4 Nisan 1932 Tarihli Vakit Gazetesi Sayfa 5

İngiltere ilk meklenlerinde | aşçılık sınıfları #ngilterer!* ilk mekteplerinde ye wüne yapılmış ve tecrübe netice! rübede çocuklarin açıldı EE Tollard mektebinde yapılan tec » yemek pişirmeyi «nde Rk mektep derslerine yeni bir; öğrenmiye pek heves ettikleri anlaşıl ders ilâve olunmuştur, Yapılan tecrübe, ilk mektep tale - besine yemek pişirmek dersleri veril- mesidir. Tecrübe ilk evvel Lollard ilk mektebinde tatbik olunmuş, ço- ” cuklara yemek pişirmeyi O öğretmek için ayrıca sınıflar açılarak bunun için icap eden bütün levazım tedarik olunmuştur. mam m, | Kanlı bir Kraliçe intihabı Missouri - Columbia | darülfü- nunu talebeleri güzellik kraliçe- lerini intihap ederken kavgaya tutuşmuşlardır. £ Darülfünunun, hukuk ve mühendis talebeleri arasında ötedenberi şiddetli bir münaferet vardır. Sen Patrik bayramı münasebetiyle Darülfü- nun güzellik kraliçesini intihap etmiş, hukuk talebeleri kraliçeyi alarak kaçırmışlardır. Bundan fevkalâde hiddetlenen mühendisler derhal hücuma geç- mişler ve büyük bir kavga ol- muş, neticede üç talebe ölmüş *-*.......2.22250 2.0... | miş ve neticede (diğer ilk mektepler de ahçılık smıflarmın açılmasına ka rar verilmiştir. Yalnız bütün ilk mek tepleri, ahçılık sınıflariyle teçhiz et- mek birçok masrafları istilzam etti - Zinden, yeni sınıflar yavaş yavaşa l çılacaktır. “Yukarki resimde talebenin puding! ile balık pişirdikleri görülüyor. Ingiliz Tayyareleri Ve Hicaz Arazisi Londra gazeteleri Hicaz ve Necit hükümdarı kıral Ibnissuu- dun İngiltereden 500 bin isterlin istikraz etmek mukabilinde In- giliz tayyarelerinin arazisinden geçmesine müsaade edeceğini yazmıştı, Hicaz ve Necidin Mısırdaki mümessili şeyh Fevzan sabik bu baberi kat'iyyetle teksip etmiştir. ———— bir tanesi ağır surette yaralan- mıştır. Mektep müdüriyeti, darülfü. nunu muvakkaten tatil etmiştir. Sovyet Rusyada izdivaç Bir çok kimseler Sovyet Rus- yada izdivaç olmadığından ve saireden bahs ederler. Halbuki | mesele tamamen berakistir. Ora- da izdivaç vardır ve serbesttir. Fakat tarafeynin talebi üzerine talak ta yapılabilir. Bununla be- raber oradaki izdivaç müessess- sini gayri içtimaı bir müessese olarak zannedenler aldanmakta- dırlar. Çünkü geçenlerde Ofit- zeraf isminde bir talebe, Mos- kovada birisiyle evlenmiş, iki gün sonrada belediyeye müra- caat ederek “aile hayatının ken- disine yaramadığı,, iddiasiyle ay- rılmak istediğini bildirmiştir. Fa- kat mahkeme, talebenin bu talebini “gayri içtimal,, bulduğu | için kendisini bir sene hapse mabküm etmiştir, Eli bıçaklı kadın Nevyorkta Fransızlarla Ame- rikallar arasında ypılan tenis maçında gayet şık (giyinmiş Amerikalı bir kadın, meşbur Fransız ve dünya tenis şampi- yonlarından Borotrayay bıçak çe- kerek onu vurmak istemiştir. | Bereket vesin halk derhal mü- dahale elmiş ve kadının elinden bıçak zorla alınmıştır. Kadın o kadar bir hırçınlık göstermiştir- ki, kendisinin müşahede altına | önde- alınması için timarhaneye adının rilmesi icap etmiştir. kim olduğunu öğrenmek kabil olamamıştır. Almanyanın şeker Siyaseti Berlin, 3 (A, A.) — Das Tage- buch gazetesi, Almanyanın şeker siyasetini şiddetle tenkit etmekte" dir. Almanyada senelik şeker is- tiblâkâtı, bu gazetenin dediğine nazaran; 1,500,000 tona baliğ ol- maktadır. Cihan piyasası fiyatine 2.05... 