18 Mayıs 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 1

Yarınki ayla hi Akbaba , yi Gençlik, |. Gençlik, Sinema iz İS inci Yıl , Sayı : 5155 İİki hadise arasında Münasebet var mı? Fransız Keisicümhuru M. Dume-| riyle Japon ordusu ve erkânmarhi- ZA A aleyhinde vukubulan suikast ü- yönden heniiz iki hafta (geçmeden von Başvekili M. İnakui'nin katli İber verildi ve her iki hüdiseyi iha. *den ahval ve şerait tabii olarak şleri derin bir endişe ve heyecana ve haberleri iptida M. Dume- ir, ilini koyu milliyetçi bir beyaz i “lârak gösteriyordu; — bilâhare ik kısım Fransız gazeteleri bu ada- bilâkis bir Bolşevik ihtilâlefsi ol- & Üzere tavsif etmiye başladı. Ilal iler taraftan gene diğer bazı Iz gazeteleriyse bu müessif Müastin Sovyet Rusyası aleyhinde m siyasi cereyanlar ihdas et. fikriyle hazırlanmış bir plân ese duğunu iddia etti. birbirlerini nakzeden bütün bu Akarışık (iddialardan hangisi vr? Bunu uzaktan tetkik ede- kat'i hükümler vermek çok müş. ür, Yalnız M. Dumerin cenaze merasl- den dönenlerin uzak şark hadise- nde Fransayla siyasetçe müttefik memleketten, yani Japonyanm tahtı olan (Tokyo) şehrinden ye Vir siyasi sulkast haberini alma: Şayanı dikkat tesadüflerdendir. in için herkes kendi kendine “A. a Pariste olan o suikestla Tokyo- dayatan bu katil vak'ası arasmda k yem var mrdrr?,, sunlini Pihakika Japon başvekilinin katli ; İmda gelen tafsilât gösteriyor Suikast failleri hükümetin Mançu- ie Çin işlerinde takip ettiği hat in kireketi kâfi derecede azimkârane ir yan müfritlerdendir. Wsasen çuri hadiselerinin başladığı gün - ei uzuk şarktan gelen malâ- Ji X.* Japon hükümeti ve MA Dİ Yunanistanda Neler Oluyor ? Muhalif gazetelere göre, ya Reisiciimhur, Venizelos Çarşamba , 18 MAYIS VAKIT 1932 kuponu Bu kuponu sesip, saklayınız. GS inci ay) 1932 yesi arasında büyük bir fikir ihtilâfı bulunduğunda şüphe bırakmıyordu. İşte suikast hadisesinin de bu fikir) ve siyaset ihtilâfından çıktığı anlaşı- hıyor, Binâenaleyh eğer bu suikast hare! ketiyle müfrit Japon milliyetperver-| leri mütedil istilâcılara galebe ede - rek hilkümeti kendi ellerine geçirebi. | lirlerse uzak şarkta son günlerde| söner gibi bir manzara almış olan! harp yangını yeniden alevlenecek de- mektir. İhtimal ki, Mançuri meselesi| bir Japon - Rus harbi şekline girecek! tir. Bu itibarla Tokyoda vukubulan ve binnetice Rusya aleyhinde çıkacak bir hareketten başka bir şey olmıyan suikastla Pariste vükubulan ve bir ta- kım Fransız gazetelerinin neşriyatma nazaran Rusya aleyhine hazırlanmış bir siyasi tertip olduğu iddia olunan katil hadisesi o&rasında gizli bir münasebet olması ihtimali yok değil -| dir. Bu ihtimalse büyük cihan harbi! nin yeni bir şekilde tekerrürü netice | sini verebilir, Demek istiyoruz ki, dünyanm şu- rasmân, burasında münferit ve husu- si mahiyette bir takım siyasi kıvıi » cımlar göze çarpıyor; bu krılcmlar beynelmilel ahval ve şeraite göre baş k başına birer tehlike alâmetidir. Bununla beraber Almanyada cümhu- riyetten diktatörlüğe, Yugoslavyada| bilâkis diktetörlükten — etimhuriyete| düğru giden büyük cereyanlarla orta Avrupada pek yakın bir inhidam a-| kibetini gösteren hadiseler vazıyetteki kararsızlığı bir kat daha arttırmak - tadır. Bu tehlikeli vaziyet cihan sul.