25 Nisan 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 2

—3 — VAKIT 25 Nisan 1932 — Meşhur iki Alman edibi Isviçre tabiiyetine Geçmek isteyor Berlin 24, (A.A) — Garp cephesinde yeni bir şey yok eserinin müellifi olup Homanının intişarı üzerine Nasyonalist mu- . bitlerin şiddetli ücumlarma ma- ruz kalan Erich Maria Remar- puc, Almanyayı terketmiştir. Mamaileyh Felemenk Fransada ikamet ettikten Sonra nihayet daimi surette İsviçreyi intihap eylemiştir. Şimdi İsviçre tabiiye- tini iktisap için vukubulan mü- racaatı Almanyada hazin ve elim bir hayret tevlit etmiştir. Diğer taraftan, senelerden beri İsviçrede ikamet etmekte bulu- nan maruf Alman muharriri Emil Ludvig'de Isviçre tabiiyeti- ne geçmek için talepte bulun- muştur, earrarermassmaamamammanmzn aneen sase Beneer verse ram en üçte Tokatliyan oleline gitmişler ve öğle yemeğini Tevfik Rüştü, vali Muhiddin, Başvekâlet hususi kalem müdürü Vedit beylerle birlikte yemiş- Jer, müteakiben otelden ayrılarak Ko- Jordu kumandanı Şükrü Naili Paşay - Ja vali Muhiddin beye kart bırakmış- Jardır. İsmet Paşa Hazretlerj bundan &on- ra Edirnekapıya kadar bir otomobil gezintisi yapmışlar ve saat on beş o - tuzda tekrar Dolmabahçe sarayına dönmüşlerdir. Talebe birliğinin tazimleri İsmet Paşa Hazretlerini burada! Milli Türk talebe birliği onamıma üç kişilik bir heyet ziyaret ederek mek » #eplilerin hürmet ve tazimlerini arzet- misler ve Başvekilimize sayahatleri münasebetiyle selâmet dilemişlerdir. 'Başvekilimiz gençliğin samimi alâka- &indan çok müiltehassis olmuşlar, ken- 'dilerini ziyaret eden heyeti Sakarya mötörüne alarak vapura kadar götür- müşlerdir. Gençler Başvekilimizi se- Jâmetleyip vapurdan ayrılırken İsmet Paşa Hazretleri selâm ve sevgilerinin bütün talebe arkadaşlara bildirmesi - ni söylemişler ve seyahatten dönüşte tekrar görüşmek arzusunu izhar et - mişlerdir. Halkın tezahüratı Heyetimizi Rusyaya götürecek o - ilan Gruziya vapuru öğleden soma Çi- nili rıhtım hanının karşısında rıhtı - ma yanaşmıştı. Sovyet ve Türk bay - raklariyle donatılmış olan vapurun bordasında üzerinde sarı renkte ve türkçe olarak “Hoş geldiniz, cümlesi yazılı kırmızı büyük bir levha asıl - muştu ORrhtım caddesi, civardaki bi - maları damlarma kadar Başvekilimi- zi görmek istiyen kalabalık bir halkla dolmuştu. Ellerinde bayraklarla ge- İen Esnaf cemiyetleri mensupları da görülüyordu. o Rittımın iç tarafındı da şehrimizde bulunan komünist Rus. lar ayrı bir grup halinde bulümuyor- Tardı. Gruzia vapurunda İsmet Paşa Hazretleri rıhtıma ya - naşan Sakarya mötöründen dışarı çı - karak müntazam bir saf halinde dizil- miş olan asker ve polis müfrezeleriyle müzikanın önünden halkım mütemadi alkışları arasmda © geçtikten sonra , Türk ve Sovyet bayraklariyle süsle - nilen merdivenden vapura çıktılar, Başvekilimiz burada Sovyet hükü - meti tarafmdan mihmandarlıklarına tayin edilen Kolordu kumandanı Fo- İ kin yoldaş ve resmif üniformalı