10 Mayıs 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 4

“. dava ikame edildiği beyan olun- — 4 — VAKTI 10 MAYIS 1932 | “Adliye Haberleri | Kreuger meselesi Gazeteler aleyhine rülmesine Geçenlerde intihar eden Kib- | rit kıralı Kretger hakkında neş- riyat yaptiklarından ve müntehi- rin resmini koyduklarından do- layı aleyhlerine dava ikame olu- mân Son Posta, Akşam gazete- | leri umumi neşriyat müdürlerinin ayrı ayrı muhakemelerine dün Üçüncü ceza mahkemesinde baş- lanılmıştır. Evvelâ' Akşam gazetesi aley- bine açılan dava görülmüştür. Gazetenin neşriyat müdürü Enis Tahsin B. mahkemede hazır bu- lunmuştur ve okunan kararna- mede, gazetenin muhtelif nüsha- larında intişar eden “Kibrit kı- ralı,, , “Kibrit kıralı intihara nasıl teşebbüs etmiş, , “Milyarderin intiharı,, başlıklı yazıların müsa- ç çadesi alınmadan meşrinden ve — gene müntehirin resmini dercet- tiğinden dolayı gazete sahibi Necmettin Sadık ve neşriyat mü- dürü Enis Tabsin beyler aleyhinde maktaydı. Kararnamenin okun- masını müteakip, meb'us bulu- nan Necmettin Sadık beyin mu- hakemesi için Meclisten müsaa- de alınması" ondan sonra muba- kemesinin görülmesi için müddei umumiliğe tezkere yazılmasına karar verilmiş ve neşriyat mü- dürünün isticvabına başlanılmış- tır Enis Tahsin Bey mahkemede, Kreuger'in intiharı hakkındaki haberleri Anadolu Ajansından “aldıklarını, Anadolu Ajansının “nim “resmi bir ajans olduğunu binaenaleyh onun verdiği haber- —— edilmektedir. Şayialar asılsızdır. Gümrükte şeker muayenesi Bazı şikâyetler Üzerine şeker san- dıklarını Ohepsini değilse de onda birinin açılmasını gümrüklere bildir- “miş ve dün gümrükte şekerlerin mua- yenesi bu yeni emir Üzerine yapılnuş- tar. Çay Matları Dün bir gazete çay fintlarının çok yükseldiğini ve ihtikâr yapıldığını yazi mıştı. o Tahkikatımıza göre çay fiat- Tarmın ehemmiyetli bir yükselme yok-| tur. | Dün kendisiyle görüştüğümüz cay- cılar da fiatları yükseltmediklerini ve yükseltmek için bir sebep de olmadı. ımı söylemiklerdir. Afyon, buğday, arpa flatlârı Dün (10) sandık Balıkesir malı af- yon 12,20 den (10) sandık Akşehir ma- h 12,5 ten (3) sandık Hacıköy malı af- yön (13) liradan satılmıştır. Buğday satışları isteklidir. Ekistre| ekistre buğday 6.5 kuruştan, yüzde 40 çavdarlı 5,75 kuruştan satılmıştır. Arpa 5,25 kuruştan müamele gör - müştür. Mevrüdat (41) vagon buğday, (8) yagğon arpadır. Bir aylık ihracatımız Nisan ayınm ilk ve son on beş zün- leri zarfrmda memleketimizden yapı- Jan ihracat miktarını yazmıştık. Bu yekünlara göre nisân ayı xzarfındaki ihracatımızın miktarı şudur: 315,735 liralık afyon, 288,760 lira - Mk arpa, 166,907 liralık av derileri, 6,475 Tiralık kabuklu fındık, 371,762 li- ralık iç fındık, 57545 liralık halı, 10,790 Yiralık ham deri, 9402 liralık incir, 27,590 liralık (Okereste, 20,153 Jiralık koyun ve geçi, 156911 liralık maden kömürü, 118,260 liralık palâ- mut, 64722 liralık palâmut hülüsası, 549295 liralık pamuk, 12174 Tiralık pamuk tohumu, 14,448 liralık tiftik, 1.090.916 liralık tütün, 473,479 Yiralık! #zfim, 942.871 Tiralık yumurta, 