bağın ehemmiyetini biz bil- hassa işgal senelerinde gördük, iktisadi rabıtaları kırmak iste- yen siyasi hareketler iktisadi rabıtayı tesis için nasıl canla, başla çalıştığını gösterdi. İzmir bu manada Türk Anadolusunun iktisadi vahdetini ifade eden gm e İzmirde Gazi heykelinin küşat resmi önümüzdeki Perşembe gü- nü İsmet Paşanın çok mühim bir nutkile yapılacak, Gazi, İzmiri kurtaran ve İsmet Paşa; onun yanında çalışandır. Bu güzel münasebet bize yukarıya koyduğumuz bu tarihi resmi ha- tırlattı, onu koleksiyonumuzdan çıkardık, karilerimize takdim e- diyoruz. Bu resim İzmirin kurtu- luşuna takaddüm eden günlerde bu kurtuluş için çalışanları bir arada gösteriyor. Bu resim Karşısında hiç şüp besiz karilerimiz de bizimle bir- likte o şerefli günleri tekrar ha- tırlamak ve yaşamak heyecanını duyacaklardır. İzmirin kara gün- leri bütün memleketin kara gün- leriydi,İzmirin kurtuluşu Türkiye- 3 nin de kurtuluşu oldu. Bize bu halâsı temin edenlere minnet ve tazim ! İzmiri Kurtaranlar olan tek limanımız *bir kelimedir. Bizzat İzmir lima- nm bu şerefli sıfatı taşımakta yerden göğe kadar baklıdır. İzmir limanı etrafındaki iklı- sadi rabıtalarla Eçe denizinin en faik, en kuvvetli bir limanını teşkil etmektedir. İzmir limanı Türkiyenin ihra- catı ithalâtından pek çok olan yegâne limanıdır. Izmir bu sıfatla Türk iktısa- dının da bir sempolidir. izmir — Milli iktisat! izmirin iktisadi kıymetini itiraf etmeli bazı siyasi had'seler za- man zaman geçirmiştir. Hudut- ların geçirdiği istihaleler eğe de- nizindeki askeri hareket imkânları şüphesiz ki İzmir iktisadi faali- yeti üzerinde müessir olmaktan geri kalmamıştır. Fakat bütün bunlara rağmen İzmir garbi Ana- dolunun geniş hinterlântlı meb- zul ve mütenevvi zırai mahsullü bir parçasıdır. Bu parçanm iktısaden ihyası Anadolunun ihyası demektir. yy oy ENİYİ ga, İzmir günü Baştnakalemizden w se bunu garip ve manasız telâkki etmemelidir. İzmir için şehit olan her asker; İzmirlidir. İzmir için (o harbeden her nefer, her zabit, her kuman -| dan İzmirlidir. İzmir için sehit o- lan ve harbeden askerler, zabit - ler, kumandanlar ile yakından ve uzaktan alâkadar bulunanlar da kendilerini İzmirli addedebilir. Eğer Türk milleti İzmir işga - Tine karşı bu tarzda bir vatanper- verane hassasiyet göstermemiş ol- saydı, bugün safi Türk olan bu se- hirde Türklükten en küçük bir ni- şane kalmıyacaktı. Cünkü İzmir ve havalisinde olan r bir tek aile hariç kalr 7m ya İm ha edilmiş, yahut Anadolunun iş mıntakala h non k aya bırakmıyor onu başında taşıyor. Nalbant oğlu Mahmul Hıfzı yaklaşıyor lunacaktı. Çünkü Lozan muahe « desinden sonra Türkiye ile Yuna- nisiın arasında yapılan bali mü- badelesi o vakit İzmir ve garbi. Anadolu ile Anadolunun dahili aksamı arasında tatbik olunacak- tı. Onun için İzmir O kurtuluşuna bir alâmet olmak üzere bu şehirde yapılan heykel ayni zamanda bü * tün Türk milletinin kurtuluşuna da delâlet ( edecektir. Kezalik İzmirlilerin Büyük Gaziye kurtuluş minnetlesini gösteren bu heykel ayni zamanda bütün Türk milletinin de Büyük milli kahra - mana karşı üşkran hissiyatını iflas Binaenaleyh İzinir n küsat merasimi yalnız i değil, doğrudan doğ milletini alâka e dir. Küşat mer ir kil paşa haz retlerinin riyaset etmesi de bu has disenin umumi ve milli tinden neş'et etmektedir. Mehmet Asım mahiye »