beş! Rus zahiti tarafmdan karşılanmışlar, doğruca salona geçmişlerdir. Teşyi merasimi Her tarafı iki milletin bayrakla » riyle örtülen salonda türkçe “Dost| Türkiye mümessillerine samimi se | Jâm,, , “Yaşasm Türkiye Cümhüriye - ti, ve “Yaşasın Sovyet dostluğu, iba- releri yazılı büyük levhalar göze çar - pıyordu. Salonun, tam kapının karşısına ge- len tarafımda, ortada “Lenin, in, iki tarafını da ( Reisicümhurumuz Gazi Hazretleriyle Sovyet şuralar ittihadı reisi Stalin yoldaşın büyük fotoğraf- arı asılmıştı. o Ayrıca bir tarafa İs. met Paşa Hazretleriyle Molekof yol. daşm, diğertarafa da Tevfik Rüştü beyle Lltyinof yoldaşın o fotoğrafları pe PE Dahili f ve Harici Alman siyasetine istikamet verecek kat'i gün Hükümet partisi 6, Hitler 160 rey aldı! Reylerin tasnifine devam olunuyor. Son vaziyet Hitlerin galebesini göstermektedir Berlin, 24 (A.A.) — Bugünün Almanya siyasetinin istikamet ve veçhesi Üzerinde kat'i bir tesiri olacaktır. Hitler'cilerin hâlâ Al- manya'da iktıdar mevkiini kanu- ni vesaitle elde etmeğe mukte- dir olup olmadıkları, yahut ümit- İ lerine veda etmeleri lâzım geldi- gi bu akşam anlaşılacaktır. Prusya'da verilecek olan rey- ler bu meseleyi kökünden halle- decektir. o Çünku Bavyera'da, Vortemberg'te, Anhalt ve Ham- bourg'ta müfritlerin kazanması için ciddi bir talibyoktur. Fakat Prusya için bu hal ayni değildir. “Prusya'yı elinde tutan, Al manya'ya sahiptir.,, Eski darbi- meselinin bugünkü kadar hiçbir zaman haklı olduğu görülme- miştir. Prusya, Bavyera, Vortemberg, Anhalt ve Hambsurg müntehip- leri sabahın sekizindenberi diyet maclislerinin o intihabı için rey veriyorlar. Saat 17 de kapanacak olan rey verme hareketi, harptenberi Almanya'da gürülmemiş bir inti- hap mücadelesine nihayet vere- ektir. Alman müntehipleri 13 mart. tenbari riyaseti cümhur intihabı için iki defa davet edilmiş olma- sına rağmen mevcut siyasi ihti- raslar okadar şiddetlidir ki bu üçüncü “intihaptan evvel bile hiç bir yorgunluk ve alâkasızlık ecma- resi gösterilmemiştir. Bugün intibaplarını yapan ve 50 milyon halk içinden 35 mil yon imüntehibi cem'eden 5 Al- man devleti dahilinde muazzam intihabat içtimaları, açık havada kütle halinde nümayişler devam etmektedir. Fırkaların hepsi gözü kapalı olarak mücadeleye atılmışlardır. Fakat mücadeleyi en şiddetle idare edenlerin Nazistler olduğu lerine gelen zevatm ayrı ayrı eilerini sıkarak vedalaştıktan sonra vapurun «en üst güvertesine çıkmışlar, kendile- rini şiddetle alkışlıyan halkı selâmla- mşlardir. Vapur 18 de rıhtımdan ayrılırken alkışlar, “Yaşa,,, “Selâmetle Paşam,, nidaları çoğalmış, (o Başvekilimiz bu sırada kaptan köşküne çıkarak halka şapkasını sallıyarak mukabele etmis- tir. Bu srrada denizde de bir çok san- dal, motör ve istimpotlarla gelen halk Başvekilimizi şiddetle alkışlamışlar - yanyana asılmıştır. o Başvekil (O Paşa Hazretlerini teşyi için o vapura gelen zevat pek çoktu. (Bu arada İtalyan