16,770! ralık yün, 67,956 liralık zeytin ya- açılan davanın gö- başlandı lerin neşrinin suç teşkil etmiye- ceğini, bariçte herbangi bir me- seleden dolayı intihar eden bir kibrit kralının memleketimizin içtimai vazıyetiyle hiç alâkası olmadığını söylemiş, resmin de hükümet tarafından tanınmış bir ajans olan Havas ajansı vasıta- siyle gönderildiğini ilâve et- miştir. Neticede evrakın berayı mü- talâs Müddeiumumiliğe verilme- sine karâr verilerek muhakeme 12 Mayısa birakılmıştır. Aynı mahkemede ikinci ola- rak Son Posta aleyhindeki dava görülmüştür. Mahkemede gazete sahiplerinden Ali Ekrem B. bu- lunmuştur. Ali Ekrem B. istic- vabında, Kreuger gibi dünyanın en meşhur bir adamının ölümü- nü efkârı umumiyeye bildirmiye mecbur o'duklarından hiç ol- mazsa vefatım yazabilmek için Anadolu ajansına müracaat et- tiğini ve ajanstan; “ Ajansın vereceği haberlerin suç Ceşkil etmiyeceği ,, cevabını aldığını bunun üzerine neşriyatta bulun. duklarını söylemiştir. Muhakeme, Son Posta umümi neşriyat müdürü Selim Ragıp Beye tebligat yapılması için 17 Mayısa bırakılmıştır. Diğer taraftan Prens Ayyazın Nisteki intihanm o yazdığından ve resmini koyduğundan dolayı aleyhine dava açılan Cumhuri- yet gazetesi neşriyat müdürle- mesinde görülmüş ve polis mü- diriyetinin o hariçte (o vukubulan intiharların neşrine izin verip vermediğinin, veriyorsa ne Su- retle verdiğinin surulması için muhakeme 14 Maysa talik olunmuştur. Çocuğunu diri diri kuyuya atan Andelibin muhakemesi Doğurduğu gayrı meşru çocu- ğunu diri diri kuyuya atarak öl- dürmekten suçlu Erenköylü Fat- ma Andelibin muhakemesine dün de Ağır cezada devam olunmuş- tur. Mubakemenin dünkü celse- sinde bazı şahitler ve bu arada, Fatma tarafından çocuğun gayrı meşru babası olduğu iddia edi- len eczacı dinlenilmiştir. Muha- keme tahkikatı kâfi görülmüş ve Müddeiumumi iddiasını serdede- rek suçlu Andelibin 457 nci mad- deye göre cezalandırılmasını iste- miştir. Muhakeme, karar için başka güne bırakılmıştır. Nakzedilen karar ve yeniden başlıyan bir muhakeme Epi bir müddet evvel Ihsan isminde biri, kendisine frenği mikrobu aşılamasından münfeil olarak Nermin isminde bir ka- dım katil kasdiyle yaralamış ve ağır cezada görülen muhakemesi neticesinde beş sene hapse mah- küm olmuştu. Temyiz bu kararı nakzetmiş ve ağır ceza mabke- mesi heyeti nakza ittiba ettiğin- den muhakemeye yeniden baş- lanılmıştır. Dünkü ce'sede Ner- min ismindeki bu kadının bulu- narak muayeneye sevkine ve diğer bazı şahitlerin celbine karar verilerek muhakeme başka bir güne bırakılmıştır. Limon kıralı hakkında hüküm bugün verilecek Limon kıralı Diyamandi Ef.nin dün sekizinci ihtisas mahkeme- ker ği i söylemediğim bir sözü mevzuu kelâm Muhittin ve Cevdet Kerim Beylef arasında bir münakaşa Şehir meclisi içtimaı dün pek hararetli oldu İstanbul umumi meclisi dün birin- ci reis vekili Sadettin Ferit Beyin riyasetinde toplanmıştır. e Geçen cel- sede zaptının kabulünden sonra vali Muhiddin Bey söz alarak şunları söy- lemiştir: — Bundan evvelki celsede Etem İz- zel Beyin takririne cevap verip bir va- zife zımnında (buradan