3 Mayıs 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

—— 2 —VAKIT 3 MAYIS 1932 — ” Türkçe Bilen - Yahudiler Artık eski babıâli Dilini birakmalıdır! Türkiye Yahudilerinin Türkleşli- rilmesi için ortaya atılan ehemmiyet- Hi bir teklifi dünkü sayımızda kaydet- tik. Bugün de fransızça İstanbul ga - setesinde Avram Benaroya efendi ta » rafından neşredilmiş olan bir maka - eden bazı kısımları alıyoruz. Yahu - dilerin Türkleşmesinden bahseden bu makale, bilhassa türkçeyi bilip konu » şan Yahudileri istihdaf ediyor. Av - ram Benaroya efendi türkçe bilen Ya- hudi münevverlerin Cümhuriyet re - Jiminin tesisinden beri memleketin ge- çirdiği lisan inkalâbından hariç kal - dıklarını söyliyor, diyor ki: “Son zamanlarda yeni, sade ve kolay bir türkçe meydana çıktı. Hat- tA, adliye edebiyatı bile bu cereyana kendini verdi, Bu devreleri Eskişehir Temyiz mah-| kemesinin kararlarından takip kabil.! dir, Bu kararlarda üslübun güzelliği- ne hiç te dokunmadan Türkleştirilmiş! istilâhlara rasgelinmektedir. Meselâ Dahili ve Harici B. M. Meclisinde Dün neler müzakere edildi? Ankara, 2 (Vakıt) — B. M. | Meclisi bngün reis vekili Refet beyin riyasetinde toplanarak Ür- fa meb'usluğuna intihap olunan Mehmet Emin beyin tablifi icra edilmiştir. 931 mali senesi bürçe kanununun 24 üncü maddesiyle 1838 numaralı kanunun neşrin- den evvel pansiyonlara alınmış olan talebe hakkındaki muame- lenin tefsirine ait bütçe encüme- ni mazbaltası okunmuştur. Bütçe encümeni reisi Hasan Febmi B. izahat vererek meselenin Gala- tasarayda tahsilde bulunan beş i efendiye tesllük ettiğini ve mev- cut kanuna göre bunlar bakkın- da birşey yapılmasına imkân görülmediği hususundaki encü- men noktasi nazarının doğru o'- eski (cezayi nakdi) tabiri herkesin an- Myacağ bir tarzda (para cezası) ol »| Bundan bir müddet evvel İstanbul- da güzel bir tenor ses olmakla ve şark musikisi hakkında vukufuyla ta-. nmmış dindâaşlarımızdan birisi Dol mabahçe sarayında Reisicömhur ka fmdam kabul ödilmek gibi nâdir bir! şerefe mazhar olmuştu. İ Asrın en büyük adamlarından biri-! si tarafından kabul edilmiş olmakla; elbet bu zatın dindaşlarına da bir Şe) ref hissesi düşmüştür. Bir kaç gün sonra, aynı zamandı! dn garetecilikle de (meşgul olan bu, bahtiyar adam, Dolmabahçeye kabul! edilmek suretiyle mazhar oldoğu bu saadetin ihtisasların: mühiç bir maka- Teyle meşrediyordu. o Bu heyecanı pek! insani ve pek tabit buluyoruz, fakat| meslektaşımız, güzetesinde makalesi- nin türkçe bir tercümesini de neşret.. ti. Meslektaşımızın ifade ettiği hissi. yata kimsenin (bir diyeceği yoktur. Fakat bu makalenin eslâbu gayet e<- ki mustalih ve ağdalı bir Jisandı, ve muharririn bu cihetten Türk lisanın- da yapılan inkılâptan tamamiyle bi- haber olduğunu gösteriyordu. Muhar- rir, Kırım muharebesiyle muasır bir üslüp kullanmıştı. Cümhuriyetin bü - yük Reisinden bahsederken eümhüri - yetçi bir lisan kullanmak daha doğ - Tu olmaz muydı.? Bu suretle Türkiye - min kurtarıcısma daha samimi bir ta. zim yösterilmiş olurdu. Çıplaklar! Ingiliz kolombiya- sında hadisesinde çıkardılar Nelson, 2 (A.A) — İngiliz ko- lombiyasında Mutaassıp bir ta- rikatın âzası olan ve Duokho- bors ismini taşıyan: 200 çıplaktan mürekkep bir alay, bir takım marşlar terennüm ederek bulun- dukları yerden şehre giderken madığım söylemiş ancak bu efendilerin devre farkına bakıl. İ maksızın tahsillerini icmal etme- leri için kanına müsait bir