sefiri Baron Pompeo Aloizi'yle Sov - yet konsolosu Maligin yoldaş, Bulgar konsolosu M. Balamezof, şehrimizde- ki konsolosluklar erkânı, mebusları - muz, Adliye vekili Yusuf Kemal, Da - | rülfünun emini Müammer Raşit bey - ! ler bulunuyorlardı. Relsicümhur Hz. namına Başvekilimizi Gazi Hazretleri na - mma teşyi etmek üzere dün sahah Ankaradan gelen Riyaseticümhur hu — kalem müdürü Hasan Riza bey de ır, Grüziya rıhtımdan ayrıldıktan son- ra Büyükdere önlerine giderek demir-! lemiş, valı Muhiddin beyle (Kolordu kumandanı Şükrü Naili Paşa ve di - ğer bazı zevat Sakarya motörüyle va- puru Büyükdereye kadar teşyi etmiş- lerdir. Vapur gece sabaha karşı Lİ zin makineye verildiği sırada Büyük- şüphesizdir. Hitler 5 Alman dev- leti arazisini yalnız başına <ay- yaresiyle dolaşmakla kalmamış, aynı zamanda müfrit fırka taraf- tarları en büyük faaliyeti köyler- de göstermişlerdir. Müfritlerden sonra en fazla faaliyet gösterenler, komünistler ! olmuştur, Komünistler her yer- den fazla hali hazırda idaresile alâkadar oldukları bu devlet da- hilinde Almanya'nın serbest di- ğer 17 devleti arazisinde oldu- ğundan ziyade alâkadar bulun- maktadırlar. Son dakika Hitler Kazanıyor Dünya ve tarih Yeni bir devrin Arefesinde mi? Berlin 24-25 | Gece yarı- sından sonra saat 3,5 ta alın- mıştır | — Yalnız Alman siya- setine değil belki dünyâ siya- setine yeni bir veçhe verecek olan Alamanyadâki meb'usan intihabını bugece ikmal edil- di. Reyler tasnif oluntiyor. Bü dakikaya kadar istihsal edilen netice şudur : Hitler partisi Sosyal demokratlar ; Alaman nasyonal : Merkez fırkası : Komünist : Milli parti : Hükümet partisi o; Hırıstıyan sosyalist : Iktısadi parti : Çiftçi Sosyal işçi : ME KEEEE A EEEREKENEEEEEEEEADEEEEEENEEEESALAN, dereden hareket edecek, bir torpj - tomuz Gruzia'ya Boğaz haricine ka - dar refakat edecektir. ismet Pş, Hz.nin beyanatı İsmet Paşa Hazretleri dün Dol - mabahçe sarayında (kabul ettikleri matbuat mümessillerine şu beyanatta bulunmuşlardır: “Rusyaya seyahatte dost Sovyet- lere Milli Türkiyenin muhabbetli; se- lâmlarını götüreceğim. Senelerden be- ri ciddi tecrübelerden geçmiş olan iki! memleket dostluğunun esası Bolşevik Rusyayla Müliyetçi Türkiyenin yük - sek menfaatleri arasında ahenk ve milvanesetin ve büyük inkılâplar ge - çirmiş iki memleket evlâtlarında bir - birinin sözüne ve niyetine itimadın mevcudiyetidir. Dostlarunızla yakından temas oc tanışmak fırsatından ben ve arkadaş- laran çok mem nun olacağın. Sü - rür ve memnuniyetle yola çıkıyorum... Başvekilimize refakat eden heyet Başvekil Paşa ve Tevfik Rüştü bey Je birlikte Rusyaya giden heyetimize dahil zevat şunlardır: Fırka umumi kâtibi Recep, Afyon me busu At, Rüşen Eşref, o Yakup Kadri, Hak kı Tarık, Yunus Nüâdi, Falih Kefe, Mahmat, Yozgat mebüsu Tahsin o beyler, Diyarbekiri mehasu Kârim paşa, Himayel Bifal vemiyeti reisi Fuat, İstantmi mebüsu Alâeddin Cemi, Uşak çeker fabrikası ewldürü Remzi, O