5.5... Kİ 5 — VAKIT 4 Nisan 1932 — Karı koca iki artist niçin boşanıyorlar ? Meşhur sine- ma artisti Ann Harding kocası artist OHarri Bannister'den ayrılmıya karar vermiştir. Ay- nlığın (sebebi karı koca ge- çimsizliği değil dir. Sebep da- ha çok mühim- dir. Bu karı koca birlikte film çevirdikle- ri için zevç, k rısına tefevvuk etmemek feda- kârlığını göste- riyor ve karı- sını düşürmemek için san'atta meharetini gizliyormuş. Ann Har- ding kocasının san'attaki kudret ve liyakatini göstermesine mâni olmamak için, aralarındaki aşk ve muhabbetin devamiyle bera- ber ondan boşanmıya karar ver- miştir. Artist Harri Bannister'in ka- nsına karşı fedakârlık gösterir gibi haraket etmesi, ingilterede | iyi telâkki olunmamıştır. (Deyli | göre hesap edilecek olursa bu mik| tar, 160 milyon mark kıymetinde-! dir; fakat Almanların hesabına göre bu miktarın kıymeti 130 mil- yon marktır. Devlet, bu istihlâkâttan 350 mil| yon resim almaktadır. Binaena - leyh cihan piyasasında 150 milyo- na malolacak olan bir meta, Al - man sanayiine 575 milyona mal olmaktadır. Bu 575 milyon mark, aralarında pancar ,ziraatçileri de | kuk © ettirmelerinden Harri ve karısı Meyl) gazetesi bir baş makale sinde meseleyi tetkik ederker şu sözleri söylüyor: “Mesele, noktai nazarın deği şeceği bir meseledir. Fakat bil çok erkekler karılarının kendileri ne faik olmalariyle iftihar ederlei ve kendi şahısları namına üm: dukları her şeyi onların tahak- memnur olurlar. Anlaşılan Harri böyle düşünmüyor. m bulunan 50,000 kadar kişiyi kul lanan bir sanatın mevcudiyetir muhafaza için verilmektedir. Bu hesaba göre Alman şeke sanayiinde çalışan amelenin he biri, Alman camiasına 6,000 mat ka mol olmaktadır. Tagebuch, netice olarak, diyo ki: Devletin parasını bundan da ha gayrimakul bir surette kullan mağı tasavvur etmek mümkün.d ğildir. ....2555502501 05.2... —. İİA mı TARİH EL KİTABI mmm memleketinden, Belh şehrine, Harzemden Uygurlar sahasına, Beş balı ğa kadar uzıyordu. Bu suretle kuvvetli bir imparatorluk halini aldı. Karahan hükümdarlarına tâbi hükümdarlar bile mevcuttu. Hükümdar- lara hükmeden hükümdarın unvanı (Gurhan) dı. (Çi - Lu - Ku) ismin- deki hükümdar zamanmda Karahan devleti (oşarktan, garptan tazyik - lere uğruyordu. “Tâbi hükümdarların bir kısmı isyan ettiler. Nihayet e da Harzemlilar tarafından mağlüp edildiler. Maveraünnehri kay » di ttiler, 1218 de Moğol istilâsı bu devletin hakimiyetine nihayet ver » Devlet teşkilâtı : Karahatalar Çinde çok bulunmuşlardı. Bunun için resmi lisan o « ink Çinceyi kabul etmişlerdi. Karahatalarda ( devlet teşkilâtına ait ke- verilen G memuriyet unvanları çinceden alınmıştır. Yalnız hükümdarlara urhan unvanı türkçeydi. lar zaptettikleri yerlerde kendilerine vergi vermeyi ka - eleri iş başında bırakıyorlardı. Bütün ordunun kumanda - ancak (100) kişiden fazla vel odan ei Eseri bulma Kımandanların maiyetinde besti baya akal islâm dinini kabul etmemişlerdi. Bütün dinlere ser- dn Karabatalar öl Maamafih Karahatalar zamanında on üçüncü asrr- bir medenişsiz Mine islâm Türkler diğer medeniyetlerin fevkinde — Harzem şahlar devleti — Seyhun mehrinin aaağı mecrasında bir devlet olan Harzem (Hiyve) hi 26 yve) vet, Asya tarihinde mühim bir rolsahibidir. Dördüncü