ayrılmışlım. Ben çıktıktan sonra Cedet Kerim Beyefendi söz almışlarder, Bu mevzua| rücu lüzumunu hissediyorum. Evvel emirde geçen celse zaptından Cevdet Kerim Beyefendinin sözlerini okuya - yım. (Muhiddin Bey zaptı okuduktan sonra şu suretle sözüne devam etti) Cevdet Kerim B. arkadaşımız mühin| vazifeler deruhte etmiş, mühim me- suliyetleri iktiham etmek (mevkiinde bulunan bir zattır. Bu şehrin en mühim temsili meclisinde ısrarla söyle miye lüzum gördüğü şeyler en mühim seyler olmak lâzım gelir, bunun ak- sini tasavvur edemem. “Binaenaleyh, Cevdet Kerim Beyefendi niçin böyle bir noktai nazar serdine mecbur ol -| muştur, obunu aramak mevkiinde -| yim. Hepiniz kabul edersiniz ki, ben de bu mecliste hiç olmazsa sizin kadar hukuka sahip bir arkadaşınızım. Be - nim hassasiyet göstermemi < zarar - ho mi telâkki ettiler?. o Harektimde halkım tenvir ihtiyacını örten bir şe - yimi mi gördüler? Lüzumsuz bir hassasiyete sahit oluyoruz, diyorlar. Hayat ve salâh için azami hassasiyet lâzımdır. Hassasiyet gösterdiğim zok- ta da Etem İzzet Beyin, şekerin ha- vayici zaruriyeden olmadığı yolunda! ittihaz ederek ve bunu diline dolıya- rak binayı hüküm etmiş olmasıydı. Bu hassasiyeti o göstermeseydim,| Cerdet Kerim Bey veya diğer biri, her hangi bir arkadaşım müdahale &| dip, bu adam, böyle bir şey söylemedi, derlerdi. o Arkadaşlarımdan böyle ü- mit ederim. Buradaki omüzakere- lerimiz ve onu zapt ve neşreden mnt- buat, buradaki havanım makesi olu- yor. * Benim, dışarıya çıkarılmak is- tenen vasfım, şekerin havayici zaruri- sinde muhakemesi neticelenecek- ti. Fakat maznunun ayn ayrı müdafaada bulunan dört avukatı bilhassa manifesto meselesi üze- rinde durarak hadisede kaçak- çılık olmadığını iddia ettiklerin- den Istanbul gümrükleri başmü- ! dürü Seyfi, İstanbul ve Galata ithalat müdürleri Memduh ve Arif Beylerle bitaraf iki mani- festo memurunun hukuku umu- miye şahidi olarak dinlenilmele- rine lüzum görülmüş ve muha- keme bügüne kalmıştır. Diğer taraftan aldığımız ma- lâmata göre limon kaçakçılığı hakkında müfettişler tarafından yapılan tahkikat neticesinde mü- him miktarda limon kaçırıldığı ve bu işte on beş kadar süm- rük memurünün da alâkadar bu- lunduğu tahakkuk etmektedir. Mahküm edilen kaçakçılar Evlerinde kaçak rakı bulundu- ğundan şuçlu olarak dokuzuncu ibtisas mahkemesine verilen Ji- pina, Anna, Öridiki, ve Yorgi- nin mahkemeleri dün görülmüş. tür. Maznunlar dokuzar ay hap- se 18 lira para cezasına mah- küm edilmişlerdir. Beşiktaş yanğını etrafında Bir iki gece evvel Beşi'staşta yanan Hacı Remzi ve Hamit Beylere ait tütün deposu tahki- katı henüz bitirilmemiştir. Dün Meddeiumumilikçe yangın maha!