zeyl ilâvesinin muvafık olacağı müta- leasında bulunmuştur, Bu esas dairesinde verilen bir takrir reye konularak kabu! edilmiş ve maz- bata maarif encümenine iade olunmuştur. Esbak Kadıköy belediyesi mu- dürü Kemal beye emlâk ve ar- sa verilmesi hakkinda Naci Pş. “Cebelibereket,, tarafından ya- pılmış olan teklif tasvip edilmiş- tir, Diyanet işleri müşavere heyeti azasından Babacttin EF, ye yeni i gekaüt kanunu ahkâmına göre maaş tahsisi hakkındaki tefsir mazbatası kabul edilmiştir. Şarki Karahisar meb'usu Ali Şuuri beyin yelim kalan çocuk- larının meccani tahsiline müte- dair umumi heyet kararına ait tefsir ,mazbatası okunmuş ve maarif encümeninin talebi üzeri ne mazbata mezkür encümene tevdi edilmiştir. Müteakiben hudut sahiller sıh- bat umum müdürlüğü 1931 se- nesi bütçe kanunuyla sarfına me- zuniyet verilen 600 bin liranın 725 bin liraya iblâğı ve 931 maii sene bülçesinin muhtelif fasıl ve maddeleri arasında 405 bin küsur firahik muamele yapıl- ması ve 30 küsur bin lira mun- i zam tabsisat verilmesi hakkın- daki kanun müzakere ve kabul edilerek perşembe günü topla: nılmak üzre içtimaa nihayet ve- rilmiştir. polisin mümanaatına maruz kal- vg bir mücadeleden sonra 33 kadın olmak üzere 117 çıplak hapse atılmıştır. Bu tarikatin başlıca heyetini teşkil eden 15.000 Duokhors, bu mutassıp ekalliyetin hareketini takbihle kolombiyada bir takım mektepleri dinamitle berhava et- miş ve bu mutaassıplara iltihak et- miş olan ve çocuklarının mek- tebe gitmelerine mumanaat eden eşbasın tevkifini teshil edecek olanlara verilmek üzere 5000 do- lar nakdi? mükâfat vedetmiştir. Hicaz kıralının oğlu Pariste Paris 2, (A.A) — Hicaz kralı- nın oğlu Emir Faysal Cenevre- den bu gün Parise gelecektir. Emir 6 Mayısa kadar Fransa hü- kümetinin misafiri olacaktır. İN ken Voronol aşısından çıkân Bir dava Roma, 2 (A.A) — Napoli is- tinaf mahkemesi insan aşısıyle Voronof ameliyatı yapmış olduk- larından dolayı muhakeme edi- lerek beraat ettirilmiş olan Na- oplili 3 cerrahın beraati aleyhin- de müddeiumumilik tarafından vukubulan müracaatı reddetmiştir. Beraat kararını vermiş olan mahkeme cerrahlara isnat olunan hususatın bir cürüm teşkil etme- diğin!, çünkü ameliyatın aşıyı veren şahısların wuvafakatile icra edilmiş olduğu neticesine vasıl olmuştur. Romanya sefiri Ankara, 2 (Vakıt) — Roman- ya sefiri bu akşam İstanbula haraket etti, Telgrai (o Haberleri || Tas ajansı müdürü gazeteci ve muharrirlerimize ziyafet verdi. Söylenen nutuklarda nelerden bahsedildi? | | Moskova, 2 (A .A.) — Dünkü el geçitten sonra, Türk gazetecileriyle e- dipleri şereflerine Tas ajansı müdü « rü M. Doletzki tarafından verilmiş ©- lan ziyafette bulunmuşlardır. Bu ziyafette, Türk misafirlerden başka, Türkiye sefareti müsteşarı Ce- vat beyle Sovyet matbuatı mümessil leri ve aralarinda İzvestla gazetesi baş muharriri M, Gronskilurg bula - nan gâzete baş muharrirleri ve keza aralarında M. Bedny bulunan Sovyet edebiyatı mümessilleri “ve hariciye komlserliği mathuat idaresi murahhas, ları ve Tas ajansının mesul erkânı ha- zır bulunmuşlardır. Ziyafet esnasında M. Doletzki bü - tün Sovyet omatbuatı namına Türk gazstecilerine höşümedi beyan etmiş - tir. Doletzki, şöyle demiştir: “ Falih Rı kı, Mahmut, Hakkı Ta- rik, Yunus Nadi, Yakup Kadri ve Ru şen Eşref Beylerle diğer maruf Türk edip ve gazetecileri gibi Sovyet Rus yanın içtimai öünyesi hakkında heki- katen vukuf sahibi olan zevalın