asırdanberi bu im a b kümdarlara Harzemşah adı verilirdi. İslâm faza Nr sonra da buradaki Harzemşahlar &sülâlesi mevkiini muha - Fakat bir zaman Emevileri, bir zamanlar ileri ml Saman oğullarını metbu acilan ger riydi. Bir zaman da Gazneli Mahmudu metbu olarak tanıdılar. Mahmut arzemi — zaptettikten sonra kumandanlarından (Altıntaş) : Harzem - şah tayin etti. Altıntaş'ın ölümünden sonra (e Harzem anarşi içinde kal- dı. Selçukiler tarafından zaptolundu. (1043) Son Harzemşah sülâlesinin müessisi Selcuk i toru Melikşahın kumandanlarından Anuştekindir. Melikşah onu Harzem valiliğine tayin etmişti. > Oğlu Kutbeddin Harzemşah unvaniyle Harzem valiliğine ta - Yin olundu. (1098) e Adsız Sultan Sancara bir zaman « Hükümet merkezleri Kât şeh- isyan etti. Muvaffak ola» t Sancarım O Karahanlılara mağlüp olması üzerine Karahan- mama m TARİH EL KİTABI sma onanan 135 seren lılara vergi vermeyi kabul etti. Artık Harzemşahların kuvvetlenmesi başlamış demekti. 5 e — Harzem şahların kuvvetlenmesi — On birinci asrın yarısından sonra bir tarafta Karahanlılar, bir ta « raftan da Selçukiler zaiflemiye başlayınca Harzemşahlar devletinin in- kişafı sürat peyda etti. Sultan Alâettin (o Tekeş Horasanı, Rey ve Isfahanı zaptetti (1193 - 1194). Oğlu Kutbettin Mehmet Gurlula- rı mağlüp etti Horasan, ve Efganistanda hakimiyetini tesis etti. Bütün İranı zaptetti. Karahanlılar: mağlüp etti Maveraünnehri kendi hudut - ları içine aldı. Seyhundan Dicleye kadar uzanan büyük bir Türk impa * ratorluğu kurulmuştu. . Sultan Kutbettin Mehmet bir taraftan şarka doğ- ru fütuhata devam etmek bir taraftan da Abbasi halifeliğine nihayet vermek istiyordu. Fakat Harzemşahlar devleti göründüğü kadar kuv- vetli değildi. Hükümdarla, Türk kabileleri üzerinde nüfuzu fazla olan anası arasındaki ihtilâflar, o memlekette (o mezhep mücadeleleri vardı, Harzem bükümdarına zorla itaat etmiş olan tabi hükümdarlarsa ilk fır- satta istiklâllerini elde etmek istiyorlardı. v 4 — Cengiz istilâsı — Harzem devleti bu vaziyetteyken Karahanlıların omirasma kona : rak garba doğru genişliyen Cengiz imparatorluğuyla karşılaştı. e Cengiz Harzemşahlara (tecavüz niyetinde değildi. Fakat Kutbeddin o Moğol devleti hakkında o düşmanca fikirler besliyordu. Kutbeddin Otrarda ya- kalanan bir ticaret kervanının mensuplarını kâmilen idam ettirdi. Bu suretle (o Cengizle Harzemşahların arası açıldı. Muharebe başladı. Cengiz şark Türk eli müslüman Türklerini himaye ediyor ve ma- iyetinde bir çok müslümanlar bulunuyordu. Aynı zamanda Cengiz müslüman tacirlerinin menfaatlerini de koruyordu. Bu sebepten dola- yi Harzemliler | sebebiyet verdikleri Cengiz tecavüzüne karşı müda « fanalarını mukaddes bir cihat haline koyamıyorlardı. Sonra Harzem « şahlar ordusu (sayı itibariyle Cengiz ordusundan daha fazlaydı. Fakat ordu fena ellerde, fena şekilde idare ediliyordu. Orduyla halk müşterek duygulardan mahrumdv. Bunların netice- si olarak © Cengiz ordusu kolayca zafer kazandı Kutbeddin imparatorluğun yıkılışma şahit oldu. Hazar denizinde bir adacıkta sefalet içinde öidü. (1220) Celâleddin Harzem şah saltanatının yıkılışı ? Kutbedinin (ölümünden sonra oğlu Celâleddin Moğol ordularmın takibatı önünde evvelâ Gazneye sonra Hindistana çekilmiye metbur ol- du. Daha sonra İrana döndü. (1224)