- linde bir keşif yapılmıştır. Yan- gında kast mevcut olup olmadı- i zalığı bir mesele hakkımda heyeti u- hangi bir hakikati ifade etmek hakkı- | mraslâ selbedemez. ğı benüz belli degildir. A MAN PA Nİ e EÇ ye yeden olduğunu bilmediğim yolunda bir şeydi. o Böyle bir hal, riyasetiyle müftehir olduğum meclisiniz için de Ayıp olurdu. o Ben yalnız meclisinizi şekerin havayici zaruriyeden olduğu- nu bilmiyen bir adamm riyaseti altın- da bulunmaktan tenzih ettim ve nef- sifi müdafan ettim. İcabında kahvenin bile havayici z0- rTuriyeden olabileteğini söylediler. Havayici zaruriyenin ofarifi belki de bir telâkki meselesi olabilir, Fakat! bu telâkki bizim tatbikiyle mükellef! olduğumuz kanunların çerçevesi içine sığmaz. Hangi maddelerin havayici zarüriyeden olduğu ve bizim hangile- riyle iştizal edebileceğimiz kanunda musarrahtır. Cevdet Kerim Bey, ekmek narhun- dan ve bunun ucuzlatılmas: hususla- rmdan da bahsettiler, Muhterem Cevdet Kerim Bey arkadaşıma hatır- latmak isterim ki, kendileri encümeni daimi azasıdırlar ve ekmeğe narh koy-| mak, ekmek narhiyle iştigal etmek encüimenin vazifesidir. e Bu işte (cr- det Kerim Bey, soran değil, muhatap olan adam mevkiindedir, Yeri bizim yanımızdadır. Cevdet (Kerim Bey cevap veriyor Muhiddin Beyin sözlerine Cevdet Kerim Bey şu suretle mukabele et- miştir: — Etem İzzet Beyin havayici za «| rüriye ve zabıfai belediye (vazifeleri hakkındaki takrirleri (oüzerine geçen celselerde cereyan eden müzakereler; sonunda arkadaşlarımın hassasiyetine tercümün olduğunu tahmin ettiğim! beyanatrmın zabıtlarını Muhiddin Be- yefendi aynen okumakla beni uzun ce- vap vermek meebüriyetinden kurtar- dılars «>.» dk! 9 Muhiddin Beyefendi hak ve silim- yetlerden bahsettiler ve kendilerinin de meseleler üzerinde istedikleri gibi söz söyliyebileceklerine işaret ettiler. İşte bendeniz de aynı hay ve salâhiyet ten istifade ettim. Muhiddin Bey, “Takrirlerin müza- keresi esnasında bazan (lüzumsuz hassasiyete şahit oluyoruz... sözüme işaret ederek, “hassas olmazsam bilâ- kis siz munhaze etmelisiniz, dedi- ler, Hassasiyet yalnız memurda, yalnız! vazMfedarda değil, bütün vatandaşlar- da aranacak ve tenmiye edilecek bir; vasıftır. o Yeter ki, hassasiyet yerin- de, lüzumunda ve icap ettiği şekil ve derecede olsun, Kahveyi, Vali Beyin de dediği gibi et ve ekmek derecesinde zartiri hava- yiçten addetmiyeceğimi taktir buyu- rursunuz .. Yalnız umumi ihtiyacat- tan bulunan kahvenin alabildiğine pa- halanması karşısında tedbir düşünül- mesini ve mahlüt olarak halka sattı. rılmasını da kabul edemeyiz. oMuhid- din Beyefendi enelimeni daimi azalığı- ma İstret ederek geçnki hayanatımda misal olarak aldığım ekmek fiatı me- selesinde (Bunu daimi encümen tesbit! eder. Binaenaleyh bu meselede Cevdet Kerim Beyi Karşımda değil, yanımda bulurum) dediler. Daimi encümen &- mumiyede mütalen beyan: veya her Arkadaşlarım bilirler ki, iki sene - yi bulan meclisimizde muhtelif mey - zular üzerine bir çok takrirler veril - miştir, Hemen hemen hiç birinin ma kamen tasvip ile karşılandığını gör - medik. Daima sinirlendirici tesirler bırakıyor. o Bunların birisi de mi her hangi bir eksikliğimize tesadüf elme- di? Müzakeresi bitmiş bir meseleye Mu hiddin Beyin niçin döndüğünü elân an lıyamadım. o Bundan sonrası içi ai ricada bulunacağım. Badema Mu - hiddin Beyin huzurunu icap ettiren meseleleri, kendilerinin mlüzaketenin ortasında gitmelerini icap ettiren ma- zeretleri olmadığı günlerde konu- şalım ki, mevzulara, müzakeresi bit tikten