Sow yet Rusyayı ziyaretleri Türk — Sot- yet dostluğunu tarsin ödeceklir. İ M. Doletzki, bundan sonra müte - kabil ziyaretlerin iki milletin yekdi « ğerini tanımasını ve uzun senelerden beri mevcut olün dostluğu tevsi etme-| simi temin edecek çarelerin en iyisi! olduğu kanaatini izhar etmiştir. Mumaileyhi müteakıp, Yunus Nadi| Bey söz alarak, Yeni Rusyanm bütün dünyaya meydan okuma kabilirden o- Jan hareketile Türk miflt hareket ve inkılâbının ayni tarihlere tesadüf et-| tiğini hatıylatarak demiştir ki: “— Komşu memleketin murvaffakı| Menafii umumiyeye müteallik imtiyazlar 0 İ nın: hissetmekteyiz. yetlerini kendi muvaffakıyetlerimiz gibi memnuniyetle telâkki etmiştik. Kızıl meydenda muezzam nimeyiş-! çi kollarını gördüğümüz zame” Rus milletinin temayül ve vahdeti ve *n:-| sai noktai nazarından her zamandan daha ziyade birleşmiş olduğunu anlc- dık. Yunus Nadi bey netice olarak şöyle demiştir: Bu ziyaretler mümkün olduğu kw- dar sık sık tekerrür etmelidir. Müsa- ade ediniz de Sovyet — Türk dostlu- Şunu biltün kalbimle selâmlıyayım. Mumâileyhi müteakrp Rus üdebası| namınâ söz alan M, Bedni, mütekahil| tevecelih ve muhabbet tezahüratı sa- hasmda Türk misafirlerle reknbete girişmeğe âmade bulunduğunu söyle miştir. j Ruşen Eşref Beyde söylediği nü-| tukta ezcümle: “.- Bugün, demiştir, kızıl meydar- da gayet muazzam bir şevk ve vecde şahit olduk. Dostum Yakup Kadri, akın akın g* len nümayişçileri gördüğü zaman “Volga akıyor,, dedi. Muntazam kıt'a lar meydanı sarsarak geçiyordu. Bü gün, Sovyet Rusya ve Türkiye geçit resimlerinde müşahede etmekte oldu. Zumuz şayanı imtisal intizam geçmis senelere âit şevkin esereresidir. Hepimiz, dostluğun büyük heyeci:| Heyetimiz Leningratta Moskova, 22 — İsmet paşa ve refakatindeki zevat bugün Leningtada haraket ediyor. He- yet bnrada şebai, fabrikaları, müzeleri, tiyatroları o gezdikten sonra Mostovaya dönecektir, hakkında hazırlanan bir lâyiha Ankara, 2 (Vat) — Menafii umumiyeye müteallik imtiyaz sahiblerinin bazi: resim ve vergilerden maaf tutulması hakkında kanunla icta vekillerine verilen salahiyetin meclise verilmesi ve- killer heyetince daha muvafık görülmüş ve bu bususta hazırla” nan Jâyiha Nafia encümenince kabul edilmişti. ———— e marea Konya sulama idaresi Ziraat vekâletine | raptediliyor Ankara, 2 iVakıt) — Konya bitmiş ve sahai meşguliyeti zirai Sanghaydaki suikast hâdisesine rağmen Çin - Japon itilafı imzalanacakmış ! Şanghay. 2 (A.A) — Burada Japonya baş konso'osluğu, vu- kubulan suikaste rağmen: Japon heyeti 5 murahhasaısı mütareke müzakerelerine yeniden başla» | mak salâbhiyetini veren talimat almıştır. Japon mahafilinde itilâfın çar- | şamba günü imza olunmasına in- tizar edilmektedir. Japonya elçisi M. Şigenitsuyla jeneral Üyedanın yaralı olmala- rına rağmen mütareke itilâfna- mesini yataklarında imza ede- cekleri zanolunuyor. Diğer taraftan Japonya sefa- reti müsteşarı M. Zanonun mü- | zakeratta bulunmak üzere pek yakında Şangbaya geleceği tah- min olunmaktadır. Suikasite yaralanan Şanghay, 2 (A.A) — M. Şige- nitsu'nun tabi tutulduğu cerrahi | ameliye elçinin vucudüne 62 bomba parçası girmiş olduğunu göstermiştir. Bütün ceriba ve sıyrıkların adedi 163 tür. Çekoslovakyada para tahdidatı Pi 2 (A.A) — Neşredilen bir kararnamede her ay 1000 Krondan fazla ecnebi parasının ihracı menedilmiştir. renin Ziraat vekâletine rabtı hakkında bazırlanan lâyiha maliye encümenince aynen kabul