Sa- niyi umum ınidürü Şerif, İntim ve Terbi- ye beyeti yele İhsan, © İumaş fabeilcsi mü- dürü Şevket Turgut, o İktisat vekileti mü #avirterinden Küm İbrahim, o Harlelye ©- gtneüi dalre müdürü Vasfi, © Baş vekâlet hu. susl kalem müdürü Yodit, o zariciye hususi Geçen gece rey verilirken gid- | detli hadiseler olmuş, polis he- men her tarafta tamamen sefer- ber hale gelmiş ve büyük şehir- lerde zabıta, silâhları omuzların- da kauçuk sopaları kemerlerine asıh olarak sokakları dolaşmış» lardır, Barlinde nasyonal ( sosyalist fırkası azasından biri öldürül- müştür. Her taraftan biraz ha- raretle bareket eden Alman va- tandaşlarından bir çokları vakit- lerini sükünetle geçirmek üzre polis merkezlerine götürülmüş- lerdir. 100 kadar tevkifat yapıl- mıştır. Müntehiplerin yüzde 80 inden | fazlasının intihaba iştirâki çok | muhtemeldir ki, bu şimdiye ka- dar hiçbir diyet intihabında ol- mâmiştir. Hindenburg sabahleyin erken- den reyini vermek için sandık başına gitmiştir. Hitlerin rakibi Berlin24, (A.A) — Prusya baş- vekili M. Otto Braun Havas ajansı muhabirile iki saat kadar | görüşmüştür. M. Braun, Hitlere karşı yükse- len mukavemet dalgasının ruhu- | dur. M. Braun, Prusya hükümetinin terkip tarzının Almanyanın Al “manya * siyaseti “ üzerinde kat'i bir 'imufuzü haiz olacağını” ilâve etmiş ve şöyle demiştir: — Almanya Prusya aleyhinde idare edilemez. Müfritler bunu biliyorlar. Bundan dolayıdır ki Prusyada iktıdar mevkiini ele geçirmek için ümitsiz gayretler sarfediyorlar. Vatana hiyanetle itham Berlin, 24 (A.A.) — Alman- ya baş müddei umumisi, Berlin meb'usu M. Goebells sleyhinde hiyaneti vataniyeden dolayı ta- kibat icrasını talep etmiştir. A SAMESREKATEEEAETERENEEN ism müdürü Kemal Aziz, o Kasetsilerden Vali Nurettin, — Selim Ragıp, O Ziya Matii- sdüin, Yervant Damgacıyan ve Sava Hacı Minâ beyler. İsmet Paşa Hazretlerinin ve 'Tev - fik Rüştü beyin zevceleri hanımefen - diler de Rusyaya gitmişlerdir. Soriç yoldaşın beyanatı Heyetimize refakat eden Sovyet 8€- firi Soriç yoldaş dün bir muharriri - mize Rusyadaki istikbal proğramı hak | kmda şu”malümatı vermiştir: — Vapur 26 nisan salı saâbhı Ode- saya varacak, heyet orada şehir he - lediyesi tarafından merasimle karşı -|ğ Ianacaktır. oOdesada kalınacak ve İsmet Paşa yiniz bir gün Hazretleri tiyatroda verilen bir temsilde bülün -|ğ duktan sonra aynı günün gecesi saat Zi te trenle Moskovayahareket edecek lerdir. Tren Moskovaya (giderken Kiyef şehrinde üç buçuk saat dura - cak, heyet burada otomobillerle kü - çük bir gezinti yapacaktır. o Mosko- vaya ayın 25 inci perşembe günü va - rılacak ve mayisin ikisine kadar beş gün heyet orada kalacaktır, roğramın Moskovaya ait olan kıs- mt çok yüklüdür. Heyet orada bir mayis şenliklerinde bulunduktan son- Tâ mayisin ikisinde gene trenle Lening râta hareket edeceklerdir. e Lening - ratta İki gün tavakkuftan sonra Mos- kovadan geçerek Dinyeper nehrj üze- rinde bulunan