sonra rücu zarureti hasıl ol Gu dil öv EMİN ğin ğ mi elik masın. o Muhiddin Beyin buraâi mesele için ikimizi karşı karşıys lundurduğuna müteessirim. heyeti âliyenizçe esasen geçen celi? de tenevvür etmiş olduğu için bahsi zatmıyacağım. Yalarz şunu ilive * derim ki, bidayette de arzettiği” zere benim, arkadaşlarımm kan rine ve hislerine tercüman oldi zânnettiğim, belediye nizamatım” halk ihtiyaçlarının o temin ve İs noktasından mühim esalara tema den beyanatımı Muhiddin Bey #9” | okumak suretiyle bir defa daha İyi rada noktaj nazarımı teyit fırs' verdiği için kendilerine bilhassa “ şekkür ederim, Arkadaşlar arasnda sertçe Mi kaşalar geçtikten sonra bir aza daşmız sıfatiyle vazıyeti ve ah heri cihet hülâsa eder beyanatti lunmuştum. Geçen eelsedeki if: mun mahiyeti bundan ibaretti. Cevaba cevap Muhidin Bey — Hassasiyet de ve derecesine göre olmalı diye ret buyurdular, Hassasiyetimin dozunu tayin mek hakkını bana bıraksınlar. mahfuz tutarım. Bir de burada sertçe konuşuld nu söylediler. Konuşulanlar millet işleridir. Os) ları burada lüzumuna göre her #ö©j konuşuruz, sert te konuşuruz. Meelislerin zevki böyle çıkar. vi liste icap ederse böyle konuşuruz” | kat kapıdan gene kolkola çıkarı”. ” riçte dostluğumuzu, eski hukukun muhafaza ve idame ederiz. Etem İzzet Bey — Muhiddin BE fendiyle Cevdet Kerim Beyefend” | -..mndali be benii silen md vaziyetinde değilim. Bilvesile şi dan da bahsettiler. o Bir cümlesi | yanı dikkattir. (Benim için dil€ lamak vaziyetinde şeker meseli mevzuu bahsetti, diyorlar. A“ demagoji yapan bir adam gibi riliyorum. Böyle bir vaziyet yek” | Bütün meselede şeker meselesindö, baret değildir. & Bendeniz mütesii, hususlardan vesticaret müdürüye” istediği yardıma, iktisat müdürlüğ” | ce cevap verilmediğinden bah yi İktisat müdürü geçen gün ticarei diriyetinin böyle bir müracaatı Di tur, dedi. Ticaret müdiriyeti sat müdiriyetine bu tezkereyi Zİ san 1932 tarihiyle ve 821 numar yazmıştır. o İşte madde zikrediy0 Oteki işler Reis vekili Sadettin Ferit Be nakaşayı telhis ederek bütün "4 lerin samimiyet ve hüsnü niyetin! şaret ettiğini söyledi. o Müteaki” | iktisat müdürlüğünün raporu, İs” eneiimenine havale edildi. Ort de Mnarif vekâletince bir orta açılabilmesi için (oradaki ih a fazla olan eski ilk mektep bini Maarif vekâletine verilmesi hak” «£ ki kırk bir imza'r takrir kabül MW du. İkinci celsede Muhiddin Be” rülâcezede geçen seneki tenkidif © rine düzeltilen eksiklikler haki” izahat verdi. Elektrik Cinta dirilmesi lüzumu © hakkında l Hikmet Bey tarafından verilmis “gf takrire, fen işleri müdürü ZAYN ga cevap verdi, mukaveleye nazafâ” , dilik bunun imkânsız olduğunU yi kavelenin değiştirilmesi için . satta bulunulduğunu söyledi. N Beş senelik Nafin proğrâm! © ff | edildi. Şinasinin bakiyei Me toplattırılması ve namma # ar hakkındaki takrir, tetkikten mi r vap verilmek üzere, makama 19 d lundu.” Evlerinin önüne yenide” yapılack kimselerden para maması hakkında bütçe encü makam arasında çıkan ihtilâf nin encümenine havale edildi. lis çarşamba günü saat on dör! Janacaktır. N Var kabir” çe || |