| hüyle alâkadar olan herkes ve her memleketi büyük bir dikkat ve teyak- kuza davet edecek ehemmiyet ve ma- hiyettedir. Mehmet Asım Venizelos; yahut diktatör... Yunanistanda mohalif gazeteler M Venizelos'un ismi etrafında devamlı sw- rette neşriystta bulunmakta, taraftarlarının kendisinin Refsicümhur veya diktatör ol- masi hususundaki temaytllerinden bab- setmektedirler. Diğer taraftan beynelmilel maliye ko- misyonu Yunan hükümetine resmi bir protesto çekerek Yımanistarı taahhütle- rini ifaya davet etmiş, dün de Yunan meclisinde muhalefet fırkası relsişle M Venizelos o arasında muksbil bücumlar olmuştur Bu husustki yazılarımızı dör. düncü sayfamızda bulacaksınız. Ammezlikniin adalet.. kim rn çocuğunun öldürülmesi ve katillerinin henüz bulunamaması Deyli Mine yukarıda gördüğünüz kirikatürü ham etmiştir. Karikatürün Bind Ga iki kelime vardır: Hacslet ve teessür! Suikastları kimler Son günlerde daha fazla nazan dikkati celbeden “Japonlar, hakkın- daki yazımıza bugün başlıyoruz. Ja- ponlar kimlerdir, hususiyetleri neler- dir ? Bunları bir kaç yün içinde öğ- reneceksiniz Bugünkü yazımızda, Japonyada sık sık yapilan sulkastların sebepleri ve amilleri hakkında da izahat vardır. Cemiyeti nedir, Çine hücum siya- seti aleyhinde olan eski Maliye Nazırı nasıl öldürülmüştü ? Ilk yazı bugün Dördüncü: sayfamızda ll bn Se a Akisler; Göz ve gözlük İnsanın kendi dilinden gayrı her) dil, blr vasıtadır. Yabancı lisanlarla! yabancı ufuklar görmeliyiz. Yaban - cı düşünüşlere, yabancı duyuşlara dşina olmalıyız. Yoksa, bu yabancı -| lık, bizi kendimize yabancılaştırma - malı... Dikkat ediyorum: o Tanzimatlan sonra, İransızça öğrenenler, yalnız! bu lisanı öğrenmekle kalmamışlar, hi -| raz da Fransızlık öğrenmişler. Biraz da Fransızlaşmışlar. Fransa, âdetâ onlar için bir ikinci vülan olmuş.... Harbi umumüde, fransızçanın ve F'ran- sızlığın yerini almanca, ve Almanlık aldı... Mütarekeden sonraysa, yeni bir hars ve yaşamş değişikliği oldu: Almanlıktan Amertkalılığa geçtik! Bir yandan ecnebi mektepleri, bir| yandan sesli sinema, bu yeni salğının | iki canlı ağzıdır! Siyasi esaretten, iktisadi esaretten korktuğumuz kadar irfan esaretinden de korkmalıyız. Tevfik Fikret gibi Kemale ermiş bir kafaya: (İrfanim tebdili tâhüyyet etti!) dedirttenler,| henüz hamur halindeki genç başları ne biçime sokmazlar ki?, Her yabanc lisan, bizim için bir gözlük olmalı, göz değil! Yusuf Ziya Meclis Reisi ile Adliye Vekili şehrimizde Bütçe müzakereleri Haziranın on beşine kadar devam edecek Yusuf Kemal Bey , irtişa işi tamamen mah- kemeye intikal etmiş bir meseledir diyor Büyük Millet Meclis reisi Kâzim Paşa Hazretleriyle adliye vekili Yu - sur Kemal B. dün Ankaradan şehrimi. ze gelmiştir, istasyonda Vilâyet, Koloj