edilmiştir. | metinde ilerlemektedir. su'ama idaresinin inşaat kısmı mahiyet almış olduğundan ida- gJeplin dördüncü Seyahatine çıktı Friderichsbafen,.2 (AA) — Graf Zeplin balonu, cenubi A. merika'ya doğru dördüncü ticari seyahatini yapmak üzere saat 5,3 te mensup bulunduğu liman dan hareket etmişti, Balon, Ron vadisi tarikiyle Pesançon istika- Saat 10 da Bourg şehrinin garbındaki hovalinin ve saat 10, 15 te Lyon tayyare Karargâhının üstünden uçmuştur. Hindistanda Bir ingiliz hâkim ölürüldü tevkifat yapıldı Kalküta, 2. (A.A) — Suikast neticesinde - yaralanan (hakim Duglas aldığı yarrslardan müte- €ssren ölmüştür. Hakim Duglas'ın katledilmesi dolayısiyle oBengalede 30 kişi İ tevkif edilmiştir. İ Pandit Malavya, serbest İ birakıldı ; Yeni Delhi, 2 (A.A) — Şehre girmemesi için zabıta tarafından vaki olan mümanaala mugayir hareketinden dolayı bir balta hapse mahküm edilen Hint kon- i di meseleleri F inkiz intihabatı (Başmakalemizden mabast Y yok değildir. Bu noktai naza” dan intihabatın vereceği netice” ye göre Fransanın beynel vazıyetide az çok değişiklik | gösterebilir, , Vakıa intihabatın ilik meticele” leri alınmıştır. Fakat kat'i neti” ce ancak önümüzdeki Pazar günü anlaşılacaktır. Binaenaleyh inti” habat neticesine göre Frans meclisi meb'usanında teşek! edecek siyasi temayüller hakkın” da ondan evvel tahminlerde bur lunmak mümkün değildir. Anca dün son gelen haberler golecek meclisi meb'usanın o sağlarda” | ziyade sol fırkalar lehine tem&” yül göstereceğini kaydetmekte” dir, Mehmet Asım “Fransada ilk intihap neticeleri, bak” kandaki telgraflar, 6 ıncı sayfamızdadı. Çok Müşkül Meseleler ——— ingiliz başvekiline göre, hef halde halledilecektir! Londra, 2( A.A ) — Kendisile mülakatta bulunmak üzere gelmif olan İogiliz gazetecilerine beys* natta bulunan M. Makdonald şöy“ le demiştir: Çok müşkül meselelerle karşı” laşmak mecburiyetinde bulunuyo” ruz, Fakat bu meseleleri halletmiye muvaffak olacağımızı ümit edi” yorum. M. Tardiyonun rahatsız” hğı dolayısile maateessüf inkitas oğramış olan mükâlemelere tek” rar başlanacaktır. uğ Londra deniz muahedeşinim umumi bir itilafı tahvil edilip İ edilmiyeceği meselesine ( gayet İ büyük bir ehemmiyet atfediyo” rum. Bu sahada mavaffakıyetsir” lik tevlit edeceği avakıp dol#” | yisiyle hatıra bile getirilmemeli” dir. Ingiliz başvekili Cenevredeki ikameti esnasında bir çok iktis#” münakaşa olduğunu ilâve etmiştir. Ani bir vaka mı olacak? Londra, 2 (A.A) — Mak nald'ın bu sabah bir doktar “© | bir göz hekimi tarafından yapi” lan muayenesi neticesinde sıbbi İ vaziyetinin gayet iyi olduğu b€” İ yan edilmiş olmakla berabef mumaliyhin sıhhati hakkında * çok bir kararsızlık ve tereddüt hüküm sürmektedir. Göz hekimi M. Mak Donelâ' ım sağ gözünün yaziyetinden 1 mamile memnun görünmemişti” Tabip ediletek tedavi usulü: hak kında üçnneü bir doktorun reyine müracaat 1özü“ görülmesi mübtemeldir. M. Mak Donald'ın hasta ol9* sağ gözünün Cenevre'de i len istirahat günlerinde büyük i istifadeler temin ettiğ” sö mektedir. Ancak dokturlârın N Makdonaldın bu sabah M. Bak duvinle görüşmüş olması nazil dikkatı celebetmektedir. Siya mahafılde pek yakında ap! yi vaka zuhuruna ihtimal verilme” tedi # gresinin 36 ıncı içtima reisi per dit malavya, tabliye edilmi Bir taarruz daha Lahor, 2 (A.A) — Kim ğu henüz anlaşılamıyan bir askeri doktor yüzbaşı M. v VW berl'in evine girmiş ve dok*, ağır surelte başından mıştır.