Dneprosyki şehrine gi- dilecek, oradaki büyük elektrik fabri-! kaları ve diğer senayi müesseseler 2i-| yaret edilecektir. o Bu şehirden sonra Kırım sahilleri ziyaret edilecek ve Si- vastopuldan gene Gruzla'yla Türkiye. “Yunanistan ingiltereden istikrazmı yapıy Atina, 23 ( Hususi muhal mizden) — Yunanistanın ei sefiri, hükümete bir telgraf kerek Yunanistanın borç ei İ lerini ödemiye devam et İ şartiyle, İngilizlerin Yunan İ merkezi Avrupaya i derhal 2 milyon isterlin wi etmiye hazır bulunduklarını dirmiştir. Bu haber henüz rf men teyit etmemekle bera! drahminin fiati üzerinde & icra etmiş ve dün Gran best piyasada 514 drahmi yili ” kapanmıştır. a İngilizlerin resmen Tdi yi lunmalarını beklemekte, isti vermekle beraber, borç taki lerininde £ teciline muva edeceklerini ümit etmektedir. | Yunan hükümeti, altın sını terketmiye sureti kati; karar vermiştir. Hükümet ka biyo muamelâlının tedvirini kez ihraç bankasına havale € cektir. 16 Haziran Lozan konferansının tesbi! edilen içtima tarihi Paris, 4 (A, A) — Fertinax, B de Paris gazetesinde neşrettiği makalede şunları söylüyor: M. Tardiyö ile M. Makdonald Leusanne konferansının 16 hazirs” rihinde içtima etmesini ka mışlardır. Bu haber resmen ilân edil Italya, Belçika, Japonya ve manya giki davet edilen memleke$ rin muvaffakatine intizar ediliyof Grup nımma İngiltere hük i Çekoslovakya, Yugoslâvya, Romarl Yunanistan, Lehistan ve Portekizli vet edecektir, İki başvekil aynı zamanda şark ait mesele! Lausanne'da mevzuu bahsedileceğ karar. vermişlerdir. ( — —————i Türkiye Isveç * Stokholm, 24 (A.A) — iki mecliste Türkiye İsveç uzlaf' ma ve hakem muahedesini ta#| dik etmişlerdir. Çinde vazıyet £İ Londra, 24 (A,A) — Mançurif £| vayrı muntazam Kiyamcalaemlufi vetinin büyük bir faaliyet göt! termekte oldukları söyleniyor. Rio de Janeiro elekirik kuff panyası grevi Rio De Janeiro, 21 (A. A.) — Bi İ irik kumpanyası servislerinde gref İ lân edilmiştir. Şimdiye kadar liyat, telefon, havagazı ve elektrik reyanları temin olunmuştur. Bir tevkif Paris, 24 (A. A.) — Emniyeti sf miye müdürüyeti, Marsilyada Jeri öldüren İtalyalı şakilerden pisi nin bu sabahı mezkür şehirde tevkif dilmiş olduğunu hi haber alıyor. Gazi Hz. Teşekkür ediyorlaf Ankara, 24 (A.A) — Riys seti cömbur kâtibi umumili" inden: Reisi Cümhur hazret” leri 23 nisan bayramı müm” sebetiyle resmi ve hususi p# kamlarla bir çok zevatta” aldıkları telgrafnamelerden b* suretle baklarında izhar ol” | nan samimi (hislerden dolay! | memnuniyet ve teşekkürlerini? iblağına Anadolu ajansını ta” sit buyurmuşlardır. ye avdet edilecektir. Başvekilimizi kargılayecı” | elan heyet Ödesada Moskova, 24 (A, A.) — Türki firi Hüseyin Razıp beyle harietye Ke miserliği şark işleri o şubesi m ve M. Pâstukof, O hariciye komise eği nin Ukranya cümhuriyeti mümessii M, Brodovski ve matbuatı mümessilleri İsmet F Tevfik Rüştü beyi ve diğer TÜK safirleri karşılamak üzere hareket etmişlerdir, öVT