du ve Fırka erkâniyle şehrimizde bulu nan mebuslar ve diğer birçok zevat ta- rafından karşılanmışlardır. o Meclis Reisi Haydarpaşadan motörle İstan - bul tarafına geçmiş ve Maçkada akra - basından bir zatın evine misafir e muştur. Kâzim Paşa Hz, şehrimize dişleri - ni tedavi ettirmek ve hafifçe rahatsız bulunan refikaları Hİ, yi görmek ü - zere gelmişlerdir. — Cuma günü refikaları Hf, yle bir - | likte Ankaraya döneceklerdir, Meclis reisinin beyanatı Meclis Reisimiz dün bir muharri - rimize Büyük Millet Meclisinin bü devredeki faaliyeti hakkında şunları söylemiştir: MERİ Meclis reisi istasyonda “— Mecliste şimdiki halde vekâlel bütçeleriyle mülhak bütçeler ve vari « (Eâtfen sayfayı çeviriniz) Yugoslavlar Cümhuriyet istiyorlar! Memleketin federatif mahiyette birbirine merbut, fakat muhtar idareli eyaletlere taksimini düşünenler de var Belgrat muhabirünizden: l Yugoslayyanın vazıyeti dahiliyesi gündengüne şüpheli bir şekil almakta- dır.Kendisini iyice hissettirmekte olan buhranı iktesadi dolayısıyle memle - kette rejim aleyhine bir husumet u-' yanmıştır. Son zamanlarda vaziyette| bir salâh müşahede (edilmemesine mebni bir çok kimseler cümhuriyet - ten bahsetmiye başlamışlardır. İttihadı milli taraftarlarından ba- zıları bile memleketin bu günkü şekil de kalamıyacığımı ileri sürerek Yu - goslavyanın “Federntif, mahiyette yekdiğerine merbut ve fakat muhtar idareye malik eyaletlere inkisam ede ceğini söylemekte tereddüt etmemekte! dirler. Bu şayialar teeyyüt ederse bu günkü Yugoslavvayı teşkil eden ve hars itibarile yekdiğerinden farklı o- lan anasıra muhtariyeti idare bahşe- dileceği ihtimal dahilindedir. Maahaza kanaati umümiye anası. rı sairenin siyasi emelleriai kendi nok ini nazarlarıyle kabili telif görmi « yen Sırplarm, hakimiyeti elden kacır. mamak için elden geldiği kadar çalı- şacakları ve elyevm bulundukları hâ- kim vaziyeti ancak silâh kuvvetiyle terkeyliyecekleri merkezinde olduğun dan bu keşmekeşin daha'ne amana kadar devam edeceğini şimdiden kes- tirmek biraz müşküldür. Nefret ve Kin! YEAR, Fransız Reisicümhuru M. Dumeri öldüren katilin bir mektubu — Beşinci sayfamızda — Sigara ve tütün fiatları yakında indirilecek Tülün inhisar umumi müdürü Hüsnü Bey din idareye müteallik muhteli? meseleler hakkında bir mu - harririmize şunları söylemiştir; — İdaremizin yeni sene bütçesi mali müvazene encümeninden geçmiş « tire Yeni biyere gişe Selek Hiliçe yekününa nasaran 5, 6 yüzbinlira fark vardır. Bütçede bu kadarta- sarruf temini de tabiatiyle mühim bir meseledir. Maamafih, tütün ve siğara sat“ larımız son zamanlarda çoğalmakta « dır. Satışlar Mart içinde artmıya baş - Yamış ve Nisan, Mayın aylarındada tedricen artmak suretiyle geçen &öne - nin aynı aylarında yapılan satış ye « künunu bulmuştur. Halbuki bu se. benin ilk ayları satışlarmda geçen senenin aynı aylarına nibetle büyük bir tenezzül vardı, Siğara ve tütün fiatlarının indi € Inhisar binası rilmesi hakkmdaki tekikata ehemmu-- (Lütfen sayfayı çeviriniz).